درخت حوزه‌های تخصصی

نگارنده آیه «و لقد وصّلنا لهم القول» (قصص (28) / 51) را از آیاتى مى داند که بر امامت اهل بیت : دلالت دارند. وى ابتدا مفردات آیه شریفه را تبیین مى کند و سپس اقوال مفسّران را نقل مى کند و پس از آن اشاره مى کند که قرآن به تنهایى براى تذکّر دادن کافى نیست و به مبیّن معصوم نیاز دارد. پس از آن، پنج روایت نقل مى کند به این مضمون که مراد از پیوستگى قول در آیه، تداوم امامت است.

موضوع شخصیت از مهم ترین مباحث حوزه انسان شناسی است که در علوم مختلف انسانی و تربیتی از قبیل مدیریت، علوم سیاسى، تعلیم و تربیت و ... جایگاهی ویژه دارد. پیشینه این موضوع را باید در دانش روان شناسی جستجو نمود که گرایشی خاص با عنوان روان شناسی شخصیت به آن اختصاص یافته است. در این مقاله سعی شده با استفاده از منابع لغوی و آرای اندیشمندان اسلامی، مفهوم روح و نفس از دیدگاه قرآن و نیز جایگاه آنها در روان شناسی شخصیت بررسی شود. بررسی موضوعاتی چون چیستی روح و نفس، تفاوت روح و نفس، محدوده مفهوم روح و نفس در حوزه روان شناسی شخصیت و جایگاه نفس در بحث شخصیت به عنوان عامل وحدت رفتار انسان از مباحث این پژوهش است

از نظر اسلام انسان کامل که در همه فضایل به طور متعادل و هماهنگ رشد کرده است، مورد عنایت خاص خدا می باشد. چهره هایی تابناک هم چون پیامبر اسلام(ص)، سایر انبیای الهی، ائمه هدی و صالحین از این دسته اند. قرآن از این محبوبین حق، تمجید می کند و صفات آن ها را بیان می فرماید. در روایات و دعاها نیز این بزرگواران به عنوان اسوه و راه هدایت معرفی شده اند: «اَنتُمُ الصِراطُ الاَقوَمُ وَ السَبیلُ الاَعظَمُ وَ شُهَداءُ دار الفناءِ و شُفَعاءُ دارِ البَقاءِ؛ شما راست ترین راه ها و بزرگ ترین شاهراه ها هستید و شما شهیدان این جهان و شفیعان آن جهانید.»

نوشته پیش رو درصدد یافتن راهکاری عینی درمبانی روش آموزش دانش های مرتبط با حوزة معارف الاهی از دیدگاه قرآن است؛ در این مقاله پس از ارزش گذاری دانش و دانشور از منظر آموزه های دینی، تلاش شده است: اصول بنیادین آموزش معارف از قرآن استخراج و در شعاع روایات اسلامی معرفی شده و این اصول با شناسه هایی چون لزوم همپایی، مهرورزی، بردباری، فرصت سازی برای همه، هدایت اندیشة آزاد، در ضمن لزوم توجه به توان ها و ظرفیت های ذهنی و روانی مخاطبان و فروتنی متقابل و ایجاد و هدایت حس پرسش گری، نوآوری و به گزینی قابل وصول است. این اصول از رهگذر آیات قرآنی و روایات اسلامی قابل دستیابی است.

قرآن به بخش وسیعی از ویژگی ها و مؤلفه های فرهنگ جاهلی ـ به گونه ای مستقیم و غیر مستقیم ـ پرداخته است.در این مقاله،مواجهە قرآن را با فرهنگ جاهلی در موضوعاتی چون:خدا؛بت؛زن؛حج؛دختر؛وفرزند بررسی کرده ایم و این نتیجه حاصل شد که مواجهە قرآن کریم با فرهنگ جاهلی مواجهه ای اصلاحی بوده وخداوند دربیان احکام ومعارف مصلحت اندیشی کرده است.

معرفت و به طور خاص باور و اعتقاد آدمی، یکی از مهم ترین ارکان در تعین هویت انسان و شکل گیری فرد و اجتماع است که از دیرباز مورد توجه و پژوهش های فراوانی از منظرها و نیز از جهات مختلف بوده است. به حتم باورهای انسانی همانند سایر پدیده های دیگر، همان گونه که در برخی از امور تأثیرگذار است، از عوامل و علل معرفتی و غیر معرفتی نیز اثر می پذیرد. قرآن کریم، این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری معرفت را با همهٴ ابعاد آن مورد توجه قرار داده و ضمن بیان فرایندها و روندهای این تعامل، هنجارها و بایسته های این تعامل را برای دستیابی انسان به سعادت و کمال بیان فرموده است. این مقاله ضمن بیان نکاتی مقدماتی، برخی عوامل تأثیرگذار بر باور از دیدگاه قرآن کریم را با تأکید بر مورد «تکبر» برمی رسد. اهمیت از این دست از مباحث، از آن رو است که یکی از راه های اسلامی سازی علوم، طراحی نظریه ای سامان مند و جامع دربارهٴ هنجارهای باور بر اساس قرآن کریم و سنت پیامبر Ｂ و اهل بیت Ｄ است.