تیمور آمار

مقدمه: مدیریت محلی به عنوان نهاد سیاست گذار و مجری برنامه ها و پروژه های  روستا نقش مهمی در توسعه جوامع محلی از طریق کاهش نابرابری های اقتصادی و اجتماعی دارد. مدیران محلی در توسعه جامعه روستایی با مشکلات و چالش های کالبدی- محیطی، اقتصادی و اجتماعی - فرهنگی مواجه بوده به طوری که فرایند توسعه پایدار روستایی را کند و در بسیاری از موارد مختل کرده است. هدف پژوهش: تعیین چالش های اقتصادی مدیران محلی (دهیاران و شوراهای اسلامی) در فرایند توسعه جامعه روستایی واقع در قلمرو کوچ نشینان شهرستان شفت است. روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز از طریق منابع اسنادی و مطالعات میدانی بدست آمده است. جامعه آماری این پژوهش مدیران محلی 94روستای دارای سکنه شهرستان شفت بوده که از روش تمام شماری و به شیوه مصاحبه از آن ها اقدام به تکمیل پرسش نامه شده و اطلاعات بدست آمده از طریق روش های آماری (تحلیل عاملی) و با استفاده از 20 متغیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر روستاهای قلمرو کوچ نشینان شهرستان شفت است. یافته ها و بحث: یافته های پژوهش نشان داد اختصاص ندادن بودجه کافی برای امور روستاها با میانگین 09/3، عدم تخصیص به موقع اعتبارات برای روستا با میانگین 03/3، پایین بودن حقوق مدیران محلی با میانگین 93/2 و عدم پرداخت عوارض توسط روستاییان با میانگین 72/2 مهمترین و وجود و گسترش خانه های دوم (ویلا سازی) با میانگین 19/2، فقدان سرمایه گذاری در صنعت گردشگری با میانگین 26/2، عدم توانایی در بودجه ریزی و بودجه نویسی توسط مدیران محلی و عدم پشتیبانی مالی و اداری از مدیران محلی با میانگین 34/2، کم اهمیت ترین مولفه ها در بین چالش های اقتصادی بوده است. نتیجه گیری: نتایج تحلیل عاملی مهمترین چالش های اقتصادی مدیران محلی در شهرستان شفت شامل درآمد، نارسایی های اقتصادی، اشتغال و بودجه هستند و چالش درآمد با بار عاملی 856/0 بیشترین تاثیر را بر فرایند توسعه روستایی دارد.  بهره گیری از توان مطلعین و افراد باسواد در اداره روستا، برنامه ریزی مدیران روستایی در جهت استفاده بهینه از منابع موجود روستا، جذب اعتبارات دولتی و خصوصی توسط مدیران روستایی، ایجاد درآمد کافی برای دهیاری جهت پیش برد برنامه های توسعه آتی از جمله راهکارهای عملی کاهش چالش های مدیران محلی روستاهای شهرستان شفت می باشد.

مقدمه: رشد روز افزون شهرها در دهه های أخیر و افزایش تقاضا برای زمین همراه با محدودیت عرضه آن، موجب انتقال برخی فعالیت های شهری به روستاهای پیرامون شهرها بخصوص در شهرهای بزرگ شده است که فعالیت های تولیدی صنعتی و تجاری  مهمترین آنها هستند.  چنین روند رو به رشدی، موجب تحول در کارکرد اقتصادی روستاها شده و کارکردهای جدیدی به کارکردهای اقتصادی مبتنی بر فعالیت های کشاورزی اضافه شده است. تحول در کارکرد، پیامدهای محیطی، کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در روستاها داشته است که آشکارترین آنها، پیامدهای کالبدی است. هدف:  تحقیق حاضر با هدف تحلیل پیامدهای کالبدی تحولات کارکردی سکونتگاه های پیراشهری رشت انجام شده است. روش شناسی:  نوع پژوهش کاربردی و روش تحقیق آن توصیفی- تحلیلی بوده که با استفاده از منابع اسنادی موجود و مطالعات میدانی به گردآوری داده ها پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش روستاهای پیرامون شهر رشت (36 روستا) می باشد. جهت تبیین موضوع با مطالعه پیشینه تحقیق و بررسی های میدانی سه پیامد کالبدی متاثر از تحولات کارکردی و 79 متغیر شناسایی و  با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی متغیرهای شناسایی شده در 4 عامل خلاصه شده است. در آمار توصیفی متغیرهای هر عامل به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات جهت استفاده در آمار تحلیلی کدگذاری شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی شامل سکونتگاه های پیراشهری رشت در استان گیلان می باشد . یافته ها و بحث: نتایج آمار تحلیلی به کمک تحلیل رگرسیون و تکنیک کوپراس نشان می دهد تحولات کارکردی در روند تغییر کاربری اراضی، تغییر کیفیت مسکن، تحول کمیت و کیفیت خدمات مؤثر بوده و در روستای پیله داربن بیشترین و در روستای کشل ورزل کمترین تحولات کارکردی طی دو دهه أخیر اتفاق افتاده است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد مهمترین تحول در سکونتگاه های پیراشهری رشت، انتقال فعالیت های شهری مانند فعالیت های تولیدی، تجاری و خدماتی بخصوص خدمات پذیرایی و تعمیرگاهی است که کالبد بیشتر این روستاها را تغییر داده است. 

مقدمه: امروزه در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی عوامل طبیعی نظیر منابع آبی و شرایط محیط ضمن آنکه در تعداد و پراکندگی زیستی حائز اهمیت هستند، اساس و شرایط اقتصادی و اجتماعی را نیز رقم زده اند. منابع آب و پراکندگی شبکه آب های جاری و سطحی و آب بندان ها از دیرباز نقش مهمی در تشکیل و پراکندگی روستاها داشته است. هدف:  مقاله با هدف تبیین زمینه های بهره گیری از عوامل و عناصر محیط طبیعی شهرستان شفت تدوین شده است. روش شناسی: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با بهره گیری از الگوریتم آنتروپی شانون در سه سطح کوهستان و کوهیایه و جلگه می باشد. گردآوری اطلاعات از طریق دو روش اسنادی و میدانی صورت گرفته است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو مکانی تحقیق 97 روستای شهرستان شفت در دو بخش مرکزی و احمد سرگوراب می باشد که طبق سرشماری عمومی سال 1395، دارای 14165 خانوار بوده است. یافته ها و بحث: در واقع رودخانه ها به عنوان یکی از عوامل طبیعی تاثیرگذار علاوه بر تامین آب، شکل و پوشش ناهمواری، در تعیین مکان روستاها و بافت کالبدی آنها نیز موثر بوده اند. نکته قابل توجه شکل گیری تعداد 48 روستا در فاصله کمتر از 500 متری از مسیر رودخانه ها و آبراهه های شهرستان شفت است. 31 روستا از دهستان جیرده با 45 عدد آببندان و 08/18 درصدجنگل و 20 درصد اراضی دیم و آبی از حیث منابع آب توسعه یافته ترین و 15 روستا از دهستان ملاسرا با 11 عدد آببندان و کمتر از 2 درصدجنگل و 8 درصد اراضی دیم و آبی از حیث منابع آب توسعه نیافته ترین می باشند. نتیجه گیری: نتایج بیانگر این موضوع است که موقعیت سکونتگاه های روستایی  بر منابع آبی تاثیر بسزایی دارد و ارزیابی روند تغییرات منابع آبی بعنوان عمده ترین عامل کشت شالی و آبزی پروری بمنظور پایایی اقتصاد روستاهای محدوده و پوشش گیاهی (کاشت درختان با نگاه برداشت اقتصادی کلان) با توجه به رقم توسعه روستاهای هر دهستان حائز اهمیت است.

مقدمه: مدیریّت روستایی و چگونگی آن در ایران چند قرن سابقه دارد. بررسى این سابقه از یک سو حاوى نکات قابل توجّه در روش هاى اداره روستاهاست و از سوى دیگر متأثّر از تجربیّات گذشته است، و مشکلات زیادی در روند انجام آن مشاهده می شود. هدف پژوهش: مطالعه حاضر با هدف بررسی مشکلات مدیران محلی در دو دهه اخیر در روستاهای قلمرو کوچ نشینان شهرستان رضوانشهر انجام شده است. روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف؛ کاربردی و دارای ماهیت تفسیری و تحلیلی و از لحاظ روش در گروه پژوهش های کیفی و کمی قرار دارد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تئوری زمینه ای و نرم افزار SPSS استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات نیز به دو صورت مطالعات اسنادی- کتابخانه ای، مصاحبه و پرسشنامه بود. به منظور بررسی مشکلات مدیران محلی، از روش تئوری زمینه ای استفاده شد و در نهایت با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای به شدت و میزان هر یک از مشکلات از دیدگاه جامعه محلی پرداخته شد.   قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو مکانی در پژوهش حاضر، سکونتگاه های روستایی قلمرو کوچ نشینان رضوانشهر است. یافته ها و بحث: مشکلات موجود مدیریت در دو دهه اخیر در روستاهای رضوانشهر شامل: کمبود منابع مالی و اعتباری جهت پیاده سازی برنامه های عمرانی، ضعف در نظارت و کنترل بر عملکرد دهیاری ها و شوراها، تعامل ضعیف با بخش خصوصی در جذب منابع مالی، تعارض منابع و رانت اطلاعاتی، ضعف لجستیک و امکانات جهت اجرا و پیشبرد طرح های عمرانی و چالش های اجتماعی است. نتایج: شهرستان رضوانشهر، در ابعاد مختلف، مشکلاتی را در مدیریت روستایی شاهد است که به ترتیب اهمیت عبارتند از: عوامل زیست محیطی، اداری سازمانی، حقوقی، عمرانی و اجتماعی فرهنگی. در این راستا پیشنهاداتی نظیر حفاظت از محیط زیست در انجام امور عمرانی، ایجاد مدیریت یکپارچه و واحد، ایجاد تغییر در فعالیت های بخشی در سازمان ها در جهت یکپارچه سازی، بررسی موانع مربوط به مشارکت روستاییان و راهکارهای عملی حل مشکل، آموزش، دست اندرکاران توسعه در سه سطح عمومی، غیرتخصصی و تخصصی، اعتمادسازی و افزایش اطمینان اجتماعی روستاییان، توجه به مشارکت مردمی و ایجاد نوآوری در مدیریت، بررسی و تجزیه و تحلیل ساختار فعلی مدیریت روستا، اعتبار بخشی به نهاد دهیاری و افزایش اعتماد مردم به آنها و ... ارایه شده است.

مقدمه: رونق گردشگری و پایداری آن در نواحی روستایی از جنبه های مختلف از جمله اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی بسیار حائز اهمیت است. زیرا تعامل سازنده بین جامعه گردشگری و جامعه میزبان از جنبه های مختلف گردشگری می تواند متضمن پایداری این صنعت در روستا باشد و  باعث افزایش اشتغال و درآمد، کاهش فقر و مهاجرت  و ... شود. هدف:  بدین منظور، هدف این پژوهش نیز تعیین اثرات گردشگری در پایداری نواحی روستایی شهرستان آستانه است. روش شناسی:  اطلاعات مورد نیاز از طریق مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه اخذ گردید. مقدار پایایی گویه ها برابر با 643/0 و از دو روش تحلیل عاملی و ضریب همبستگی پیرسون برای تعیین مولفه ها و معنی داری رابطه آنها استفاده شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش:  این پژوهش در روستاهای گردشگری شهرستان آستانه اشرفیه واقع در استان گیلان انجام شده است. یافته ها و بحث:  نتایج نشان داد که 6 مولفه: "کالبدی-اقتصادی-اجتماعی"، "اجتماعی-اقتصادی"، "کالبدی-اقتصادی"، "اجتماعی-زیست محیطی"، "اجتماعی" و "زیست-محیطی" به ترتیب 44/20، 28/20، 71/15، 2/11، 92/10 و 9/8 درصد واریانس و در مجموع 45/87 کل واریانس داده ها را تبیین کرده اند. همچنین رابطه بین بهبود زندگی روستائیان در اثر رونق گردشگری با افزایش تعامل اجتماعی (**78/)0، اشتغال با افزایش تعامل اجتماعی، افزایش درآمد و خریداری تولیدات کشاورزی (*62/0، *7/0 و **85/0)، اشتغال غیرمستقیم با اشتغال در روستا (*67/0)، افزایش قیمت زمین و مسکن با اشتغال و اشتغال غیرمستقیم (*58/0 و *61/0)، تغییر کاربری اراضی با افزایش اشتغال و افزایش قیمت زمین و مسکن (*59/0 و *67/0)، تغییر کاربری (ویلاسازی) با کاهش جرائم، افزایش قیمت زمین و مسکن و تغییر کاربری زمین ها (*61/0-، *62/0 و *71/0)، کمیت معابر با اشتغال غیرمستقیم و تغییر کاربری زمین ها (**71/0-، *58/0-) و کیفیت معابر با اشتغال غیرمستقیم (*67/0-) در سطح معنی داری  و  اثبات شد. نتیجه گیری: بنابراین با افزایش اثرات مثبت گردشگری و کاهش اثرات زیست محیطی آن می توان به پایداری نواحی روستایی این شهرستان کمک کرد.