محمدتقی اقدسی

هدف این پژوهش استفاده از تحریک چند حسی و تمرین یوگا به عنوان روش هایی غیر دارویی به منظور بهبود کیفیت زندگی مردان سالمند مبتلا به دمانس بود. در این پژوهش نیمه تجربی، 80 مرد سالمند در دامنه سنی 88-60 سال با میانگین سنی 59/5 ± 94/70 سال به طور تصادفی انتخاب شده و در سه گروه آزمایشی (تمرین یوگای دسته جمعی، تحریک چند حسی و ترکیبی ) و یک گروه کنترل قرار گرفتند. نتایج نشان داد، اختلاف نمره کلی کیفیت زندگی و چهار حیطه آن در سه گروه آزمایشی در پیش و پس آزمون معنادار بود. گروه تمرین ترکیبی که از هر دو نوع مداخله سود می برد بیشترین پیشرفت را در نمره های کیفیت زندگی داشت. ازنظر جسمانی، یوگا از تحریک چندحسی مفیدتر بود؛ درحالی که تحریک چندحسی آثار مثبت محیطی بیشتری برای سالمندان مبتلا به دمانس داشت. در مجموع، مشغول کردن سالمندان مبتلا به دمانس در محیط ها و فعالیت هایی که تنوع و میزان محرک ها در آنها بالاست، از نظر روان شناختی، جسمانی و اجتماعی، کمک فراوانی به آنها می کند. یافته های این پژوهش در طراحی و اجرای برنامه های ارتقاء سلامتی سالمندان مبتلا به دمانس می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

جوّ اجتماعی، مانند کلاس درس یا تیم ورزشی، تعیین کننده جوّ انگیزشی است که فرد ادراک می کند. همچنین محققان گزارش کرده اند که بازیکنان تیم های ورزشی مختلف از نظر عوامل روان شناختی متفاوت اند که این امر می تواند به جو انگیزشی تیم ورزشی مرتبط باشد. تا کنون، مطالعات اندکی به بررسی این موضوع در ورزشکاران نخبه پرداخته اند؛ از این رو هدف از این تحقیق بررسی جو انگیزشی ادراک شده و ارتباط آن با اضطراب و عزت نفس در ورزشکاران نخبه و غیرنخبه رشته های تیمی است. شرکت کنندگان در این تحقیق شامل 116 ورزشکار مرد در دامنه سنی 18 تا 29 سال (با میانگین سن 7/3±24) بودند که در یکی از سطوح نخبه یا غیرنخبه مشغول فعالیت بودند (55 نفر نخبه و 61 نفر غیرنخبه). در این تحقیق از نسخه دوم پرسشنامه جو انگیزشی ادراک شده در ورزش (PMCSQ-2) برای ارزیابی انگیزش، مقیاس اضطراب ورزشی (SAS) برای ارزیابی اضطراب و پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت (SEI) برای اندازه گیری عزت نفس ورزشکاران استفاده شد. از آزمون کولموگروف - اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن داده ها، روش های آمار توصیفی برای گزارش امتیازات ورزشکاران، آزمون تحلیل واریانس یک سویه برای تفاوت در عملکرد بین دو گروه استفاده شد و همچنین با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون ارتباط اضطراب و عزت نفس با جو انگیزشی ادراک شده بررسی شد. نتایج نشان داد در ورزشکاران نخبه، در مقایسه با همتایان غیرنخبه آن ها، جو انگیزشی ادراک شده بیشتر از نوع تکلیف محور است، اما از لحاظ عزت نفس و اختلال تمرکز تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود ندارد. در بُعد تکلیف محور، نمرات ورزشکاران نخبه در یادگیری مشارکتی و نقش مهم بیشتر از همتایان غیرنخبه شان بود. با بررسی همبستگی ها مشاهده شد بین جو تکلیف محور و خودمحور، اضطراب پیکری و جو تکلیف محور، جو تکلیف محور و نگرانی، اختلال تمرکز با جو تکلیف محور، اضطراب پیکری و عزت نفس و نیز نگرانی و عزت نفس در سطح 05/0 رابطه ای معنی دار و معکوس وجود دارد. با توجه به نتایج این پژوهش و تحقیقات مشابه به نظر می رسد عملکرد ورزشکاران آشکارا تحت تأثیر ویژگی های روانی قرار می گیرد. عوامل روانی می تواند موجب تمایز بین ورزشکاران نخبه و غیرنخبه شود. افزایش سطح آمادگی روانی باعث افزایش درصد موفقیت ورزشکاران می شود و احساس کفایت و شایستگی در آن ها به وجود می آورد که باعث افزایش انگیزش، اعتماد به نفس و عزت نفس می شود و در نهایت، به پیشرفت در عملکرد ورزشی منجر می گردد. به مربیان توصیه می شود با دادن تمرینات منظم، تشویق و پاداش ها، دادن بازخورد به موقع و همچنین استفاده از راه-کارهایی برای افزایش اعتماد به نفس و کاهش اضطراب، انگیزش را در ورزشکاران و فراگیرندگان خود افزایش دهند.

هدف از این پژوهش تجزیه و تحلیل رابطه بین برخی ویژگی های فردی، اجتماعی و محیطی با فعالیت بدنی در اوقات فراغت و همچنین قصد ادامه فعالیت است. 639 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز (321 مرد و 318 زن با میانگین سنی 78/2 ±43/21) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. در بخش تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی، همبستگی پیرسون، آزمون t و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان می دهد آمادگی جسمانی ادراک شده، سابقه فعالیت بدنی و حمایت مربی در هر دو گروه پسران و دختران، تأثیر مستقیم بر انجام فعالیت بدنی و تأثیر غیرمستقیم بر قصد ادامه فعالیت دارند. همچنین مشارکت ورزشی، تأثیر مستقیمی بر ادامه فعالیت دارد. در پسران، شرکت در رقابت های ورزشی و در دختران، عضویت در یک باشگاه ورزشی، شاخص های پیش بین مشارکت ورزشی و قصد ادامه فعالیتاند.

هدف این مطالعه مقایسه توزیع استراحت و تمرین در مراحل مختلف کسب و اجرای یک تکلیف حرکتی مجرد ( پرتاب دارت ) بود . بدین منظور تعداد 59 آزمودنی راست دست و نا آشنا به مهارت مورد نظر از بین دانشجویان پسر داوطلب دانشگاه تبریزبا میانگین سنی20 سال به روش تصادفی ساده انتخاب و به همین روش نیز در دوگروه جایگزین شدند. هر دو گروه به مدت 5جلسه و هرجلسه دو بسته 10 تایی را در شرایط متفاوت تمرین کردند . گروه تمرین انبوه بدون استراحت در بین کوششها و گروه فاصله دار پس از هر کوشش به مدت 10 ثانیه استراحت میکردند . پس از جمع آوری دادهها امتیازات پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از روش آماری تی استیودنت مستقل دادهها تجزیه و تحلیل و مورد مقایسه قرار گرفت . یافتهها حاکی از آن بود که امتیاز دو گروه آزمودنی در هیچیک از مراحل با یکدیگر اختلاف معنی داری ندارند(p<%5) . بنابراین بر اساس یافتههای این پژوهش بکارگیری هریک از روشهای تمرین انبوه و فاصله دار به عنوان عاملی اثرگذار در مراحل مختلف کسب و یادداری پرتاب دارت محسوب نمیشود هر چند که جهت روشن تر شدن دقیق موضوع انجام تحقیقات بیشتر توصیه میشود .

توالی حرکتی اساس بسیاری از رفتارهای هوشیارانه انسان است؛ چرا که رفتارهای پیچیده حرکتی زنجیره ای از رفتارهای اولیه است. هدف این پژوهش مقایسه یادگیری توالی حرکتی مشخص (یادگیری صریح) در دو گروه سنی سالمندان و جوانان است. ابزار مورد استفاده در این مطالعه، نرم افزار تخصصی ارایه محرک های متوالی و ثبت زمان و خطای پاسخ بود. در این نرم افزار تکلیف یادگیری حرکتی به صورت فشار دادن کلیدهای تعریف شده صفحه کلید خاص در پاسخ به یک سری محرک های رنگی بود که بر روی صفحه نمایش گر ظاهر می شدند. در این پژوهش، دو گروه سالمند و جوان (هر گروه 15 نفر) در تکلیف یادگیری صریح شرکت داده شدند. آزمون تحلیل واریانس برای اندازه گیری های مکرر زمان پاسخ و خطای پاسخ، تی زوج شده برای مقایسه داده های منظم و نامنظم یک گروه و تی مستقل برای مقایسه داده های دو گروه سالمند و جوان مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که در هر دو گروه جوانان و سالمندان با پیشرفت مراحل آزمون، خطا کمتر و سرعت اجرای توالی حرکتی سریع تر می شود. در گروه جوانان نسبت به سالمندان خطا کمتر و سرعت اجرای مهارت حرکتی سریع تر بود. از آن جایی که در یادگیری صریح بیشتر قطعه پیشانی مغز در یادگیری ترتیب توالی ها نقش دارد و زوال مغزی در قطعه پیشانی بیشتر از سایر نواحی مغزی است، سالمندان در یادگیری صریح مهارت حرکتی کارایی کمتری نسبت به جوانان دارند.

هدف: هدف این پژوهش مقایسه میزان وابستگی به توجه در یادگیری صریح و ضمنی در دو گروه سنی سالمندان و جوانان بود. روش: ابتدا نرم افزار تخصصی ارائه محرک های متوالی، ثبت زمان و خطای پاسخ و ارائه تکلیف آد بال طراحی شد. در این نرم افزار زمان پاسخ به محرک های متوالی و تعداد خطاها ثبت می گردید. در این پژوهش دو گروه سالمند و جوان در دو وضعیت یادگیری صریح و ضمنی (چهار گروه، هر گروه 15 نفر) شرکت داده شدند. برای تحلیل یافته ها از آنالیز واریانس چندطرفه استفاده شد، به این ترتیب که اثر سن، شرایط یادگیری (صریح و ضمنی) و نوع تحریک (توالی منظم و نامنظم) بر کاهش زمان پاسخ و کاهش تعداد خطاها مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: در گروه جوانان خطای پاسخ و زمان پاسخ کمتر و کارایی تکلیف دوم بیشتر بود. خطای پاسخ در شرایط ضمنی در هر دو گروه سالمند و جوان کمتر بود. در مرحله منظم خطای پاسخ و زمان پاسخ کمتر و کارایی تکلیف دوم بیشتر از مراحل نامنظم بود. بحث: تداخل تکلیف دوگانه در شرایط یادگیری ضمنی کمتر از یادگیری صریح است. بر اساس این یافته ها، یادگیری ضمنی نسبت به یادگیری صریح نیاز به توجه کمتری دارد و در شرایط تقسیم توجه (به ویژه در سالمندان)، بهتر است از شرایط یادگیری ضمنی استفاده شود.