محمود واعظی

محمود واعظی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۵۷ مورد.
۱.

Imam Khomeini's Dynamic Interpretation of the Holy Quran and the Islamic Revolution of Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۷, Issue ۲۴, Spring ۲۰۲۵ 22 - 1

کلیدواژه‌ها: Quran Iran Islamic revolution constitution

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰ تعداد دانلود : ۵۱
Objective: Islam, with its focus on the sacred text and divine revelation of the Holy Quran, continues to expand as a leading school of thought in the world today. The source of the transformation in Quranic studies in the contemporary world was the Islamic Revolution in Iran, which was initiated by Imam Khomeini in the 1970s and drastically altered the course of Quranic studies worldwide in an unprecedented manner. The present study aims to answer the question of how the position of the Quran is analyzed within the Islamic Republic of Iran's system and what special services the Islamic Republic's institutions provide for the sanctity of the Holy Quran.Method: This was developed based on descriptive-analytical research methods and library documentation.Results: The Holy Quran serves as the foundation for the thoughts and perspectives of Imam Khomeini, and his dynamic interpretation and revolutionary view of the Holy Quran are clearly manifested in numerous levels and sectors of the structures of the Islamic Revolution system of Iran.Conclusions: A comparative look at Islamic republics around the world shows that the Islamic Republic of Iran, in formulating its constitution, made the most use of the Holy Quran and the narrations of the Ahl al-Bayt in various social, political, and familial aspects, establishing public, promotional, and specialized institutions at the highest levels of government to expound and implement Quranic teachings.
۲.

The Theology of Health in the Three Abrahamic Religions: A Brief Historical Overview(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Journal of Interreligious Studies on the Qur'an and the Bible, Vol. ۲, No. ۱, Spring and Summer ۲۰۲۵ 297 - 331

کلیدواژه‌ها: Theology of Health Theology of Abrahamic Religions Religion and Health Comparative Study of Religions

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۱۲
The theology of health is a nascent field that emerged from Western academia a few decades ago and has since entered the Islamic and Eastern worlds. While this area of knowledge primarily focuses on the relationship between religion and the various dimensions of human health, it has deep roots in celestial religions and is not confined to contemporary research. A historical review spanning many centuries reveals a widespread belief in the strong connection between religion and human well-being, as well as the use of religious guidance to seek healing from illnesses. Moreover, healing was often considered one of the roles and duties of religious scholars, and in their view, recovery was dependent on supernatural forces. This study provides a brief historical account of the interaction between the three religions—Judaism, Christianity, and Islam—and the dimensions of health from their beginnings to the present. The aim is to make the legacy of the past accessible to contemporaries and to serve as a guide for deeper, future research. Using a descriptive-analytical method and drawing on library resources, this study demonstrates that the theology of health in the Abrahamic religions shared a relatively common historical background. Religious guidance was used to maintain and improve health, and religious figures were engaged in healing matters. However, this connection was severed during the Renaissance and was only re-established in the last half-century.
۳.

Comparative Study of the Permissibility (Being Ḥalāl) of Consuming Animal Meat in the Quran and the Bible(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Journal of Interreligious Studies on the Qur'an and the Bible, Vol. ۱, No. ۱, Spring and Summer ۲۰۲۴ 88 - 111

کلیدواژه‌ها: Ḥalāl Kosher Quadrupeds birds Aquatic Animals Quran Torah

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۹۶
Divine laws have provided recommendations for various aspects of human life, including his nutrition. Among these directives are the commands of God regarding the permissibility (Ḥalāl) and prohibition (Ḥarām) of consuming animal meat. According to the individual and social interests of humans, considering the benefits and harms of animal meat for human body and soul, God has deemed the consumption of animal meat as permissible or forbidden. The present study aims to analyze the rulings on the permissibility and prohibition of consuming meat of certain animals in Judaism and Islam through a comparative-analytical method. The findings of this study reveal significant similarities between Islam and Judaism regarding the regulations concerning animals, including the prohibition of consuming non-slaughtered animal meat, the prohibition of consuming many insects, reptiles, and mammals. However, differences exist in areas such as consuming blood pudding and combining meat with dairy products. Generally, Jewish laws are strict, while Islamic laws are lenient and moderate, not burdening individuals beyond their capacity.
۴.

واکاوی مبانی نظری اخباریان و تأثیر آن ها در قبول روایات تحریف به نقیصه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه قرآن و حدیث دوره ۱۷ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۴ ۲۹۸-۲۷۹

کلیدواژه‌ها: تحریف به نقیصه اخباریان شیعه اخباریان افراطی روایات تحریف مبانی نظری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۲۰
بررسی مسأله وقوع تحریف به نقیصه در قرآن، یکی از مهم ترین مباحث علوم قرآنی است؛ زیرا با تحقّق بیرونی اراده الهی در ابلاغ بزرگ ترین وحی نامه الهی، در پیوند است. همه فرق اسلامی به عدم وقوع تحریف به زیاده در قرآن باور دارند؛ با این همه، گروهی از حشویه اهل سنّت و اخباریان شیعه، به تحریف به نقیصه معتقدند. اخباریانی مانند سیّد نعمت الله جزایری و میرزا حسین نوری که با توجه به دلالت روایات تحریف به نقیصه، درصدد اثبات عقیده خود، مبنی بر تحریف قرآن، برآمده اند. با بررسی مبانی اخباری گری از جمله: قطعی الصّدور بودن روایات کتب اربعه، عدم حجّیّت ظواهر قرآن برای غیر معصوم، عدم حجّیّت روایات نبوی جز با تأیید معصومان(، بی نیازی به علم رجال جز هنگام تعارض و معتبر نبودن ادلّه عقلی در استنباط احکام، می توان به گرایش وافر اخباریان افراطی به احادیث و پذیرش سهل انگارانه آن ها در حوزه هایی مانند تحریف قرآن پی برد؛ غافل از آنکه جاعلان و غالیان، در جعل بسیاری از این روایات دست داشته اند و دلالت پاره ای دیگر از آن ها بر وقوع تحریف، محلّ اشکال است؛ آ چه شامل تفسیر و تأویل آیات است نیز به تحریف معنوی اشاره دارند و در نگاه این قبیل محدّثان به غلط مبنای قول به تحریف قرار گرفته است. در پژوهش حاضر، با روش توصیفی تحلیلی، نگرش اخباریان افراطی شیعه در خصوص تحریف به نقیصه، مورد بررسی قرار گرفته است و علل و زمینه های پذیرش روایات وقوع تحریف به نقیصه در قرآن کریم، تبیین شده اند.
۵.

تحلیل انتقادی ترجمه انگلیسی قرآن محمد اسد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآن و حدیث سال ۵۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 259 - 279

کلیدواژه‌ها: پیام قرآن ترجمه انگلیسی قرآن محمد اسد مشکلات ترجمه معادل یابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۱۸۸
ترجمه پیام قرآن اثر محمد اسد، ترجمه ای کامل از تمام سوره های قرآن و به ترتیب مصحف است. پرسش مهم قابل طرح درباره این ترجمه این است که ترجمه پیام قرآن به لحاظ میزان وفاداری به متن چه وضعیتی دارد. نوشته حاضر کوشیده است با روش توصیفی-تحلیلی و بررسی نمونه هایی از عملکرد محمد اسد در ترجمه آیات و تطبیق آن ها بر الگوی ترجمه نیومارک، به پاسخی قانع کننده در این راستا دست یابد. نتیجه آنکه مترجم همواره در ترجمه خود سعی بر یافتن معادل مناسب برای اصطلاحات دینی داشته و تا حد زیادی در این امر موفق بوده و در مواردی که از یافتن معادل عاجز مانده است، توضیحاتی را در حاشیه ارائه می دهد. در بحث از مشترک لفظی، عموماً سیاق کلام را در نظر دارد، اما در برخی موارد از سیاق غافل شده است. همچنین، برای ترجمه استعاره، عملکرد یکسانی نداشته و از شیوه های گوناگونی بهره برده است.
۶.

جستاری تطبیقی در مفهوم بداء از منظر متکلمان مسلمان و کتاب مقدس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فلسفه و کلام اسلامی سال ۵۶ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 81 - 94

کلیدواژه‌ها: بداء بررسی تطبیقی قرآن و روایات کتاب مقدس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۲۶۳
«بداء» در اصطلاح به معنای تغییر مقدّرات در قضای مشروط الهی از سوی خداوند بر اساس برخی حوادث و تحت شرایط و عوامل ویژه است. این آموزه از ویژگی های تفکر شیعی می باشد که اعتقاد به آن در روایات معصومین (علیهم السلام) جایگاه ویژه ای داشته و مصادیق عینی فراوانی از قرآن و احادیث آن را تأیید می کند. هرچند که گروهی از اهل سنت، شیعیان را به دلیل داشتن چنین اعتقادی نکوهش کرده اند؛ اما طبق بررسی ها و نتایج حاصل از انجام این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی با رویکرد تطبیقی و بر اساس منابع کتابخانه ای انجام شده، موضوع بداء و نقش اعمال نیک و اعمال ناشایست بر تغییر مقدّرات در قضای مشروط الهی علاوه بر قرآن کریم، سنت نبوی مندرج در نصوص دینی فریقین و روایات معصومین علیهم السلام، در موارد متعدد از کتاب مقدس نیز مطرح گردیده که در این تحقیق به ده نمونه از آن اشاره شد. این موضوع نشان می دهد که اعتقاد به بداء، همان طور که در حدیثی از امام صادق (ع) به آن اشاره شده، از مشترکات ادیان ابراهیمی بوده و دارای اصالتی کهن در متون مقدس است.
۷.

عقاید بنیادین مسیحیت در بوته نقد مفسران قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 77 - 94

کلیدواژه‌ها: تفسیر تثلیث تجسد مسیح الهیات مسیحی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۳۰۶
نظر به رسالتی که مفسران قرآن کریم در بیان معنا و مراد آیات کریمه قرآن دارند، در این تحقیق، آراء ایشان در بیان و فهم آیاتی از قرآن که به نقد افکار و عقاید بنیادین مسیحی متعرض شده اند، مورد کاوش و ارزیابی قرار گرفته است. تبیین و ارزشیابی نظرات مفسران قرآنی در این موضوع، می تواند به فهم بهتری از این آیات قرآن منجر شده و برخی ابهامات و پرسش-ها پیرامون آنها را روشن کند؛ علاوه بر آن، طیفی از دیدگاه های انتقادی نسبت به اعتقادات مسیحی را که کمتر به آن توجه شده است معرفی کند، چراکه با وجود برخی ایرادات، کمبودها و نارسایی ها، بسیاری از انتقادات مفسران قرآن مواردی قابل اعتناء و حائز توجه هستند. در این تحقیق، با تکیه بر تفاسیر متعدد و با روش تحلیلی، به پاسخ سؤالاتی پیرامون آیه شریفه 157 سوره نساء و آیات 17، 73 و 116 از سوره مبارکه مائده پرداخته شده و در ذیل آنها، نقدهای مفسران قرآن از اصول مسیحیِ تثلیث، تجسد و اتحاد و فدا مورد بررسی قرار گرفته است.
۸.

بررسی شناخت و آگاهی مفسران قرآن در ادوار پیشامعاصر نسبت به اعتقادات آئین مسیحیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال ۳۱ آذر ۱۴۰۱ شماره ۳۰۰ 41-50
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۲۱۰
مفسران قرآن، نظر به رسالتشان در تبیین معنا و مقصود آیات قرآنی، از دواعی کافی برای کنجکاوی بیشتر در عقاید نصاری که مورد طعن قرآن هم قرار گرفته است، برخوردار بودند. ازاین رو شماری از ایشان هم احساس نیاز کرده و به بیان و سپس ردّ این تعالیم یا مراجعه به کتب عهد جدید اقدام کرده اند. این تحقیق، با روش کتابخانه ای و اسنادی در استخراج و روش تحلیلی در پردازش، به جست وجوی عملکرد و دستاوردهای مفسران قرآن در اعصار پیش از معاصر در زمینه شناخت مفاهیم اساسی الهیات مسیحی پرداخته است. براساس یافته های تحقیق، پنج تن از مفسران، یعنی وزیر مغربی، برهان الدین بقاعی، قرطبی، ابن تیمیه و آلوسی در این نوع از مطالعات شاخص بودند گرچه دیگر مفسران قرآن، اطلاع مناسبی از این موضوعات نداشتند و مطالعات تطبیقی بین قرآن و کتاب مقدس در ادوار پیشین توسعه نیافت. با وجود اینکه گسترش آن می توانست به فواید مهمی بیانجامد. ضمناً نباید نادیده انگاشت که اثر منفی ناشی از رواج اسرائیلیات در تفاسیر در این موضوع بی تأثیر نیست.
۹.

بررسی راهکارهای درمان هیستریک از منظر قرآن و روان شناسی

نویسنده:
منبع: قرآن و علوم اجتماعی سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 9-26

کلیدواژه‌ها: هیستریک تبرج درمان قرآن روانشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۷ تعداد دانلود : ۳۹۸
هیستریک یا تبرج و خودآرایی از جمله مسائلی است که قرآن کریم و روان شناسی جدید به صورت مفصل به آن پرداخته است. هیستریک یک نوع بیماری است که مورد نکوهش قرآن کریم است و روانشناسی نیز از آن به عنوان اختلال روانی بحث می کند. مسئله این پژوهش این است که چه راهکارهایی از دیدگاه قرآن و روان شناسی برای درمان هیستریک وجود دارد؟ جمع آوری مطالب در این نگارش کتابخانه ای بوده و روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد. نتیجه آن شد که یاد خدا و ایمان به او مهمترین راهکار درمان هیستریک است توجه به خانواده و فرزندان نیز مانع بروز اختلالات هیستریکی می شود حجاب، حفظ نگاه نیز فرد را از تحریک و روحیه هیستریکی دور می کند. از ازدواج نیز می توان به عنوان یک عامل مهم درمان هیستریک نام برد. تقوای الهی و انجام عباداتی مانند روزه و نماز نیز از هیستریک می کاهد و فرد را به سمت رضای الهی و دوری از اعمال ناپسند مانند هیستریک سوق می دهد. توبه نیز دیگر عامل مهم در درمان هیستریک است که سبب آرامش در فرد نیز می شود و فرد را از هیستریک دور می کند. رجوع به پزشک روان درمان نیز یکی دیگر از راهکارهای درمان هیستریک است.
۱۰.

Non-physical Combat Ability Components of Iranian Islamic Revolution Armed Forces with Emphasis on the View of Imam Sajjad (a.s.) in the Prayer of "MARZDARAN"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۳, Issue ۹, summer ۲۰۲۱ 151 - 167

کلیدواژه‌ها: The Islamic Revolution Armed Forces Sahifa Sajjadiah Combat Ability Non-physical Factors

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۰ تعداد دانلود : ۴۵۹
The security of any country depends primarily on the strength of its military forces. If safety is established at the borders, it will be possible to create the necessary security in other areas. On the other hand, according to experts, since the Iranian Islamic Revolution (1979) was involved in an imposed an unequal war, the non-revolutionary military knowledge in this war did not last more than three months. Instead, it affected other factors in this issue and the victory of the Islamic Revolution armed forces, referred to as "Non-Physical Factors of Combat Ability." The main question is, 'what are these factors', and 'what function did they play in creating the Islamic Revolution armed forces' combat ability?' The present study aimed, with descriptive-analytical and content analysis method based on library resources, to answer the above question and explain the non-physical components are affecting the combat ability of the Islamic Revolution armed forces by emphasizing Imam Sajjad's (a.s.) view in the twenty-seventh prayer of Sahifa Sajjadiah and the study of their function in creating the fighting power of these forces. Based on the research conducted, the mentioned factors are faith and will, knowledge and insight, prudence and solution, empathy and compassion, patience and perseverance, occult help, and martyrdom.
۱۱.

جستاری تطبیقی در تبیین ویژگی های اهل بیت پیامبر(ص) در آیینه حدیث صلوات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 95-116

کلیدواژه‌ها: قرآن تفسیر مأثور اهل بیت پیامبر (ص) حقانیت شیعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۲ تعداد دانلود : ۳۸۴
تلاش متکلمان شیعه در همه اعصار، اثبات جایگاه علمی و معنوی اهل بیت رسول اکرم2 به عنوان جانشینان برحق ایشان بوده و در این راه از هیچ کوششی دریغ نورزیدند. در این خصوص، استناد به آیات قرآن کریم و روایات نبوی، متفق علیه به عنوان میراث مشترک فریقین، حجتی قاطع محسوب می شود. از جمله مواردی که شایسته تأمل و عنایت بیشتر است، تبیین ویژگی های خاندان رسالت بر اساس آیه 56 سوره احزاب است. تحقیق تطبیقی در متون تفاسیر جامع سنی و شیعی، نشان از آن دارد که در این خصوص، توجه لازم صورت نگرفته است. پیامبر گرامی اسلام2 در تفسیر چگونگی صلوات بر ایشان حدیث صحیح و متفق علیه ذکر فرمودند که بررسی آن بر اساس آیات قرآن کریم و دیگر روایات صحیح، در اثبات معتقدات کلامی شیعه، نقش اساسی ایفا خواهد کرد. هدف پژوهش حاضر که با رویکرد تطبیقی، به روش توصیفی تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای انجام شده، رمزگشایی از این حدیث تفسیری و اثبات جایگاه علمی معنوی و مصادیق حقیقی عترت پیامبر2 می باشد. در پایان شبهات ابن تیمیه بر حدیث مذکور که به قصد انکار فضیلت امیرالمؤمنین علیR و رد عقاید شیعه مطرح شده، مورد بررسی و نقد قرار گرفته و بطلان ادعاهای او ثابت شده است.
۱۲.

بازخوانی مفهوم «نور» در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزه های قرآنی پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۲ 187 - 218

کلیدواژه‌ها: مفهوم نور مراتب نور نور خدا حقیقت نور توسعه معنایی نور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۳ تعداد دانلود : ۷۴۴
مفهوم نور در کاربست های قرآنی، از معنایی جامع و بنیادین برخوردار بوده و بالغ بر 49 بار در سیاق های گوناگون به کار رفته است. با تدبر موضوعی در کاربردهای قرآنی، علاوه بر پی جوییِ نور در دو سطحِ هستی شناختی و معرفت شناختی، چگونگی ادراک فاعل شناسا در تلقی «نور» بسیار حائز اهمیت است. مفسران متقدم در تفسیر آیه نور به خاطر وجود داده های نقلی و موانع عقلی، به مجازانگاری تمایل یافته اند. اما طیفی دیگر پس از سده پنجم با ارائه تعاریفی دگرسان، در پی اثبات حقیقت نمایی آیه نور برآمده اند. این مقاله با اتخاذ دو رویکرد تبیینی انتقادی نسبت به آرای مفسران متقدم، با بن مایه ای از استنطاق در کاربست های قرآنی، علاوه بر دسته بندی متفاوت در اطلاقات نور، با الهام گیری از یافته های زبان شناختی قرآنی، به چگونگی انتسابِ «نور خدا» پرداخته است. لذا گرچه نور خدای تعالی در زمره نور فراحسی جای می گیرد، لیکن از مراتبی فراگستر و متعالی برخوردار است. این کمال ظهورِ نور خدای تعالی را باید علاوه بر رفع حجاب های گوناگون ظلمانی و نورانی، با ساحت درونی انسان یعنی «قلب» ادراک نمود.
۱۳.

ابعاد شناختی «قلب» در منظومه معرفتی قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآن و حدیث سال ۵۳ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 239 - 257

کلیدواژه‌ها: قلب معرفت شناختی قلب نورِ قلب یقین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۴ تعداد دانلود : ۴۳۹
مفهوم قلب در منظومه معرفت دینی، از منزلتی والا برخوردار بوده است. نصوص اسلامی، علاوه بر به کارگیری معانی و مصادیق قلب، در دو ساحت جسمانی و روحانی، از نقش آفرینی آن، در جهت اعتلای ابعادِ انسانی، سخن گفته اند. به رغم آنکه بازتاب نور در سایر ابعاد وجودی انسان از جایگاهی ویژه می نماید، این مطلب در مورد ساحت شناختیِ«قلب» نیز، مغفول مانده است. با این همه، این پژوهش با اتخاذ رویکرد پسینی، از رهگذر استنطاق در کاربست های قرآنیِ قلب، ابعادِ شناختی آن را به دو ساحت «منبع شناختی» و «ابزار شناختی»، قابل ارجاع می داند. از جانبی دیگر، کارکرد و بازتابِ بارقه ربانی بر ساحت قلبِ انسانی را می توان در مؤلفه هایی چون «گشودگی سینه و آرزوی تجافی از دار دنیا»، «نیل به مقام یقین و شهود عالم فراماده»، «بینش جامع گزینی و وارستگی از تنعمات دنیوی»، قلمداد نمود.  
۱۴.

تحلیل انتقادی دلایل دوازده گانه ی محدث نوری در اثبات تحریف به نقیصه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش دینی دوره ۲۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۱ 167-187

کلیدواژه‌ها: نقد دلالی تحریف به نقیصه فصل الخطاب و محدث نوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶۱ تعداد دانلود : ۱۲۵۳
محدث نوری در کتاب فصل الخطاب فی تحریف کتاب ربّ الارباب با ذکر 1122 روایت، به موضوع تحریف به نقیصه و اثبات آن در قرآن پرداخته است؛ چنان که در عموم آثار قائلان به تحریف، به این کتاب و روایات آن استناد شده است. او در کتاب خود طی 12 فصل، 12 دلیل بر اثبات تحریف به نقیصه اقامه کرده که در مقاله ی حاضر، در پرتو دلایل عقلی و نقلی، موارد خلل و ضعف آن ها تبیین شده است. از مجموعه ی روایات فصل الخطاب، برخی از آن ها به طور خاص و برخی دیگر به طور عام، دال بر تحریف به نقیصه بر شمرده شده است. اکثر این روایات، از منابع مجهول یا جعلی اخذ شده اند و دسته ای از آن ها مربوط به اختلاف قرائات است که یا به چگونگی تلاوت برخی از واژه های قرآنی مربوط می باشد یا تفسیر خاصی از پاره ای از آیات ارائه می کند. به هر حال، این روایات ربطی به تحریف به نقیصه ندارند. اقلّی از روایات، از منابع معتبر بیان شده که به غلط مبنای قول به تحریف قرار گرفته است. این روایات شامل اضافات تفسیری، جری و تطبیق و توضیحاتی از این قبیل به شمار می رود که مقتضی اضافات تنزیلی در قرآن کریم که در ادوار بعدی از آن ساقط شده باشد، نیست .
۱۵.

السیاحه الدینیه فی السیره العلویه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات حدیثه فی نهج البلاغه السنه الثالثه ربیع و صیف ۱۳۹۹ (۱۴۴۱ق) العدد ۲ (المتوالی ۶) 129 - 139

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه السیاحه الدینیه الامام علی ع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۲۰۱
تم استخدام السیاحه فی المصطلحات القرآنیه بمعنی التجول والسفر حیث اعتبرت السیاحه أمرًا جدیر بالثناء وممدوح شریطه أن تکون هادفه وأن تکون ضمن إطار الکمال البشری. والإمام علی (ع) کمفسر القرآن الکریم لقد أدلى بتصریحات قیمه فی تعزیز وتطویر السیاحه. ففی هذا المقال نحاول جمع بعض هذه التصریحات. فاهتم الإمام علی (ع) بالتجول والسفر ودعوه آخرین باستمرار للاستکشاف والسفر بشکل هادف ومفید حیث وصفه الرسول الکریم (ص) کسائح الأمه الإسلامیه. أن فلسفه وأسباب السیاحه من وجهه نظر الإمام علی (ع) هی البصیره وزیاده المعرفه، التی ورد ذکرها فی عده کلمات. فإن التعلم والعقاب والاقتراب من الله والتخلص من الحزن وزیاده المعرفه ونشر الثقافه الدینیه والوحده والتضامن والصحه والرفاهیه والازدهار الاقتصادی هی من الإنجازات التی یمکن ملاحظتها فی کتاب نهج البلاغه باستخدام کلمات والمواضیع الطویله والجیده والعمیقه. وفی هذا الموجز، سنحاول شرح الأبعاد المختلفه للسیاحه الدینیه بالاعتماد علی آراء أمیر البیان، أمیرالمؤمنین (ع).
۱۶.

“Calling People to do Good Deeds” and “Commanding Right and Forbidding Wrong” [Amr Bil Ma'ruf and Nahi 'Anil Munkar] and its Effect on Institutionalization in the Legal System of Islamic Republic of Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۱, Issue ۱, Summer ۲۰۱۹ 29 - 52

کلیدواژه‌ها: Calling People to do Good Deeds Commanding Right Forbidding Wrong Eight Principle of the Constitution Institutionalization

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۵ تعداد دانلود : ۳۰۸
The holy Quran has put “calling people to do good deeds” [or calling people to an act of benevolence] besides and prior to “commanding rightand forbidding wrong”, [or commanding beneficence and forbidding maleficence]. However in many interpretive and jurisprudential books, no sufficient effort has been made to elaborate the difference features between these two and their results, whose  manifestation is observed in indifference attitude  of legislative system to determine the limits, terms and qualities of ‘ call people to do good deeds”, despite the emphasize of the Eight Principle of the Constitution. Exploring the mentioned sources, this paper is an attempt to deal with the concept, dimensions and examples of “call people to do good deeds” such as propagation, teaching and advice which both have originally a basic role in cultural policy-making and institutionalization in the country and also due to paving ground for the fulfillment of “commanding rightand forbidding wrong” is of great significance. Then, it will clarify the distinctive points between these two hypotheses, so that the way to determine  the base and policy  will be cemented for the institutions with common functions (such as IRIB and supervising institutions such as Supreme Council of the Cultural Revolution) or specific of one of these two ( such as Law Enforcement and Assembly of Experts). Moreover, it will help with the preparation of grounds for the next researches on basic and performance pathological study of these institutions and policy-making on this issue as well.
۱۷.

بررسی روایات خلق افعال انسان در جوامع حدیثی شیعه و نسبت سنجی آن با دیدگاه های متکلمان مسلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۰ 141-164

کلیدواژه‌ها: خلق افعال خلق تقدیری خلق تکوینی اشاعر معت ل شیعه امامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۸ تعداد دانلود : ۵۴۲
در میان دانشمندان اسلامی بحث های زیادی پیرامون خلق افعال انسان در گرفته اسه د در ریایها شیع ب صراح ب اثبا خلق تقدیری افعال انسان ی نفی خلق تکوینی آن پرداخت شهد اسه د بها توج ب معنای لغوی کلمه تقدیر، س معنا را می توان برای خلق تقدیری در نظهر گرفه ا ایل، معنهای اصطلاحی آن یعنی تقدیر اعمال انسان در علم الهی، در این معنا افعال انسان بدان سبب که در علهم ازلی خدا مشخص بود، مخلوق خدا ب شمار می ریندد دیم، معنای لغوی تقدیرد ازآن ری ک خلق نیه در اصل ب معنای تقدیر اس ، اضافه تقدیر ب خلق از باب تأکید بر معنای لغوی خلق اس ؛ ایهن معنها در را خلهق تقه دیری  قرآن مورد تأکید قرار گرفت ی اکثر مفسران خلق پرند توسط حضهر عیسهی می دانندد سوم، تقدیر ب معنای قدرتمند ساختن؛ بدین معنا ک افعال انسهان از آن حیهث که توسهط قدرتی ک خدا ب انسان اعطا کرد ب یجود می آید، مخلوق خدا ب شمار مهی ریدد بها در نظهر گهرفتن معنای خلق تکوینی ی تقدیری، خلق مستقیم افعال انسان توسط خهدا مهردید ی خلهق ی رمسهتقیم آن تأیید می گرددد نظریا دانشمندان معاصر شیع ب دلیل اعتقاد ب خلق یرمستقیم افعال انسان، ب این ریایا ن دیک تر اس ی آراء اشاعر ی معت ل ی متقدمان شیع در تعارض با این ریایا قرار دادد
۱۸.

وجه اعجاز قرآن کریم درکلام امام رضا (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال پنجم بهار ۱۳۹۶شماره ۱۷ 97-130

کلیدواژه‌ها: امام رضا (ع) قرآن اعجاز فصاحت و بلاغت معارف و محتوای قرآن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۰ تعداد دانلود : ۷۹۸
مکتب حیات بخش اسلام پس از رحلت رسول اکرم (ص) با دو برداشت و رویکردِ کلان مواجه شد: علوی و اُموی که هریک، ویژگی های خاص خود را در جنبه های مختلف اجتماعی سیاسی و فرهنگی داشته و به عنوان مَعالِمُ المَدرَسَتَین بحث و گفت وگو شده است. یکی از شاخصه های مکتب علوی که تاکنون به شایستگی بدان پرداخته نشده و بخش وسیعی از تاریخ اسلام را به خود اختصاص داده است، بررسی و کاوشِ مسئله اعجاز و وجه اعجاز قرآن کریم است که در این تحقیق از نگاه یگانه پرچمدار رویارویی های رسمی با صاحبان اندیشه ها و ادیان، حضرت علی بن موسی الرضا (ع) ، مورد پژوهش و تحلیل قرارگرفته است. ایشان برخلاف نظریات حاکم بر عصر و دیدگاه های مشهور که تمامِ همّت خویش را صرف امور ادبی و لفظی قرآن کریم کرده اند، وجه اصلی اعجاز را علاوه بر ترکیبات لفظیّه و محسنات بدیعیه و وجوه متعارف، وجه معرفتی و شناخت اسرار و دقایق معارف و لطایف بلند توحیدی و حیات آفرین دانسته که فلسفه بعثت همه انبیا و اولیای الهی را تشکیل می داده و رمز جاودانگی آن را هدایت آفرینی و سعادت بخشی بشریت معرفی کرده اند.
۱۹.

بررسی و نقد نظریه «رؤیت الهی» در تفسیر سورآبادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 77 - 90

کلیدواژه‌ها: رؤیت خداوند سورآبادی قرآن حدیث

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۱ تعداد دانلود : ۵۷۷
یکی از مباحث قرآنی- کلامی که بحث های بسیاری در مورد آن شده، مسأله رؤیت پذیری یا رؤیت ناپذیری خداوند است. متفکران اسلامی در این مورد به دو دسته کلی تقسیم شدند. اشاعره با استدلال های گوناگونی رؤیت خداوند را اثبات می نمودند و درمقابل معتزله به طورکلی چنین امری را محال دانستند. سورآبادی یکی از متفکرانی است که بحث های زیادی در اثبات رؤیت خداوند با توجه به مبانی کلام اشاعره مطرح نموده است. استدلال های او در اثبات این دیدگاه به سه بخش کلی؛ قرآنی، حدیثی و عقلی تقسیم می شود. با توجه به اینکه برخی از آیات قرآنی و احادیث رؤیت خداوند را انکار و ابطال می کنند و از جهت دیگر طبق براهین عقلی چنین امری مستلزم مادی و جسمانی بودن خداوند است، دلایل سورآبادی با چالش های جدی مواجه می شوند و اعتبار آنها مورد خدشه واقع می شود.
۲۰.

تحلیل ساختار «لا أقسم» در ترجمه های انگلیسی قرآن بر اساس روش تطبیقی مبتنی بر هم ارزی متنی هاوس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: تأکید ساختار لاَ أقسم ترجمه های انگلیسی قرآن نظریة متن گرایی هاوس تعادل ساختاری و واژگانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۳ تعداد دانلود : ۶۷۰
قرآن کریم مشتمل بر انواع روش های تأکید از جمله قَسَم است. قَسَم با شیوه های گوناگونی بیان می شود که در این بین، ساختار «لا أقسم» موردی است که به لحاظ ساختاری، محل تضارب آراء است. بررسی این ساختار به عنوان یک مقولة نحوی تأکیدی در ترجمه های انگلیسی قرآن می تواند اختلاف و نارسایی معادل های آن ها را بر اساس نظریات موجود در این علم نشان دهد. با توجه به موقعیت و کارکرد این ساختار در زبان مبدأ، نقد و ارزیابی معادل های آن بر اساس الگوی متن گرایی هاوس می تواند راهگشای ترجمه ای دقیق تر در این زمینه باشد. از بین شش وجه تفسیری ذکر شده برای این ساختار، احتمال اینکه اکثر مترجمان «لا» را زائد و «أقسم» را قَسَم، و یا کلّ ساختار «لا أقسم» را به عنوان یک صیغة قَسَم در نظر گرفته باشند، بیشتر از وجوه تفسیری دیگر است؛ زیرا نوع معادل یابی آن ها هماهنگ با نظرات مفسّران این دو نظریه است. اما به طور کلّی، علی رغم عملکرد بهتر در زمینة ایجاد تعادل واژگانی، نقص عمدة معادل های اکثر مترجمان با گرایش های مختلف تفسیری، نداشتن هم ارز گرایی ساختاری و معادل یابی تأکیدی خود جملة قَسَم (أقسم) است که در اکثر موارد، با ساختار تأکیدی دستور زبان مقصد مطابقت ندارد. گرچه اعجاز بیانی قرآن، تفاوت های دستوری دو زبان و نقش خود مترجم در ترجمة متعادل و یا نامتعادل این ساختار، تأثیر مشهودی دارد، اما با توجه به موقعیت زبانی این ساختار در متن مبدأ، می توان با استفاده از روش ترجمة آشکار هاوس و عبارت «I do swear by» برگردانی هم ارز با متن مبدأ ارائه نمود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان