سید مجید نبوی

سید مجید نبوی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۸ مورد.
۱.

بررسی سبک شناسی سوره مطففین بر اساس سه سطح آوایی، ترکیبی و بلاغی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی دوره ۱۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۴ 1 - 18

کلیدواژه‌ها: سبک شناسی سوره مطففین سطح آوایی سطح ترکیبی سطح بلاغی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۶۱
سبک شناسی علمی است که با بررسی توصیف ها و تحلیل ها به جنبه های ادبی موجود در یک متن می رسد و معانی و مفاهیم یک متن ادبی را به طور واضح و روشن به خواننده انتقال می دهد. قرآن کریم، که یک معجزه الهی است، به عنوان یک متن ادبی به خصوص در سال های اخیر مورد توجه سبک شناسان قرار گرفته است. این مقاله به دنبال آن است که با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از دانش سبک شناسی، سوره مطففین را در سه سطح آوایی و ترکیبی و بلاغی مورد بررسی قرار دهد تا از این طریق به جنبه های ادبی و معنایی سوره پی بیرد. در سوره مطففین در سطح آوایی با به کارگیری سجع، سبب آهنگین بودن سوره و جذب مخاطب می شود. در سطح ترکیبی با به کار بردن جملاتی مانند تقدیم و تأخیرها خط بطلانی بر روی باورها و عقاید مشرکان می کشد. در سطح بلاغی نیز با به کارگیری اسلوب حصر مالکیت خداوند و اینکه همه چیز به اجازه خداوند است، اشاره می کند.
۲.

بررسی تطبیقی مناظرات امام جواد (ع) و قرآن کریم با رویکرد بینامتنیت(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی قرآن و حدیث سال ۱۱ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۰ 7 - 28

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم مناظرات امام جواد (ع) بینامتنیت یحیی بن اکثم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۲۹
رویکرد بینامتنی یا ارجاعات میان متنی یکی از مباحث موردتوجه نظریه پردازان معاصر است. در این رویکرد فرض بر این است که متون مختلف از دیرباز باهم ارتباط دارند. قرآن معجزه بزرگ پیامبر اکرمj هم از جنبه خارق العاده بودن و هم از جنبه های لفظی و شیوایی ظاهری و هم زیبایی الفاظ، موردتوجه و شگفتی واقع شده است و به عنوان منبعی پربار و غنی با متون بعد از خود، پیوند و ارتباط برقرار نموده است.در پرتو صدها روایت و سیره عملى و موضع گیری اهل بیت( در گفت وگوها و جدال با مخالفان، به خوبی آشکار مى گردد که آنان، قرآن را محور هدایت و پشتوانه اصلى رسالت دانسته، آن را مرجع دینى، علمى و فقهى و راه و روش عملى قرار مى داده اند. با این مبنا، مناظرات امام جوادm از منظر بینامتنی قرآنی موردبررسی قرار گرفت: نتایج این پژوهش نشان می دهد که امامm از الفاظ و تعابیر و مفاهیم قرآنی به طور گسترده ای استفاده نموده و این امر باعث جذابیت، عمق معانی و اثرگذاری کلام ایشان شده است. کاربرد آیات قرآنی در این مناظرات گاه بدون تغییر و گاه با تغییری جزئی و یا کلی و مضمونی بوده که نوشتار حاضر و تحلیل آن بر اساس نظریه بینامتنی به بررسی مناظرات آن امام و ارتباطش با قرآن می پردازد.
۳.

بررسی سندی و دلالی روایت «إذا کُتِبَ الْکِتَابُ قُتِلَ الْحُسَینُ علیه السلام»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش دینی دوره ۲۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 169 - 187

کلیدواژه‌ها: امام حسین (ع) عاشورا کربلا سقیفه نقد حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۴۳
براساس منابع روایی متقدم، یکی از سخنان به جای مانده از امام صادق% راجع به ریشه و سبب اصلی قتل سیدالشهداء% عبارت: «إِذَا کُتِبَ الْکِتَابُ قُتِلَ الْحُسَینُ%» است که اساس واقعه عاشورا را عهدنامه ای ما بین چند تن از منافقین اصحاب پیامبر$ می داند که به عنوان صحیفه ملعونه شهرت یافته است. در این پیمان تعدادی از اصحاب پیامبر$ با یکدیگر عهد کردند از به خلافت رسیدن امیرالمومنین% ممانعت کنند و اجازه ندهند خلافت در خاندان رسول اکرم$ ادامه پیدا کند و برای رسیدن به این هدف، نقشه ترور آن حضرت را طراحی نمودند. مفسران آیات 79 و 80 سوره زخرف، آیه 7 و 10 سوره مجادله، آیه 167 بقره و آیه 118 آل عمران را درباره این صحیفه دانسته اند و بر پایه برخی اسناد، علاوه بر کتب شیعه، این قضیه در منابع اهل سنت از جمله «النشر و الطّیّ»، نیز آمده است. عبارت «إِذَا کُتِبَ الْکِتَابُ قُتِلَ الْحُسَینُ %»، ضمن حدیثی در کتاب روضه کافی نقل شده که از جهت سندی دارای اشکالاتی است؛ لکن از جهت متنی با روایات منابع متقدم و معتبر مطابقت دارد. در این مقاله با استفاده از بررسی سندی آیت الله شبیری زنجانی، تعلیق در سند حدیث منتفی و تصحیف در نام برخی از راویان سلسله سند، مرتفع، و دلالت متن حدیث، بر توطئه منافقین اصحاب رسول خدا$ و غصب خلافت امیرالمومنین% به عنوان اصل و اساس قتل اباعبدالله الحسین% اثبات شده است.
۴.

Investigating the Connection between Hermeneutics and the Method of Understanding the Qur’an in two General and Specific Areas(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Quran and Religious Enlightenment, Volume ۴, Issue ۱, ُ۲۰۲۳ 135 - 150

کلیدواژه‌ها: hermeneutics Understanding the Qur&rsquo an General Understanding Specific Understanding

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۱۳۲
Today, hermeneutics and its related debates in the field of the Qur’an are discussed more than past. This research tries to investigate the relationship between hermeneutics and the Qur’an or the method of understanding the Qur’an in two general and special areas, and the questions that: What is the general and special understanding of the Qur’an and what are the criteria for a specific understanding of the Qur’an?<br /><br />Gathering materials in this research is in the form of a library and the method in this research is descriptive and analytical.<br /><br />After the investigations, it became clear that this is not true to consider every understanding correct in philosophical hermeneutics.<br /><br />Also, the Qur’an has levels of understanding, the types of which were mentioned in the article; moreover special understanding of the Qur’an has outward and inward manners. Performing ablution and keeping the mouth clean, etc., are outward manners, and the word of God, knowing the Qur’an, thinking about it, etc. are inward manners. Also, there are rules and criteria for a special understanding of the Qur’an, which can be considered the hermeneutics of the Qur’an.
۵.

بررسی سبک زندگی از منظر آیت الله خامنه ای با تأکید بر رویکرد، مبنا و نحوه اجرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قرآن و علوم اجتماعی سال دوم بهار ۱۴۰۱شماره ۱ (پیاپی ۵) 9 - 27

کلیدواژه‌ها: مقام معظم رهبری سبک زندگی رویکرد مبنا نحوه اجرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶۸ تعداد دانلود : ۶۰۷
در بررسی نظامِ مسائل جامعه ایران اسلامی یکی از مهم ترین و بنیادین ترین مسائل روز که با آن مواجه هستیم، چگونگی «سبک زندگی» است. بررسی این مسئله از دو جهت اهمیت دارد؛ نخست اینکه سبک زندگی، روند حیات انسان را از پوچی و بی هدفی خارج می کند و به آن معنا می بخشد. دیگر آنکه انتخاب سبک زندگی صحیح، می تواند آینده یک ملت را از حیث سعادت تضمین کند؛ زیرا در دنیای امروز، به دلیل گستردگی فضای مجازی و تنوع رسانه ها، همواره سبک های مختلفی از زندگی، به جامعه عرضه می شود؛ لذا داشتن چارچوب و اصولِ اساسی، برای انتخاب سبک زندگی مناسب، به منظور نیل به حیات طیبه، از اهمیت فروانی برخوردار است. همچنین باید عنایت داشت که یکی از مهم ترین دغدغه های فکریِ مقام معظم رهبری، به عنوان حاکم اسلامی و ولی فقیه، بحث سبک زندگی است که در بیانات مختلف ایشان، بر اهمیت این موضوع تأکید بسیاری نموده اند. در این نوشتار، نگارنده درصدد است، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بررسی اندیشه های حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، دیدگاهِ ایشان را درزمینه سبک زندگی در سه محور «رویکرد» و «مبنا» و «عملکرد» بررسی کند. درنهایت اینکه، رویکرد رهبر فرزانه انقلاب درباره مقوله سبک زندگی، بر دو پایه رویکرد «نگرشی» و «رفتاری» استوار است. مقام معظم رهبری معتقدند که باید مبنا و اساسِ سبک زندگی، برگرفته از آموزه های قرآنی باشد و برای اینکه سبک زندگی از مرحله نظری به مرحله عملی برسد، لازم است دو مسئله را مد نظر قرار دهیم؛ یکی «تبیین درست سبک زندگی» و دیگری «پرهیز از تقلید و الگوسازیِ ناصحیح» است.
۶.

تحلیلی بر مبانی علامه سنقری حائری در رد نظریه کشف حجاب مخدرات امام حسین(ع)بعد از عاشورا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال نوزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۷۶ «ویژه پژوهش های حدیثی» ۱۴۴-۱۲۲
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۳۵
این مقاله تحلیل و نقدی اس ت بر نظریه ّ ی کش ف حجاب مخدرات اهلبیت امامحس ین(ع) در رس اله العاصمی ه ک ه علامه ش یخ محم د عل ی س نقری حائ ری در س ال 1327ق به پایان رس انده اس ت. عام ه س نقری در ای ن رس اله ب ه نق د و بررس ی روای ات اب ی مخن ف، ش یخ ص دوق، ش یخ مفی د، س ید ب ن ط اووس و عام ه مجلس ی مرب وط ب ه ربودن حج اب زنان اهل ح رم کربا میپ ردازد و کش ف ش عور بن ات الرس ول؟ص؟ را مح ال و ب ا غی رت، حکم ت و ش ریعت اله ی و عصم ت حضرت زین ب؟س؟ مع ارض دانس ته و دلیل ی چ ون: آم اده ب ودن اهلبی ت ام ام(ع) ب رای اس ارت و ج دا ک ردن حل ل و زی ور از خ ود، مانعی ت هیب ت و س طوت زین ب کب ری؟س؟ از ای ن ام ر و اقام ه ش واهدی ب ر روپ وش داش تن کجاوهه ای آل اللَّه را دال ب ر ع دم تمک َ ی ن اجان ب از دی دن وج ه و ش عر پردگی ان عصم ت و رس الت، دانس ته اس ت. در ای ن پژوه ش س عی ش ده، پ س از بررس ی س ندی روای ات مش تمل ب ر کش ف رأس بن ات رس ول اللَّه (ص)، ادل ه عقل ی و ادل ه نقل ی ای ن دس ته از روای ات، نق ادی گردی ده، س پس معن ای لغ وی اس باب حج اب آل اللَّه و معن ای مج ازی و کنای ی تعابی ر مفی د چه ره گش ایی اه ل ح رم امام حس ین(ع)، م ورد کن د و کاش و در نتیج ه، نظری ه ی عام ه س نقری حائ ری، مبن ی ب ر ع دم ام کان کش ف رأس، م ورد تایی د ق رار گرفت ه اس ت
۷.

نقد و بررسی دیدگاه های قرآنی و روایی برقعی پیرامون مسئله زیارت

نویسنده:
منبع: تفسیرپژوهی سال ۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۸ 299 - 334

کلیدواژه‌ها: برقعی زیارت قرآنیون شنوا بودن مردگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۱۹
سید ابوالفضل برقعی (1287–1372) یکی از روحانیون و قرآنیون معاصر است. او در نیمه اول عمر خود یعنی حدوداً تا 45 سالگی دیدگاه های شیعی داشت، اما پس از آن، کم کم به نقد تمام اعتقادات شیعی می پردازد. او امامت شیعی را قبول ندارد. عصمت انبیا و اهل بیت (ع) را رد می کند. امیرالمومنین علی (ع) را خلیفه الهی نمی داند و به امامت اهل بیت (ع) اعتقادی ندارد و به طور کلی، به نقد تمامی اعتقادات شیعی می پردازد. یکی از دیدگاه های برقعی، نقد مسئله زیارت است. او در این باره، کتابی با عنوان «خرافات وفور در زیارات قبور» نوشته است و تمام زیارت را خرافه می داند. این نگارش به بررسی صحت و سقم دیدگاه های برقعی در مسئله زیارت می پردازد. روش جمع آوری مطالب در این نگارش به صورت کتابخانه ای بوده و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی می باشد. پس از بررسی ها، مشخص شد که سخنان برقعی درباره مسئله زیارت صحیح نیست و او به برخی از آیات و روایات اشاره می کند تا مدعای خود را اثبات کند و آیات و روایات دیگر را نادیده می گیرد.
۸.

بررسی دین سفیانی در روایات فریقین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۱شماره ۱۶ 51 - 64

کلیدواژه‌ها: سفیانی اعتقادات سفیانی علائم ظهور حوادث آخرالزمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۵ تعداد دانلود : ۱۴۴
یکی از نشانه های آخرالزمان، خروج سفیانی (دشمن امام مهدیf) در شام است. نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی، وضعیت اعتقادی و دینی سفیانی در روایات فریقین را بررسی کرده است. از آنجا که سفیانی دشمن اهل بیتb و رهبری دشمنان حق را بر عهده دارد و تدین ظاهری او باعث فریب مسلمانان می شود، شناخت او برای منتظران، ضروری است. اعمال و رفتار و خونریزی های سفیانی در آخرالزمان ریشه در دین و اعتقادات او دارد. روایات حاکی فریقین از دین سفیانی را می توان در چهار گروه دسته بندی کرد: 1. مسلمان بودن سفیانی؛ 2. نصرانی بودن سفیانی؛ 3. نصرانی شدن سفیانی؛4. تظاهر به زهد و مسلمانی. با این تفاوت که منابع روایی اهل سنت درباره سفیانی، به مسلمانی، آثار عبادت در چهره و تظاهر به اسلامِ وی اشاره دارد، لیکن در منابع روایی شیعی تظاهر به زهد، بی ایمانی و تمایل به نصرانیتِ سفیانی به چشم می خورد. بر اساس روایات مورد اشاره، وی مسلمانی است که نصرانی می شود و یا با توجه به موقعیت و شرایط پیش رو، هم تظاهر به مسلمانی و هم با نصرانیت هم سویی و همراهی می کند و در حقیقت کافر است و ایمانی به اسلام و نصرانیت ندارد.
۹.

نقد و بررسی دیدگاه های سیدابوالفضل برقعی در ذیل آیه «وَ نُریدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّهً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثینَ»

نویسنده:
منبع: تفسیرپژوهی سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۵ 276 - 247

کلیدواژه‌ها: برقعی قصص 5 امام مهدی (ع) آیه استضعاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۱۹۳
برقعی یکی از قرآنیون افراطی است که به انکار عقاید شیعی پرداخته است. او امامت شیعه را قبول ندارد و مطالبی در رد امامت نگاشته است وی کتابی در رد امام مهدی(ع) با عنوان «بررسی علمی در احادیث مهدی» نوشته است. او در این کتاب وجود امام مهدی(ع) و مسائل پیرامون او از جمله آیات مرتبط با حضرت مهدی(ع) را انکار می کند.این اثر در صدد بررسی صحت و سقم آرای سیدابوالفضل برقعی پیرامون آیه(قصص/5) بوده است. روش جمع آوری مطالب در این پژوهش کتابخانه ای بوده و پردازش به آن ها به روش توصیفی تحلیلی انجام پذیرفته است. پس از بررسی ها مشخص شد که برقعی با مغالطه در سخنان ابوالفتوح رازی درصدد بی ارتباط دانستن آیه با امام مهدی(ع) است او تنها بنی اسرائیل را مصداق آیه می داند درحالیکه امام مهدی(ع) نیز می تواند به عنوان مصداق آیه باشد. برقعی مدعی است که شهید مطهری آیه را مرتبط با امام مهدی(ع) نمی داند درحالیکه با جست و جو در آثار شهید مطهری می توان مطالبی خلاف آنچه برقعی گفته یافت.در نهایت می توان گفت که آیه موردنظر بر اساس دیدگاه مفسران شیعه مرتبط با حضرت مهدی(ع) است.
۱۰.

واکاوی روش های فقه الحدیث فیض کاشانی در تفسیر صافی

نویسنده:
منبع: تفسیرپژوهی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶ 275 - 298

کلیدواژه‌ها: تفسیر صافی فیض کاشانی فقه الحدیث شرح حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۱۶۲
پس از قرآن، حدیث مهم ترین منبع دریافت مفاهیم دینی است. لذا عالمان مسلمان برای حدیث اهمیت والایی قائل هستند و در طول تاریخ اقدام به شرح احادیث کرده اند هر کدام از دانشمندان نیز روش های خاص خود را دارند. هر یک از حدیث پژوهان در فرآیند فقه الحدیث و شرح حدیث دارای یک روش استاندارد بوده که آن روش را در روند کار رعایت نموده اند، اما در برخی از موارد با تکیه بر مبانی خاص خود، تغییراتی در شیوه عامه ایجاد کرده اند. فیض کاشانی نیز مانند دیگر حدیث پژوهان، در شرح احادیث دارای روش های مخصوص به خود است. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی روش های شرح حدیث فیض کاشانی در تفسیر صافی می پردازد. برخی از روش های فقه الحدیث و شرح حدیث در تفسیر صافی، شرح محتوای حدیث با استناد به آیات قرآن، شرح مفردات، که در مواردی عیناً از کتب لغت نقل شده است اما بدون اینکه به آنها ارجاع داده شود، بیان نکات تأویلی، عرضه روایات بر قرآن و تشکیل خانواده حدیث و جمع بین روایات، و غیره است. البته شرح حدیث فلسفی و عرفانی نیز در این میان مسئله ای قابل بحث است؛ در مواردی هم فیض به نقد احادیث از باب مخالفت با عامه پرداخته و در جهت ترجیح روایات به مواردی از قبیل موافقت آن حدیث با کتاب و سنت و نیز شهرت روایت و عدالت و وثاقت راوی ها می پردازد.
۱۱.

بررسی تطبیقی تفسیر آیات 90 و 91 از سوره آل عمران در تفاسیر مجمع البیان، المیزان و تسنیم(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی قرآن و حدیث سال نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۷ 117 - 144

کلیدواژه‌ها: بررسی تطبیقی آیه 90 آل عمران آیه 91 آل عمران توبه نامقبول توبه کافران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۱۶
آیات 90 و 91 سوره آل عمران مضمون آیه 86 همین سوره را تعلیل می کنند. این آیات در مورد شرایط پذیرش توبه و فدیه از دوگروه بحث می کنند: 1. افرادی که کافرند و پیوسته در حال افزایش کفر خود هستند؛ 2. افرادی که در حال کفر می میرند. جستار پیش رو به دنبال پاسخ به این پرسش است که «تفاسیر مجمع البیان، المیزان و تسنیم چه اشتراکات و اختلافاتی پیرامون آیات 90 و 91 دارند و محاسن و معایب نظرات هریک از مفسران چیست». روش جمع آوری مطالب در این پژوهش به صورت کتابخانه ای بوده و پردازش آن ها به صورت تطبیقی می باشد. طبق استنتاج مقاله، توبه گروه اول از کافران براساس نظر علامه و شیخ طبرسی تحت هیچ شرایطی پذیرفته نیست ولی براساس نظر آیت الله جوادی آملی توبه این گروه به احتمال زیاد مورد پذیرش خداوند است. همچنین براساس دیدگاه هر سه مفسر هیچ گونه فدیه و بدلی از گروه دوم در آخرت پذیرفته نخواهد شد.
۱۲.

بررسی راهکارهای درمان هیستریک از منظر قرآن و روان شناسی

نویسنده:
منبع: قرآن و علوم اجتماعی سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 9-26

کلیدواژه‌ها: هیستریک تبرج درمان قرآن روانشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۶ تعداد دانلود : ۲۶۶
هیستریک یا تبرج و خودآرایی از جمله مسائلی است که قرآن کریم و روان شناسی جدید به صورت مفصل به آن پرداخته است. هیستریک یک نوع بیماری است که مورد نکوهش قرآن کریم است و روانشناسی نیز از آن به عنوان اختلال روانی بحث می کند. مسئله این پژوهش این است که چه راهکارهایی از دیدگاه قرآن و روان شناسی برای درمان هیستریک وجود دارد؟ جمع آوری مطالب در این نگارش کتابخانه ای بوده و روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد. نتیجه آن شد که یاد خدا و ایمان به او مهمترین راهکار درمان هیستریک است توجه به خانواده و فرزندان نیز مانع بروز اختلالات هیستریکی می شود حجاب، حفظ نگاه نیز فرد را از تحریک و روحیه هیستریکی دور می کند. از ازدواج نیز می توان به عنوان یک عامل مهم درمان هیستریک نام برد. تقوای الهی و انجام عباداتی مانند روزه و نماز نیز از هیستریک می کاهد و فرد را به سمت رضای الهی و دوری از اعمال ناپسند مانند هیستریک سوق می دهد. توبه نیز دیگر عامل مهم در درمان هیستریک است که سبب آرامش در فرد نیز می شود و فرد را از هیستریک دور می کند. رجوع به پزشک روان درمان نیز یکی دیگر از راهکارهای درمان هیستریک است.
۱۳.

امکان سنجی استفاده از شبکه استنادی فهرست منابع موجود در پیشنهاده پژوهشِ (پروپوزالِ) دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای پیشنهاد مقاله های مرتبط به آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 322 - 334

کلیدواژه‌ها: شبکه استنادی سامانه های پیشنهاددهنده پیشنهاده پژوهش (پروپوزال) پایان نامه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۲۸۹
هدف : هدف اصلی این پژوهش امکان سنجی استفاده از شبکه استنادی فهرست منابع موجود در پیشنهاده پژوهش دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای پیشنهاد مقاله های مرتبط به آنهاست. روش شناسی : این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث روش شناختی، پژوهشی شبه آزمایشی است. تعداد 60 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری از حوزه علوم انسانی در رشته های تحصیلی گوناگون دانشگاه شیراز، به صورت هدفمند و داوطلبانه  به کار گرفته شدند. در پژوهش حاضر پایگاه اطلاعاتی «وب آو ساینس» و نرم افزار VOSviewer به ترتیب برای گردآوری و تحلیل داده های پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. یافته ها : یافته ها نشان داد فراوانی تعداد مقاله های تا حدی مرتبط قضاوت شده با اختلافی مثبت بیشترین فراوانی را بین سه طبقه (مرتبط، تا حدی مرتبط، نامرتبط) دارد. کاربران مقاله های مرتبط پیشنهادی از طریق شبکه استنادی منابع پیشنهاده پژوهش را اثربخش دانستند؛ همچنین، دانشجویان دکتری بیش از دانشجویان ارشد مقاله های پیشنهاد شده از طریق شبکه استنادی منابع پیشنهاده پژوهش را اثربخش دانستند؛ به عبارتی، دانشجویان دکتری مقالات پیشنهاد شده را مرتبط تر تشخیص دادند. همچنین دانشجویان با سطوح متفاوت دانش زبان انگلیسی به یک میزان مقاله های پیشنهادی بر اساس شبکه استنادی را مرتبط تشخیص دادند. اطلاعات استنادی پیشنهاده پژوهش می تواند برای یافتن منابع مرتبط و در نتیجه، غنی تر ساختن پژوهش ها به کار گرفته شود و سامانه های پیشنهاددهنده مدارک علمی می توانند از شبکه استنادی منابع مورد استفاده در پیشنهاده پژوهش ها، برای پیشنهاد مدارک مرتبط به کاربران استفاده کنند.
۱۴.

مفهوم سکوت و بررسی آثار آن در خودسازی افراد جامعه با تاکید بر روایات اهل بیت (ع)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین در آموزه های قرآن و سنت سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 87-105

کلیدواژه‌ها: خودسازی سکوت صمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۷ تعداد دانلود : ۴۳۷
از ابزار خودسازی افراد در جامعه، کنترل زبان است. این پژوهش قصد دارد با رویکرد تحلیلی- روایی پاسخ دهد که اثر سکوت بر خودسازی افراد جامعه بر اساس متون روایی چیست لذا ابتدا مفهوم شناسی سکوت و خودسازی در دو قالب معنا ارائه شده و در ادامه آثار سکوت در خودسازی ارائه می گردد. روش جمع آوری مطالب در این پژوهش، کتابخانه ای بوده و روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد. پس از بررسی ها مشخص شد که: 1- هدف از سکوت در اسلام پرورش عقل است، پس باید کلام را سنجید و آن را به عقل عرضه داشت، اگر در راه رضاى الهى بود، آن را به زبان جارى کرد و اگر این طور نبود، سکوت بهتر از تکلم است.2- باید سکوت را به اعتبار گوینده آن رتبه داد، مهم است که هدف گوینده رضای الهی باشد. 3- قوت اندیشه، رستگاری، محبت، پنهان ماندن عیوب، آسایش، حکمت، وقار، صبر از آثار سکوت هستند.
۱۵.

تناسب درونی در آیات سوره مائده با تأکید بر ضمانت اجرایی

نویسنده:
منبع: مطالعات سبک شناختی قرآن کریم سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 139 - 164

کلیدواژه‌ها: تناسب آیات ارتباط صدر و ذیل ضمانت اجرایی حکم سوره مائده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۴۱
تناسب آیات با یکدیگر، از مباحث ارزشمند علوم قرآن است. این تناسب و ارتباط در واژگان قرآنی، در درون یک آیه یا آیات هر سوره نمایان است. بدون شناخت صحیحی از آیه، برداشت از قرآن، آن گونه که شایسته است، تحقق نخواهد یافت. بنابراین، با توجه به علم، حکمت و هدف داری خدا، متن قرآن، دارای همگرایی موضوعی و محتوایی در جهت هدف هدایتی و تربیتی است و عناصر محتوایی قرآن، همانند اجزای یک ساختمان، به هم پیوسته و ناظر به یکدیگرند؛ بنابراین، گوناگونی مباحث یک آیه، هرگز به معنی گسستگی مطالب نیست؛ بلکه باید دانست که هرگاه مطالب، این گونه گوناگون هستند، حتماً پای ارتباطی در میان بوده و مناسبتی باعث شده که چنین حالتی پدید آید. این تناسب، می تواند بگونه ای باشد که ذیل آیه، بیانگر علت حکم، و یا فایده حکم و یا ضمانت اجرایی و یا تبیین اجمال پیشین و یا پاسخ به سؤال در تقدیر باشد. این نگارش، در پی یافتن این رابطه ها است؛ تا با استفاده از دستاوردهای علمی، به فهم و تفسیر آیات قرآن کمک کند. در این نوشتار، به تناسب میان جملات و ارتباط صدر و ذیل آیه پرداخته، و آیاتی را که تناسب میان جملات و صدر و ذیل آن ها ضمانت اجرایی حکم است، بررسی شده است؛ و برای این منظور، سوره ی مائده انتخاب شده است.جمع آوری مطالب در این نگارش، کتابخانه ای بوده و روش پردازش به آن ها توصیفی تحلیلی می باشد.
۱۶.

روش های سید مرتضی در نقد حدیث عدد

نویسنده:
منبع: دین پژوهی و کارآمدی دوره ۱ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ 89 - 105
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۲۲
یکی از افرادی که به صورت روشمند به نقد حدیث می پردازد؛ سیدمرتضی است. او در یکی از آثار خود به نام رساله «الرد علی اصحاب العدد» به نقد اصحاب عدد (قائلین به ۳۰ روز بودن ماه رمضان) می پردازد و احادیثی که ماه رمضان را 30 روز کامل می داند (بدون هیچ کم و کاست)، بررسی و نقد می کند. سیدمرتضی با نقد این روایات، اتمام ماه رمضان را با رویت هلال ماه(چه 29 روزه و چه 30 روزه) صحیح می داند . او در نقد روایات مورد استناد اصحاب عدد با استفاده از روش های مختلف از جمله: استدلال به اجماع و استناد به آیات(بقره/ 189 و یونس/5) بی اعتبار بودن سخن آنان را اثبات می کند، او قیاس را که مورد استناد اصحاب عدد است؛ فاقد حجیت می داند و بر اساس علم لغت به نقد روایات مورد استناد آن ها می پردازد . همچنین سیدمرتضی روایات مورد استناد آن ها را مخالف اخبار مشهور و سیره تاریخی مسلمانان می داند. روش ها و معیارهای سیدمرتضی در نقد دیدگاه های عدد تنها در قالب نقد متنی منحصر بوده و به نقد سندی نمی پردازد. روش جمع آوری مطالب در این پژوهش، کتابخانه ای بوده و روش تحقیق، توصیفی تحلیلی می باشد.
۱۷.

بررسی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی پیرامون دسترسی کاربران به پایان نامه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۵ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 21 - 48

کلیدواژه‌ها: پایان نامه دسترسی کتابخانه دانشگاهی سیاست کتابخانه مدیران کتابخانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۶۷
هدف: هدف پژوهش حاضر شناخت دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی زیر نظر دو وزارت خانه علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پیرامون دسترسی کاربران به پایان-نامه ها است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش از نوع پیمایش توصیفی است. جامعه پژوهش شامل تمامی مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی زیر نظر دو وزارت خانه علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود. با توجه به شمار محدود اعضای جامعه، در این پژوهش از نمونه گیری استفاده نشده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. یافته ها: یافته ها نشان داد که به طور کلی مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه ها دیدگاه های متفاوتی در مورد دسترسی به پایان نامه ها دارند. دیدگاه مدیران در مورد سطوح دسترسی به پایان نامه برای کاربران داخل و خارج دانشگاه متفاوت بود به طوری که در مورد کاربران داخل دانشگاه آنان بیشتر با دسترسی به متن کامل و در مورد کاربران خارج از دانشگاه نیز بیشتر با دسترسی به اطلاعات کتابشناختی موافق هستند. همچنین آنان با دسترسی بخش هایی از پایان نامه ها (نه متن کامل) در هردو شکل چاپی و الکترونیکی و در قبال پرداخت هزینه موافق ترند. مدیران مورد بررسی از میان قالب های گوناگون نسخه الکترونیک با قالب «پی.دی.اف.» موافق بودند. اصالت: علیرغم اهمیت شناخت نگرش مدیران کتابخانه ها نسبت به تعیین خط مشی و سیاست دسترس پذیر نمودن پایان نامه ها برای کاربران کتابخانه، تا کنون این مهم بررسی نشده است. در این مقاله به این مهم پرداخته شده است.
۱۸.

بررسی و نقد «باب الآیات المؤوّله بقیام القائم» سید ابوالفضل برقعی با تأکید بر نقد موردی (توبه/33)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش دینی دوره ۲۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۳ 197-222

کلیدواژه‌ها: برقعی غلبه بر ادیان انکار حضرت مهدی (عج) جری و تطبیق آیه 33 توبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۳۷۶
برقعی یکی از اشخاص منتقد در مطالعات اسلامی است که به انکار عقاید شیعی می پردازد. او نه تنها امامت شیعه را قبول نداشته بلکه مطالبی در رد امامت نوشته است. همچنین کتابی در رد امام مهدی(عج) با عنو ان «بررسی علمی در احادیث مهدی» نگاشته که در آن کتاب وجود امام مهدی(عج) و مسائل پیرامون او از جمله آیات مرتبط با حضرت مهدی(عج) را انکار می کند. لذا پژوهش حاضر به بررسی بخش «باب الآیات المؤوّله بقیام القائم» کتاب «بررسی علمی در احادیث مهدی» پرداخته است. در این اثر، رویکرد اصلی بررسی صحت و سقم آرای سیدابوالفضل برقعی با محوریت آیه «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَی وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» (التوبه/33) است. روش جمع آوری مطالب در این مقاله کتابخانه ای بوده و پردازش به آن ها به روش توصیفی تحلیلی انجام پذیرفته است. نتایج به دست آمده این است که برخی از اشکالات برقعی در کتاب مذکور عبارتند از: توهین و شتم راویان، تضعیف راویان بدون مراجعه به کتب رجالی و بی اعتنایی به بحث جری و تطبیق همچنین برقعی با طرح اشکالاتی سعی بر بی ارتباط دانستن آیه 33 توبه با حضرت مهدی(عج) دارد که اشکالات او به با تفسیر صحیح آیه همخوانی ندارد.
۱۹.

حوزه واژگانی «احساس تنهایی» در قرآن کریم و مقایسه آن با تعابیر روان شناختی

نویسنده:
منبع: دانش ها و آموزه های قرآن و حدیث سال سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۲ 81-100

کلیدواژه‌ها: احساس درونی افسردگی عزل معیت عند روان شناسی معارف قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۷ تعداد دانلود : ۳۷۹
امروزه بشر با مشکلی «احساس تنهایی» دست به گریبان است. این احساس، دو جنبه دارد؛ یکی شناختی، احساسی و روانی و دیگری، روحی و معنوی. در این تحقیق با مراجعه به متون روان شناسی و آیات قرآن کریم، واژگان مربوط به احساس تنهایی با روش توصیفی تحلیلی، مفهوم شناسی شده است. هدف این جستار، شناخت واژگان قرآنی قابل مطالعه در موضوع یادشده است. با استفاده از داده های این نوشتار می توان پژوهش در حوزه احساس تنهایی را با تکیه بر قرآن کریم سامان داد. این مقاله ابتدا به شناخت واژگانیِ احساس تنهایی می پردازد و سپس حوزه معنایی آن را در روان شناسی مورد توجّه قرار می دهد. آنگاه حوزه واژگانی این مفهوم در قرآن کریم شناسایی می شود.
۲۰.

واکاوی نقّادانه دلایل برقعی پیرامون نفی توسّل به اهل بیت علیهم السلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۲ 47 - 74

کلیدواژه‌ها: اهل بیت علیهم السلام آیه 35 سوره مائده برقعی توسل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۱۶۶
برقعی از جمله افرادی است که با برداشت های ظاهری از قرآن، از عقاید شیعی فاصله زیادی گرفت و با رویکردی وهابی گونه، به نقد عقاید شیعی به صورت افراطی پرداخت. پژوهش حاضر با روش توصیفی، تحلیلی، به واکاوی نقّادانه دلایل برقعی پیرامون نفی توسّل به اهل بیت: پرداخته است. وی با محور قرار دادن تعدادی از آیات قرآن و سیره، با دلایل «مشرکانه بودن هر گونه درخواست و توجه به غیر خداوند»، «عدم نیاز خداوند به وزیر»، «بی اطلاعی انبیاء و امامان: از اهل دنیا پس از مرگ خود»، «عدم دستور قرآن و اهل بیت: برای توسل»، «عدم ارتباط مصادیق و معانی «وسیله» در آیه 35 مائده به اشخاص» و «غیرقابل تجربه و آزمایش بودن توسل»، توسل را بدعتی آشکار و فاقد مبنا می داند. اما اشکالات روشی متعدد وی مانند «عدم جامع نگری و عدم تتبع کامل آراء»، «عدم دقت در سیاق مطالب» و «عدم دقت در معنای دقیق واژگان و یکسان انگاری های فاقد مبنا»، نظرات وی را از منظر عقل و نقل، غیرقابل پذیرش می نمایاند.  

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان