محمدرضا دهشیری

محمدرضا دهشیری

مدرک تحصیلی: عضو هیات علمی دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱۴۹ مورد.
۴۱.

عوامل همگرایی و واگرایی در روابط ایالات متحده و اتحادیه اروپا «2020 - 2008»

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال دوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 32-55

کلیدواژه‌ها: سیاست های امنیتی سیاست های دفاعی سیاست خارجی واگرایی همگرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۱۹۳
همگرایی و واگرایی یکی از موضوعات موردبحث در عرصه روابط بین الملل است، در این میان اتخاذ سیاست های امنیتی و دفاعی ایالات متحده آمریکا در قبال اتحادیه اروپا در دوره اوباما و ترامپ در سال های 2008-2020 زمینه را برای همگرایی و واگرایی میان دو واحد سیاسی فراهم کرده است. امنیت متقابل، مشخصات فرهنگی و هم افزایی اقتصادی از مهم ترین مؤلفه های کلیدی همگرایی ایالات متحده و اتحادیه اروپا است. در مقابل، تلاش روسیه برای نزدیکی به نواحی شرقی اتحادیه اروپا و تضعیف اتحاد فرا آتلانتیکی، مهم ترین عامل واگرایی میان ایالات متحده و اتحادیه اروپا است. عوامل فوق این سؤال را مطرح می کند که عوامل همگرایی و واگرایی در روابط سیاسی-امنیتی ایالات متحده و اتحادیه اروپا (2008 تا 2020) چیست؟ در پاسخ به این سؤال این فرضیه مطرح شد که از سال ٢٠٠٨ تاکنون شاهد همگرایی در روابط آمریکا و اتحادیه اروپا در حوزه های مختلفی همچون حقوق بشر، تروریسم، ایران و تأکید بر پیمان فرااتلانتیک گرایی و واگرایی با تأکید بر به خطر افتادن هژمونی آمریکا، ناشی از همگرایی روسیه با اتحادیه اروپا هستیم.
۴۲.

نسبت عمل گرایی و ایدئولوژی در سیاست خارجی ایران؛ رویکردی راهبردی یا تاکتیکی؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۲ (پیاپی ۶۲) 9 - 34

کلیدواژه‌ها: سیاست خارجی عمل گرایی راهبرد تاکتیک رئالیسم نئوکلاسیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۵۱۰
این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که سهم ایدئولوژی و عمل گرایی در کنش سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تا چه میزان است و کدام یک از این دو، اصالت بیشتری در عمل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارند؟ نتیجه این تحقیق حاکی از آن است که هر چند در اکثر کشورها، هنجارها و ارزش های ایدئولوژیک به درجاتی در عمل سیاست خارجی تأثیرگذار هستند، ولی این ارزش ها سهم قابل توجهی در سیاستگذاری و اجرای سیاست خارجی ایران داشته و در حکم اصول راهبردی آن محسوب می شوند. در واقع، علی رغم دیدگاه غالب که سیاست خارجی ایران را سیاستی عمل گرایانه می داند، فرضیه اصلی این تحقیق بر این گزاره استوار است که ماهیت اصلی سیاست خارجی ایران همچنان ایدئولوژیک بوده و رویکرد عمل گرایانه در سیاست خارجی ناشی از وجود منافع متعارض در نظام بین الملل و نیز محدودیت های ناشی از منابع قدرت ملی بر اساس نگاه تاکتیکی و نه راهبردی قابل توجیه است. این تحقیق با کاربست نظریه رئالیسم نئوکلاسیک به عنوان چارچوب نظری، به بررسی نسبت ایدئولوژی و عمل گرایی در رفتار سیاست خارجی ایران در چارچوب یک الگوی تعاملی سه جانبه مشتمل بر عوامل سطح داخل همچون منافع ملی و هنجارها و نیز ماهیت و ساختار نظام بین الملل می پردازد.
۴۳.

دیپلماسی فرهنگی فرانسه: راهبردهای حمایت از صادرات فرهنگ از طریق کتاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم دیپلماسی عمومی دیپلماسی فرهنگی فرانسه کتاب صادرات برنامه های حمایت از ترجمه و نشر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۲۴۵
بررسی سیاست خارجی جمهوری فرانسه گواه آن است که در نگاه حکومت های مختلف آن، فرهنگ و دیپلماسی فرهنگی دارای جایگاه و اهمیت بوده است. کتاب به عنوان صنعت فرهنگی که مخاطبان بین المللی را هدف قرار می-دهد در زمره ابزارهای عمده فرهنگی برای جذب و نفوذ فرانسه در کشورهای دیگر محسوب می شود. صنعت کتاب امروز از صنایع فرهنگی پیشرو فرانسه در زمینه صادرات به شمار می رود و عملکرد ناشران نقش مهمی در تبیین و نمایاندن فرهنگ فرانسوی در خارج از کشور دارد. مراکز و شبکه های فرهنگی فرانسه در چارچوب برنامه های راهبردی و اجرایی دیپلماسی فرهنگی، از طریق پشتیبانی ترجمه و ترویج سفر نویسندگان فرانسوی زبان در سراسر جهان از صنعت کتاب حمایت می کنند. از نظر سیاست گذران حوزه کتاب فرانسه، نویسندگان حاملان عمده نفوذ فکری و فرهنگی فرانسه به شمار می روند. این مقاله با رویکردی توصیفی و تاریخی به دنبال پاسخ گویی به این سؤال است که چگونه دولت فرانسه از رهگذر بهره گیری از صادرات کتاب درصدد تقویت دیپلماسی فرهنگی خود در کشورهای فرانسوی زبان آفریقا برآمده است؟ فرضیه مقاله حاضر آن است که دولت فرانسه از رهگذر صادرات کتاب و ادبیات فرانسوی به عنوان یکی از منابع اصلی قدرت نرم در عرصه دیپلماسی فرهنگی با جذب مخاطبان به ویژه در کشورهای فرانسوی زبان قاره آفریقا به صادرات از طریق رسانه کتاب به انتقال فرهنگ، ادبیات و هنر برای ارائه تصویری مثبت از این کشور در عین تداوم هژمونی می پردازد.
۴۴.

The Position of Superstition and Anti-Superstition in Iran’s Political Thought with an Emphasis on the Qajar Era(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ نامه ایران بعد از اسلام سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 45 - 68

کلیدواژه‌ها: Political Thought Superstition rationality Development Qajar era Iran

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۴ تعداد دانلود : ۴۸۰
During Qajar era, superstition and anti-superstition have had great impact on Iran's political thought. Superstitious context as an irrational process and major obstacle to the growth of political thought in Iran, exhorted the society towards subjectivist and reductionist approach. Rational intellectuals, on the other hand, endeavored to erode superstitious trends for pushing the society towards rationality and development. This article with a qualitative historical and analytical methodology and through collecting the library data tries to answer the question that "how superstitious culture had influenced the political thought of Iran during the Qajar period?" The hypothesis of the research is that the culture of superstition and irrationality through subjectivism and reductionism influenced the political thought of Iran during Qajar era, which in its turn led to the "intellectual despotism" and consequently to the "political tyranny". Based on the Giddens conception of the interaction between structure and agency, the article concludes that the contextual factors notably the superstitious culture led to the despotic mindset of Iranian rulers during Qajar period.
۴۵.

سیاست های امنیت انرژی اتحادیه اروپا

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ 151-141

کلیدواژه‌ها: اتحادیه ی اروپا امنیت انرژی انرژی های تجدید پذیر روسیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۹ تعداد دانلود : ۳۷۲
اتحادیه ی اروپا پس از استوار شدن بر پایه های همگرایی و وحدت، با مسائل مشترکی روبرو بود که هر یک از کشورها به تنهایی توان مقابله با آن را نداشتند. مسائلی نظیر محیط زیست، شهروندی و مهاجرت، مسائل مشترک پولی و مالی، انرژی و بالاخره امنیت از چالش های مهم مشترک اعضای اتحادیه ی اروپایی بود. در این میان مسئله ی انرژی و رابطه ی آن با امنیت به یکی از محورهای سیاست گذاری مشترک و گاهی متضاد اعضا تبدیل شد. سیاست هایی مانند سند سبز و منشور امنیت انرژی و بسیاری دیگر از این قبیل اسناد نشان دهنده ی پیچیدگی موضوع انرژی و به طورکلی امنیت انرژی در اتحادیه ی اروپا است. مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که اتحادیه ی اروپا نسبت به موضوع امنیت انرژی خود چه رویکردهایی را اتخاذ کرده است؟ فرضیه مقاله این است که تدابیر و اقدامات اتحادیه اروپا ضمن تصویب انواع سندهای مرتبط با امنیت انرژی به دنبال سیاست های متنوع سازی منابع واردات و استفاده از سایر منابع برای کاهش وابستگی به منابع روسیه است.
۴۶.

سناریوهای پیش روی جمهوری اسلامی ایران در قبال برجام بعد از خروج ایالات متحده آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۵ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 163 - 187

کلیدواژه‌ها: برجام سناریوها ایران آینده پژوهی آمریکا اتحادیه اروپا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۶
هدف: هدف اصلی مقاله حاضر بررسی سناریوهای پیش روی جمهوری اسلامی ایران در قبال خروج آمریکا از برجام در چارچوب نظریه های روابط بین الملل است. نگارندگان با بهره گیری از رویکردهای نظری در روابط بین الملل ضمن تحلیل سناریوهای احتمالی، در صددند تا سناریوهای فراروی برجام را بررسی نمایند. روش پژوهش: پژوهش حاضر آینده پژوهی براساس سناریوپردازی است که از مطالعات تحلیلی و شبه تجربی به شمار می رود. سؤال اصلی پژوهش این است که از میان سناریوهای بعد از خروج آمریکا از برجام، مذاکره با آمریکا برای تجدید نظر در برجام، ماندن در برجام و یا بازگشت آمریکا به برجام کدام یک ممکن، محتمل، موجه و مطلوب است؟ یافته های پژوهش:  یافته های این پژوهش بیانگر آن است که سناریوی ممکن: مذاکره با آمریکا در مورد تجدید نظر در برجام براساس دیدگاه گروسیوسی، سناریوی محتمل: ماندن در برجام براساس دیدگاه کانتی، سناریوی موجه: خروج تدریجی از برجام براساس نگاه هابزی و سناریوی مطلوب: بازگشت آمریکا به برجام و ایفای تعهدات اقتصادی و بانکی اروپا براساس دیدگاه نوکارکردگرایی است. نتیجه گیری: درنهایت چنین نتیجه گیری می شود که در زمان خروج آمریکا از برجام سناریوی موجه از مطلوبیت بیشتری برخوردار است، زیرا جمهوری اسلامی ایران می تواند با خروج تدریجی از برجام از یکسو به اتحادیه اروپا و آمریکا فرصت دهد تا به ایفای تعهدات خود نسبت به برجام بازگردند، و از سوی دیگر با کمترین فشار، فناوری هسته ای خود را مجددا ارتقا بخشد.
۴۷.

بررسی مقایسه ای دیپلماسی فرهنگی ایران و عربستان سعودی در آسیای مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 445 - 464

کلیدواژه‌ها: آسیای مرکزی ایران دیپلماسی عمومی دیپلماسی فرهنگی عربستان سعودی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۰ تعداد دانلود : ۸۶۳
در نوشتار حاضر به مقایسه قدرت نرم و حضور فرهنگی ایران و عربستان سعودی در آسیای مرکزی می پردازیم و فعالیت های فرهنگی هر دو کشور در این منطقه را پس از فروپاشی اتحاد شوروی مقایسه می کنیم. در این نوشتار به دنبال پاسخ این پرسش هستیم که «دیپلماسی فرهنگی ایران در آسیای مرکزی در مقایسه با دیپلماسی فرهنگی عربستان سعودی در این منطقه تا چه اندازه موفق بوده است؟» و می کوشیم دیپلماسی و اقدام های فرهنگی این دو کشور در آسیای مرکزی و تضادهای احتمالی این اقدام های فرهنگی را بررسی کنیم. ضمن واکاوی مبانی و هدف های اصلی دیپلماسی فرهنگی ایران و عربستان سعودی، قوت ها و ضعف های حضور فرهنگی این دو کشور در منطقه آسیای مرکزی و خسارت های حضور فرهنگی هر یک بر منافع دیگری را در عرصه این بازی بزرگ و راهکارهای بهبود کیفیت فعالیت های فرهنگی ایران در این منطقه را بررسی می کنیم. در این نوشتار از روش توصیفی-تحلیلی بهره می گیریم و به این پاسخ می رسیم که هر دو کشور ایران و عربستان سعودی در عرصه اقدام های فرهنگی در آسیای مرکزی به موفقیت هایی رسیده اند، اما با توجه به اینکه میزان سرمایه گذاری سعودی ها در این منطقه در زمینه های مختلف و از جمله در بخش فرهنگی در سال های اخیر به طور چشم گیری افزایش یافته است این موضوع موجب رشد اندیشه های وهابی و سلفی شده است؛ لازم است ایران هم میزان توجه خود به منطقه آسیای مرکزی که با آن اشتراک های بیشتری در مقایسه با عربستان سعودی دارد، افزایش دهد تا در این رقابت مهم منطقه ای عقب نماند.
۴۸.

دیپلماسی حقوق بشری و تاثیر آن برسیاست خارجی: مطالعه موردی هند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شبه قاره سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۹ 79-106
تعداد بازدید : ۶۱۴ تعداد دانلود : ۳۵۶
دیپلماسی حقوق بشر متشکل از دو کلمه است، دیپلماسی، که ابزاری جهت کسب منافع ملی است و حقوق بشر. هندوستان به عنوان دومین کشور پرجمعیت و هفتمین اقتصاد دنیا، سابقه حقوق بشری ضعیفی دارد. سوال اصلی نوشتار این است که تاثیر دیپلماسی حقوق بشری بر سیاست خارجی این کشور چیست؟ پاسخ این سوال در قالب مفهوم دیپلماسی چندسطحی پی گرفته خواهد شد. دیپلماسی حقوق بشری باید در سه سطح ملی، منطقه و بین الملل، ظرفیت یابی و مورد مداقه قرار گیرد چرا که همخوانی این سطوح وابستگی تامی با اجرای دیپلماسی حقوق بشری کنش مند دارد. در سطح ملی متغیرهای سنتی و تاریخی آنان در قانون اساسی تجلی یافته است که ریشه های دیپلماسی حقوق بشری هند را تشکیل می دهند، در سطح منطقه همسایگان، سازمان های منطقه ای و ژئوپلیتیک به متغیرهای اثرگذار اضافه می شوند، هند در پی گسترش شرکا، بسط نفوذ، وابستگی اقتصادی و تنش زدایی در منطقه است. در سطح بین الملل ساختار رفتار خاصی با رویکرد عملگرایانه را به هند تحمیل می کند. هند علاوه بر تبادل با غرب با تأکید بر روابط اقتصادی تلاش در تلطیف مواضع غرب دارد ولی از طرفی مواضع آن توسط شرکای آن در بریکس تعدیل می شود. هند تلاش می کند در نهادهای هنجارساز و بین المللی حضور فعال داشته باشد ولی نهایتاً رویکرد حقوق بشری آن بیشتر پرستیژی و عملگرایانه است تا هنجاری. این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی نگاشته شده است.
۴۹.

سناریوهای پیش روی جمهوری اسلامی ایران در قبال برجام (دوران ترامپ و بایدن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۹۷ 131 - 163

کلیدواژه‌ها: 1+5 توافق هسته ای سناریونویسی آینده پژوهی آمریکا جمهوری اسلامی ایران برجام تحریم شورای امنیت مکانیسم ماشه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۶ تعداد دانلود : ۶۳۴
در پی انعقاد توافقنامه موسوم به برجام میان ایران و کشور های 1+5 و تصمیم به کناره گیری یک جانبه ی ایالات متحده از آن در سال 2018، صد ها تحریم که بخش های مختلف اقتصادی، سیاسی و نظامی را هدف قرار داده بود، توسط دولت دونالد ترامپ بر ایران اعمال شد. اینک با روی کار آمدن جو بایدن، واشنگتن مدعی است که تمایل دارد به برجام بازگردد به شرط اینکه ایران نیز به تعهداتش در چارچوب برجام بازگردد، اما در این میان واکنش جمهوری اسلامی ایران چه می تواند باشد؟ هدف پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش است که از میان سناریوهای محتمل کدام یک برای جمهوری اسلامی ایران، سناریوی مطلوب است؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریم های ثانویه ایالات متحده و تحریم های شورای امنیت سازمان ملل، سناریوی مطلوب جمهوری اسلامی ایران است. این پژوهش بر اساس روش سناریونویسی و مصاحبه با نخبگان علمی و اجرایی مورد آزمون قرار گرفته است.
۵۰.

سیاست خارجی و امنیتی دونالد ترامپ در منطقه ایندوپاسیفیک و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۱۳ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 149 - 177

کلیدواژه‌ها: ایندوپاسیفیک ثبات هژمونیک امریکا امنیت ملی ایران هند چین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۴۲
این مقاله با بهره گیری از مدل مفهومی برآمده از نظریه ثبات هژمونیک در صدد پاسخ گویی به این پرسش است که راهبرد امریکا در دوران دونالد ترامپ در منطقه ایندوپاسیفیک چگونه بر امنیت ملی ایران تأثیر می گذارد. هدف امریکا از حضور در منطقه ایندوپاسیفیک گسترش قدرت خود و تداوم هژمونی در این منطقه است. با توجه به اینکه منطقه مزبور پر چالش ترین منطقه برای تداوم هژمونی این قدرت به شمار می رود، لذا امریکا در صدد بالا بردن وزنه هند در منطقه ایندوپاسیفیک و تلاش برای مهار چین به منظور تداوم هژمونی خود در این منطقه است؛ زیرا بر این باور است که چین تهدیدی نزدیک و هند تهدیدی دوردست به شمار می رود. لذا با این ذهنیت که هند به عنوان قدرت متوسط در آینده ظرفیت به چالش کشیدن منافع امریکا در منطقه مزبور را ندارد در صدد کنترل چین از طریق تقویت هند برآمده است، موضوعی که به صورت مستقیم و غیر مستقیم امنیت جمهوری اسلامی ایران را تحت تأثیر قرار می دهد. نویسندگان با روش توصیفی تحلیلی این فرضیه را مورد آزمون قرار داده اند که سیاست امریکا در منطقه ایندوپاسیفیک موجبات افزایش تنش در همسایگی نزدیک ایران، کاهش توجه امریکا به خلیج فارس، خروج هند از وضعیت عدم تعهد و احتمال افزایش تنش در روابط ایران با دوکشور چین و پاکستان را فراهم می آورد؛ ولی منفعت واشنگتن در استفاده از اهرم دهلی نو در تقابل با نفوذ چین، می تواند به صورت بالقوه گسترش روابط هند با ایران را آسان کند. 
۵۱.

سیاست خارجی ایالات متحده در قبال مصر پس از کودتای السیسی

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال چهارم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۴ 221 - 245

کلیدواژه‌ها: کودتای السیسی روسیه آمریکا مصر سیاست خارجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۲۴۰
روابط استراتژیک ایالات متحده با مصر در زمان انور سادات بود که به اوج رسید و پس از مذاکرات صلح در کمپ دیوید (سپتامبر 1978) بود که همکاری های نظامی و اقتصادی مصر و آمریکا شدت گرفت و دو کشور روابط نزدیکی برقرار کردند. منافع ایالات متحده در مصر شامل تأمین امنیت اسرائیل و حفظ معاهده صلح 1979، مبارزه با تروریسم و کنترل بنیادگرایی، مقابله با توسعه نفوذ روسیه در مصر و منطقه خاورمیانه، حفظ دروازه ورود آمریکا به منطقه و رهبری آن برجهان عرب و بهبود روابط دوجانبه به منظور حفظ ثبات و توازن قدرت در منطقه و همکاری های نظامی می باشد. سؤالی که نگارندگان پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با بکارگیری نظریه واقع گرایی تدافعی درصدد پاسخ به آن برآمده اند این است که سیاست خارجی آمریکا در قبال مصر پس از روی کار آمدن السیسی چگونه بوده است و آمریکا چه اهدافی را دنبال می کند؟ در پاسخ می توان به این نکته اشاره کرد که سیاست خارجی آمریکا بهره برداری از کشور مصر در جهت منافع خود می باشد و رویکرد آمریکا دنبال کردن سیاستی دوگانه و همراه با تناقض بوده است؛ آمریکا از یک سو شعار دموکراسی خواهی می دهد از سویی دیگر به تائید دولت السیسی پرداخت چراکه اولویت اول وی تضمین ثبات و آرامش، حفظ پیمان صلح با اسرائیل و حفظ جایگاه خود در مصر است. روابط ایالات متحده و مصر باهدف حفظ ثبات منطقه، حفظ معاهده صلح بین مصر و اسرائیل 1979 و بهبود روابط دوجانبه است.
۵۲.

آینده پژوهی راهبرد منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در پرتو تحولات بحران یمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۶۱) 147-174

کلیدواژه‌ها: بحران یمن جمهوری اسلامی ایران راهبرد منطقه ای غرب آسیا عربستان سعودی جنبش انصارالله

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۳۴۶
یکی از مهم ترین چالش ها و مباحث مهم بین المللی در منطقه غرب آسیا، بحران یمن و بی ثباتی و ناآرامی های ناشی از آن در منطقه است که آثار و پیامدهای قابل توجهی در سطح منطقه ای و بین المللی دربرداشته است. این تحولات شگرف که هرروز ابعاد گسترده تری می یابد دریکی از استراتژیک ترین نقاط جهان در حال رخداد است. حضور مستقیم و غیرمستقیم برخی از کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای در قالب اعزام مستقیم نیروی نظامی به یمن و یا ارائه کمک های مستشاری و تسلیحاتی و یا مبادرت به جنگ های نیابتی، بر تطویل و پیچیدگی بحران در این کشور افزوده و پیامدهایی را برای آینده راهبرد منطقه ای جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از فعال ترین بازیگران منطقه غرب آسیا دربرداشته است. سؤال اصلی آن است که بحران یمن و سناریوهای احتمالی آتی در این کشور چه تأثیری بر راهبرد منطقه ای ایران در غرب آسیا و خلیج فارس خواهد داشت. این پژوهش فرضیه آزما نبوده و درصدد است تا به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکردی آینده پژوه بر اساس "سناریونویسی" و گردآوری داده بنیاد در چارچوب نظری سازه انگارانه، تحولات بحران یمن را مورد مداقه قرار داده و کنش های آتی گروه های مختلف موردحمایت عربستان سعودی و امارات متحده عربی در یمن و سناریوهای آتی پیش رو در بحران یمن را بررسی کرده و تأثیرات آن ها بر راهبرد منطقه ای جمهوری اسلامی ایران را مورد واکاوی قرار دهد.
۵۴.

پیامدهای سیاسی و اقتصادی خروج آمریکا از برجام برای ایران در دوره ترامپ و آغاز دوره بایدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۷ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 157 - 176

کلیدواژه‌ها: برجام آمریکا ایران سیاست اقتصاد امنیت تهدید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۴۶۹
برجام، موافقتنامه ای چندجانبه است که با کار مشترک کشورهای 1+5 و ایران پدید آمده است. این توافقنامه دستاورد بسیار مهمی در عرصه روابط بین الملل با کاربرد دیپلماسی برای ایجاد صلح بوده است، به طوری که انتظار می رفت، روند تحولات خاورمیانه را به سوی ثبات هدایت نماید و برای جمهوری اسلامی ایران از منظر سیاسی و ابعاد مختلف امنیتی از جمله امنیت اقتصادی، بسیار مفید باشد و البته به نظر می رسد چنین نیز بود و در مدت کوتاه اجرای آن، روند مثبتی دیده شد. با خروج آمریکا توسط دونالد ترامپ از برجام و به کارگیری سیاست فشار حداکثری بر ایران، این اثرات موافقتنامه نیز تا حدود بسیار زیادی متوقف شد. بنابراین پرسش این مقاله آن است که خروج آمریکا از برجام برای جمهوری اسلامی ایران چه پیامدهایی از منظر سیاسی و امنیت اقتصادی داشته است؟ هدف مقاله آن است که تنها بر اثرات سیاسی و اقتصادی این خروج تمرکز نماید. روش تحقیق آن، روش توصیفی و تحلیلی است و نتیجه کلی آن نشان می دهد که خروج آمریکا از برجام توسط ترامپ و به کارگیری سیاست فشار حداکثری که تا در آغاز دوره بایدن نیز از آن کاسته نشده، موجب شده است تا تهدیدات سیاسی و امنیت اقتصادی در ابعاد مختلف داخلی و خارجی علیه ایران افزایش یافته، با افزایش برخوردها میان کشورهای منطقه خلیج فارس صلح و ثبات در منطقه به خطر افتد و ایران در نگاه به شرق به قدرت های بزرگ روسیه و چین نزدیک تر شود و از اروپا نیز فاصله گیرد.
۵۵.

تأثیر تعاملات پلیس ایران و عراق بر توسعه گردشگری مذهبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۵ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۵ 139 - 172

کلیدواژه‌ها: پلیس ایران و عراق گردشگری مذهبی نیروهای امنیتی پلیس توسعه امنیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۸۶
توسعه صنعت گردشگری در هر کشور نشان از ثبات امنیت ملی در آن کشور است و نیز زمانی گردشگری در کشور رونق می یابد که توجه دولت برای تأمین امنیت گردشگری بیشتر شده باشد؛ بنابراین، گردشگری ارتباط مستقیمی با مقوله امنیت دارد؛ به ویژه گردشگری مذهبی در کشور ناامنی مانند عراق. این تحقیق، با هدف بررسی تأثیر تعاملات پلیس ایران و عراق بر توسعه گردشگری مذهبی به نگارش در آمده است. پژوهش حاضر بر مبنای هدف، کاربردی و بر مبنای روش، در زمره پژوهش های آمیخته (کیفی و کمی) است و در آن، یک فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی مطرح می باشد. جامعه آماری این پژوهش، نیروهای امنیتی ایرانی و عراقی هستند که با توجه به روزهای عادی و غیرمناسبتی در یک بازه زمانی (پنج ماه نخست سال 1398) حدود 130 نیروی ایرانی و 130 نیروی عراقی در آن مشارکت نموده اند. در جریان تحقیق، با استفاده از فرمول کوکران 97 نیروی امنیتی ایرانی و 97 نیروی امنیتی عراقی با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی شده، انتخاب شده و پرسشنامه ای محقق ساخته که شامل 30 سؤال می باشد، بین آنها توزیع شد. این پژوهش توسط نرم افزار Spss نسخه 24 اجرا و تجزیه و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در تعاملات پلیس ایران و عراق، تصویرسازی ایجابی از جنبه های رفتاری، اطلاع رسانی و امنیتی موجب تأثیر مثبت بر گردشگری مذهبی شده است پلیس ایران بر توسعه امنیت و گردشگری مذهبی در عراق تأثیر دارد و پلیس عراق بر توسعه امنیت و گردشگری مذهبی در عراق تأثیرگذار می باشد.
۵۶.

جایگاه قدرت نرم در سیاست خارجی هند: مطالعه موردی دوره نخست وزیری نارندرا مودی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 581 - 612

کلیدواژه‌ها: هند قدرت نرم دیپلماسی سیاست خارجی نارندرا مودی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۱۹۶
در سال های اخیر قدرت نرم به ابزاری مهم برای دولت ها جهت دستیابی به اهداف سیاست خارجی تبدیل شده است. کشور هند نیز با توجه به منابع غنی قدرت نرم، تلاش های زیادی به منظور استفاده از این ظرفیت جهت نیل به اهداف سیاست خارجی خود کرده است. در میان رهبران هند «نارندرا مودی» توجه ویژه ای به ظرفیت قدرت نرم در سیاست خارجی هند نشان داده است. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی در پی پاسخ گویی به این پرسش است که «چرا نارندرا مودی توجه ویژه ای به ظرفیت قدرت نرم هند داشته است؟». بر اساس یافته های پژوهش، مهم ترین دلایل توجه ویژه مودی به قدرت نرم در سطح فروملی، وضعیت بهتر فناوری ارتباطات و شبکه های اجتماعی در هند نسبت به گذشته و استفاده از این ظرفیت جهت بهبود دیپلماسی عمومی کشور، وضعیت نامطلوب زیرساخت ها در هند و تلاش جهت جذب سرمایه گذاری خارجی در این حوزه و ارتقای صنعت گردشگری؛ در سطح منطقه ای، تمرکز رقبای منطقه ای مانند چین بر قدرت نرم و جلوگیری از نفوذ نرم چین در منطقه جنوب آسیا و در سطح جهانی، ارتقای تصویر جهانی هند به عنوان کشوری هسته ای و قدرتی نوظهور و کاهش نگرانی ها در مورد گسترش روزافزون توان نظامی این کشور است.
۵۷.

جنبش جلیقه زردها در فرانسه؛ زمینه ها، روندها، پیامدها و پیشنهادهای رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 11 - 41

کلیدواژه‌ها: جلیقه زردها جنبش اجتماعی جدید امانوئل ماکرون فرانسه پیشنهادهای رسانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۹ تعداد دانلود : ۵۴۵
جنبش جلیقه زردها مظهر اعتراض طبقات ضعیف و متوسط جامعه فرانسه به سیاست های اقتصادی و مالیاتی امانوئل ماکرون و نتیجه افزایش شکاف های اجتماعی در این کشور محسوب می شود. از این رو، مقاله حاضر با اتکا به روش کیفی از نوع توصیفی تحلیلی، به تبیین چرایی شکل گیری جنبش جلیقه زردها در فرانسه و چگونگی تأثیرگذاری آن بر حیات سیاسی فرانسه در سطوح ملی و فراملی پرداخته است. بررسی ها و یافته های این مقاله نشان می دهد که این جنبش به لحاظ استمرار و بروز خشونت در جمهوری پنجم فرانسه بی سابقه بوده و پیامدهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی متعددی برای فرانسه به دنبال داشته است. کاهش ده درصدی سفرهای گردشگری به فرانسه، خشونت پلیس، حمله به شعب بانکی و مراکز تجاری و به آتش کشیدن خودروها، افزایش روحیه مطالبه گری از دولت و ایجاد راهپیمایی های اعتراضی در بین اقشار مختلف جامعه، افزایش محبوبیت حزب تجمع ملی با گرایش های راست افراطی، افزایش چشمگیر خودکشی در بین نیروهای پلیس فرانسه ازجمله پیامدهای داخلی جنبش جلیقه زردها بوده است. در بعد خارجی نیز پیامدهایی مانند تضعیف موضع ماکرون در سطح بین المللی به ویژه ازمنظر سیاست های زیست محیطی، افزایش مداخله های ترامپ در امور داخلی فرانسه و اتحادیه اروپا و الهام بخشی این جنبش به جنبش های مشابه در فلسطین اشغالی، تونس و مصر قابل مشاهده است.
۵۸.

دلایل مشارکت مصر در ابتکار کمربند-راه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۳۰) 129 - 154

کلیدواژه‌ها: کمربند راه کانال سوئز کمربند اقتصادی جاده ابریشم همکاری جامع استراتژیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۵۷
ضعف اقتصادی مصر باعث شده تا این کشور در جهت متنوع سازی روابط اقتصادی و سیاسی خود، علاوه بر حفظ رابطه با آمریکا و سایر کشورهای غربی، به تقویت روابط با کشورهای شرق آسیا و به خصوص چین بپردازد. مشارکت مصر در پروژه کمربند-راه، مهم ترین برنامه این کشور برای گسترش روابط اقتصادی و سیاسی با چین است. قاهره قصد دارد با تأکید بر روابط اقتصادی و پرهیز از روابط سیاسی چالش برانگیز، تحقق ابتکار کمربند-راه را با طرح توسعه کانال سوئز و یا ساخت پروژه هایی نظیر ساخت راه آهن و انتقال پایتخت جدید کشورش همراه کند. پکن نیز در جهت امتداد رشد اقتصادی خود، نیازمند بازارهای جدید و برون سپاری شرکت های عظیم داخلی است و ابتکار کمربند-راه توانسته پروژه های اقتصادی مختلفی را همراه این ابتکار در سراسر جهان تعریف کند. امروزه، مصر و چین بیش از هر زمانی به یکدیگر نزدیک شده اند و رهبران هر دو کشور در گفتگوهای خود با استفاده از عبارت «تمدن»، سعی می کنند اشتراکات خود را در ریشه های تمدنی جستجو و با پروژه های اقتصادی پیوند بزنند. انعقاد «توافق جامع استراتژیک» و همچنین تبدیل شدن چین به بزرگترین صادرکننده کالا به مصر، از جمله نتایج گسترش روابط مصر و چین به واسطه موافقت در اجرای ابتکار کمربند-راه بوده است.
۵۹.

Pakistan Extremist Groups’ Security Threats against Islamic Revolution(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۱, Issue ۲, Autumn ۲۰۱۹ 127 - 144

کلیدواژه‌ها: Confrontational identity Extremist groups Iran’s Islamic Revolution Pakistan Salafist radical groups

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۴۲
In the wake of the 1979 Islamic Revolution in Iran and the ensuing dominance of political Islam discourse and its impact on Pakistani society, the ground was prepared for the spread of Wahhabism and anti-Shiism in that country due to the failure of the Islamabad government to manage the reactive conduct of extremist Salafist groups as well as its engagement in internal disputes. Consequently, plots and threats from Salafist extremism in Pakistan led to the emergence of a confrontational ideological identity against the Islamic Revolution. In response to the question about the main root of Pakistani extremist groups’ security threats and plots against the Islamic Revolution, the hypnosis of this paper is that efforts made by radical Salafist groups for constructing an extremist identity based on authorization triggered the confrontational identity formation against Iran’s Islamic Revolution. This research will first analyze the impact of the Islamic Revolution’s influence on the reaction of extremist groups in Pakistani society. Then, it will study the impact of such factors as poverty, political instability, religious schools and regional machinations on the growth and creation of extremism in Pakistan. The third section will explain Pakistani extremist groups’ security threats and plots targeting the Islamic Revolution.
۶۰.

نظام سلطه در اندیشه و دیدگاه مقام معظم رهبری

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی انقلاب اسلامی سال دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: مقام معظم رهبری نظام سلطه استکبار ظلم آمریکا مبارزه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴۸ تعداد دانلود : ۹۲۲
مبارزه با نظام سلطه و استکبار از اهداف و آرمان های بلند انقلاب اسلامی بوده و هست. و شاید بتوان مهمترین دشمن این انقلاب را همین نظام سلطه دانست. آشنایی با ماهیت نظام سلطه و استکباری و ویژگیها و نحوه عملکرد آن خصوصا از دیدگاه رهبر معظم انقلاب که پرچم دار مبارزه با نظام سلطه است از ضروریات بارز انقلاب اسلامی است. فلذا در مقاله حاضر، دیدگاه مقام معظم رهبری درمورد نظام سلطه با استناد به بیانات و مکتوبات ایشان، مورد بررسی قرار گرفته است. از منظر مقام معظم رهبری، نظام سلطه ویژگیهایی همچون سیاست کلان؛ بردگی ملت ها، تحمیل رویکردها به سایر ملل، پیشرفت سلطه گران، تبلیغات و بزرگنمایی، تهدید و ارعاب ملت ها، دفاع از اسرائیل، متکی به بنگاه های بزرگ اقصادی جهان، ریاکاری و نفاق دارد و ابزار نظام سلطه جهانی از دیدگاه رهبری شامل ابزارهای فرهنگی و تبلیغی، حقوق بشر، ع لم و ف ن آوری، سازمان بین المللی، ابزارهای اقتصادی، مداخله نظامی و ابزارهای امنیتی می باشد. موضع جمهوری اسلامی در برابر نظام سلطه در دیدگاه رهبری، گفتمان نظام اسلامی، فریاد و افشاگری علیه ظلم و سلطه، عدم پذیرش نظام سلطه گر سلطه پذیر و نابودی سلطه، تولید علم و تقویت ایمان، حفظ شعارهای ضد آمریکایی و مبارزه ی دائمی است. از دیدگاه ایشان، مبارزه ی با استکبار و نظام سلطه تعطیل پذیر نبوده و حتی جزو کارهای اساسی و جزو مبانی انقلاب است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان