رضا پورحسین

رضا پورحسین

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۱۰۳ مورد.
۲۱.

مقایسه اثربخشی درمان حساسیت زدایی با حرکت چشم و پردازش مجدد و درمان شمارش پیشرونده بر کیفیت زندگی بیماران عمل تحت جراحی بای پس عروق کرونر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 131 - 150

کلیدواژه‌ها: عروق کرونر بای پس حساسیت زدایی حرکت چشم پردازش مجدد شمارش پیشرونده کیفیت زندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۲۹۲
مقدمه: مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روش درمان حساسیت زدایی با حرکت چشم و پردازش مجدد و شمارش پیشرونده بر کیفیت زندگی بیماران جراحی بای پس عروق کرونر انجام گرفت. روش: طرح پژوهشی نیمه تجربی و با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران تحت جراحی بای پس عروق کرونر مراجعه کننده به کلینیک بازتوانی مرکز قلب تهران بود که نمونه ای به تعداد 36 نفر از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در گروه های آزمایشی، هر بیمار در 6 جلسه 45 دقیقه ای به صورت انفرادی تحت درمان قرار گرفت و در گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت. هر سه گروه مقیاس تأثیر رویداد و آزمون کیفیت زندگی SF-36 را قبل و بعد از مداخله و در پیگیری تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شد. یافته ها: نتایج در مرحله پس آزمون نشانگر تفاوت معنادار بین گروه حساسیت زدایی و گروه کنترل در زیر مؤلفه مشکلات هیجانی و در مرحله پیگیری نشانگر تفاوت معنادار بین گروه حساسیت زدایی و گروه کنترل در مؤلفه های عملکرد جسمانی، مشکلات هیجانی، انرژی/ خستگی، بهزیستی هیجانی و درد و تفاوت معنادار گروه شمارش و گروه کنترل در مؤلفه های مشکلات هیجانی و بهزیستی هیجانی بود. نتایج هیچ گونه تفاوت معناداری بین اثربخشی دو نوع مداخله، بر کیفیت زندگی افراد نشان نداد. نتیجه گیری: بنابراین، روش درمان حساسیت زدایی و روش شمارش در ارتقای کیفیت زندگی در بیماران جراحی بای پس عروق کرونر مؤثرند.
۲۲.

از گفتمان راهنمایی به گفتمان مشاوره؛ پژوهشی در روانشناسی انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم آذر ۱۴۰۰ شماره ۹ (پیاپی ۶۶) ۲۳۰-۲۱۷

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان گسست تاریخ نگاری انتقادی راهنمایی مشاوره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۴ تعداد دانلود : ۴۲۲
از منظر روانشناسی انتقادی، مفاهیم یک دانش وجهه ای تاریخی اجتماعی دارند. روانشناسی عموماً حاصل یک فرآیند انباشت دانش دانسته می شود. اما روانشناسی انتقادی، به عنوان یک دانش بین رشته ای در علوم انسانی، مفاهیم روانشناختی را تارخ مند و همخوان با متن های اجتماعی تاریخی معین می داند. «راهنمایی و مشاوره» طی نیم قرن گذشته مورد توجه بسیاری از پژوهشگران بوده است. هدف از اجرای این پژوهش وارسی این مفاهیم از منظر تاریخ نگاری انتقادی بوده است. در این شکل از تاریخ نگاری، پدیده مورد مطالعه از منظر «گسست» مورد مداقه قرار می گیرد. یافته های این پژوهش نشان داد روانشناسی ایران طی نیم قرن گذشته از گفتمان راهنمایی به گفتمان مشاوره چرخش کرده است. گفتمان اول از دهه 40 تا دهه 70 شکل گرفته و غالب شده و دومی از دهه 70 تاکنون را دربرمی گیرد. درنتیجه «منطق راهنمایی به سوی مشاغل معین» جای خود را به «منطق مشاوره، مهارت آموزی و خودراهبری» داد. در پایان نیز ضمن جمع بندیِ یافته ها نسبت این دو گفتمان با تحولات اقتصادی سیاسی دهه 70 ه.ش مورد بحث قرار گرفت.
۲۳.

تفکیک سازی روان درمانی های مبتنی بر نمایش: تئاتردرمانگری، روان نمایشی و نمایش درمانگری

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری سال سوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۹ 93 - 75

کلیدواژه‌ها: تئاتر نمایش آییین تئاتردرمانگری روان نمایشی نمایش درمانگری تئاتردرمانی نمایش درمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۳۷۹
هدف: هدف از پژوهش حاضر تبیین اصطلاحات تئاتردرمانگری، روان نمایشی و نمایش درمانگری بود. روش: پژوهش حاضر به روش کیفی و از نوع بنیادی بود. به منظور اجرای این پژوهش، منابع مربوط از بانک های اطلاعاتی داخلی و خارجی و کتاب های معتبر در این زمینه تحلیل و بررسی شدند. یافته ها: در این مطالعه، اصطلاحات تئاتردرمانگری، روان نمایشی و نمایش-درمانگری تعریف شدند و تاریخچه هریک از این مدل های درمانی به طور مختصر بیان گردید. همچنین شباهت ها و تفاوت های نمایش درمانگری و روان نمایشی از لحاظ پایه های نظری، ساختار، فن و اجرا تبیین شد. نتیجه گیری: تئاتردرمانگری، روان-نمایشی و نمایش درمانگری، مدل های درمانی مبتنی بر نمایش هستند که هر کدام از ساختاری منحصر به فرد برخوردارند. این در حالی است که در برخی از مطالعات داخلی، شاهد اختلاط این مدل های درمانی یا ابهام در مدل به کاررفته هستیم. طبق جست وجوهای انجام شده، مطالعه ای درباره تببیین این سه مدل درمانی صورت نیافته است. نظر به تفاوت های میان این مدل-های درمانی لازم است که به هنگام تدوین مطالعه مبتنی بر هر کدام از مد های تئاتردرمانگری، روان نمایشی و نمایش-درمانگری، به ساختار و فرایند خاص آن مدل دقت گردد و برنامه مداخلاتی متناسب با ساختار و فنون مدل انتخاب شده، پیاد سازی شود.
۲۴.

پیش بینی سازگاری با سرطان در محیط خانوادگی براساس سبک های دلبستگی، سخت کوشی و حمایت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم پاییز (آبان) ۱۳۹۹ شماره ۹۲ 969-980

کلیدواژه‌ها: سازگاری با سرطان سخت کوشی سبک های دلبستگی حمایت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۶۷۲
زمینه : مطالعات متعددی به پیش بینی سازگاری با سرطان و بررسی سبک های دلبستگی، سخت کوشی و حمایت اجتماعی در بیماران مبتلا به سرطان پرداخته اند. اما پژوهشی که به پیش بینی سازگاری با سرطان در محیط خانوادگی براساس سبک های دلبستگی، سخت کوشی و حمایت اجتماعی پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: پیش بینی سازگاری با سرطان در محیط خانوادگی براساس سبک های دلبستگی، سخت کوشی و حمایت اجتماعی بود. روش: پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه مردان و زنان 68-18 سال مبتلا به سرطان مراجعه کننده به کلینیک انکولوژی در سال 97-96 شهر اصفهان بودند. تعداد 203 بیمار مبتلا به سرطان که تحت درمان های پزشکی و در مرحله تحت شیمی درمانی بودند، به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش عبارت بود از: پرسشنامه های سبک های دلبستگی هازن و شیور (1987)، پرسشنامه سخت کوشی (بارتون، اورسانو، رایت و اینگراهام، 1989)، پرسشنامه حمایت اجتماعی (زیمت و دالم، 1988) و پرسشنامه سازگاری روانی - اجتماعی با بیماری ها (دروگتیس و دروگتیس، 1990). تحلیل داده ها با استفاده از روش های ضرایب همبستگی پیرسون، تحلیل های رگرسیون سلسله مراتبی انجام شد. یافته ها : سازگاری با سرطان در محیط خانوادگی توسط متغیرهای سخت کوشی، سبک های دلبستگی و حمایت اجتماعی قابل پیش بینی است و سخت کوشی، سبک دلبستگی ایمن و حمایت اجتماعی در سازگاری با سرطان همبستگی مثبت و معناداری داشت (0/05 P< ). نتیجه گیری : سخت کوشی، دلبستگی ایمن و حمایت اجتماعی، منابع مهم سازگاری با سرطان در محیط خانوادگی بودند.
۲۵.

درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم تیر ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۹) 133-144

کلیدواژه‌ها: شناخت درمانی ذهن آگاهی MBCT

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۸۹ تعداد دانلود : ۶۶۸۵
ذهن آگاهی شکلی از مراقبه است که ریشه در تعالیم وآئین مذهبی شرقی خصوصاً بودا دارد . به زبان ساده به معنای آگاه بودن از افکار، رفتار، هیجانات و احساسات است و شکل خاصی از توجه محسوب می شود .درمان های مبتنی به ذهن آگاهی و پذیرش به عنوان درمان های موج سوم شناختی-رفتاری شناخته می شود .این درمان، حضور ذهن را به عنوان هدف درمان با تمرین هایی مانند توقف تفکر هوشیار و مشاهده غیر قضاوتی افکار خود فرد ادغام می کند. حضور ذهن تحت عنوان "توجه به طور ویژه، به هدف، در حال حاضر و بدون قضاوت" تعریف می شود.ذهن آگاهی از طریق توجه هدفمند و غیر قضاوتی و به شیوه ای خاص به لحظه و شرایط کنونی پدید می آید این تعریف سه مولفه ذهن آگاهی را در بر دارد.در تلاش برای بیان مولفه های ذهن آگاهی به سازه های ساده و قابل درک، مولفه های اساسی ذهن آگاهی شامل هدفمندی یا قصد،توجه و نگرش استخراج شده است. شناخت درمانی مبتنی به ذهن آگاهی در کاهش افسردگی، اضطراب، نگرش ناکارآمد و افکار خود آیند مؤثر بوده است. همچنین نتایج حاکی است که این روش می تواند در پیشگیری از افسردگی و اضطراب موثر واقع شود.از این رو در مقاله حاضر ضمن بیان نحوه به وجود آمدن و تکامل این درمان به بیان اهداف اساسی ، تعریف مولفه های درمانی ، روش های متفاوت ارتباط با تجارب و بیان مبانی نظری که در شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ( MBCT ) استفاده میشود، پرداخته شده است.
۲۶.

نقش علوم رفتاری در مقابله با ویروس کرونا (COVID-19): یک مطالعه مروری نقلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم خرداد ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۸) 1-22

کلیدواژه‌ها: ویروس کرونا علوم رفتاری مرور نقلی مداخلات سیاست گذاری عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۱ تعداد دانلود : ۸۴۲
در این مطالعه مروری نقلی، شواهد مفیدی از نقش علوم رفتاری در مبارزه با شیوع ویروس کرونا ارائه می شود. ما در این مقاله جامع و میان رشته ای، پنج موضوع را بررسی کرده ایم: شستن دست ها، دست زدن به صورت، قرنطینه کردن خود، همکاری با دیگران در اجرای یک رفتار جمعی و واکنش به اطلاع رسانی در مورد بحران. در این زمینه، بیش از 100 مقاله مرتبط مورد تحلیل واقع شدند. نتایج این پژوهش نشان داد مداخلات رفتاری در تقویت شست وشوی دست ها موثر هستند اما در کاهش میزان دست زدن به صورت تاثیری ندارند؛ حمایت های اجتماعی و برنامه های رفتاری، اثرات روانی منفی قرنطینه را کاهش می دهند، و به این ترتیب، عدم تمایل مردم به قرنطینه شدن را کم می کنند؛ گفت وگوی زیاد در مورد «بهترین چیز برای همه»، هویت گروهی قوی و نیز پذیرش اجتماعی انطباق با شرایط جدید در تقویت رفتار کمک به دیگران نقش دارند؛ مولفه های ارتباطات و اطلاع رسانی موثر بحران عبارتند از سرعت، صداقت، اعتبار، همدلی و ترویج رفتارهای فردی مفید؛ و در نهایت، بهترین راه برای بیان میزان خطر این است که طیفی از آمار و ارقام را ارائه دهیم و با اطمینان کامل آمار را بیان نکنیم (زیرا مشخص کردن یک بازه حداکثری ممکن است ادراک عمومی را دچار سوءتعبیر کند). یافته های این مطالعه نه تنها برای دولت و مسئولان بهداشت عمومی، بلکه برای سازمان ها و جوامع نیز مفید خواهد بود.
۲۷.

ذهن آگاهی و استرس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم تیر ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۹) 145-158

کلیدواژه‌ها: استرس ذهن آگاهی فراتحلیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۳ تعداد دانلود : ۱۴۸۳
ادبیات پژوهشی حاکی از وجود تاثیر ذهن آگاهی بر استرس است که بررسی تحلیلی این تاثیر می تواند در پیشگیری از استرس موثر باشد. در سال های اخیر، موج سوم مداخلات شناختی-رفتاری و پاردایمی که با عنوان ذهن آگاهی شناخته می شود، مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است . لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی، مرور نظام دار و فراتحلیلی بر تاثیر ذهن آگاهی بر استرس انجام گرفت. بدین منظور، پژوهش های ایرانی و خارجی انجام شده در فاصله سال های 2010 تا 2019 در زمینه اثر ذهن آگاهی بر استرس به صورت نظام مند بررسی و 29 پژوهش جهت تحلیل انتخاب شدند. نتایج نشان داد که مهمترین تاثیر درمان مبتنی بر ذهن آگاهی، کاهش تجربه استرس است . لذا نتیجه پژوهش حاضر حاکی از این است که ذهن آگاهی باعث می شود افراد مدیریت استرس موفق تری در زندگی روزمره داشته باشند.
۲۸.

سطوح "ادراک خود" در کودکان: آیا وضعیت شغلی و تحصیلات مادر، نگرش نسبت به خود را در پسرانشان تعیین می کند؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم آبان ۱۳۹۹ شماره ۸ (پیاپی ۵۳) 79-88

کلیدواژه‌ها: ادراک خود تحصیلات مادر وضعیت اشتغال مادر کودک تحول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۵۰۵
تحقیق حاضر با هدف سنجش سطوح ادراک خود عینی در کودکان پسر و نیز بررسی رابطه میان سطوح ادراک با وضعیت شغلی و میزان تحصیلات مادر انجام گرفت. بدین منظور، دانش آموزان پسر شهرستان شهریار در سه رده سنی 7 و 8 سال، 9 و10سال و 11 و 12سال از طبقه اقتصادی بالا بصورت تصادفی خوشه ای انتخاب گردیده و مورد سنجش و مصاحبه با مصاحبه نیمه ساختاریافته دیمون و هارت قرار گرفتند. پس از جمع آوری پاسخها، داده ها با استفاده از مشخصه های آمار توصیفی و تحلیل واریانس چندمتغیری، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل شده نشان دادند که میان سطوح مختلف ادراک خودعینی با سن کودکان رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد به این معنا که با افزایش سن، سطح ادراک از خود در کودکان نیز بالاتر می رود (296/0= r ، 0001/0= p ). همچنین نتایج پژوهش نشان دادند که سطوح تحولی ادراک خود عینی با سطح تحصیلات مادر در هیچ رده سنی رابطه معنادار ندارد. و نیز میان سطوح ادراک خود عینی و وضعیت شغلی مادران رابطه معناداری در هیچکدام از رده های سنی کودکان یافت نشد. از این |ژوهش می توان نتیجه گرفت که نه وضعیت شغلی و نه میزان تحصیلات مادر، نگرش نسبت به خود را در پسرانشان تعیین نمی کند.
۲۹.

بررسی سازگاری با بیماری سرطان پستان از جنبه های روانی و اجتماعی: یک مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم آبان ۱۳۹۹ شماره ۸ (پیاپی ۵۳) 201-212

کلیدواژه‌ها: سازگاری سرطان پستان مرور نظام مند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۱ تعداد دانلود : ۵۳۴
سرطان پستان شایع ترین سرطان کشنده در میان زنان 40 تا 55 سال در جهان است و بیش از 23% از کل سرطان های زنان را به خود اختصاص می دهد. هدف مطالعه حاضر جمع بندی مطالعات سال های اخیر در زمینه بررسی سازگاری با بیماری سرطان پستان در جنبه های روانی و اجتماعی بر اساس مرور نظام مند متون پژوهشی بود. جستجوی سابقه پژوهشی با استفاده از پایگاه های داده های الکترونیکی زیر شامل پایگاه اطلاعات علمی google scholar, pubmed, sciencedirect, SID, Proquest, Ovid با استفاده از کلمات کلیدی انگلیسی cancer Compatibility, Adaptation, breast و کلمات فارسی سرطان پستان و سازگاری از سال های 2016 تا 2020 صورت گرفت و نتایج به صورت کیفی گزارش شد. پس از جستجو و ارزیابی مطالعات، تحلیل نهایی بر روی 19 مقاله انجام گرفت. در این مطالعات، ارتباط معناداری بین میزان سازگاری و روند بهبود در بیماران مبتلابه سرطان پستان گزارش شده است. مقالات مذکور عامل سازگاری را به عوان عاملی مهم در افزایش کیفیت زندگی در این بیماران معرفی کرده اند همچنین کلیه پژوهش ها نشان دادند که عواملی از قبیل معنویت و مذهب، راهبردهای مقابله ای کارآمد، هوش اجتماعی، هوش هیجانی، حمایت ادراک شده اجتماعی، وضعیت تأهل، روابط بین زن و شوهر، سابقه ابتلا به سرطان در خانواده، افسردگی قبل از بیماری، خود کارآمدی با میزان سازگاری در زنان مبتلابه سرطان پستان ارتباط معنی داری دارد. هرچند نیاز به مطالعات تحلیلی آینده نگر با کنترل متغیرهای مداخله گر جهت مشخص تر شدن این رابطه لازم است.
۳۰.

سازگاری با بیماری مولتیپل اسکلروزیس از جنبه های روانی و اجتماعی: یک مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم دی ۱۳۹۹ شماره ۱۰ (پیاپی ۵۵) 143-152

کلیدواژه‌ها: مولتیپل اسکلروزیس سازگاری مطالعه نظام مند مرور نظام مند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۳۲۱
بیماری مولتیپل اسکلروزیس یکی از ناتوان کننده ترین بیماری های مزمن است که بر جنبه های مختلف زندگی فرد تأثیر می گذارد. ابتلا به این بیماری و عوارض متعدد و غیرقابل پیش بینی آن، زندگی طبیعی و عادی فرد مبتلا را مختل می کند و سازگاری فرد با این بیماری در جنبه های روانی و اجتماعی ضروری است. هدف مطالعه حاضر مرور و جمع بندی مطالعات سال های اخیر مرتبط با مداخلات انجام شده در زمینه بهبود سازگاری در جنبه های پزشکی – روانی و اجتماعی در بیماران مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس بود. مطالعه حاضر مطالعه مروری نظام مند بوده که شامل مرور همه مطالعات مرتبط بین سال های 2015 تا 2019 می شود. به جهت یافتن مطالعات مرتبط با مداخلات انجام شده پژوهشگران جستجوی کامپیوتری را با استفاده از کلمات کلیدی مولتیپل اسکلروزیس، سازگاری، Multiple Sclerosis, compatibility به صورت جداگانه و به صورت ترکیبی از پایگاه های داده های الکترونیکی زیر شامل پایگاه اطلاعات علمی google scholar, pubmed, sciencedirect, SID, Proquest, Ovid برای جمع آوری مطالعات موردنظر استفاده شد. نتایج به صورت کیفی گزارش شد. نتایج به دست آمده نشان داد افراد مبتلابه بیماری ( MS ) که از حمایت اجتماعی ادراک شده و خود- دلسوزی بیشتری برخوردار بودند سازگاری بیشتر با بیماری خود داشتند. همچنین نقش راهکارهای مقابله ای کارآمد با عوارض بیماری و امید در سازگاری با بیماری ( MS ) مؤثر گزارش شده است. با توجه به ماهیت ناتوان کننده و طولانی مدت بیماری ( MS ) احتیاج است که برای سازگاری بیشتر با این بیماری از مداخلات روان شناختی مفید در این زمینه برای این بیماران آموزش داده شود.
۳۱.

مرور نظام مند و فراتحلیل کیفی نقش استرس در سبب شناسی دیابت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم فروردین ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۶) 107-120

کلیدواژه‌ها: فراتحلیل کیفی مرور نظام مند استرس دیابت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۸ تعداد دانلود : ۷۱۴
استرس روان شناختی در بسیاری از بیماری های مزمن شایع است و شواهد قابل ملاحظه ای حاکی از نقش آن به عنوان یک عامل خطر آفرین جدی در سبب شناسی و سیر بیماری دیابت است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف مرور نظام مند و فراتحلیل کیفی نقش استرس در سبب شناسی دیابت نوع یک و دو انجام شد. جامعه پژوهش در این فراتحلیل کیفی و مرور سیستماتیک تمامی مقالات و پایان نامه ها مرتبط با کلید واژه ها و در راستای اهدف پژوهش بود. جستجو در پایگاه های اطلاعاتی ( ERIC ، MEDLINE ، PubMed ، ProQuest ، SAGE ، Science Direct ، Springer ، مگیران، نورمگز و اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی) بین سال های 2010 تا 19 20 با کلید واژه های استرس، دیابت نوع یک و دو و همچنین جستجو بر اساس میزان استنادات مقالات پژوهشگران بنام این حوزه انجام شد. کلیه پژوهش هایی که در این پژوهش مورد واکاوی و ارزیابی قرار گرفتند درمجموع 35 پژوهش بود که دراین بین 32 پژوهش (28/ 94 درصد) مقاله و دو پژوهش (71/5 درصد) نیز پایان نامه بودند. یافته های پژوهش نشان داد که 57/68 درصد از پزوهش های انجام شده در بازه ی زمانی 2019-2016 انجام شده است. نتایج حاصل از فراتحلیل حاضر حاکی از آن بود که استرس و دیابت از طریق سیستم های شناختی، رفتاری، فیزیولوژیکی و زیست- شیمیایی با یکدیگر در تعامل بوده اند و می توانند تعامل دوطرفه داشته باشند. استرس می تواند با تاثیر بر خود تنظیم گری و خود کنترلی باعث نوسان در کنترل رفتارهای مرتبط با خوردن و رژیم خوراکی در بیماران مبتلا به دیابت شود که نتیجه آن عدم کنترل قند خون و تشدید مشکلات جسمی و روانی در این بیماران است. همچنین، استرس می تواند با بی نظمی در خواب، عدم تحرک و پرخوری به تشدید مشکلات بیماران دیابتی منجر شود. در واقع رابطه بین استرس و دیابت یک رابطه دوسویه است که هر کدام می توانند باعث دیگری شده و کنترل اوضاع را از دست بیمار خارج کرده و آسیب های مخرب جسمی و روانی در پی داشته باشند. یافته های به دست از پژوهش حاضر می تواند در بحث آموزش و طراحی پروتکل های درمانی مناسب جهت کاهش پیامدهای منفی بیماری دیابت، این فرصت را در اختیار روان شناسان، مشاوران و متخصصین سلامت روان آن ها قرار می دهد تا انتخاب های بیشتری برای درمان انواع مختلف اختلال های شناختی و روان شناختی این بیماران در اختیار داشته باشند.
۳۲.

مروری بر اصول و روش های مربوط به سازگاری با بیماری دیابت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم مهر ۱۳۹۹ شماره ۷ (پیاپی ۵۲) 179-196

کلیدواژه‌ها: دیابت خودمراقبتی سازگاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۳۳
هر محرکی که به یکی از ابعاد انسان وارد می شود، سایر ابعاد را نیز تحت فشار قرار می دهد. افراد دائما با تغییرات فیزیکی، اجتماعی و روانی محیط روبه رو است و باید با آن ها ارتباط متقابل داشته باشد تا به سازگاری دست یابد. بیماری دیابت موجب برهم خورد تعامل زیستی و روانی ارگانیزم می شود به طوری که مستلزم سازگاری فرد با بیماری است. هدف مطالعه حاضر مرور و بررسی روش های روان شناختی مربوط به سازگاری با بیماری دیابت بود. مطالعه حاضر یک مطالعه مروری نقلی بود. با استفاده از کلیدواژه های دیابت، خودمراقبتی و سازگاری در پایگاه های اختصاصی نظیر Medline ، SID ، Magiran ، PubMed ، Scopus ، Science Direct جستجو انجام شد. پس از بررسی ملاک های ورود و و خروج، مقالاتی که ارتباط مستقیمی با موضوع مورد بحث نداشتند و همچنین مقالات با یافته های تکراری حذف شدند.. مروری بر مطالعات نشان داد خودمراقبتی طیفی از رفتارها یک فرد است که رژیم غذایی، دارویی، ورزش و غیره را در برمی گیرد که تحت تأثیر عوامل فردی و اجتماعی قرار دارد و حاکی از میزان سازگاری فرد با بیماری مزمن نظیر دیابت است. عوامل و اصول روان شناختی نه تنها ابعاد مختلف زندگی افراد مبتلا به دیابت را تحت تاثیر قرار می دهند، بلکه در رفتارهای خود مراقبتی و مدیریت و دستیابی به کنترل مناسب در این افراد نیز تأثیرگذار هستند.
۳۳.

مروری بر رابطه بیماری ریوی با فاکتور روانی استرس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم مرداد ۱۳۹۹ شماره ۵ (پیاپی ۵۰) 163-172

کلیدواژه‌ها: بیماری ریوی استرس اضطراب آسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۵ تعداد دانلود : ۷۶۰
بیماری ریوی، یک بیماری التهابی مزمن مجرای هوایی، با تحریک پذیری بیش از حد و انسداد مجرای هوایی است.در بعضی افراد عوامل خطر وجود دارد که آن ها را نسبت به پیشرفت بیماری حساس تر می کند. فاکتورهایی مثل استرس، افسردگی و اضطراب هنوز به عنوان ریسک فاکتور قطعی درنظر گرفته نمی شوند. توجیه زیستی این ارتباط به این صورت بیان می شود که شرایط روانی و مواجهه با عوامل استرس آور می تواند پاسخ ایمنی را تغییر دهد و فرد را در برابر پیشرفت بیماری حساس تر کند. هدف از این مطالعه، مروری بر رابطه بیماری ریوی و عامل روانشناختی استرس و اضطراب بود.روش تحقیق به صورت مروری بود. کلمات کلیدی استرس، اضطراب، بیماری ریوی و آسم در پایگاه های الکترونیکی مجلات معتبر علمی – پژوهشی داخلی و بین المللی از سال های 2000 تا 2019 جستجو شد. بیشتر مطالعات منتشر شده از یک ارتباط مثبت بین بیماری ریوی و تاثیر روانی استرس و اضطراب متعدد حمایت کردند. روش های مختلف زندگی، شرایط استرس آور، به عنوان عوامل مستعدکننده در بیماری های بیماری ریوی محسوب می شود.
۳۴.

استرس و پیامدهای آن بر سلامتی نوجوانان: یک مرور فراتحلیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم اردیبهشت ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۷) 1-14

کلیدواژه‌ها: استرس نوجوان مدرسه سبک های مقابله ای پیامد سلامت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳۲ تعداد دانلود : ۹۷۴
دوره ی نوجوانی جز پر استرس ترین دوره زندگی هر فرد محسوب می شود. این استرس ها ناشی از عوامل مختلف فردی نظیر ویژگی های شخصیتی، جنسیت، عزت نفس، خودکارامدی و مواردی از این دست و هم چنین عوامل محیطی نظیر مسائل مربوط به مدرسه، هم سالان و والدین می شود. نوجوانان از شیوه های مختلفی برای مواجهه و مقابله با استرس در این دوران استفاده می کنند. این استراتژی های مقابله ای با استرس آن ها می تواند مفید یا مخرب باشد و اثرات مخنلفی روی سلامتی روحی و جسمی آن ها بگذارد. در صورتی که دانش آموزان بالاخص نوجوانان نتوانند از سبک های مقابله ای با استرس کارا استفاده کنند، استرس درک شده در آن ها منجر به پیامدهای منفی نظیر افسردگی، اضطراب، جسمانی سازی و حتی خودکشی در آن ها شود. یکی دیگر از این پیامدها در ارتباط با انگیزه و موفقیت آن ها در تحصیل در مقاطع دانشگاهی خواهد بود. تحصیلات دانشگاهی می تواند آینده ی شغلی و فرصت های رشد بعدی فرد را رقم زند و اگر به دلیل استرس و پیامدهای آن دچار مخاطره شود، فرد دچار مشکلات عدیده خواهد شد. این پژوهش به تحلیل ارتباط عوامل موثر فردی و محیطی در ایجاد استرس، سبک های مقابله ای با استرس و پیامد آن بر سلامتی و موفقیت های آتی فرد پرداخته است
۳۵.

مرور سیستماتیک و فراتحلیل اصول و روش های سازگاری با بیماری روماتیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم مهر ۱۳۹۹ شماره ۷ (پیاپی ۵۲) 197-206

کلیدواژه‌ها: فراتحلیل کیفی مرور نظام مند بیماری های روماتیسم سازگاری با روماتیسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۴۹۴
بیماری روماتیسم جزء شایع ترین بیماری های مزمن سیستم اسکلتی- عضلانی و بافت همبند محسوب می شوند که طیف گسترده ای از گروه های سنی مختلف را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری خودایمنی مزمن بر استخوان ها، مفاصل و سایر اجزای سیستم اسکلتی تاثیرگذار بوده و باعث ناتوانی و صرف هزینه های بهداشتی زیادی می شود. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف مرور سیستماتیک و فراتحلیل کیفی اصول و روش های سازگاری با بیماری روماتیسم انجام شد. جامعه پژوهش حاضر شامل تمامی مقالات و پایان نامه های مرتبط با کلید واژه ها و در راستای اهدف پژوهش بود، که در نهایت 16 پژوهش مورد واکاوی و ارزیابی قرار گرفتند. بررسی شواهد موجود نشان داد که سازگاری با بیماری روماتیسم مفهومی پیچیده و چندوجهی است که نیازمند سازگاری در حوزه های مختلف زندگی است. همچنین سازگاری با بیماری روماتیسم پدیده ای پویا است که عوامل مثبت و منفی در کنار یکدیگر در آن دخیل هستند و نمی توان بی توجه به بافت زندگی فرد به طور مناسب آن را توصیف کرد. افزون براین، مهم ترین عوامل تاثیرگذار در سازگاری با بیماری روماتیسم عوامل روان شناختی، پاسخ های فردی به استرس، اختلال رفتاری و ویژگی های شخصیتی بیماران بود. یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر می تواند در آموزش و طراحی پروتکل های درمانی مناسب جهت کاهش پیامدهای منفی بیماری روماتیسم، این فرصت را در اختیار روان شناسان، مشاوران و متخصصین سلامت روان قرار دهد تا انتخاب های بیشتری جهت درمان انواع مختلف اختلال های شناختی و روان شناختی این بیماران در اختیار داشته باشند .
۳۶.

مقایسه جنسیتی ابعاد شخصیت بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا و افراد عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم بهار (اردیبهشت) ۱۳۹۹ شماره ۸۶ 126-136

کلیدواژه‌ها: جنسیتی ابعاد شخصیت بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا افراد عادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۵۷۶
زمینه: ارزیابی جنبه های شخصیتی اسکیزوفرنیا می تواند در ارایه برنامه های مؤثر درمانی، کارآمد باشد. اما مسئله اصلی اینست، آیا بین ابعاد شخصیتی بیماران زن و مرد مبتلا به اسکیزوفرنی با افراد عادی تفاوت وجود دارد؟ هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه جنسیتی ابعاد شخصیت بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا و افراد عادی بود. روش: پژوهش از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی مراجعه کننده به درمانگاه روان پزشکی و مقیم مراکز نگه داری و افراد بهنجار ساکن شهر تهران در سال 1396 بود. 120 نفر (60 نفر بیمار مقیم مرکز نگه داری و 60 نفر افراد عادی) به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارتند از: پرسشنامه سرشت و منش کلونینجر ( TCI-56 ، 1993). تحلیل داده ها با روش تحلیل واریانس چند متغییره انجام شد. یافته ها: نتایج، حاکی از تفاوت بسیار در سرشت و منش دو گروه بود (0/05 P< ). به خصوص بیشترین تفاوت میان دو گروه مربوط به خودفراروی و کمترین تفاوت مربوط به پاداش وابستگی بود. نتیجه گیری: در مجموع خودفراروی و آسیب گریزی در بیماران اسکیزوفرنیا بیش از افراد عادی بود و در بیماران اسکیزوفرنیا تفاوت برجسته بین زنان و مردان در همکاری بود.
۳۷.

نقش ارتباط درمانی در سازگاری با بیماری های مزمن: مرور نظام مند متون پژوهشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم دی ۱۳۹۹ شماره ۱۰ (پیاپی ۵۵) 91-102

کلیدواژه‌ها: ارتباط درمانی سازگاری بیماری مزمن مرور نظام مند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۴۰۲
همراهی بیماران مزمن از رژیم مراقبتی - درمانی جزء چالش های جدی در این بیماران است؛ زیرا این فرآیند پیچیده و متأثر از عوامل مختلف بخصوص شرایط زمینه ای هست. یکی از عواملی که می تواند موجب استمرار همراهی در این بیماران گردد ایجاد رابطه درمانی بین بیمار و کادر درمان هست. با توجه به عدم وجود مطالعه جامع ثبت شده در بانک های مطالعاتی ایران، هدف مطالعه حاضر جمع بندی مطالعات سال های اخیر در زمینه نقش ارتباط درمانی در سازگاری با بیماری مزمن براساس مرور نظام مند متون پژوهشی بود. پژوهش حاضر یک مرور توصیفی و با توجه به روش اجرا جزء مطالعات مرور نظام مند است. جستجوی سابقه پژوهشی با استفاده از پایگاه های داده های الکترونیکی زیر شامل پایگاه اطلاعات علمی google scholar, pubmed, sciencedirect, SID, Proquest, Ovid با استفاده از کلمات کلیدی انگلیسی Therapeutic Relationships, Adaptation, Chronic Disease و کلمات فارسی ارتباط درمانی، سازگاری، بیماری مزمن از سال های ۱۳95 تا ۱۳۹9 گردآوری شدند. نتایج به صورت کیفی گزارش شد. پس از جستجو و ارزیابی مطالعات، تحلیل نهایی بر روی 20 مقاله انجام گرفت. در این مطالعات، ارتباط معناداری بین ارتباط درمانی در سازگاری با بیماری های مزمن مختلف گزارش شده است. مقالات مذکور ارتباط درمانی را عاملی مهم در تبعیت از درمان و افزایش کیفیت زندگی در این بیماران معرفی کرده اند هرچند نیاز به مطالعات تحلیلی آینده نگر با کنترل متغیرهای مداخله گر جهت مشخص تر شدن این رابطه لازم است.
۳۸.

پیش بینی نشانه های اضطراب و افسردگی بر اساس آسیب های دلبستگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم فروردین ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 77-86

کلیدواژه‌ها: دلبستگی اضطراب افسردگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۸ تعداد دانلود : ۸۶۶
اختلال های اضطرابی و افسردگی از شایع ترین اختلال های روانشناختی هستند. شناخت متغیر های موثر بر شکل گیری نشانه های اضطراب و ا افسردگی از نظر بالینی دارای اهمیت بسیاری است. هدف پژوهش حاضر پیش بینی نشانه های اضطراب و افسردگی بر اساس آسیب های دلبستگی بود. از 406 شرکت کننده (242 پسر و 164 دختر) در پژوهش خواسته شد مقیاس دلبستگی بزرگسال (AAI) ، مقیاس افسردگی اضطراب استرس ( DASS ) را تکمیل کنند. برای تحلیل داده ها از روش همببستگی و رگرسیون گام به کام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین سبک های دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا با نشانه های اضطراب و افسردگی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و آسیب های دلبستگی قابلیت پیش بینی نشانه های اضطراب و افسردگی را دارند. بر این اساس، توجه به آسیب های دلبستگی برای پیشگیری از اختلالات اضطرابی و افسردگی و ارتقای سطح سلامت روان افراد جامعه و درمان افراد مبتلا به نشانه های اضطراب و افسردگی اهمیت فراوانی دارد.
۳۹.

ارزیابی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) بر تصویر بدن در افراد دچار چاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم خرداد ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۶) 175-186

کلیدواژه‌ها: شناخت درمانی ذهن آگاهی تصویر بدنی اضافه وزن چاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۰ تعداد دانلود : ۸۱۷
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ( (MBCT بر تصویر بدنی در مردان مبتلا به اضافه وزن و چاقی بود.پژوهش حاضر مطالعه ای نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است، که در آن تأثیر تکنیک های شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ( (MBCT بر بهبود تصویر بدنی در مردان مبتلا به اضافه وزن و چاقی مرد 18 تا ۴0 سال در که در سال 9۴-9۳ به کلینیک های تغذیه و لاغری مراجعه کرده بودند مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از روش نمونه گیری در دسترس مبتنی بر هدف استفاده شد. بدین صورت که از میان کل کسانی که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند تعداد 3۰ نفر با نمره 46 تا 170 (تصویر بدنی بد و متوسط) در پرسشنامه تصویر بدن MBSRQ ، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل( هر گروه 1۵ نفر)، گمارش شدند. افرادی که در گروه آزمایش قرار گرفتند در 8 جلسه درمان گروهی 2 ساعته به صورت هفتگی شرکت نمودند، اما افراد گروه گواه درمانی دریافت نکردند. پس از پایان درمان ، پس آزمون بر روی هر دو گروه انجام شد.نتایج حاصل از آزمون تحلیل کوواریانس گویای اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ( (MBCT بر تصویر بدنی بود .آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ( (MBCT می تواند منجر به بهبود تصویر بدنی در مردان مبتلا به اضافه وزن و چاقی شود .
۴۰.

ارتباط استرس و سرطان: مرور نظام مند متون پژوهشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم اسفند ۱۳۹۸ شماره ۱۲ (پیاپی ۴۵) 1-10

کلیدواژه‌ها: سرطان استرس مرور نظام مند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۳ تعداد دانلود : ۷۲۸
تشخیص و عوارض ناشی از درمان سرطان، تجربه استرس زایی برای بیماران مبتلا به سرطان است. نتایج مطالعات در مورد ارتباط بین استرس و میزان ابتلا به سرطان به عنوان یکی از مسائل حل نشده دارای نتایج ضد و نقیضی است. مطالعه حاضر باهدف بررسی ارتباط استرس و سرطان در مطالعات گذشته و مبتنی بر مرور نظام مند انجام شد. این مطالعه با استفاده از ابزارهای جستجو در پایگاه های الکترونیکی مجلات معتبر علمی - پژوهشی داخلی و بین المللی به بررسی نظام مند مطالعات انجام شده و جستجوی سابقه پژوهشی با استفاده از کلمات کلیدی فارسی "استرس" و "سرطان" و کلمات کلیدی انگلیسی “ Stress ” و “ Cancer” از سال های ۱۳95 تا ۱۳۹8 (2016 تا ۲۰۱9) صورت گرفت. گرد آوری مطالب در طی چند مرحله بررسی، خلاصه متن اصلی مقالات و حذف موارد غیر مربوط، درنهایت تحلیل نهایی بر روی 10 مقاله انجام گرفت. نتایج به صورت کیفی گزارش شد. از آنجایی که استرس در مقالات بررسی شده توسط مقیاس های مختلف بررسی شده بودند در این مطالعات همگونی لازم برای ترکیب کردن داده ها وجود نداشت، لذا تنها گزارش شدند. از بین این مطالعات، در 7 مطالعه ارتباط معناداری بین استرس روانی، آغاز و عود بیماری سرطان وجود داشت و در 3 مطالعه دیگر ارتباطی وجود نداشت. با توجه به یافته های مطالعه مروری حاضر، اتخاذ روش های مناسب جهت شناسایی عوامل خطر، پیشگیری، درمان و مدیریت استرس در این بیماران ضروری به نظر می رسد. در اکثر مطالعات بین استرس، میزان ابتلا و عود بیماری سرطان ارتباط وجود دارد. هرچند نیاز به مطالعات تحلیلی آینده نگر با کنترل متغیرهای مداخله گر جهت مشخص تر شدن این رابطه لازم است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان