گلناز علی بابایی

 هدف : هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش هوش معنوی و سرسختی روان شناختی در سازگاری اجتماعی بود. هر سه متغیّر بیان شده در بسیاری از متغیّرهای دیگر روان شناختی می توانند نقش مهمی را ایفا کنند و از این لحاظ، بررسی نقش آنها در حیطه های مختلف مهم به شمار می آید. روش: جامعه آماری پژوهش حاضر، دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه محقق اردبیلی بودند. از این جامعه، پنج دانشکده موجود در نظر گرفته شد و به شیوه نمونه گیری خوشه ای از هر دانشکده، یک رشته و یک کلاس به طور تصادفی و به شیوه قرعه کشی انتخاب شدند. تعداد نمونه، 191 نفر(116 دختر و 75 پسر) بود که سیاهه هوش معنوی کینگ، مقیاس سرسختی روان شناختی کوباسا و همکاران و پرسشنامه سازگاری اجتماعی بل برای آنان اجرا شد. یافته ها: در این مدل، فرضیه تحقیق به طور کلی در سطح 001/0 تأیید شد. همچنین بر اساس نتایج، هوش معنوی در سطح 0001/0 و سرسختی روان شناختی در سطح 01/0 به طور معناداری سازگاری اجتماعی را پیش بینی کردند. نتیجه گیری: هوش معنوی و سرسختی روان شناختی در سطح مطلوبی پیش بینی کننده های معناداری برای سازگاری اجتماعی ند.

هدف: با توجه به استفاده روزافزون از اینستاگرام که می تواند فرصتها و چالشهای بسیاری را به همراه داشته باشد، در پژوهش پیش رو به اعتباریابی نسخه فارسی مقیاس اعتیاد به اینستاگرام(فرم شش سؤالی) در بین دانشجویان ایرانی پرداخته شد. روش: روش این پژوهش، توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری، تمامی دانشجویان دانشگاههای شهرستان مشهد بودند که از این جامعه و به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 681 آزمودنی انتخاب شدند و به دو مقیاس اعتیاد به اینستاگرام(IAS-6 & IAS-15) و بهزیستی روان شناختی ریف(RPWS-18) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان داد که این مقیاس از روایی سازه و ملاک خوبی برخوردار است. پایایی نیز به دو روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی به ترتیب 83/0 و 71/0 بود که بسیار مطلوب است. از لحاظ روایی ملاک نیز این مقیاس با بهزیستی، رابطه منفی و معنادار و با اعتیاد به اینستاگرام 15 سؤالی، رابطه مثبت و معنادار داشت(01/0p<). همچنین در اعتیاد به اینستاگرام بین خانم ها و آقایان تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: این ابزار می تواند در نمونه ایرانی استفاده شود. همچنین انجام مطالعات دانشگاهی با توجه به افزایش روزافزون استفاده از این پلتفرم و ظرفیتهای مثبت و منفی موجود در آن، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس کوتاه افسردگی- شادکامی در بین دانشجویان بود. این مقیاس دارای شش گویه است که در طیف لیکرت چهار درجه ای از صفر(هرگز) تا 3 (اغلب) نمره گذاری می شود. نمرات کل نیز به صورت پیوستار از صفر تا 18 می باشد که نمرات پایین تر، نشان از افسردگی و بالاتر، نشان از شادکامی دارد. روش: روش این پژوهش، توصیفی از نوع تحلیل عاملی و همبستگی بود. جامعه آماری، تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اهواز بودند که از این جامعه و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 400 شرکت کننده انتخاب شدند. ابزارهای اجرا شده در پژوهش نیز شامل مقیاس کوتاه افسردگی- شادکامی، مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف و فهرست علائم بود. یافته ها: نتایج نشان از تأیید شش گویه ای و تک عاملی بودن مقیاس دارد. همچنین روایی محتوا و ملاک، مطلوب گزارش شد. پایایی با آزمون آلفای کرونباخ و بازآزمایی نیز به ترتیب 79/0 و 80/0 گزارش شد که مطلوب است. نتیجه گیری: مقیاس کوتاه افسردگی- شادکامی می تواند در مطالعات داخلی استفاده شود؛ به ویژه در مطالعات فوری یا زمینه یابی که نیاز به جمع آوری سریع یا کلان داده ها دارد.

ابزارهای تک سوالی از اقدامات مؤثر درحوزه روان سنجی در دهه های گذشته بوده اند. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی ویژگی های روان سنجی مقیاس تک سوالی رضایت از زندگی انجام گرفت. روش پژوهش پیش رو، توصیفی-پیمایشی بود و جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانشجویان استان تشکیل دادند که از این جامعه، به شیوه نمونه گیری احتمالی از نوع خوشه ای چندمرحله ای، 600 آزمودنی برگزیده شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس رضایت از زندگی تک سوالی، مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف و فهرست علائم بالینی بودند. علاوه بر این، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از پایایی بازآزمایی و روایی ملاک بهره برده شد. یافته ها نشان داد، نمره پایایی بازآزمایی 74/0، روایی همگرا با بهزیستی روان شناختی 61/0 و روایی واگرا با اضطراب و افسردگی به ترتیب 36/0- و 53/0- بودند که مطلوب به حساب می آید. به علاوه، تفاوت میانگین رضایت از زندگی در زنان و مردان ازنظر آماری معنادار نیست (05/0p>). بنابراین، این مقیاس از روایی و پایایی مورد قبولی برخوردار و برای سنجش سازه رضایت از زندگی کلی، مناسب است. بر این اساس، می توان از مقیاس تک سوالی رضایت از زندگی در مطالعات فوری و همچنین مطالعات زمینه یابی با حجم نمونه گسترده بهره برد.

هدف: هدف از این مطالعه، بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس هوش هیجانی ونگ- لاو بود. مقیاس هوش هیجانی ونگ- لاو، یک مقیاس خودگزارشی 16 گویه ای از هوش هیجانی است که بر اساس مدل تجدید نظر شده مایر و سالووی ساخته شده است. روش: روش این پژوهش، تحلیل عاملی بود. جامعه آماری دانشجویان دانشگاههای آزاد و پیام نور شهرستان مشهد بودند که از این جامعه و به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 683 آزمودنی انتخاب شدند و به چهار ابزار مقیاس هوش هیجانی ونگ- لاو(WLEIS-16)، سیاهه پنج تای بزرگ(BFI-10)، بهزیستی روان شناختی ریف(RPWS-18) و مقیاس کوتاه رفتارهای پرخطر جوانان(YHBSS-14) پاسخ دادند. نتایج روایی همزمان نشان داد هوش هیجانی با بهزیستی و ویژگی های شخصیتی سازگاری و برون گرایی، همبستگی مثبت(01/0p<) و با ویژگی های شخصیتی روان رنجوری و رفتارهای پرخطر، همبستگی منفی(01/0p<) دارد. پایایی کل نیز به روش آلفای کرونباخ، 90/0 به دست آمد. تحلیل عاملی اکتشافی، ساختار چهار عاملی را شناسایی و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نیز ارتباط چهار عامل با سازه هوش هیجانی را تأیید کرد. یافته ها و نتیجه گیری: طبق یافته های پژوهش، مقیاس هوش هیجانی ونگ- لاو می تواند ابزاری مناسب برای ارزیابی هوش هیجانی در جامعه ایرانی باشد.

با توجه به اهمیت راهبردهای مقابله ای و تمایل پاسخ دهندگان و پژوهشگران به فرم های کوتاه و جامع، در پژوهش حاضر به بررسی و انطباق ویژگی های روان سنجی پرسشنامه کوتاه راهبردهای مقابله ی موقعیتی پرداخته شد. باتوجه به اهداف و موضوع، روش این پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات تحلیل عاملی است. جامعه آماری، تمامی دانشجویان دانشگاه های شهرستان مشهد بودند که از این جامعه و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای 660 نفر انتخاب شدند. شرکت کنندگان به ابزارها شامل پرسشنامه کوتاه راهبردهای مقابله موقعیتی (SCSBQ-28)، مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (RPWS-18) و مقیاس رضایت از زندگی تک سوالی (SLSS-1) پاسخ دادند. در ادامه، تعداد 47 شرکت کننده به عنوان داده ناقص و پرت شناسایی شدند. بنابراین نمونه نهایی مطالعه 613 شرکت کننده بود. نتایج، 14 عاملی بودن پرسشنامه کوتاه راهبردهای مقابله موقعیتی را مورد تایید قرار داد. هم چنین روایی همگرا و واگرا در مورد ابعاد و کل پرسشنامه با بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی مطلوب گزارش شد. آلفای کرونباخ ابعاد بین 63/0 تا 86/0 و کل پرسشنامه نیز 76/0 محاسبه شد که مطلوب می باشد. بنابراین پژوهشگران و بالینگران با توجه به ابعاد چهارده گانه، جامع بودن، و کوتاه بودن این ابزار نسبت به ابزارهای مشابه در عین جامع بودن، می توانند از این پرسشنامه در مطالعات علمی و بررسی های بالینی، استفاده نمایند.

هدف: هدف این پژوهش، اعتباریابی نسخه فارسی سیاهه پنج تای بزرگ(نسخه 10 گویه ای) در بین دانشجویان و رابطه صفات شخصیت با بهزیستی روان شناختی و رفتار های پرخطر بود. روش: جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان دانشگاههای شهرستان مشهد بود که از این جامعه به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، تعداد 681 شرکت کننده انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل سیاهه پنج تای بزرگ(BFI-10)، مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف(RSPWB-18) و مقیاس کوتاه رفتارهای پرخطر جوانان(SYHBS-14) بود. یافته ها: نتایج نشان از ویژگی های روان سنجی مطلوب BFI-10 داشت. شاخصهای برازندگی، برازش مدل را تأیید کردند(همه شاخصها بالای 9/0 بودند). ضریب آلفای کرونباخ برای ابعاد برون گرایی، روان رنجوری، توافق پذیری، باوجدان بودن و گشودگی، به ترتیب: 71/0، 74/0، 81/0، 75/0 و 82/0 بود. نتیجه گیری: روایی همگرا و واگرا نیز با بهزیستی روان شناختی و رفتارهای پرخطر، مطلوب گزارش شد(روایی ملاک). به علاوه، میانگین باوجدان بودن در زنان بیشتر از مردان بود؛ اما در سایر صفات شخصیت، تفاوت معناداری نداشتند. همچنین تمامی صفات شخصیت(به جز روان رنجوری) با بهزیستی روان شناختی بیشتر و رفتارهای پرخطر کمتر همراه است. بنابر این، برنامه تقویت این صفات توسط متخصصان بهداشت روان و خانواده ها ضروری به نظر می رسد.

از معضلاتی که استفاده مفرط از فناوری و اینترنت از طریق افزایش استفاده از تلفن های هوشمند، تبلت ها و لپ تاپ ها ایجاد کرده است، اعتیاد به بازی-های رایانه ای است. بنابراین هدف پژوهش حاضر آزمون مدل رابطه بین نیازهای بنیادین روان شناختی و اعتیاد به گیم با نقش میانجی گری رضایت از زندگی بود. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان شهرستان کرج در سال تحصیلی 1402-1401 بود که نمونه ای به حجم 374 نفر با استفاده از روش تصادفی خوشه ای انتخاب شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامههای نیازهای بنیادین لاگوردیا و همکاران (2000)، رضایت از زندگی شریفی فرد و همکاران (1400) و اعتیاد به بازی های آنلاین خزل و همکاران (2007) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 27 و LISREL نسخه 8.8 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد، مدل پژوهش با داده ها برازش مناسبی دارد. در بررسی نتایج مشخص شد نیازهای بنیادین (شایستگی و ارتباط) بر اعتیاد به بازی (اثر مستقیم) منفی و معنادار و بر رضایت از زندگی اثر مثبت و معنادار بود. اثر مستقیم نیاز خودمختاری بر اعتیاد به بازی معنادار نبود. اثر رضایت از زندگی بر اعتیاد به بازی منفی و معنادار بود (01/0p< ). همچنین نتایج نشان داد، رضایت از زندگی در رابطه بین نیازهای بنیادین روان شناختی و اعتیاد به بازی نقش واسطهای معناداری دارد (01/0p< ). بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان بیان کرد نیازهای بنیادین در افزایش رضایت از نقش داشته و افزایش رضایت از زندگی در کاهش اعتیاد به گیم اثرگذار است.