سینا خردیار

در دوره ای بسر می بریم که بانک ها دوران بحران را می گذرانند. در چنین وضعی بسیاری از بانک ها در حال یافتن راهی بهینه برای سرمایه گذاری و بهره حداکثری از منابع خود هستند. اعتماد مشتریان در گرو سودآوری بانک هاست. درحالی که بانک ها در مورد حفظ جایگاه خود تلاش می کنند، نیاز دارند تا منابع محدود به دست آمده را سخت گیرانه تر در جایگاهی درست اختصاص دهند؛ اما این انتخاب می تواند فرصتی برای رشد و تحول حقیقی ایجاد کند. بانک تجارت یکی از بانک های پیشرو در صنعت بانکداری ایران به شمار می رود؛ بنابراین انتخاب این بانک برای بررسی مسئله تخصیص منابع می تواند قابل تعمیم به سایر بانک ها نیز باشد. در این پژوهش به موضوع تخصیص منابع در صنعت بانکداری اسلامی پرداخته شده است. مدل بنکر ازجمله مدل های قدرتمندی است که در ایران به آن پرداخته نشده است. این مدل با در نظر گرفتن بن بست منابع، شرایط را برای تخصیص منابع در ناحیه ای امن فراهم می کند. تخصیص منابع مسئله ای غیرخطی است و با توجه به گسترده بودن منابع و مصارف، حل آن توسط الگوریتم های شناخته شده ریاضی بسیار دشوار است. استفاده از الگوریتم های هوشمند در این گونه موارد راهکاری خردمندانه برای حل مسئله است. شبکه عصبی مصنوعی یکی از پرکاربردترین الگوریتم های هوشمند بهینه سازی است که برای مدل سازی بکار می رود. این پژوهش بر روی بانک تجارت استان گیلان انجام شده است. میزان خطای مجموع مربعات 6-10 × 85/1 در این کار نشان دهنده آن است که شبکه عصبی می تواند مدل دقیقی از تخصیص منابع بر مبنای الگوریتم بنکر با اجتناب از بن بست ارائه دهد.

سرمایه گذاران همواره به دنبال استفاده از فرصت های مناسب سرمایه گذاری و کسب بازده بیشتر هستند بنابراین آنچه در شرایط کنونی باعث موفقیت می گردد استفاده بهینه از فرصت های سرمایه گذاری موجود است و استفاده به موقع و منطقی از فرصت های سرمایه گذاری واحدهای تجاری تأثیر بسزایی در بهبود عملکرد شرکت ها دارد. از آنجایی که عملکرد شرکت در ایجاد ارزش نقشی اساسی ایفا می کند، فرصت سرمایه گذاری جزیی از ارزش شرکت محسوب می گردد که از جمله روش های ارزیابی عملکرد مبتنی بر خلق ارزش، ارزش افزوده نقدی می باشد. در این پژوهش تعداد 136 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرارگرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد، که فرصت های سرمایه گذاری در شرکت های با فرصت های سرمایه گذاری بالا و پایین، شرکت های با فرصت های سرمایه گذاری بالا و شرکت با فرصت سرمایه گذاری پایین با ارزش افزوده نقدی رابطه مثبت و معنی داری دارد و در شرکت های با فرصت های سرمایه گذاری متوسط، با ارزش افزوده نقدی رابطه معنی داری ندارد. Investors are always looking for the opportunity to invest and earn greater returns so that the current situation will lead to success optimal use of the investment opportunities available and use of timely and reasonable investment opportunities Units significant impact the performance of the Company. In this study, 136 companies listed on Tehran Stock Exchange is investigated. The results show that investment opportunities in companies with investment opportunities up and down, companies with investment opportunities and company investment opportunity low cash value added positive and has a significant in companies with investment opportunities the average, cash value added not significant.   Keywords: Investment Opportunities, Value Creation, Cash Value Added          

نقدشوندگی سهام یکی از مزیتهای اصلی بورس اوراق بهادار است و سرمایه گذاران همواره خواستار سهامی هستندکه بتوانند با کمترین هزینه در سریعترین زمان ممکن آن را معامله کنند. سرمایه گذاران به دلیل ریسک جدا نشدنی سرمایه گذاری انتظار بازده دارند. لذا برای سرمایه گذاران، آگاهی از ریسک و بازده سرمایه گذاری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. عدم نقدشوندگی یک دارایی مالی در واقع نوعی ریسک آن دارایی محسوب می شود که انتظار می رود سرمایه گذاران به ازای تقبل ریسک، بازده کسب کنند. از طرفی سرمایه گذاران تنها در ازای بازده بیشتر، ریسک بیشتر را قبول می کنند. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی، تحلیلی و از نوع همبستگی می باشد. در مرحله جمع آوری، طبقه بندی و پردازش اولیه داده ها از نرم افزار 2013 Excel استفاده شده و آزمون فرضیه ها به کمک نرم افزار Eviews 10 صورت گرفته است. با مطالعه نمونه ای از شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1391 تا 1396 دریافتیم با توجه به نتایج به دست آمده بین ریسک بازار و بازده سهام و نیز بین شوک نقدینگی و بازده سهام رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. فرضیه سوم تاثیر منفی و معنادار شوک نقدینگی سهام بر رابطه بین ریسک بازار و بازده سهام را نشان می دهد. در واقع با افزایش نقدشوندگی سهام، رابطه ریسک بازار و بازده سهام کمتر می شود.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی نقش عامل استراتژی راهبری هزینه (به عنوان یکی از استراتژی های تجاری) و نیز عامل رقابت در مدیریت سودهای واقعی است. جامعه آماری پژوهش شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بر این اساس تعداد 128 شرکت در دوره زمانی 1389 تا 1394 از بین جامعه آماری انتخاب شده و روابط بین متغیرهای پژوهش با استفاده از داده های تلفیقی ایستا و روش حداقل مربعات تعمیم یافته مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. در این تحقیق، دستکاری در فعالیت های واقعی به عنوان معیار مدیریت سود، شاخص هرفیندال – هیرشمن به عنوان معیار رقابت در سطح صنعت، شاخص سهام به عنوان معیار رقابت در سطح شرکت و گردش دارایی های عملیاتی به عنوان معیار راهبری هزینه در نظر گرفته شد. نتایج نشان می دهد که استراتژی راهبری هزینه دارای اثر با اهمیتی بر مدیریت سودهای واقعی است. وجود رابطه مثبت بین استراتژی راهبری هزینه و مدیریت سود، حکایت از آن دارد که شرکتهایی که از استراتژی راهبری هزینه تبعبت می کنند، گرایش به اعمال سطح بالاتری از مدیریت سودهای واقعی دارند. همچنین نتایج نشان می دهد که مدیریت سود ناشی از اجرای استراتژی راهبری هزینه به واسطه افزایش سطح رقابت، می تواند تشدید شود.

اهمیتی که سود حسابداری برای استفاده کنندگان از اطلاعات مالی دارد، باعث شده است که مدیریت واحد تجاری توجه خاصی به مبلغ، نحوه تهیه و ارائه آن نماید. بنابراین همواره این نگرانی و مشکل وجود دارد که سود به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های عملکرد مالی شرکت ها، توسط مدیران که در تضاد منافع بالقوه با سهام-داران عادی قرار دارند، با اهداف خاصی، مدیریت شده باشد. از این رو هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین نرخ تنزیل، هزینه سرمایه و ساختار سرمایه با مدیریت سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نوع، توصیفی است. نرخ تنزیل، هزینه سرمایه و ساختار سرمایه به عنوان متغیرهای مستقل و مدیریت سود به عنوان متغیر وابسته تحقیق مطرح شدند. به منظور سنجش مدیریت سود از مدل اقلام تعهدی استفاده شد. در این تحقیق تعداد 170 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1389 الی 1395 به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. فرضیه های تحقیق با استفاده از برازش مدل های رگرسیون خطی داده های ترکیبی مورد آزمون قرار گرفت. در نهایت نتایج نشان داد که نرخ تنزیل، هزینه سرمایه و ساختار سرمایه به طور مثبت و معنادار با مدیریت سود شرکت ها ارتباط دارد.

تقریباً بیش از 60 سال از آن زمان که آرگریس (1952) تأثیر بودجه را بر رفتار مردم مطرح نموده است می گذرد. چند سال بعد، استدری (1960) و دوین (1960) پژوهش های حسابداری خود را تحت تأثیر روان شناسی ادامه دادند. همچنین دیک من و زف (1984) از این دهه به عنوان دهه بیداری در ادبیات حسابداری یاد می نمایند. تا قبل از 1967 واژه «حسابداری رفتاری» هنوز وارد ادبیات رشته نگردیده بود و البته در این بین رشته های مختلفی از جمله اقتصاد، علوم سیاسی، روان شناسی و جامعه شناسی در انجام پژوهش ها در ادبیات حسابداری رفتاری کمک شایانی را داشتند. در این میان رشته روان شناسی نقش مهمی را بازی کرد و با سه زیر شاخه روان شناسی شناختی، انگیزه ای و اجتماعی مهمترین اثر را داشته است. در این بین نقش بازی شده توسط پردازش فردی از اطلاعات حسابداری برای تصمیم گیری برپایه تئوری روان شناسی شناختی متمرکز بوده که در سال های بعد از آن با واژه «انقلاب شناختی» یاد کرده اند. امروزه، وجود اصطلاح «رفتاری» معمولاً برای بررسی های آزمایشگاهی استفاده می شود اگرچه این روش پژوهش غالب را است، اما تنها امکان برای پژوهش های حسابداری رفتاری نیست. همچنین شواهدی از سایر روش های تجربی مانند پرسشنامه، تحقیقات میدانی و مطالعات کتابخانه ای وجود دارد. نتیجتاً برای پیشرفت در عمق پردازش ها برای تصمیم گیری و درک اینکه چرا و چگونه مغز فعال است و در فرآیندهای اقتصادی از اطلاعات برای تصمیمات استفاده می نمایند دانشمندان علوم اعصاب یا عصب شناسان در حال ساخت یک پل ارتباطی با اقتصاد می باشند که به اصطلاح «اقتصاد عصبی» نامیده می شود تا رفتار استفاده کنندگان اطلاعات در تصمیم گیری مورد بررسی قرار گیرد.