حسابداری ارزشی و رفتاری

جهان بینی و ارزش های مختلف به سیستم های اقتصادی متفاوتی منجر می شود و سیستم های اقتصادی به نوبه خود سیستم های حسابداری خاص خود را می طلبد. به نظر برخی پژوهشگران حسابداری، بکارگیری بی قید و شرط نظام حسابداری و گزارشگری مورد عمل فعلی نمی تواند پاسخگوی نیازهای اطلاعاتی مبتنی بر ارزش ها و هنجارهای جوامع مسلمان باشد(حمید،2000). بر این اساس، دراین پژوهش با استفاده از توزیع پرسشنامه میان صاحب نظران حرفه حسابداری در ایران و انجام آزمون tتک نمونه ای و با استفاده از نرم افزار SPSSوExcel این نتیجه بدست آمد که استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری در ایران علاقه مند به افشا اطلاعات در زمینه های مختلف مانند رعایت موازین شرعی، عدم وقوع تقلب مالی، رعایت الزامات مبارزه با پولشویی، رعایت حقوق کارگران و کارمندان، توجه به رعایت حقوق مصرف کنندگان، حفظ الزامات توجه به محیط زیست، توجه به بهره وری، تعالی و پیشرفت، عدم اسراف و توجه به کیفیت محصول هستند و این اطلاعات می تواند برای استفاده کنندگان مفید باشد.

تقریباً بیش از 60 سال از آن زمان که آرگریس (1952) تأثیر بودجه را بر رفتار مردم مطرح نموده است می گذرد. چند سال بعد، استدری (1960) و دوین (1960) پژوهش های حسابداری خود را تحت تأثیر روان شناسی ادامه دادند. همچنین دیک من و زف (1984) از این دهه به عنوان دهه بیداری در ادبیات حسابداری یاد می نمایند. تا قبل از 1967 واژه «حسابداری رفتاری» هنوز وارد ادبیات رشته نگردیده بود و البته در این بین رشته های مختلفی از جمله اقتصاد، علوم سیاسی، روان شناسی و جامعه شناسی در انجام پژوهش ها در ادبیات حسابداری رفتاری کمک شایانی را داشتند. در این میان رشته روان شناسی نقش مهمی را بازی کرد و با سه زیر شاخه روان شناسی شناختی، انگیزه ای و اجتماعی مهمترین اثر را داشته است. در این بین نقش بازی شده توسط پردازش فردی از اطلاعات حسابداری برای تصمیم گیری برپایه تئوری روان شناسی شناختی متمرکز بوده که در سال های بعد از آن با واژه «انقلاب شناختی» یاد کرده اند. امروزه، وجود اصطلاح «رفتاری» معمولاً برای بررسی های آزمایشگاهی استفاده می شود اگرچه این روش پژوهش غالب را است، اما تنها امکان برای پژوهش های حسابداری رفتاری نیست. همچنین شواهدی از سایر روش های تجربی مانند پرسشنامه، تحقیقات میدانی و مطالعات کتابخانه ای وجود دارد. نتیجتاً برای پیشرفت در عمق پردازش ها برای تصمیم گیری و درک اینکه چرا و چگونه مغز فعال است و در فرآیندهای اقتصادی از اطلاعات برای تصمیمات استفاده می نمایند دانشمندان علوم اعصاب یا عصب شناسان در حال ساخت یک پل ارتباطی با اقتصاد می باشند که به اصطلاح «اقتصاد عصبی» نامیده می شود تا رفتار استفاده کنندگان اطلاعات در تصمیم گیری مورد بررسی قرار گیرد.

اخلاق موضوع مورد نیاز تمام حرفه ها و سازمان ها است. عملکرد سازمانی نیز موضوعی است که برای ارتقاء وضعیت سازمان باید مورد توجه قرار گیرد. در این پژوهش به تاثیر اخلاق حرفه ای بر عملکرد سازمانی پرداخته شد. مطالعه پیش رو از نوع پیمایشی-کاربردی است و در سال (2015) صورت گرفته است. بررسی موضوع از طریق پرسشنامه و نمونه گیری به صورت تصادفی ساده، از 104 نفر از مدیران صنعتی استان فارس صورت گرفت. برای تحلیل نتایج در قالب 1 فرضیه اصلی و 7 فرضیه فرعی، از رگرسیون خطی توسط نرم افزار spss، استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که اخلاق حرفه ای بر عملکرد سازمانی اثرگذار است. همچنین عوامل توانایی، وضوح، مشوق، ارزیابی، اعتبار و محیط از اخلاق حرفه ای تاثیر می گیرند اما تاثیرپذیری مولفه ""کمک"" از اخلاق حرفه ای تائید نشد. اولویت بندی ابعاد عملکرد سازمانی در جامعه مورد بررسی توسط آزمون فریدمن نیز نشان دهنده آن است که در ابتدا مولفه ارزیابی و سپس مولفه های مشوق، وضوح، توانایی، اعتبار، محیط و کمک قرار دارند.

هدف این پژوهش مطالعه ی ارتباط مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتی با چولگی بازده سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش از صورت های مالی 81 شرکت در دوره ی زمانی 1393-1389 گردآوری شده است. در این پژوهش مسئولیت اجتماعی شرکت ها از طریق معیارهای برنامه های حمایت از آموزش، لگاریتم اعضای هیأت مدیره و نسبت دارایی های ثابت به کل دارایی استفاده شده است و چولگی بازده سهام به دو بخش چولگی مثبت بازده سهام و چولگی منفی بازده سهام طبقه بندی شد. یافته های حاصل از آزمون فرضیه ی اول پژوهش نشان می دهد که بین متغیر مسئولیت اجتماعی شرکت و چولگی مثبت بازده سهام ارتباط مستقیم و معنی داری وجود دارد. به عبارتی با افزایش مسئولیت اجتماعی در شرکت های مورد مطالعه، چولگی مثبت بازده سهام افزایش می یابد و رشد در قیمت های سهام افزایش می یابد ولی یافته های حاصل از آزمون فرضیه ی دوم پژوهش نشان می دهد که بین متغیر مسئولیت اجتماعی شرکت و چولگی منفی بازده سهام ارتباط معکوس و معنی داری وجود دارد. به عبارتی با افزایش مسئولیت اجتماعی در شرکت های مورد مطالعه، چولگی منفی بازده سهام کاهش می یابد و ریزش در قیمت های سهام کاهش می یابد.

شرکت ها برای رفع نیاز چندگانه مشتریان خود به تنوّع روی آورده اند تا با حفظ مشتریان خود، عملکرد و سودآوری شرکت را افزایش دهند. از سوی دیگر برای آن که بتوانند حضوری موّفق در جامعه داشته باشند درصدد آن هستند تا مفهوم مسئولیت پذیری اجتماعی را به بهترین شکل ممکن اجرا کنند تا با این کار در راستای افزایش رضایت مندی جامعه، عملکرد شرکت را هم بهبود ببخشند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر مسئولیت پذیری اجتماعی و تنوع پذیری محصولات بر عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازه گیری تنوّع پذیری محصولات از معیار آنتروپی استفاده شده است و مسئولیت پذیری اجتماعی هم با استفاده از جدول ارائه شده در پیوست مقاله حاضر که دارای شش بُعدِ مسائل محیطی، محصولات و خدمات، منابع انسانی، مشتریان، مسئولیت های اجتماعی و انرژی است، اندازه گیری و برای سنجش عملکرد از نرخ بازده دارایی ها استفاده شده است. هم چنین، نمونه آماری پژوهش حاضر 80 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1388 تا 1393 (480 سال-شرکت) است. پس از تجزیه و تحلیل های آماری، نتایج حاکی از آن بودند که بین مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد شرکت رابطه مثبت و معنادار و بین تنوّع پذیری محصولات و عملکرد شرکت رابطه منفی و معناداری وجود دارد.

هدف این تحقیق، بررسی تاثیر بعد اقتصادی مسئولیت اجتماعی شرکت بر پایداری سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این پژوهش اطلاعات مربوط به 71 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طول سالهای 1390 تا 1393 گردآوری شده است. بعد اقتصادی مسئولیت اجتماعی شرکت بر اساس شاخص پایداری داوجونز و به ترتیب با دو شاخص سود پرداختی به سهامداران و بهره پرداختی به اعتبار دهندگان و پایداری سود شرکت ها نیز از طریق الگوی رگرسیونی دچو و دیچو (2002 ) اندازه گیری شده است. برای آزمون فرضیه های تحقیق، اطلاعات مورد نیاز با روش پیمایشی، از نمونه ای با حجم 71 شرکت که به روش حذف سیستماتیک از جمعیت آماری 142 شرکت عضو در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده اند، جمع آوری گردیده است. نتایج کلی حاصل از تحقیق نشان داد که بین بعد اقتصادی مسئولیت اجتماعی شرکت و پایداری سود رابطه معنی داری وجود دارد. بدین معنی که افزایش وثبات درسودآوری میتواند با ایفای جنبه اقتصادی مسئولیت اجتماعی شرکت تسهیل شود.

مالیات از اهم درآمدهای دولت است که پذیرش آن از طرف ملت و نحوه اجرای آن از طرف دولت، به ویژگی های فرهنگی هر کشور بستگی دارد. اگرچه ممکن است مالیات ازنظر برخی، پرداخت یک جانبه ملت به دولت تلفی گردد؛ به همین منظور در پرداخت مالیات مقاومت هایی صورت می گیرد. لیکن اگر فرهنگ پرداخت مالیات در جامعه نهادینه شود، بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد. هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل بر فرار مالیاتی دراستان خراسان جنوبی می باشد. تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی و از نوع پیمایشی است. داده ها بر اساس نظرسنجی از کارشناسان امور مالیاتی استان خراسان جنوبی از117پرسش نامه جمع آوری شده و برای سنجش متغیرها از طیف لیکرت استفاده شده است. لازم به ذکر است برای آزمون فرضیه های تحقیق از نرم افزارهای SPSS و R به کار گرفته شده که نتایج نشان می دهد بین عوامل فرهنگی، اقتصادی و مؤلفه های سیاسی-قانونی با فرار مالیاتی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.