زهرا نفر

پژوهش حاضر با هدف تبیین مدل تاب آوری بر اساس هدفمندی زندگی و کیفیت روابط با میانجی گری سلامت معنوی در مواجهه با شرایط فشار روانی ناشی از بیماری کووید-19 انجام شد. مطالعه حاضر ازنظر هدف کاربردی است و نحوه گردآوری داده ها همبستگی از نوع توصیفی بود. جامعه آماری پژوهش اعضای خانواده مبتلایان به بیماری کووید-19 که در شهر تهران سکونت داشتند، بود. نمونه پژوهش300 نفر از اعضای خانواده های مبتلایان به بیماری کووید-19 بود که از طریق نمونه گیری در دسترس و روش اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه هدف در زندگی ماهولیک و کرامباف (1969)، پرسشنامه کیفیت روابط پیرس و همکاران (1991)، پرسشنامه تاب آوری کونور و دیویدسون (2003) و پرسشنامه سلامت معنوی پولوتزین و الیسون (1982) بود. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر از طریق نرم افزارهای SPSS و AMOS تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد که اثر مستقیم هدفمندی در زندگی (01/0>P) و اثر غیرمستقیم آن به واسطه سلامت معنوی (005/0>P) بر تاب آوری معنادار است. همچنین نتایج نشان می دهد که اثرات غیرمستقیم حمایت اجتماعی (04/0>P) و تعارض بین فردی (006/0>P) بر تاب آوری به واسطه سلامت معنوی معنادار است. براین اساس، سلامت معنوی می تواند نقش میانجی میان هدفمندی در زندگی و حمایت اجتماعی و تعارض بین فردی بر تاب آوری در مواجهه با فشار روانی داشته باشد و تاب آوری را افزایش دهد.

مقدمه: حل مسئله اجتماعی از جمله مهارت های ضروری در عصر حاضر است و به مثابه عالی ترین شکل یادگیری به شمار می رود. از این رو شناسایی الگوی حل مسئله اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی حل مسئله اجتماعی در داستان های کلیله و دمنه بود. روش کار: پژوهش حاضر به لحاظ هدف در حوزه پژوهش های بنیادی و به لحاظ ماهیت و روش گردآوری داده، کیفی مبتنی بر تئوری داده بنیاد بود. جامعه آماری شامل کتاب کلیله و دمنه بود که با توجه به ماهیت موضوع کتاب، داستان ها به عنوان نمونه انتخاب شد. در گام نخست، با توجه به متن داستان ها کدگذاری باز انجام شد. سپس بر اساس شباهت ها و تفاوت ها و بازخوانی کدهای باز، این کدها در کدهای محوری دسته بندی شد و در نهایت با ترکیب کدهای محوری، مولفه های اصلی حل مسئله اجتماعی شناسایی شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که الگوی حل مسئله اجتماعی مبتنی بر فرهنگ بومی مشتمل بر 6 مقوله اصلی و 21 مقوله فرعی بود که عبارتند از: نگرش به مسئله، شیوه های رفتاری در برخورد با مسئله، تفکر و تصمیم گیری، هیجانات و مدیریت آن، تعامل بین فردی و مشورت کردن به عنوان بود. نتیجه گیری: در مجموع، به سبب ابعاد گسترده و جامعیت تعریف حل مسئله اجتماعی به پژوهشگران پیشنهاد می شود که در جهت ساخت بسته های آموزش مهارت حل مسئله اجتماعی بر ابعاد مفاهیم آن که در این مطالعه شناسایی شد، تمرکز کنند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش پذیرش خود و سرزندگی ذهنی در رابطه نیازهای روان شناختی بر خوش بینی و بهزیستی روان شناختی دانشجویان شهر تهران بود. این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر دانشجویان انواع مقاطع تحصیلی در دانشگاه ها شهر تهران بود. با توجه به اینکه حداقل حجم نمونه لازم در مدل یابی معادلات ساختاری 200 نفر است، 430 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. روش نمونه گیری به صورت دردسترس و به دلیل محدودیت های کروناویروس به صورت الکترونیکی انجام شد. داده ها در نرم افزار SPSS24 و LISREL مورد تحلیل قرار گرفت. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه پذیرش بدون قید و شرط خود چمبرلین و هاگا، پرسشنامه سرزندگی ذهنی رایان و فردریک، پرسشنامه نیازهای بنیادین روان شناختی گاردیا، دسی و رایان و پرسشنامه خوش بینی شی یر و کارور است. یافته ها نشان می دهد که میان نیازهای روان شناختی با خوش بینی و بهزیستی روان شناختی با نقش میانجی گری پذیرش خود و سرزندگی ذهنی رابطه وجود دارد اما رابطه نیازهای بنیادین روان شناختی و بهزیستی روان شناختی با میانجی سرزندگی ذهنی تایید نشد. بر این اساس، در صورتی که این نیازها برآورده شوند، احساس اعتماد به خود و خودارزشمندی در افراد شکل می گیرد و موجب سرزندگی ذهنی و خوش بینی در افراد می شود.

زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی برنامه روان-آموزشگری زوجی مبتنی بر روش گاتمن بر کاهش تعارضات زناشویی و بهبود کیفیت زندگی خانوادگی والدین کودکان با اخت الل طیف اُتیسم بود. روش: این پژوهش، از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه والدین کودکان با اخت الل طیف اُتیسم در شهر تهران بود که 30 زوج ) 30 زن و شوهر ( به صورت در دسترس از طریق فراخوان شرکت در پژوهش انتخاب شدند و به صورت تصادفی در 2 گروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه تعارضات زناشویی )ثنایی ذا کر، براتی و بوستانی پور، 1387 ( و کیفیت زندگی خانوادگی کودکان با اخت الل طیف اُتیسم )هافمن، 2006 ( بود. در مرحله اول، پیش آزمون در هر 2 گروه اجرا شد. سپس گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه تحت برنامه زوجی گروهی به روش گاتمن قرار گرفتند. در پایان جلسات، زوجین هر 2 گروه در 2 مرحله، یک مرحله بلافاصله پس از پایان آموزش و یک مرحله بعد از گذشت 2 ماه از آموزش؛ مجدداً پرسشنامه ها را تکمیل نمودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس مکرر و نرم افزار ) SPSS-24 ( استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که برنامه روان-آموزشگری زوجی مبتنی بر روش گاتمن موجب کاهش تعارضات زناشویی و افزایش کیفیت زندگی خانوادگی والدین کودکان با اخت الل طیف اُتیسم شده است ) 001 / .)P< 0 نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده می توان نتیجه گرفت که برنامه روان-آموزشگری زوجی مبتنی بر روش گاتمن، یک روش مؤثر برای کاهش تعارضات زناشویی و ارتقای کیفیت زندگی خانوادگی والدین می باشد. شماره ی مقاله: ۲

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی (حل مسئله و تصمیم گیری) بر هوش بین فردی، عشق به یادگیری و خودکنترلی دانش آموزان پسر انجام شد. روش شناسی: این پژوهش برحسب هدف کاربردی و از حیث ماهیت، از نوع نیمه آزمایشی بر اساس طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر کلاس ششم در شهر حسن آباد از توابع شهرری در سال تحصیلی 1398-99 بودند. نمونه به صورت نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شد. نمونه آماری را 50 نفر دانش آموزان بودندکه در دو گروه آزمایش و گروه گواه (هر گروه 25 نفر) جایگزین شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه هوش بین فردی (چیسلت و چاپمن،2005)، پرسشنامه عشق به یادگیری (مک فارلن،2003) و پرسشنامه خودکنترلی (تانجنی،2004) استفاده شد. افراد گروه آزمایش ده جلسه به مدت یک ساعت تحت آموزش مهارت های زندگی (حل مسئله و تصمیم گیری) قرار گرفتند و گروه گواه آموزشی دریافت نکردند. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار 24- SPSS بهره گرفته شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که آموزش مهارت های زندگی (حل مسئله و تصمیم گیری) در دانش آموزان پایه ششم ابتدایی باعث افزایش میزان هوش بین فردی، عشق به یادگیری و خودکنترلی شد (p<0/05). بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از این بود که آموزش حل مسئله و تصمیم گیری می تواند به عنوان شیوه ای مهم برای خلق بروندادهای مثبت تحصیلی و شرایط مثبت روانی در فضای مدرسه باشد و معلمان و روان شناسان می توانند از این آموزش ها به عنوان یکی از روش ها برای آماده سازی دانش آموزان جهت زندگی در جهان پرتلاطم امروز بهره بگیرند

هدف مطالعه حاضر تبیین مدل اضطراب کرونا بر اساس تنیدگی والدینی، امید به آینده و رفتارهای وسواسی با میانجی گری ترس از مرگ بود. این مطالعه از نظر هدف کاربردی است و نحوه گردآوری داده ها همبستگی از نوع توصیفی بود. جامعه آماری پژوهش شامل والدین کودکان و نوجوانان ساکن مناطق مرکزی و جنوبی شهر تهران بود. نمونه پژوهش 231 نفر بودند که از طریق دو مرحله نمونه گیری خوشه ای و در دسترس و به روش اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه های اضطراب کرونا علیپور و همکاران (1398)، پرسش نامه تنیدگی والدینی آبیدین (1995)، پرسش نامه امید اسنایدر (1991)، پرسش نامه رفتارهای وسواسی محقق ساخته و پرسش نامه ترس از مرگ تمپلر (1970) بودند. داده ها با روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر از طریق نرم افزارهای SPSS و AMOS تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان داد که مدل اصلاح شده پژوهش پس از حذف متغیر امید به آینده از برازش مطلوبی برخوردار است (99/0=GFI ). رفتارهای وسواسی بر اضطراب کرونا اثر مستقیم و غیرمستقیم معناداری دارد (01/0>P). همچنین تنیدگی والدینی اثر غیرمستقیم معناداری بر اضطراب کرونا دارد (05/0>P). با توجه به ارتباط اضطراب کرونا با رفتارهای وسواسی و تنیدگی والدینی، توجه به مداخله هایی برای والدین در حین و بعد از کرونا با هدف کاهش آسیب های روان شناختی ضروری می نماید.

بانک ها یکی از اصلی ترین ارکان نظام اقتصادی هر کشوری به شمار می روند و عملکرد صحیح آن ها موجب پیشرفت اقتصادی کشور می شود. با توجه به افزایش تقاضای تسهیلات بانک ها و ریسک موجود در این فعالی ت ه ا، بررس ی ابزاره ای مدیریت ریسک برای ساماندهی، کنترل و مدیریت ریسک اعتباری بانک ها الزامی است. در این پژوهش با بررسی ادبیات موضوع و جمع آوری اطلاعات از خبرگان از طریق نمونه گیری گلوله برفی، ابزارهای مدیریت ریسک اعتباری در بانک ها در قالب 15 ابزار استخراج گردید. سپس با تدوین پرسشنامه و کسب نظرات متخصصین، هشت ابزار نهایی انتخاب و به کمک روش های ویکور فازی، تاپسیس فازی و واسپاس فازی رتبه بندی شد. به منظور تعیین رتبه بندی نهایی ابزارها بر اساس نتایج به دست آمده از روش های فازی از دو تکنیک میانگین رتبه ها و کپلند استفاده شد. نتایج نشان داد که وثیقه و ضمانت به عنوان مهم ترین ابزار در مدیریت ریسک اعتباری به شمار می آید. همچنین طراحی نظام تعیین درجه اعتباری و تعیین سقف تسهیلات نیز در رتبه های بعدی قرار دارند. بنابراین بانک ها جهت کنترل و مدیریت ریسک اعتباری خود لازم است به این ابزارها توجه ویژه ای داشته باشند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ی تاب آوری و راهبردهای مقابله ای با بهزیستی روان شناختی و توان پیش بینی این مفاهیم در بهزیستی دانش آموزان ارومیه انجام شد. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع دبیرستان ارومیه در سال تحصیلی 95- 1394 بود که نمونه ای برابر 170 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد. ابزارهای جمع آوری اطلاعات، مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف ( RPWB )، پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون ( CD-RISC ) و مقیاس راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن ( WOCQ ) بود. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین تاب آوری با بهزیستی روان شناختی رابطه منفی وجود دارد و بین راهبرد مقابله ای با بهزیستی روان شناختی عدم رابطه مشاهده شد. با توجه به یافته های پژوهش، تاب آوری یکی از عوامل مؤثر بر بهزیستی روان شناختی است و وجود رابطه ی منفی میان تاب آوری با بهزیستی روان شناختی می تواند نتیجه عوامل فرهنگی و اجتماعی باشد

در دهه های اخیر، فلسفه و کودک تحت عنوان فلسفه برای کودکان در زمینه آموزش و فلسفه مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهمیت آموزش برای کودکان در فلسفه معاصر، این مطالعه به بررسی اهمیت تدریس فلسفه برای کودکان پرداخته است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر برنامه آموزشی «فلسفه برای کودکان» (P4C) بر همدلی و حل مسئله اجتماعی در دانش آموزان بود. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی انجام شد و جامعه آماری آن کلیه دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی شهرستان حسن آباد تهران بودند. با استفاده از روش در دسترس، 30 نفر از دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل قرارگرفته شدند. در ابتدا هر دو گروه به پرسشنامه تجدیدنظر شده همدلی دیویس و حل مسئله اجتماعی دزوریلا پاسخ دادند. در مرحله بعد گروه آزمایش، تحت آموزش فلسفه برای کودکان قرار گرفتند (5 جلسه) و به گروه کنترل هیچ آموزشی ارائه نشد. پس از پایان جلسات آموزشی، دوباره پرسشنامه ها در اختیار هر دو گروه شرکت کننده قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. در پایان مشخص شد که اجرای این برنامه می تواند به ارتقا همدلی و مهارت کلی حل مسئله اجتماعی دانش آموزان تأثیر معناداری بگذارد (P<0/05). نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مشارکت در برنامه آموزشی «فلسفه برای کودکان» منجر به بهبود همدلی و مهارت کلی حل مسئله اجتماعی می شود.

هدف: این پژوهش با هدف شناسایی مفاهیم اخلاقی به دانش آموزان در کتاب های درسی پایه پنجم و ششم مقطع ابتدایی انجام شد. روش: برای دستیابی به اهداف پژوهش از روش تحلیل محتوا در دو گام استفاده شد. در گام اول به صورت کیفی، روش تحلیل محتوای عرفی یا استقرایی برای شناسایی مقوله ها به کار گفته شد. در گام دوم، پس از دستیابی به مقوله ها، به صورت کمی و نظام مند و عینی، به بررسی مقوله ها پرداخته شد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کتاب های فارسی (خوانداری)، مطالعات اجتماعی، هدیه های آسمان و علوم تجربی سال تحصیلی 1398-1399 پایه پنجم و ششم ابتدایی که شامل 8 جلد کتاب بود نمونه گیری در این پژوهش به شیوه ی نظری انجام شد و ملاک دسته بندی دروس، وجود محتوای اخلاقی در ساختار دروس کتاب در نظر گرفته شد. یافته ها: یافته ها نشان داده است که متأسفانه چیدمان مفاهیم اخلاقی در کتب درسی موردتوجه قرار نگرفته است و از میان 12 مفهوم اخلاقی، تنها «تفکر»، «رفتار نیک»، «همکاری» موردتوجه قرارگرفته است و سایر مفاهیم از نظر تعداد تکرار و تنوع چینش در پایه های مختلف فاقد کارایی لازم هستند. نتیجه گیری: پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت و اخلاق، باید به بررسی دوباره ی محتواهای اخلاقی کتاب های درسی پرداخته و نحوه ی ارائه این مفاهیم را بررسی کنند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی الگوی مطلوب فرهنگ سیاسی امام خمینی با محوریت سؤالات تحقیق بود. روش: روش انجام پژوهش، توصیفی از نوع مطالعه تحلیل اسنادی و کتابخانه ای بوده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که مهم ترین مؤلفه های الگوی مطلوب فرهنگ و فرهنگ سیاسی دانشجویی عبارتند از: تهذیب نفس، فعالیت سالم در امور سیاسی و داشتن تقوای سیاسی، عدم وابستگی و فرهنگ مستقل، وحدت دانشجو با روحانی، مبارزه علیه استعمار، اصلاح فکری دانشجویی، جلوگیری از انحراف در دانشگاه، اتحاد گروههای دانشجوییو تشکیل گروه فراگیر ملی اسلامی، پاکسازی دانشگاهها، شناخت اسلام و شناساندن آن، حفظ روحیه همکاری، کمک به اجرای جمهوری اسلامی واقعی و عدالت اجتماعی و تربیت اسلامی در دانشگاهها که دانشجویان باید به آن اهتمام بورزند. نتیجه گیری: به منظور داشتن جامعه صالح، سالم و مستقل، نخست باید دانشجو و دانشگاه اصلاح شده، متناسب با فرهنگ مطلوب امام خمینی(ره) و اسلام پرورش یابد تا هم بتواند جامعه را اصلاح کند و هم در روابط خارجی با فرهنگ غنی استقلالی برخورد کند تا کشورش دچار ضعف و تزلزل نشود.