محمود رمضانی

باتوجه به نقش و جایگاه اخلاق سیاسی در شکل دهی تمدن نوین اسلامی، این پژوهش درصدد است تا با روش تحلیلی ضمن بیان دیدگاه اسلام درباره اخلاق سیاسی و تمدن نوین اسلامی، پیشران های اخلاق سیاسی تأثیرگذار در شکل دهی تمدن اسلامی را براساس آیات قرآن و سنت ارائه کند. البته، ازآنجاکه آیت الله خامنه ای طراح مبحث تمدن نوین اسلامی بوده است، کشف  پیشران های اخلاق سیاسی و نحوه ارتباط و تأثیرگذاری آن ها با تمدن نوین اسلامی بر محور بیانات و دیدگاه های ایشان تحلیل شده است و گرچه عوامل، زمینه ها، محورها، اصول و مؤلفه های متعددی در تمدن سازی نوین اسلامی تأثیرگذارند، اما برخی عناصر اساسی به عنوان پیشران های اخلاق سیاسی در شکل گیری تمدن اسلامی نقش پر رنگ تری  دارند و موجب تسریع دراین زمینه می شوند که با تأکید بر دیدگاه های آیت الله خامنه ای این پیشران ها، عدالت، تألیف قلوب، کرامت و تکریم انسانی، وحدت و همزیستی مسالمت آمیز، حفظ عزت و برتری مسلمانان بر کفار، مجاهدت و مقوله انتظار هستند.

تاریخ نگاری ایرانی، به مثابه بخشی از سنت تاریخ نگاری اسلامی، در قرون نخستین به ثمر نشستن دین مبین اسلام از دل مکتب تاریخ نگارانه عراق برآمد و برخی از بزرگ ترین مورخان مسلمان را در دل خود پروراند. هرچند تاریخ نگاری اسلامی ، هم زمان با تکوین تمدن اسلامی به سرعت رو به رشد نهاد، اما پویایی و رشد فلسفی چندانی نداشت. در بهترین حالت با رویکردی کلامی و با روشی متأثر از قاعده علوم حدیث و رجال بررسی می شد. البته چهره هایی استثنایی همانند طبری و مسعودی تا حدودی متفاوت تر از دیگران عمل کرده و نگاه مشخص تری به موضوع داشته اند . یکی از دلایل معروف بودن طبری را در طی قرون متوالی، می توان ثمره روش تاریخ نگاری او دانست؛ روشی که به شدت متاثیر از روش محدثان است؛ هم در جمع آوری داده های تاریخی و هم در نگارش آنها. از طرف دیگر مسعودی مورخ برجسته سده های سوم و چهارم هجری،یکی از بنیان گذاران تاریخ نگاری تحلیلی و عقلی به شمار می رود که با تالیف آثار خود، نگرش خاصی در تاریخ نگاری تحلیلی بر پایه عقل اعمال نمود. بر این مبنا در این پژوهش سعی خواهیم کرد با بهره گیری از روش تحلیلی- توصیفی به مقایسه سبک تاریخ نگاری طبری و مسعودی بپردازیم.

کی از دغدغه های مهم اندیشه پردازان سیاست در عصر مدرن، تبیین رابطه و حدود نفوذ اصول اخلاقی در صحنه عمل سیاسی و اقناع حکمرانان به رعایت این اصول در تصمیم گیری های سیاسی است. این پژوهش درصدد است با روش تحلیل مضمون آیات قرآن و سنت معصومان، راهکارهای نهادینه شدن قواعد اخلاقی در سیاست بین الملل را کشف و ارائه نماید. یافته های تحقیق نشان می دهد در اسلام برای نهادینه کردن ارزش های اخلاقی از راهکارهای معرفتی، عاطفی و رفتاری استفاده شده است. دعوت به توحید، رسالت، معادباوری، آگاهی بخشی ملّت ها ، تشویق به خردورزی، پرهیز از التقاط و پرهیز از شبهه پردازی، مهم ترین روش های معرفتی بوده، محبت و مهروزی، نرمش و خشونت بجا و کرامت انسانی، مهم ترین روش های عاطفی به شمار می روند و رفتار اخلاقی در جامعه، رفتارهای فرهنگی و اجتماعی و رفتارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی ازجمله راهکار های رفتاری برای نهادینه سازی ارزش های اخلاقی در میان ملّت های مسلمان و غیرمسلمان هستند. نتیجه مقاله مطرح می سازد ازنظر اسلام افزون بر لزوم همسویی اهداف سیاسی با اخلاق و ارزش های اخلاقی در روابط بین الملل، ابزار اجرای اهداف سیاسی نیز باید ارزشی و اخلاقی باشند.

تاریخ منبعی از اطلاعات در مورد رفتار شاهان و مردم از اعصار مختلف در اختیار ما قرار می دهد. شاهنامه و مروج الذهب نیز اطلاعات زیادی از شاهان گذشته و جامعه ایران را در خود جای داده اند. در این پژوهش کوشش شده است تا سیاست خارجی و گرایش مذهبی دوره ساسانیان با تکیه بر شاهنامه مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای انجام شده است. نتایج پژوهش حاکی از این است که در شاهنامه به دلیل ویژگی داستانی - تاریخی در شرح وقایع به اطناب گراییده است. فردوسی حکایات زیادی را در مورد برخی از شاهان این دوره ذکر کرده که در کتاب هایی مانند کارنامه اردشیر بابکان و تاریخ طبری ذکر شده و جنبه داستانی آن ها بیشتر است. فردوسی در شاهنامه بیشتر به شاهانی پرداخته که حکایت داستانی بیشتری دارند. نسخه شاهنامه طهماسبی نیز با نگاره های مربوط به شاهان ساسانی و مزدک به وجوهی از فضای سیاسی و مذهبی دوره ساسانی اشاره کرده است.اهداف پژوهش:بررسی سیاست خارجی و گرایش مذهبی ساسانیان در شاهنامه.بررسی چگونگی انعکاس سیاست خارجی و گرایش مذهبی ساسانیان در شاهنامه طهماسبی.سؤالات پژوهش:سیاست خارجی و گرایش مذهبی ساسانیان در شاهنامه چگونه است؟سیاست خارجی و گرایش مذهبی ساسانیان در شاهنامه طهماسبی چگونه بازتاب یافته است؟

هدف از این پژوهش، طراحی برنامه راهبردی اداره تربیت بدنی دانشگاه شاهرود بود. روش پِوهش توصیفی - تحلیلی است. جامعة آماری پژوهش افراد آگاه به وضعیت اداره تربیت بدنی و ورزش دانشجویی دانشگاه شاهرود بودند. نمونه آماری این تحقیق 35 نفر، شامل معاون دانشجویی دانشگاه، کارکنان اداره تربیت بدنی دانشگاه، اساتید تربیت بدنی و مربیان با سابقه بودند که به طور هدفمند و کل شمار انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از ادبیات پیشینه، اسناد و مدارک، مصاحبه، پرسشنامه، نظرسنجی، جلسات راهبردی و فرم های تعیین موضوعات استراتژیک استفاده شد. روایی صوری پرسشنامه نهایی SWOT توسط چند تن از اساتید مدیریت ورزش و کارشناسان خبره تأیید و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (92/0=α) محاسبه و تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، علاوه بر شاخص های توصیفی و آزمون فریدمن، از ماتریس ارزیابی عوامل درونی و بیرونی (برای تعیین موقعیت استراتژیک)، تحلیل SWOT و طوفان فکری (برای تعیین استراتژی ها) استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد این اداره در وضعیت کنونی دارای 8 قوت، 9 ضعف، 7 فرصت و 8 تهدید اساسی است. بر این اساس، به تدوین برنامه استراتژیک اداره تربیت بدنی دانشگاه و موضوعات استراتژیک آن شامل بیانیه رسالت، بیانیه چشم انداز، ارزش های محوری، اهداف بلندمدت، موقعیت استراتژیک، استراتژی ها و برنامه های عملیاتی پرداخته شد. همچنین، تحلیل ماتریس ارزیابی عوامل درونی و بیرونی نشان داد این اداره در جایگاه راهبردی تدافعی (WT) قرار دارد.

این تحقیق به بررسی میزان سلامت اجتماعی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در میان زنان سرپرست خانوار در شهرستان قروه می پردازد. رویکردی نظری تحقیق مبتنی بر رویکردهای سلامت اجتماعی کییز، پایگاه اجتماعی اقتصادی وبر، باورهای دینی گلاک و استارک و مهارت های ارتباطی می باشد. جامعه آماری شامل تمام زنان سرپرست خانوار( 92 نفر) زیر پوشش سازمان بهزیستی شهر قروه می باشد. همچنین 92 نفر از زنان غیر سرپرست خانوار ساکن همان شهر به صورت تصادفی جهت مقایسه به روش پیمایشی مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان داد که از لحاظ میزان سلامت اجتماعی و ابعاد آن (که شامل پنج بُعد است) در میان زنان سرپرست خانوار و زنان غیرسرپرست، تفاوت معنادار آماری وجود دارد. به علاوه از لحاظ متغیرهای پایگاه اجتماعی اقتصادی، باورهای دینی (بُعد اعتقادی) و مهارت های ارتباطی بین زنان سرپرست خانوار و زنان غیر سرپرست تفاوت معناداری وجود ندارد.