غلامرضا تاج بخش

غلامرضا تاج بخش

مدرک تحصیلی: دکتری جامعه شناسی
رتبه علمی: استاد، گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت الله بروجردی (ره)، بروجرد، ایران
پست الکترونیکی: tajbakhsh@abru.ac.ir
لینک رزومه

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۴۳ مورد از کل ۴۳ مورد.
۴۱.

واکاوی دیدگاه نخبگان از تمایل زوجین به فرزندآوری با تأکید بر سیاست های کلی جمعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خانواده فرزندآوری باروری نخبگان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸ تعداد دانلود : ۶۵
کاهش نرخ باروری و حرکت جمعیتی جامعه به سمت سالمندشدن از جمله دلایلی است که بررسی موضوع فرزندآوری در ایران را برای محققین ضروری کرده است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر، واکاوی دیدگاه نخبگان از تمایل به فرزندآوری و شناسایی عوامل مرتبط با آن در استان لرستان است. برای پژوهش حاضر از روش شناسی کمی(روش کیو) استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل نخبگان لرستانی صاحب نظر در حوزه مباحث جمعیتی است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته و برای تحلیل یافته ها از نرم افزار اِس پی اِس اِس 26 و ایموس گرافیک 24 استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که احساس ناامنی زوجین در بعد شغلی با 97/4، احساس ناامنی در بعد هزینه های زندگی با 72/4، احساس ناامنی در بعد مالی و درآمدی با 61/4، در بعد مسکن با 55/4، مهاجرت کردن با 42/4، مهارت های زندگی زوجین با 67/3 بیشترین تأثیر را بر گرایش به فرزندآوری زوجین استان لرستان دارد. عوامل متفاوتی در تمایل زوجین به فرزندآوری نقش دارند. از جمله این عوامل که در این پژوهش به اثبات رسیدند عبارتند از عوامل اقتصادی چون درآمد مالی، اشتغال، مسکن، عوامل سیاسی چون حمایت دولت از زوجین و برنامه ریزی و سیاستگذاری مناسب و عوامل فرهنگی و اجتماعی که بتواند نگاه زوجین به فرزندآوری را تغییر دهد.
۴۲.

تأملاتی جامعه شناختی بر تشییع شهید ابراهیم رئیسی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: شهید سرمایه اجتماعی ارزش ها ایثار رئیسی مدیریت جهادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰ تعداد دانلود : ۴۵
مقدمه و اهداف: ارزش های تولیده شده در تشیع بی نظیر شهدای خدمت دارای عناصر مثبت و سازنده ای هستند که حفاظت و پاسداری از آن و انتقال صحیح آن تامین کننده سعادت و تکامل جامعه است. بی شک واکنش بی نظیر و تاریخی مردم به شهادت مظلومانه شهید رئیسی و همراهانش منعکس کننده ارزشهای والای وحدت بخش باطن جامعه بود و باعث تعمیق بخشیدن به هویت اسلامی- ایرانی و انسجام و همبستگی بیشتر اقشار و جناح های مختلف در کشور گردید. از این رو ضرورت دارد پژوهشگران و محققان مراکز علمی همت گمارند پیش از آنکه حافظه تاریخی مردم، این فرهنگ عظیم را به فراموشی بسپارد و رنگ قدمت و کهنه گی بگیرد، برای احیای آن تلاش نمایند. عدم توجه و فقدان این فرهنگ غنی می تواند تبعات و خسارات جبران ناپذیری را متوجه جامعه سازد.باتوجه به مطالب مطروحه و نظر به اینکه آئین تشیع و بدرقه میلیونی شهید رئیسی و همراهان یکی از رخدادهای کم نظیر اجتماعی است در زمانی که مشکلات سخت اقتصادی گریبانگیر ملت بوده و به همین دلیل برخی روایت ها از دولت مشحون از تحلیل ها و تفسیرهای نادرست از احتضار اجتماعی دولت تا تعابیری چون فرسایش یا فروپاشی دولت شهید رئیسی بود اما حضور میلیونی مردم در آئین بدرقه نشان از بی تفاوتی آنها به مسائل اقتصادی جاری و ابراز عشق و علاقه به خادمان ملت داشت که این امر منجر به همبستگی بیشتر ملی گردید. بزرگداشت باشکوه یاد و نام شهدای خدمت یک موضوع مهم جامعه شناختی است. سوال اصلی تحقیق حاضر این است که چه دلائل اجتماعی به شکل گیری کنش گری این چنین گسترده و عظیمی انجامید؟ ناظر به سوال، هدف پژوهش حاضر مطالعه و واکاوی مشارکت گسترده طبقات مختلف مردم از منظر جامعه شناختی است.روش: روش پژوهش حاضر کیفی است که در خردادماه 1403 انجام شد. قلمرو تحقیق مشارکت کنندگان در تشییع رئیس جمهور شهید است که به عنوان معیار اصلی ورود به مطالعه بود. ناظر به معیار اشباع نظری در پژوهش های کیفی با 21 نفر مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام گرفت. دو سوال اصلی تحقیق عبارت بودن از:تجربه زیسته و دلائل شرکت خود در این مراسم را بیان نمائید؟دلائل مشارکت باشکوه مردم در تشیع شهید رئیسی چیست؟داده های مکتوب بدست آمده در این تحقیق، به روش تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با استخراج داده ها، مضامین پایه ای، سازمان دهنده و فراگیر بدست آمد.نتایج: پژوهش با بهره گیری از راهبرد تحلیل مضمون به 115 مضمون پایه، 20 مضمون سازمان دهنده و 5 مضمون فراگیر دست یافت. مضامین پایه نظیر مدیریت جهادی، پناه عاطفی محرومین، بیان شوق انگیز معنوی، اخلاق مدار، جذب حداکثری و وحدت محور، مسئولیت پذیری، عمل درمانی، منادی حق طلبی، علم باوری و مضامین سازمان دهنده همچون ولایت محور، اخلاق محور، مردم محور، مسئولیت گرا، عمل گرا، مقاومت محور، منطقه محور، استقلال گرا، علم گرا، جوان باور و مضامین فراگیر مانند سیره فردی، سیره مدیریتی، سپاسگزاری اجتماعی، بازاندیشی هویت انقلابی و جهادی، رخدادی ناب. بطور کلی یافته های تحقیق نشان داد که تشییع شهدای خدمت در بستری از برهم کنش های اجتماعی و سیاسی کشور شکل گرفت که به ارتقای سرمایه اجتماعی، بازتولید همبستگی اجتماعی و استمرار مدیریت انقلابی و جهادی می انجامد.بحث و نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان می دهد که شهادت رئیسی و همراهانش به شکل گیری نوعی همبستگی اجتماعی و سیاسی در جامعه انجامید. این انسجام و همبستگی اجتماعی مبتنی بر حضور فراگیر و گسترده قشرهای مختلف مردم از گروه های اجتماعی و سیاسی مختلف بود و به نوعی بازتجدید حیات انقلاب اسلامی بود. در واقع آیت الله رئیسی و همراهانشان با شهادت خود تاثیرات شگرف، نیرومند و پایداری در آفرینش همبستگی و انسجام اجتماعی در کشور برجای گذاشت و سبب بازسازی و ترمیم اجتماعی و نیز تقویت سرمایه اجتماعی در ابعاد درون گروهی و برون گروهی شد.برای واکاوی تشییع شهید رئیسی، سه رئیسی را باید مورد بررسی قرار داد. یک رئیسی در شخصیت حقیقی به معنای یک شخصیت روحانی و دلسوز؛ رئیسی دوم در شخصیت حقوقی و کسی که قوه مجریه را در اختیار داشت و عمری مجاهدت و خدمت کرد و عاقبت تشییع شد و رئیسی سوم که هم تشییع، هم تفسیر و هم به یک قهرمان ملی تبدیل شد.جامعه ایران، برای پیشرفت و سازندگی کشور و توسعه در ابعاد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و تاثیرگذاری در سطح بین المللی، نیازمند سبک مدیریتی بومی و داخلی است. سبک مدیریت جهادی شهید رئیسی یک الگوی جدید برای دولتمردان آتی است که در صورت رنگ باختن و به حاشیه رفتن ؛ جامعه تسلیم و پذیرایی الگوهای خارجی خواهد شد که ممکن است پیامدهای پرهزینه و سختی را بر جامعه تحمیل نماید. این سبک در بردارنده مفاهیم والایی مانند اخلاص در عمل، توکل، درایت و تدبیر، دشمن شناسی، ترسیم افق های روشن، تلاش و پیگیری های مستمر، در کنار مردم، مشارکت طلبی مردم و غیره دارد که تفاوت های زیادی با مفاهیم مدیریتی موجود دارد.تقدیر و تشکر: بدین وسیله از تمامی کسانی که محقق را در انجام این پژوهش یاری رسانده اند، تشکر و قدردانی ویژه مینماییم.تعارض منافع: در این مقاله هیچ تعارض منافعی وجود ندارد.
۴۳.

مطالعه جامعه شناختی عوامل مؤثر بر گرایش به کم فرزندی زوجین شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جمعیت کاهش باروری سطح جایگزینی کم فرزندی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴ تعداد دانلود : ۲۲
زمینه و هدف: تحولات جمعیت ایران در دهه های اخیر، گسترده و چشم گیر بوده است به نحوی که امروزه باروری زیر سطح جانشینی در جامعه فراگیر شده و نوعی هم گرایی درکاهش باروری و گرایش به کم فرزندی بین خانواده ها صورت گرفته است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر مطالعه جامعه شناختی عوامل مؤثر برگرایش به کم فرزندی در بین زنان و مردان متأهل شهر تهران است. روش شناسی پژوهش حاضر با رویکرد کمی و روش پیمایش صورت گرفته است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، واحد تحلیل آن فرد و ابزار پژوهش پرسشنامه ساختمند است. جامعه آماری شامل زنان و مردان دارای همسر شهر تهران واقع در سن باروری که بین صفر تا دو فرزند دارند می باشد، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 400 نفر محاسبه شد که با شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای داده های آن جمع آوری گردید. یافته ها: نتایج همبستگی پیرسون نشان داد بین احساس نا امنی اقتصادی، احساس آنومی اجتماعی، گرایش به ارزش های مدرن، استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی، میزان مشارکت اجتماعی، پایگاه اقتصادی اجتماعی و گرایش به کم فرزندی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و بین میزان حمایت اجتماعی و گرایش به کم فرزندی رابطه منفی و معنی داری مشاهده شد، به این صورت که هرچه میزان حمایت اجتماعی از افراد بیشتر باشد گرایش به کم فرزندی آنان کمتر است. یافته های پژوهش نشان می دهد متغیرهای جامعه شناختی وارد شده در مدل رگرسیون حدود 66 درصد واریانس گرایش به کم فرزندی را تبیین می کنند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد متغیر مشارکت اجتماعی با ضریب بتای (741 .0) گرایش به ارزش های مدرن با ضریب بتای (724 .0) و احساس نا امنی اقتصادی با ضریب بتای (537 .0) بیشترین تأثیر را در گرایش افراد به کم فرزندی دارند. نتیجه گیری: ضرورت دارد بازاندیشی در نقش و مسئولیت خانواده ها، نهادها و سازمان های مرتبط در موضوع جمعیت صورت پذیرفته و لزوم ایجاد نگاهی واقع گرایانه برای هدف گذاری های میان مدت و بلند مدت فراهم شود تا بتوان از موهبت پنجره طلایی دستاوردی مطلوبی نصیب کشور شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان