در محضر قرآن آیة الکرسی

پیامبر اکرم9 آیةالکرسی را با عظمت­ترین و سید آیات قرآن کریم دانسته­اند. ائمه معصومین: به تلاوت آن در زمان­ها و مکان­های گوناگون سفارش کرده­اند و آن را چون تابلوی زیبایی که همواره فراروی انسان است، قرار داده­اند.
با اندکی دقت و آشنایی نسبت به فضیلت، خاصیت، آثار فراوان، گسترده و متنوع این آیه­ی شریفه؛ احساس شوق و رغبت در انسان زنده می­شود و مصمم می­گردد تا هرچه بیشتر از برکت و فضیلت آن بهره­مند شود. آیةالکرسی در بردارنده­ی آثار مؤثر، مشکل گشا، اعجاز آفرین و فوق العاده­ای است که همچون چراغی پر فروغ در مسیری تاریک و ناآشنا ما را از بیراهه به راه می­کشاند و در سعادت و حلّ مشکلات روحی، معنوی، دنیوی، اخروی، کلی و جزیی نقش شگفت­آوری دارد. پس چرا با آن دیر آشنا و مأنوس گشته­ایم؟!
آیةالکرسی نام یک آیه
آیةالکرسی آیه 255 بقره است که با ﴿الله لا إله إلاّ هوالحیّ القیّوم﴾ آغاز و با ﴿هو العلی العظیم﴾ پایان می­یابد. براساس روایات دو آیه­ی بعد از آن جزء آیةالکرسی نمی­باشد، هرچند به خواندن آن­ها همراه آیةالکرسی تأکید و سفارش شده است.
فضیلت و عظمت آیةالکرسی
پیامبر اکرم9 از ابی­بن کعب سؤال فرمودند: کدام آیه در کتاب خدا بزرگوارتر و شریف­تر است؟ عرض کرد: ­﴿الله لا إله إلاّ هوالحیّ القیّوم...﴾؛ پیامبر9 دست بر سینه­ی او زد و فرمود: دانش بر تو گوارا باد...([1])
حضرت علی7 فرمودند: اگر از آثار معنوی این آیه­ی شریفه آگاه بودید، در هیچ حال آن را ترک نمی­کردید.([2])
تلاوت آیةالکرسی
1. خواندن آیةالکرسی در هر شب؛ امام علی7 فرمودند: بر مسلمان لازم است که شب را به پایان نیاورد، مگر آن­که آیةالکرسی را بخواند و اگر می­دانستید که آیةالکرسی چیست، هرگز آن را رها نمی­کردید؛ سپس فرمود: من هر شب آن را می­خواندم و هرگز آن را ترک نکردم؛ سپس فرمودند: هر شب در سه وقت آیةالکرسی را می­خوانم.([3])
2. وقت خوابیدن؛ حضرت علی7 فرمود: پیامبر9 مرا خواست و فرمود: آن­گاه که به بستر خواب رفتی بسیار استغفار کن و صلوات بفرست و سوره­ی توحید را زیاد بخوان و بر تو لازم است "آیةالکرسی" را بخوانی؛ پس برای هر حرف آن هزار برکت و هزار رحمت است.([4])
3. هنگام وضو گرفتن؛ امام باقر7 فرمود: هر کس هنگام وضو گرفتن، آیةالکرسی بخواند، خداوند ثواب چهل سال عبادت به وی عطا کند، مقام او را چهل درجه بالا می­برد و ....([5])
4. در تعقیب نماز واجب؛ پیامبر اکرم9 به حضرت علی7 فرمود: به تلاوت "آیةالکرسی" در پی نمازهای واجب مواظبت داشته باش زیرا تنها پیامبران، صدیقان و شهیدان، بدان مواظبت می­کنند.([6])
5 . در حال سجده؛ امام صادق7 می­فرماید: کسی که در حال سجده "آیةالکرسی" بخواند، هیچ­گاه داخل آتش جهنّم نخواهد شد.([7])
6 . قبل از برآمدن خورشید؛ از حضرت علی7 نقل شده است: هر کس قبل از طلوع خورشید، یازده مرتبه سوره­ی "قل هو الله احد"، "إنا أنزلناه" و "آیةالکرسی" بخواند، خداوند مالش را از هر زیان و خطری حفظ می­کند.([8])
7. قرائت در روز جمعه؛ امام صادق7 فرمود: هر کس "آیةالکرسی" را در روز جمعه قرائت کند، همه­ی فرشتگان مقرّب و پیامبران مرسل برای او دعا می­کنند.([9])
8 . جهت برآورده شدن حاجت؛ پیامبر اکرم9 به حضرت علی7 فرمودند: آن­گاه که از منزل خارج شدی "آیةالکرسی" را تلاوت کن، زیرا موجب برآورده شدن حاجت می­گردد.([10])
9. مایه­ی برکت سفر؛ امام صادق7 می­فرماید: هر زمان سفر کنی با میمنت است؛ به شرط این که قبل از آن، صدقه بدهی و "آیةالکرسی" بخوانی.([11])
امام کاظم7 فرمود: هرکس می­خواهد سفر کند، به طرف در بایستد و سه مرتبه "آیةالکرسی" را به طرف راست و چپ و مقابل خود بخواند که این موجب حفظ و دفع بدی­ها و پریشانی می­شود.([12])
10. هنگام سوار شدن بر مرکب؛ [اعم از حیوان یا هر وسیله­ی دیگر]؛ هر کس هنگام سوار شدن بر مرکب، "آیةالکرسی" بخواند و بگوید: واغفرلی ذنوبی لایغفر الذنوب إلاّ أنت خداوند به فرشتگان می­فرماید: بنده می­داند که تنها آمرزنده­ی گناهان، من هستم؛ شماگواه باشید که او را آمرزیدم.([13])
11 . دورساختن شیطان؛ از پیامبراکرم9 نقل شده است: درخانه "آیةالکرسی" بخوانید؛ در این صورت شیطان به­شما نزدیک نمی­شود.([14])
12. شفای مریض؛ پیامبر اکرم9 در این باره می­فرماید: بر بالین مریض و بر میّت، "آیةالکرسی" بخوانید.([15])
13. هدیه کردن ثواب آن به مردگان؛ از پیامبر اکرم9 نقل شده است: هرگاه کسی "آیةالکرسی" را بخواند و بر اهل قبور هدیه کند، خداوند از هر حرف آن، ملکی می­آفریند که تا قیامت برای آن شخص تسبیح می­کند.([16])
14. پس از تولد فرزند؛ پیامبر9 سفارش فرمودند: هرگاه خداوند فرزندی به شما عنایت کرد، به گوش راست او اذان و به گوش چپش، اقامه بگویید و نیز همراه اذان، فاتحة الکتاب، اخلاص، "آیةالکرسی"، فلق، ناس و آخر سوره­ی حشر را بخوانید.([17])
15. دفع چشم زخم؛ از امام رضا7 نقل شده است: تأثیر چشم، درست است، لذا برای دفع آن، در ورقه­ای حمد، اخلاص، فلق، ناس و "آیةالکرسی" را بنویس و همراه داشته باش.([18])
یادآوری:
آن­چه در این نوشتار آمد، تنها گوشه­ای از فضایل و آثار مربوط به آیةالکرسی بود. مطالب دیگری در باب عظمت آیةالکرسی و تلاوت و موارد به کار بستن آن وجود دارد که علاقه­مندان می­توانند با مراجعه به منابع روایی از اسرار بی­کران این آیه­ی قرآن کریم آگاهی و بهره جویند.
قرآن، ای آیه­ی رحمت، تو را دوست داریم؛ ما را به طریق "هدی للمتقین" رهنمون باش!
پی­نوشت:
[1]. تفسیر درالمنثور، ذیل بقره ﴿2﴾ : 255.
[2]. شیخ طوسی، امالی، ص 509 .
[3]. محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج 86 ، ص 125.
[4]. همان، ج 76، ص 231.
[5]. همان، ج 80 ، ص 317.
[6] . همان، ج 86 ، ص 24.
[7] . همان، ج 89 ، ص 269.
[8] . همان، ج 86 ، ص 249.
[9] . همان، ص 355.
[10]. همان، ج 92، ص 159.
[11]. همان، ج 59 ، ص 24.
[12]. همان، ج 76، ص 39.
[13]. همان، ص 294.
[14]. همان، ج 63 ، ص 361.
[15]. همان، ج 81 ، ص 239.
[16]. همان، ج 82 ، ص 63 .
[17]. همان، ج 104 ، ص 126.
[18]. همان، ج 63 ، ص 5 .