واکاوی شکست های سیستمی نظام نوآوری ایران؛ رویکرد تحلیل ساختاری-کارکردی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
کارآمدی نظام ملّی نوآوری می تواند منشأ فرصت های بسیاری باشد، اما این نظام ها به دلایل مختلفی دچار ناکارآمدی شده و به اصطلاح، شکست سیستمی در آنها رخ می دهد. لذا پژوهش حاضر با هدف واکاوی شکست های سیستمی نظام ملّی نوآوری ایران تدوین گردیده و با توجه به وابستگی متقابل ساختارها و کارکردها در نظام های نوآوری، از رویکرد توأمان ساختاری-کارکردی جهت تحلیل این شکست ها استفاده نموده است. چارچوب این پژوهش به کمک مطالعه اسناد، ذیل چهار عنصر ساختاری و دوازده عامل کارکردی تعیین گردید و شکست های سیستمی نظام ملّی نوآوری ایران نیز با بهره گیری از نظرات 89 نفر از خبرگان سیاست گذاری علم و فنّاوری و کنشگران نظام ملّی نوآوری در قالب 10 گروه کانونی شناسایی شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که نظام نوآوری ایران در عنصر ساختاری نهادها دارای بیشترین ضعف بوده و در مجموعه کارکردهایی که از جنس نهادسازی هستند، دارای بیشترین شکست می باشد. ازاین رو، لزوم تقویت ساختارهای نهادی و تضمین وجود نهادهای نرم و سخت جهت رفع شکست های سیستمی نظام نوآوری ایران، بیش از همه توصیه می گردد.Investigating the Systemic Failures in Iran's National Innovation System; A Structural-Functional Analysis Approach
The effectiveness of a national innovation system can create numerous opportunities; however, these systems may become inefficient due to various factors, leading to what is known as systemic failure. Consequently, this study aims to analyze the systemic failures within Iran's national innovation system. By recognizing the interdependence of structures and functions in innovation systems, a combined structural-functional approach was employed for this analysis. The research framework was developed through documentary analysis, identifying four structural elements and twelve functional factors. Additionally, the systemic failures of Iran's national innovation system were assessed based on insights from 89 science and technology policy experts, gathered through ten focus groups. The findings indicate that the most significant weakness in Iran's innovation system lies within the structural element of institutions, with the greatest failures occurring in the functions related to institutionalization. Therefore, it is strongly recommended that institutional structures be enhanced and that both soft and hard institutions be established to address the systemic failures faced by Iran's innovation system.