واکاوی فرایند توسعه حرفه ای مبتنی بر تجارب زیسته معلّمان درس پژوه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
درس پژوهی یکی از پژوهشهای معطوف به مدرسه و برنامه درسی است که می تواند از یک سو طی فرایندی مشارکتی حرفه ای گری معلمان را ارتقا دهد و از سوی دیگر یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را بهبود بخشد. هدف از انجام این پژوهش، واکاوی فرایند شکل گیری توسعه ی حرفه ای حاصل از درس پژوهی برای دستیابی به یک الگو و نحوه اثرگذاری مولفه های استخراج شده بر توسعه حرفه ای بود. روش پژوهش، کیفی با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه معلمان درس پژوه بود که در زمینه درس پژوهی موفقیتهایی را کسب کرده و نیز صاحبنظرانی که در مورد درس پژوهی، اقدام به تألیف مقاله و کتاب کرده بودند. با روش نمونه گیری هدفمند و بعد از انجام ده مصاحبه نیمه ساختاریافته، به اشباع نظری در داده ها دست یافتیم. پس از تحلیل مضمون مصاحبه ها، پنج مقوله عمده شامل رویکرد، فرهنگ، هسته فنی، عوامل زمینه ای و پیامدها پدیدار شد و در نهایت الگوی پژوهش بر اساس رویکرد سیستمی ترسیم شد. درس پژوهی در بافت فرهنگ خاصی با مختصات مشارکتی و نقدپذیری صورت می گیرد. رویکرد درس پژوهی هدف گرایانه، فرایند محور، خلاقیت محور است و با زمینه هایی مانند تفکر تأملی معلم، برقراری ارتباط، پژوهشگری و حل مسئله منجر به اصلاح و بهبود روش های تدریس، تسهیلگری و تعمیق بخشی به یادگیری و عاملیت یادگیرنده می شود. نتایج این فرایندها بر معلم و دانش آموز پیامدهایی از جمله توسعه حرفه ای، رضایت شغلی، لذت از یادگیری و علاقه مندی به مدرسه را در پی دارد. در نهایت الگوی ارائه شده در قالب گروه کانونی، اعتباربخشی شد.Analysis of the professional development process based on the life experiences of lesson studier teachers
Lesson study is one of the researches focused on school and curriculum that can promote teachers'''''''''''''''' professionalism in participatory process on the one hand and improve students'''''''''''''''' learning and academic progress on the other hand. Purpose of this study was to analyze the professional development process based on lived experiences of lesson studier teachers. The research method was qualitative using phenomenological approach. The study population included all lesson studier teachers who had achieved success in the field of study, experts who had written articles and books on study. Using purposive sampling method and after conducting ten semi-structured interviews, we achieved theoretical saturation in the data. Five main categories emerged, including approach, culture, technical core, tools and consequences, and finally the research model was drawn based on a systemic approach. Studies are conducted in the context of a specific culture with the characteristics of teamwork, liquidity and collaborative learning. The purposeful learning approach is process-oriented, creativity-oriented, and with tools such as teacher reflective thinking, communication, research, and problem solving, it leads to the improvement of teaching methods, facilitating, and deepening learning. Results of these processes have consequences for teachers and students such as professional development, job satisfaction, and enjoyment of learning.
تبلیغات
