شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه مشارکت معلمان و دانش آموزان در فعالیت های پژوهشی (مراکز پژوهش سرای دانش آموزی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه مشارکت معلمان و دانش آموزان در فعالیت های پژوهشی (مراکز پژوهش سرای دانش آموزی) انجام شد. روش شناسی: مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش خبرگان حوزه پژوهش سرای دانش آموزی استان سمنان در سال 2021-2022 بودند که از میان آنان طبق اصل اشباع نظری 16 نفر با روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که روایی آن با روش مثلث سازی تأیید و پایایی آن با روش ضریب کاپایی کوهن 62 درصد به دست آمد. داده ها با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم افزار MAXQDA 2020 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که عوامل مؤثر بر توسعه مشارکت معلمان و دانش آموزان در فعالیت های پژوهشی شامل 18 مفهوم، 6 مقوله فرعی و 3 مقوله اصلی بود. مقوله های اصلی شامل ساختار پژوهش سرا (با دو مقوله فرعی سیستم پاداش دهی و قدردانی از تلاش های معلمان و دانش آموزان و شرایط به کارگیری و اصول اخلاقی در فرایند آن)، مأموریت و چشم انداز شفاف پژوهش سرا (با دو مقوله فرعی تدوین برنامه استراتژیک و تدوین مشخص اهداف، رسالت ها، ارزش ها و چشم اندازها) و قوانین، مقررات و سیاست گذاری ها (با دو مقوله فرعی انعطاف پذیری در فرآیند به کارگیری معلمان، دانشجومعلمان و دانشجویان مستعد و افزودن امتیاز در ارزشیابی سالانه و رتبه بندی) بودند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به عوامل مؤثر شناسایی شده بر توسعه مشارکت معلمان و دانش آموزان در فعالیت های پژوهشی (مراکز پژوهش سرای دانش آموزی)، برنامه ریزی جهت توسعه مشارکت آنان ضروری است که از طریق عوامل شناسایی شده محقق می شود.Identification of Factors Affecting the Development of Teacher and Student Participation in Research Activities (Student Research Centers)
Purpose: The present study aimed to identify factors affecting the development of teacher and student participation in research activities (student research centers). Methodology: This applied research was conducted using a qualitative approach. The research population consisted of experts in student research centers in Semnan province in the 2021-2022 academic year. From among them, based on the principle of theoretical saturation, 16 individuals were selected as samples using purposive and snowball sampling methods. Data collection tools were semi-structured interviews, the validity of which was confirmed by triangulation, and reliability was achieved with a Cohen’s kappa coefficient of 62%. Data were analyzed using open, axial, and selective coding in MAXQDA 2020 software. Findings: The findings showed that factors affecting the development of teacher and student participation in research activities included 18 concepts, 6 subcategories, and 3 main categories. The main categories included research center structure (with two subcategories: reward system and appreciation of teachers' and students' efforts, and employment conditions and ethical principles in the process), clear mission and vision of the research center (with two subcategories: strategic program development and specification of goals, missions, values, and visions), and laws, regulations, and policies (with two subcategories: flexibility in the process of employing teachers, student teachers, and talented students, and adding points in annual evaluation and ranking). Conclusion: Considering the identified factors affecting the development of teacher and student participation in research activities (student research centers), it is necessary to plan for their participation development through the identified factors.