شناسایی مؤلفه های برنامه درسی معنوی با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

یکی از عواملی که میتواند بهترین موقعیت را برای تبلور و رشد معنویت در افراد فراهم سازد، برنامه های درسی معنوی است. این برنامه نوعی از برنامه درسی است که مفاهیم معنویت را از طریق محتوا و برنامه های آموزشی انتقال می دهد و خواهان رسیدن به سطوح بالاتر آگاهی و معنی دار کردن زندگی است، از این رو مطالعه حاضر به شناسایی و تعیین مؤلفه های برنامه درسی معنوی با استفاده از روش مدلسازی ساختاری تفسیری پرداخت. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است، از نظر رویکرد قیاسی، از نظر فلسفه پژوهش آمیخته (کیفی- کمی) و در نهایت طرح آن آمیخته اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش را خبرگان حوزه مدیریت آموزشی تشکیل میدادند. روش نمونه گیری به صورت هدفمند و تعداد مشارکت کنندگان مبتنی بر اشباع نظری برابر با 14 نفر بود. جمع آوری دادهها در بخش کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفت که روایی و پایایی آن با استفاده از نظر صاحب نظران تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش تحلیل مضمون و تحلیل ساختاری-تفسیری استفاده شد. نتایج پژوهش در بخش کیفی نشان داد مؤلفه های برنامه درسی معنوی مشمول خودسازی، خودارزشمندی، جامعه شناسی، جامعه پذیری، جهانی شدن، جهانی سازی، معنویت، معنویت سازی، نیاز به تکامل، نیاز به معنی، درون روانی و بین فردی است. همچنین یافته های بخش کمی نشان داد مؤلفه های خودسازی، خودارزشمندی و نیازبه تکامل بیشترتأثیرگذار ودرمقابل مؤلفه های جهانی شدن،جامعه شناسی،معنویت سازی،درون فردی،بین فردی وجامعه پذیری بیشتر تأثیرپذیربودند.