فناوری عامل تغییر شرکت های ملی از بازیگرانی منفعل به بازیگرانی پویا در صنعت جهانی نفت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

صنعت نفت از زمان کشف آن تاکنون مسیر پرفرازوفرودی را طی کرده و در این میان، صنعت نفت دستخوش تحولاتی شده است. شرکت های ملی، در پی موج ملی شدن صنعت نفت، در کشورهای نفت خیز پا گرفتند. در پی انتقادات شدید به عملکرد این شرکت ها، آن ها کوشیدند، برای استفاده بهینه از منابع و ذخایر خود و کاهش دخالت شرکت های بین المللی، تمامی توانمندی های رقبا را در عرصه رقابت در خود تقویت کنند. این شرکت ها از نقشی کاملاً منفعل به پویا و مهم و تأثیرگذار تبدیل شدند؛ اما چطور توانستند این راه طولانی را طی کنند و در محیط رقابتی دوام بیاورند؟ هدف اصلی از نگارش این مقاله بررسی سیر تحول و قدرت گیری این شرکت های مهم نفتی است و تلاش شده تجارب و نیازمندی های رقابتی این شرکت ها بیان شود. موقعیت رقابتی این شرکت ها در مقایسه با قبل پیشرفت چشمگیری داشته است که در سایه خلق توانمندی هایی مشابه با رقبا، از راه همکاری با آن ها در طرح های گوناگون، یادگیری و ارتقای سطح مهارت های مدیریتی و از همه مهم تر، توجه به فناوری و توانمندی های فناورانه و به تبع آن، سرمایه گذاری های عظیم در تحقیق و توسعه رخ داده است.