فناوری و دانش پژوهی در تعلیم و تربیت

فناوری و دانش پژوهی در تعلیم و تربیت

فناوری و دانش پژوهی در تعلیم و تربیت دوره 3 بهار 1402 شماره 7

مقالات

۱.

میزان مطلوبیت آموزش مجازی مبتنی بر برنامه شاد (مدل مرجع طراحی آموزشی)

نویسنده:

کلید واژه ها: مدل مرجع طراحی آموزشی آموزش الکترونیکی برنامه شاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۹
هدف پژوهش ارزشیابی یادگیری الکترونیکی مدارس مبتنی بر برنامه شاد و بر اساس مدل ADDIE بود. روش پژوهش توصیفی –پیمایشی و جامعه آماری پژوهش کلیه معلمان دوره ابتدایی شهر فولاد شهر اصفهان بودند که تعداد آنها بالغ بر 430 نفر بود. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 220 نفر به عنوان نمونه تعیین و با روش تصادفی طبقه ای انتخاب گردیدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه ی محقق ساخته بر اساس مدل طراحی آموزش ADDIE بوده است. پس از تأیید روایی پرسشنامه، ضریب پایایی با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ برای عناصر تجزیه و تحلیل، طراحی، تدوین ، اجرا و ارزشیابی در کل 0.813 برآورد شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات ازآمار توصیفی و استنباطی(آزمون t تک نمونه ای، آزمون t مستقل، آزمون تحلیل واریانس و آزمون توکی) استفاده شد.یافته های پژوهش نشان داده است که میزان مطلوبیت یادگیری الکترونیکی با استفاده از برنامه شاد بر اساس مدل ADDIE کمتر از حد متوسط (2.66 از 5) بوده است. درخصوص میزان توجه برنامه شاد به عناصر طراحی آموزشی نیز : میزان توجه به عنصر تجزیه و تحلیل کمتر از حد متوسط(2.59 از 5)، میزان توجه به عنصر طراحی کمتر از حد متوسط(2.55 از 5)، میزان توجه به عنصر تدوین در حد متوسط (2.97 از 5)، میزان توجه به عنصر اجرا کمتر از حد متوسط (2.61 از 5) و میزان توجه به عنصر ارزشیابی در حد متوسط (2.99 از 5) بوده است. همچنین بین میزان توجه به عناصر تجزیه و تحلیل، طراحی و ارزشیابی بر جسب جنسیت پاسخگویان و بین میزان توجه به عناصر تجزیه و تحلیل و تدوین نیز بر حسب مدرک تحصیلی پاسخگویان تفاوت معناداری مشاهده شده است. اما بین میزان توجه به عناصر طراحی آموزشی بر حسب میزان آشنایی با فناوری اطلاعات تفاوت معناداری مشاهده نشده است.
۲.

تأثیر فعالیت های ورزشی همراه با موسیقی بر توجه بر دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر

کلید واژه ها: کم توان ذهنی آموزش پذیر ورزش موسیقی توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۵
هدف و زمینه : این پژوهش با هدف بررسی تاثیر فعالیت های ورزشی همراه با موسیقی بر توجه دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر شهرستان یزد انجام شد.مواد و روش ها: به همین منظور40 دختر کم توان ذهنی با بهره هوشی70-50 با نمونه گیری انتخابی از مدرسه استثنایی کوثر شهر یزد انتخاب شدند و بر اساس نمره های پیش آزمون بصورت همگن در چهار گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند.گروه ها شامل موسیقی، ورزش، ورزش همراه با موسیقی و کنترل بودند.آزمودنی ها با استفاده از آزمون توجه مربعات دنباله دار تولوز- پیرون بصورت پیش آزمون و پس آزمون مورد ارزیابی قرار گرفتند. برنامه منتخب به مدت 12 هفته و هفته ای 1 جلسه به صورت 45 دقیقه همراه با موسیقی برای آزمودنی ها در نظر گرفته شده بود. پس از پایان دوره مجددا از هر چهار گروه پس آزمون به عمل آمد. داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS و تغییرات درون گروهی از تی وابسته و تغییرات برون گروهی به صورت پس آزمون و پیش آزمون از آزمون تحلیل واریانس یک سویه انجام گرفتیافته ها:نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد نمره توجه در بین گروها پیش آزمون غیر معنی دار(634/0 =P)و پس از آزمون معنی دار (0001/0 =P)بود.میانگین تغییرات نمره توجه در مرحله پس آزمون نسبت به پیش آزمون در گروه های ورزش،موسیقی،ورزش+ موسیقی افزایش معنی دار بود.نتیجه گیری:با توجه به نتایج تحقیق حاضر بنظر می رسد فعالیت های ورزشی و موسیقی بر بهبود توجه در کودکان کم توان ذهنی تاثیر مثبت داشته است.
۳.

بررسی نظام مند نویدها و چالش های هوش مصنوعی برای معلمان

کلید واژه ها: هوش مصنوعی بررسی نظام مند آموزش و پرورش توسعه حرفه ای معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۱۷
پیشرفت تکنولوژی باعث ایجاد تغییرات در بسیاری از صنایع شده است که صنعت آموزش نیز از این قاعده مستثنا نیست.از آنجایی که حوزه آموزش متکی بر هوش مصنوعی، کماکان در حال توسعه و پیشرفت است، این مطالعه در عین حال که می تواند به توسعه نظام های آموزشی متکی بر هوش مصنوعی کمک کند؛ به معلمان امکان مشارکت در فرایند طراحی را نیز می دهد. ما در این فراتحلیل، پژوهش های تجربی انجام شده در خصوص نحوه تعامل معلمان با سامانه های مبتنی بر هوش مصنوعی و نحوه مشارکت آن ها در توسعه سامانه های آموزشی مبتنی بر هوش مصنوعی را مورد بررسی قرار دادیم و به تبیین کاستی ها موجود در این حوزه پرداخته ایم. پژوهش ما نشان داد که هوش مصنوعی فرصت های متعددی را برای بهبود برنامه ریزی، پیاده سازی و ارزشیابی تدریس در اختیار معلمان می گذارد و به طور متقابل معلمان نیز نقش های مختلفی را در توسعه فناوری هوش مصنوعی ایفا می کنند. یافته های ما همچنین مبین این امر بود که چالش های متعددی در زمینه به کارگیری هوش مصنوعی در امر تدریس وجود دارد که می توان از آن ها به عنوان راهنمایی برای توسعه این حوزه استفاده نمود.
۴.

تأثیر استفاده از برنامه روزتا استون بر یادگیری واژگان زبان انگلیسی در دانش آموزان دختر پایه ی هفتم شهر کرج

کلید واژه ها: برنامه روستا استون یادگیری لغات انگلیسی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۹
دلیل اساسی توجه به فناوری های الکترونیکی، تأثیر قابل توجه آن ها بر نظام آموزشی، به ویژه بر فرآیند آموزش و یادگیری است. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر استفاده از برنامه روستا استون بر یادگیری واژگان دانش آموزان دختر پایه هفتم انجام شد. برای این منظور 80 شرکت کننده با طرح شبه آزمایشی، و پیش آزمون-پس آزمون به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. بدین ترتیب، گروه کنترل آموزش سنتی و گروه آزمایش آموزش روستا استون را دریافت کردند. این دوره، پنج جلسه به طول انجامید. یافته ها نشان داد که میانگین پیش آزمون هر دو گروه مشابه بود، اما پس آزمون آنها متفاوت بود و گروه آزمایش از گروه کنترل بهتر عمل کرد. با کمک این برنامه، دانش آموزان می توانند فرصت های یادگیری لغات جدید را افزایش دهند. بنابراین به مدیران، معلمان، والدین و دانش آموزان پیشنهاد می گردد که با کمک فناوری های جدید از جمله برنامه های آموزش زبان، یادگیری واژگان جدید را سرعت ببخشند.
۵.

نقش میانجی معماری دانش منابع انسانی در رابطه بین شایستگی دیجیتالی و عملکرد نوآورانه معلمان مقاطع ابتدایی شهرستان یزد

کلید واژه ها: شایستگی دیجیتالی معماری دانش منابع انسانی عملکرد نوآورانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۸
در سالهای اخیر ضرورت نوآوری در عملکرد نظام های آموزشی توجه بسیاری از متخصصان و برنامه ریزان حوزه آموزش را به خود جلب نموده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی معماری دانش منابع انسانی در رابطه بین شایستگی دیجیتالی و عملکرد نوآورانه معلمان مقاطع ابتدایی شهرستان یزد انجام شد. روش پژوهش توصیفی و جامعه آماری شامل معلمان مقاطع ابتدایی شهرستان یزد در نیمسال دوم ۱۴۰۲- ۱۴۰۱ بود که از بین آنها تعداد ۲۳۰ نفر براساس قاعده ۵ برابری سؤالات به روش نمونه گیری طبقه ای درصدی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه معماری دانش منابع انسانی ساعدی و همکاران(1398)، پرسشنامه شایستگی دیجیتالی بتین و همکاران(۲۰۲۳) و پرسشنامه عملکرد نوآورانه برگرفته از پرسشنامه های جیمز- جیمز(۲۰۰۸) و پنیادز (۲۰۰۶) استفاده شد. داده های پژوهش در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و نرم افزار معادلات ساختاری PLS تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین شایستگی دیجیتالی و عملکرد نوآورانه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (05/0> p). همچنین معماری دانش منابع انسانی در رابطه بین شایستگیهای دیجیتالی و عملکرد نوآورانه نقش میانجی ایفا می کند.شایستگی دیجیتال معلمان در مدارس توانمندی آنها را در کسب، ذخیره و نیز انتقال اطلاعات و دانش مورد نیاز افزایش داده و در نهایت باعث نوآوری در عملکرد آموزشی آنها می شود. از این رو پیشنهاد می شود کارگاههای آموزشی در جهت بهبود و تقویت شایستگیهای دیجیتالی معلمان و نیز بکارگیری سیستمهای لازم جهت معماری دانش در مدارس برگزار گردد تا نوآوری در عملکرد آموزشی مدارس ایجاد شود.
۶.

تجربه زیسته معلمان مقطع ابتدایی از مؤلفه های برون مدرسه ای مؤثر بر آموزش مجازی

کلید واژه ها: تجربه زیسته معلمان مقاطع ابتدایی مولفه های برون سازمانی آموزش مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴ تعداد دانلود : ۱۰
پژوهش حاضر با هدف شناسایی تجارب زیسته معلمان ابتدایی از آموزش مجازی در شهر شیراز انجام شد. این پژوهش در پارادایم تفسیرگرایی، به شیوه کیفی و با استفاده از روش توصیفی هوسرل و الگوی کلایزی انجام شد. شرکت کنندگان مطالعه شامل25 نفر از معلمان شاغل دوره ابتدایی آموزش وپرورش در ناحیه چهار شیراز بودند. آن ها عضو شبکه آموزشی دانش آموزان (شاد) بودند یا از دیگر پلتفرم های الکترونیکی برای انجام آموزش مجازی، استفاده می کردند. برای انتخاب مشارکت کنندگان در این تحقیق از ملاک نمونه-گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری استفاده شد. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با استفاده از «راهنمای مصاحبه» جمع آوری شدند. اعتبار داده ها با استفاده از تکنیک های تاییدپذیری از طریق بازبینی توسط محققین موضوعی و اعتمادپذیری با توصیف دقیق مراحل مختلف تحقیق و خودبازبینی پژوهشگر تعیین شد . پس از استخراج دوباره مقولات فرعی از متن مصاحبه ها و مقایسه با مقولات استخراج شده توسط محقق، هم سویی تحلیل های محقق و متخصصین موضوعی ایجاد شد. برای تعیین میزان پایایی از آلفای کریپندورف استفاده شد. آلفای کریپندورف جهت حدود 60 یادداشت مصاحبه، ضریب 78/0 را در مورد مضامین نشان داد ؛که نشان از پایایی قابل قبول تحلیل انجام شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش 7 مرحله ای کلایزی انجام شد. از میان مضمون های فرعی استخراج شده، مضمون فراگیر عناصر و مولفه های برون مدرسه-ای حاصل شد. عناصر و مولفه های برون مدرسه ای شامل مضامین -سازمان دهنده ویژگی ها، امکانات و تسهیلات دیجیتالی و غیردیجیتالی و چالش ها و مسائل موجود هنگام انجام آموزش در محیط مجازی بودند. با شناسایی عناصر و مولفه های برون مدرسه ای موثر بر کلاس مجازی، می توان به معلمان در برنامه ریزی برای بهبود ظرفیت و امکانات کلاس مجازی کمک کرد.