مطالعات قرآنی

مطالعات قرآنی

مطالعات قرآنی (فدک سبزواران) سال اول بهار 1389 شماره 1 (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

مقالات

۱.

آسیب شناسی عبادت از منظر قرآن و حدیث(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: عبادت آسیب شناسی ضعفهای اخلاقی نقایص علمی عوامل تکوینی عوامل غیر تکوینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 161 تعداد دانلود : 979
عبادت که اصلی ترین وظیفه بنده در برابر پروردگارش است مصون از آسیبها و بلایا نیست. این مقاله به آسیب شناسی عبادت از دو جنبه درونی و بیرونی می پردازد . ملاک این تقسیم بندی، فرد عبادت کننده است، از آن حیث که آسیب از جانب خود اوست یا عواملی خارج از حوزه وجودی او. مراد از عوامل درونی پرداختن به نقاط ضعف علمی عبادت از قبیل بیان فلسفه و آداب ظاهری و باطنی برخی عبادات است که ناآگاهی از آنها موجب آسیب زدن به عبادات و در نتیجه قبول نشدن آنها به درگاه خداوند می شود. همچنین نقاط ضعف اخلاقی فرد عبادت کننده از دیگر آسیبهای عبادت است. آسیب پذیری از عوامل بیرونی از حیث تکوینی و غیر تکوینی دسته بندی می شوند. آسیبهای تکوینی عبادت یعنی آنچه در خلقت و خارج از وجود هر فرد به عبادات او آسیب وارد کند، یعنی شیطان، نحوه عمل و تأثیر او در عبادات و چگونگی ایجاد مصونیت در مقابل آن. مراد از آسیبهای غیر تکوینی چیزی است که انسانها فراهم آورده اند از قبیل عوامل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی که هر یک می تواند آسیبی بر پیکره عبادات وارد کند.
۲.

سوره شناسی مسبّحات(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: مسبحات رسالت اصول دین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 676 تعداد دانلود : 747
برخی از سوره های قرآن کریم دارای سرآغاز مشترک اند، به گونه ای که با همان نام شناخته می شوند. سور هفتگانه مسبّحات، از این جمله است. مسئله این تحقیق، یافتن مشترکات هفت سوره مسبّحات، یعنی سوره های اسراء، حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلی است که همه آنها با تسبیح آغاز شده اند. در این نوشتار سعی شده است ضمن خوشه چینی از خرمن فضل و اندیشه مفسران و صاحب نظران علوم قرآنی، برخی مضامین مشترک موجود در این سور مبارکه نمایان شود. از جمله مضامین مشترک اصلی در این هفت سوره، تسبیح، اسماءالحسنی و رسالت است. از طرفی آیات سور مسبّحات گویای اصول پنجگانه دین است. این آیات با تکیه بر پنج اصل توحید، نبوت، عدل، امامت و معاد، فروع دین را نیز معرفی و وظایف اخلاقی شخص را نسبت به خدا، خود، افراد جامعه و خانواده اش بیان می دارد.
۳.

جایگاه کار در زندگی انسان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: اقتصاد مالکیت کار کاپیتالیسم ثروت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 262 تعداد دانلود : 729
با تأمل در منابع اصیل اسلامی درمیی ابیم اسلام به کار و تلاش بهای زیادی م یدهد، تأثیر و نقش آن را در زندگی مادی و معنوی بشر جدی م یداند و آن را رکنی از ارکان حیات م یشمارد که اگر مختل شود در سایر شئون نیز اثر م یگذارد. به عبارت دیگر، اسلام تلاش برای امرار معاش و نیز کار در راه تولید برای رفع نیاز خود و دیگران را وظیفه های م یشمارد که موجب قرب خداوند و از عوامل مهم تأمی نکننده سعادت در دنیا و آخرت است و سیره معصومان و تمامی انبیا، اولیا و صالحان نیز مؤید آن است.
۴.

ماهیت حقوقی دیه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلید واژه ها: دیه دلایل مجازات قتل عمد قتل و جرح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 49 تعداد دانلود : 556
یکی از جهات مهم در بحث دیه ماهیت حقوقی آن است که آیا پرداخت دیه از باب مجازات است یا از باب ضرر و زیان و خسارتی که به مجنی علیه وارد شده است، یا اینکه دارای هر دو جنبه است و ماهیت دو گانه دارد. نکته دیگر این است که آیا روشن شدن ماهیت حقوقی دیه دارای آثار عملی در احکام خواهد بود یا نه و اگر دارای آثار است باید دید چرا در کتابهای فقهی درباره آن بحث و گفت وگو نشده است و اگر اثر و نتیجه ای در حکم ندارد باید جهت فروعاتی که بر روشن شدن بحث شده است راه چاره ای جست و جو کرد. در این مقاله دلایل خسارت بودن و مجازات بودن دیه را بررسی می کنیم و سرانجام به آثار و راه حلهای ارائه شده برای مسائل مربوط به آن می پردازیم.
۵.

ترجمه های منظوم قرآن مجید به زبان اردو(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: قرآن ترجمه زبان اردو ترجمه منظوم بررسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 963 تعداد دانلود : 625
یکی از راههای پیشرفت علمی و فرهنگی هر ملتی انتقال دانشها و معارف بشری از راه ترجمه علمی است. همواره مللی که به نحو شایسته این گونه عمل کرده اند شاهد فرهنگ و دانش تخصصی والا و ارزشمندی بوده اند. تاریخ تمدن ملتهای بزرگ جهان چون ایران، یونان، چین و هند گویای این واقعیت است. حتی درباره بهره گیری کشورهای اروپایی از فرهنگ و تمدن مشرق زمین، نقش ترجمه بسیار چشمگیر است. قرآن یکی از معروف ترین کتابهای جهانی با عمق و محتوای بسیار والا همواره مورد استفاده ملل مختلف به ویژه مسلمانان سراسر جهان بوده است و هنوز هم هیچ ملتی از مسلمانان و حتی برخی کشورهای غیر اسلامی خود را بی نیاز از آن نمی دانند. بنابراین، ترجمه آن از گذشته های دور به زبان فارسی و دیگر زبانها شروع شده است و روز به روز نیز بر تعداد ترجمه ها و تحقیقات پیرامون آن افزوده می شود. از این رو کتابهای فراوانی در زمینه علوم قرآنی و ترجمه آن به زبانهای گوناگون وجود دارد. حتی برخی از مترجمان زبانهای دیگر، به ویژه اردو زبانان که بیشترین تعداد ترجمه های قرآن را در زبان خود دارند از ترجمه منظوم قرآن دست برنداشته اند و از گذشته های دور ترجمه های مختلف کامل یا جزئی از قرآن به دست داده اند که مقاله حاضر به معرفی تعدادی از آنها می پردازد.
۶.

بررسی ابعاد خُلق عظیم پیامبر اعظم(ص)، عصاره خوبیهای خلقت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: پیامبر (ص) خلق عظیم رحمت و صلابت عفو و گذشت آراستگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 714 تعداد دانلود : 276
در میان خصایص اخلاقی نبی اکرم(ص) اخلاق نیکو و عفو و گذشت از بارزترین و مهم ترین عوامل پیشبرد اهداف مسلمانان در صدر اسلام است که در همه اعصار و در مواجهه با همه اقوام، ملل و گروهها کاربرد داشته و منشأ اثر بوده است. به همین جهت رهاورد هم آغوشی رحمت و صلابت در وجود مقدس پیامبر(ص) را در واقعیت عینیِ برچیده شدن بساط جنگ و دشمنی از جزیره العرب و گسترش اسلام در بخش بزرگی از دنیای آن روز در اندک زمان به وضوح می توان دید، زیرا در جایی که اساس دین ثابت است نرمش می تواند در موفقیت تبلیغ مؤثر باشد، درحالی که صلابت و قاطعیت لازمه اجرای احکام و حدود الهی است که به دین برمی گردد و سستی در این عرصه سبب سست بنیادی حیات اجتماعی و فروپاشی ارزشهای اخلاقی، اعتقادی و مانند آن می شود.
۷.

الاتجاه الأثری فی المیزان، دراسهًْ خاطفهًْ جامعهًْ(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: المیزان علامه طباطبایی تفسیر قرآنی قرآن تفسیر اثری شیوه های تفسیر تفسیر موضوعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 437 تعداد دانلود : 251
تفسیر اثری در جهان اسلام، بویژه در مکتب تشیع، پیشینه ای تاریخی دارد، که درخور پژوهش هایی گسترده، وعمیق می باشد.در این میان دو تفسیر اثری شیعی برجسته که نخستین آن البرهان، اثر سیدالبحرانی، ودیگری نورالثقلین، اثر شیخ الحویزی است، برای همه اهل تحقیق آشنا می باشد.هر دو مفسر یاد شده از بزرگان مفسرین قرن یازدهم بشمار می آیند.پس از این دو، مدتی مدید در حدود سه قرن یا بیشتر، این رویکرد متوقف شد، تا اینکه سرانجام در آسمان تفسیر اثری شیعی، سومین ستاره پدیدار شد، وبا ظهور خود، به برهان استوار رهنمون گشت، وبا انوار استدلالی خود، سرآمد جهانیان شد.این تفسیر المیزان نام دارد که بکوشش مفسر بزرگ، علامه سیدمحمد حسین طباطبایی رحمه الله علیه، مدون گردید.نویسنده این مقاله بر آن است این تفسیر بزرگ را که به گفته پیشینیان، همچون خورشید نیمروز است، مورد بررسی قرار دهد.
۸.

ظاهرهًْ الجریمهًْ والعقاب فی الحقوق والقرآن واقتراح أسالیب الوقایهًْ(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلید واژه ها: جریمه مجازات عوامل اجتماعی عوامل اقتصادی قتل عمد سرقت مواد مخدر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 115 تعداد دانلود : 344
جریمه عبارتست از دست یازیدن به کاری یا ترک آن، که مجازاتی امنیتی یا تربیتی، که قانون حدود آنرا تعیین می کند، بدنبال داشته باشد.در این پژوهش پدیده جرم ومجازات از منظر حقوقی بررسی می شود، سرانجام راه کارهایی جهت عدم رویداد جنایات پیشنهاد     می گردد. با توجه به فزونی شیوع مواد مخدر در میان جوانان، وپایین آمدن سن ابتلای به اعتیاد، وبا توجه به اینکه سیگار، ومواد مخدر، از مهمترین دلایل مرگ در دنیا بشمار می رود، درحالیکه می توان در برابر این آفت اجتماعی ایستاد، پر واضح است که شناخت عوامل سوق دهنده، وتشویق کننده به سیگار ومواد مخدر، وتلاش جهت حذف این عوامل، مهمترین راه کار پیشگیری از این پدیده ها می باشد.خانواده اولین نهادیست که فرزندان را در آغوش خود می گیرد، والگویی بسیار مناسب برای آنان بشمار می آید، وسزاوار است تلاش هایی فرهنگی وگام هایی استوار، جهت معالجه این پدیده های منفی اجتماعی، از نهادهایی کوچک همچون خانواده صورت گیرد.
۹.

امامت و دیدگاه قرآن و اندیشمندان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلید واژه ها: قرآن امامت هدایت آیه تطهیر شعر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 137 تعداد دانلود : 795
امامت یکی از رحمتهای الهی است که برای بشر در نظر گرفته شده و پروردگار منّان بارها ارزش والای آنان را در آیات قرآن کریم به شکلی واضح و قرینه دار بیان کرده است که اهل علم می توانند آن را درک کنند. اهل بیت افراد عادی بودند که به این مقام رسیدند، آن گونه که پیامبرگرامی فرمود: «انّما انا بشرُ مثلُکُم یُوحی الیَّ أنما إلهُکم الهٌ واحدُ». ائمه علیهم السلام همه یک درجه و یکسان نبودند و هر کدام مقامی خاص داشتند. خداوند نعمت وجود اهل بیت و اهل عصمت را به انسان عطا کرده است تا هرگز از راه هدایت دور نشود. 

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۴