مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی

مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی

مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی سال سوم بهار 1401 شماره 1 (پیاپی 8) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

جایگاه رقابتی برند گردشگری استان گیلان: محرک ها و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جایگاه یابی مقصد برند گردشگری رقابت پذیری مقصد جایگاه رقابتی برند مقصد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۱۲۴
جایگاه رقابتی برند مقصد، ارائه چارچوبی از جانب مقصدهاست که از طریق آن می توانند متمایز بودن خود را از مقاصد دیگر نشان دهند. در تحقیقات مختلف به جنبه های متنوعی از برندهای گردشگری پرداخته شد، اما به موضوع جایگاه یابی رقابتی برند گردشگری پرداخته نشده است. جایگاه یابی رقابتی برند نه تنها یک تصویر مثبت در ذهن مخاطب نسبت به رقبا ایجاد می کند بلکه با تبدیل مزیت های نسبی به مزیت های رقابتی باعث توسعه در ابعاد مختلف و هویت بخشی به آن می گردد. هدف این پژوهش ارائه مدل از عوامل تأثیرگذار و پیامدهای جایگاه رقابتی برند گردشگری در استان گیلان است. این پژوهش از نوع ترکیبی است که در بخش کیفی آن از الگوی نظام مند نظریه داده بنیاد استفاده شده است. همچنین بر حسب روش گردآوری داده ها از نوع تحقیقات میدانی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش اساتید رشته مدیریت و جغرافیای دانشگاه ها و مدیران حوزه گردشگری در استان گیلان هستند. در بخش کیفی از نمونه گیری نظری یکی از انواع نمونه گیری هدفمند استفاده گردید و تعداد حجم نمونه با توجه به اشباع نظری 11 نفر بوده است. نتایج تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های نیمه ساختاریافته جهت تدوین الگوی جایگاه رقابتی برند گردشگری استان گیلان به روش کدگذاری نشان داد که 321 کدباز شناسایی و در قالب 26 مفهوم طبقه بندی و بر اساس رهیافت استراوس و کوربین (1998) در هفت مقوله اصلی شامل منابع رقابتی، جایگاه رقابتی برند گیلان، عوامل زمینه ای، مدیریت مقصد و عملیات جایگاه یابی و برندسازی مقصد، عوامل مداخله گر و پیامدها تقسیم بندی شدند. همچنین به منظور سنجش مدل طراحی شده در بخش کمی پژوهش از نظرات 169 نفر از مدیران، کارشناسان ارشد و کارشناسان حوزه گردشگری در استان گیلان استفاده شد. نتایج این بخش نیز نشان از برازش مناسب مدل طراحی شده با داده های به دست آمده داشت. سایر نتایج نیز نشان دادند که کلیدی ترین عاملِ جایگاه یابی برند مقصد در ذهن مشتریان، عملیات مربوط به جایگاه یابی، برندسازی و تبلیغات آن مقصد بوده و تمامی عوامل دیگر با اجرای صحیح این عامل نمود بارزتری خواهند داشت.
۲.

شناسایی و تحلیل بازیگران اصلی و تأثیرگذار در حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکمروایی خوب شهری تحلیل بازیگران MACTOR ارومیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۲۱
شهر به عنوان کلیتی به هم پیوسته، به سازمانی مقتدر با مدیریتی یکپارچه نیازمند است. با ورود بخش خصوصی و گروه های داوطلب به عرصه سیاستگذاری و حکومت، می توانیم شاهد شکل مطلوب تری از اداره شهر باشیم. شهرها برای مدیریت و اداره خود راهی به جزء زمینه سازی برای توسعه دموکراسی نیافته اند که تمام این ها به شیوه جدیدی از اداره شهرها به نام حکمروایی خوب شهری دلالت دارد. این الگو به عنوان فرایند مشارکتی توسعه تعریف می شود که به موجب آن همه بهره وران شامل حکومت، بخش خصوصی و جامعه مدنی راهی را برای حل مشکلات فرایند شهری شدن سریع فراهم می کنند. هدف پژوهش حاضر شناسایی و بررسی بازیگران تاثیرگذار و اصلی در حکمروایی خوب شهر ارومیه است. فرایند حاکم بر این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است. ماهیت داده ها کیفی و کمی و روش گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای، میدانی (پرسش نامه تأثیرات متقابل) است. جامعه آماری این پژوهش شامل 35 نفر از کارشناسان حوزه برنامه ریزی شهری، مدیران شهری و پژوهشگران (22نفر مدیر و کارشناس و 13 نفر پژوهشگر) به روش دلفی انتخاب شدند و روش نمونه گیری در این پژوهش گلوله برفی است. بازیگران اصلی و تأثیرگذار در محیط نرم افزار Mactor مورد تحلیل و اقدام به تعیین میزان رقابت پذیری، همگرایی و توافق بین بازیگران اصلی شده است. 12 بازیگر اصلی و تأثیرگذار در حکمروایی خوب شهر ارومیه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که؛ اثرات مستقیم و غیرمستقیم بین بازیگران بیانگر بیشترین تعداد اثرگذاری برای بازیگر استانداری با 187 اثر بوده است. بیشترین میزان رقابت پذیری مربوط به شبکه های اجتماعی با میزان 83/1 می باشد. توسعه راه ها، مسکن و ساماندهی مدیریت شهری به میزان 12 اتفاق بر هدف مشخص گردیده است .
۳.

تغییرات زمانی - مکانی باد بیشینه در نواحی ساحلی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: باد بیشینه رگرسیون خطی تغییرات زمانی و مکانی نواحی ساحلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۳۹
بادهای شدید ساحلی به صورت مستقیم و یا با مواج نمودن آب های ساحلی می توانند موجب آسیب رسیدن به تأسیسات و اختلال در فعالیت های مختلف انسان از جمله کشتیرانی، بازرگانی، تفریحی و ... گردد. در این پژوهش با استفاده از داده های باد بیشینه ی ایستگاه های سواحل شمالی و جنوبی ایران، وردایی زمانی و مکانی آنها بررسی شد. بررسی آماری میانگین سرعت بادهای بیشینه نشان می دهد که در سواحل خلیج فارس، سرعت باد بیش از سایر سواحل است و همچنین تغییرات ماهانه باد بیشینه بیانگر آن است که بیشینه ی میانگین ماهانه مربوط به ماه آبان در بندر انزلی و کمینه سرعت مربوط به ایستگاه چابهار در تمام ماهها است . بطور کلی میزان تغییرپذیری ماههای فصول تابستان و پاییز کمتر از بهار و زمستان است. جهت باد بیشینه در سواحل خلیج فارس و دریای مازندران از شرق به غرب، تغییری ساعتگرد دارد. برای بررسی روند سرعت باد بیشینه از تحلیل رگرسیون خطی استفاده شد که حاکی از ناهمگونی شیب خط ایستگاهها در سواحل جنوبی و همگونی ایستگاههای سواحل شمالی با شیب مثبت است.
۴.

سناریونگاری خدمات بهداشتی درمانی در منطقه سواحل مکران با روش تحلیل مورفولوژی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سناریونگاری لاپراسپکتیو تحلیل مورفولوژی خدمات بهداشتی درمانی سواحل مکران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۲۳
در عرصه برنامه ریزی به ویژه برنامه ریزی توسعه خدمات بهداشتی و درمانی، تصمیم گیران به رهیافت های جدید برای پاسخگویی به تغییرات و روش های پیش بینی تغییرات آینده نیاز دارند تا آمادگی بیشتری برای آینده داشته باشند. در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات از دو روش اسنادی و میدانی استفاده می گردد که بدین منظور از بررسی اسناد و پیشینه ها و انجام مصاحبه ها استفاده شده است. جامعه پژوهش این تحقیق، خبرگان بخش سلامت در حوزه مکران هستند که با روش هدفمند انتخاب شده اند. برای تحلیل داده های کیفی از تحلیل تم و برای تدوین سناریوها، از روش تحلیل مورفولوژیک و نرم افزار مورفول، تکنیک چرتکه راینر و سنجش مطلوبیت فرض ها استفاده شده است. پس از شناسایی و بررسی عوامل اثرگذار، 9 عامل به عنوان مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر توسعه خدمات بهداشتی درمانی در منطقه مکران شناسایی گردید و داده ها برای تحلیل در نرم افزار مورفول قرار گرفت. 4988 سناریو به عنوان سناریوهای مقدم یا مرجح نرم افزار شناسایی گردیدند و ده سناریو برتر که احتمال معناداری آن ها در سطح بالاتری می باشد از این بین استخراج شدند. پژوهش حاضر سناریوهای پیش روی توسعه خدمات بهداشتی درمانی در منطقه سواحل مکران در افق 1415 را شناسایی نموده است .
۵.

تحلیل الگوهای همدیدی و ترمودینامیک منجر به بارش های ابر سنگین و برآورد پهنه آبی حاصل از بارش ها درحوضه آبخیز کرخه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بارش ابرسنگین تصاویر ماهواره ای کم فشار سودان پرفشارعربستان ناوه جنب قطبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۱۵
برای بررسی بارش های ابرسنگین حوضه کرخه، از آمار بارش های روزانه حوضه آبخیز(2018-2005)،تصاویر ماهواره ای راداری سنتینل 1، لندست و از داده های جوی نم وی ژ ه، فشار، ارتفاع ژئوپتانسیل،امگا و جریان باد، استفاده گردید. نتایج بیانگر آن است، در مجموع بارش های سنگین به تفکیک سال روند افزایشی را نشان می دهد.بارش های سنگین از مقدار حداقلی15 تا 49 روز (مقدار تجمعی بلند مدت) در سطح حوضه تغییر دارند. بیشترین بارش های سنگین در سطح حوضه به ترتیب متعلق به ماه های دسامبر، آوریل، نوامبر و مارس می باشد. موقعیت استقرار سامانه های حرارتی پرفشار سیبری، کم فشار سودان،کم فشار پاکستان در سطح زمین و سامانه های دینامیکی پرفشار عربستان و ناوه مدیترانه الگوی غالب و تعیین کننده بارش های ابر سنگین در حوضه ابریز کرخه می باشد. عامل اصلی افزایش پهنه آبی دریاچه در بارش های ابر سنگین،افزایش تعداد روزهای دوره بارشی نیست، بلکه گسترش زیاد جنوب سوی ناوه مدیترانه، جابجایی شرق سوی واچرخند عربستان بر روی دریاهای گرم و شار قائم بخار آب شمال سو دریاهای گرم جنوبی به جلو ناوه می باشد. همچنین در بررسی موقعیت قرارگیری هسته جت برای ایجاد بارش های ابرسنگین، مناسب ترین حالت قرارگیری هسته درموقعیت عرضی 24 درجه شمالی و طول 42 شرقی(مرکز کشور عربستان) مشاهده شد، بگونه ای که در این حالت ناپایدارترین بخش جت(منطقه خروجی جت) منطبق بر بخش جلویی ناوه بر روی حوضه کرخه می باشد .
۶.

بررسی موانع تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی روستاهای پیرامون دریاچه ارومیه (نمونه مورد مطالعه: دهستان مرحمت آباد جنوبی شهرستان میاندوآب)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تنوع بخشی دریاچه ارومیه دهستان مرحمت آباد جنوبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۲۰۶
تنوع شالوده و اساس ثبات و پایداری هر سیستمی است و هراندازه سیستمی متنوع تر گردد، پایداری و پویایی آن در طول زمان ومکان حفظ می گردد. شناخت موانع تنوع بخشی اقتصاد روستایی یکی از رویکردهایی است که در جهت تحقق توسعه پایدار روستایی مطرح شده است. هدف در این تحقیق بررسی موانع تنوع بخشی به اقتصاد روستایی از ابعاد طبیعی، زیر ساختی نهادی، اقتصادی و اجتماعی در دهستان مرحمت آباد جنوبی پرداخته شده است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی است. به منظورجمع آوری اطلاعات ازمطالعات کتابخانه ای و پیمایش میدانی (مشاهده ،مصاحبه وپرسشنامه) در محدوده مورد مطالعه استفاده شده است. قلمرو مکانی این تحقیق دهستان مرحمت آباد جنوبی شهرستان میاندوآب است. این دهستان دارای19 روستا و 3363 خانوار بوده است. تعداد353 خانوار از طریق فرمول اصلاح شده کوکران به عنوان حجم نمونه تحقیق انتخاب شد . جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون T استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که از دیدگاه روستاییان منطقه از لحاظ موانع تنوع بخشی اقتصاد روستایی، عوامل نهادی مدیریتی مانند عدم دسترسی روستاییان به وام ها و منابع مالی، نبود یا نامناسب بودن خدمات مالی و عدم سرمایه گذاری بخش دولتی و خصوصی، نسبت به سایرعوامل تأثیر بیشتری را در ایجاد موانع تنوع بخشی به فعالیت های اقتصادی روستاهای منطقه را داشته است. لذا تأمین منابع مالی، ارائه آموزش های مهارتی، حذف موانع اداری و قانونی می تواند در تنوع بخشی اقتصادی نواحی روستایی منطقه در فعالیتهای غیر زراعی بسیار مؤثر باشد .

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۵