پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره سال نهم پاییز و زمستان 1398 شماره 2 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثربخشی تلفیق روش های درمان پذیرش و تعهد و ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و نگرش های ناكارآمد دختران نوجوان بی سرپرست(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان پذیرش و تعهد ذهن آگاهی انعطاف پذیری شناختی نگرش های ناكارآمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۲۵۰
هدف: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی تلفیق روش های درمان پذیرش و تعهد و ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و نگرش های ناكارآمد دختران نوجوان بی سرپرست بود . روش: : روش این پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونۀ پژوهش شامل 24 دختران نوجوان بی سرپرست بود که از میان دختران نوجوان بی سرپرست مقیم در مراكز نگهداری دختران بی سرپرست در شهر مشهد که به فراخوان محقق پاسخ مثبت داده بودند، به صورت داوطلبانه انتخاب شدند و به صورت تصادفی ساده در دو گروه مساوی آزمایش و کنترل گمارده شدند. مداخله به شیوه گروهی، طی 8 جلسه بر روی گروه آزمایش اجرا شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال و پرسشنامه نگرش های ناكارآمد كودكان و نوجوانان دوالساندرو و بورتون بود که شركت كنندگان در مرحله پیش آزمون و پس آزمون به سئوالات آنها پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چندمتغیری (MANCOVA) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل از لحاظ انعطاف پذیری شناختی و نگرش ناكارآمد (كمال گرایی خودمحور) تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0>P). بنابراین تلفیق روش های درمان پذیرش و تعهد و ذهن آگاهی باعث افزایش انعطاف پذیری شناختی و كاهش نگرش ناكارآمد (كمال گرایی خودمحور) دختران بی سرپرست گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است.
۲.

اثربخشی مداخلات روان درمانی مثبت گرا بر اضطراب مرگ و کیفیت خواب زنان مبتلابه مولتیپل اسکلروزیس (ام اس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان درمانی مثبت گرا اضطراب مرگ کیفیت خواب مولتیپل اسکلروزیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۴ تعداد دانلود : ۵۹۹
هدف : بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت گرا بر اضطراب مرگ و کیفیت خواب زنان مبتلابه ام اس شهر بیرجند روش : روش این پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونۀ پژوهش شامل 24 زن بود که از میان بیماران زن مراجعه کننده به درمانگاه های شهر بیرجند در سال 1397 به صورت در دسترس انتخاب شدند. این 24 نفر به صورت تصادفی ساده در دو گروه مساوی آزمایش و کنترل گمارده شدند. مداخله به شیوه گروهی، طی 8 جلسه بر روی گروه آزمایش اجرا شد. ابزار مورداستفاده در این پژوهش شامل ش اخص کیفی ت خ واب پیتزب رگ و اضطراب مرگ تمپلر بود که آزمودنی ها در مرحله پیش آزمون و پس آزمون به سؤالات آن ها پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس تک متغیری (ANCOVA) استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد که بین افراد گروه آزمایش وکنترل در اضطراب مرگ و کیفیت خواب تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0>p). بنابراین مداخلات روان درمانی مثبت گرا باعث کاهش اضطراب مرگ و بهبود کیفیت خواب افراد مبتلابه ام اس زنان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است.
۳.

اثربخشی گروه درمانی بین فردی کوتاه مدت بر کاهش نشانه های اضطراب اجتماعی و ابرازگری هیجانی دانشجویان دارای اضطراب اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابرازگری هیجانی اختلال اضطراب اجتماعی روان درمانی بین فردی کوتاه مدت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۳۹۷
هدف: بررسی اثربخشی گروه درمانی بین فردی گروهی کوتاه مدت بر کاهش نشانه های اضطراب اجتماعی و ابرازگری هیجانی دانشجویان دارای اضطراب اجتماعی. روش: شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری را دانشجویان مؤسسه آموزش عالی شاندیز مشهد تشکیل می دادند. 20 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند. و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت 10 جلسه ی هفتگی 90 دقیقه ای روان درمانی بین فردی کوتاه مدت قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های اختلال اضطراب اجتماعی لیبوئیتز (LSAS) و ابرازگری هیجانی (EEQ) و پرسشنامه جمعیت شناختی بود. داده ها با تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار SPSS نسخه ی19 تحلیل شدند. یافته ها: نمره سه زیر مقیاس اضطراب اجتماعی (اضطراب عملکرد، اجتناب عملکرد و اجتناب موقعیت) در گروه آزمایش به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود(05/0>P). و نمره زیرمقیاس دیگر اضطراب اجتماعی (اضطراب موقعیت)، و ابرازگری هیجان افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی در پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معنی داری نداشت (05/0<P). از نتایج به دست آمده می توان چنین نتیجه گرفت که گروه درمانی بین فردی کوتاه مدت روش موثری برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی می باشد.
۴.

پیش بینی پایداری ازدواج بر اساس سازگاری زناشویی و خودابرازی جنسی با میانجی گری هوش هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایداری ازدواج سازگاری زناشویی خودابرازی جنسی هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۵ تعداد دانلود : ۵۲۹
هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین سازگاری زناشویی و خودابرازی جنسی با پایداری ازدواج با میانجی گری هوش هیجانی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی با مدل تحلیل مسیر بود. جامعه آماری این پژوهش متأهلین شهر مشهد در سال ۱۳۹۷ بودندکه حداقل 3 سال از ازدواج آنها گذشته بود. تعداد نمونه پژوهش، طبق جدول مورگان 384 نفر مرد و زن متأهل بودند که پس از دریافت فراخوان پیامکی، به صورت داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های «شاخص بی ثباتی ازدواج ادواردز و همکاران»، «سازگاری زناشویی اسپانیر»، «شاخص احقاق جنسی هالبرت» و «آزمون 90 سؤالی هوش هیجانی بار-آن» استفاده شد. در تجزیه و تحلیل آماری از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد تا میزان رابطة دومتغیری بین سازگاری زناشویی، خود ابرازی جنسی، هوش هیجانی و پایداری ازدواج بررسی شود. برای برازش مدل و بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم بین متغیرها در مدل نظری تحقیق از مدل تحلیل مسیر و برای بررسی نقش میانجی هوش هیجانی، از روش بوت استراپ استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها نیز از نرم افزارهای SPSS-23 و AMOS-23 استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل مسیر و روش بوت استراپ نشان داد که پایداری ازدواج براساس سازگاری زناشویی و خودابرازی جنسی، با میانجی گری هوش هیجانی قابل پیش بینی است (P<05). بنابراین آموزش زوجها برای افزایش سازگاری زناشویی و خودابرازی جنسی و نیز بالابردن هوش هیجانی می تواند پایداری ازدواج را پیش بینی کند. واژه های كلیدی: پایداری ازدواج، سازگاری زناشویی، خودابرازی جنسی، هوش هیجانی
۵.

تعیین اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر مسئولیت پذیری اجتماعی بر گرایش به رفتارهای پرخطر نوجوانان در معرض خطر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوجوانان گرایش به رفتارهای پرخطر مسئولیت پذیری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۷ تعداد دانلود : ۵۲۸
هدف: مسئولیت پذیری اجتماعی به افراد کمک می کند که خود و نقش های شان را به عنوان بخشی از جامعه تعریف کنند و به عنوان اعضای این اجتماع مسئول و فعال باشند. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر مسئولیت پذیری اجتماعی بر گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان در معرض خطر است. روش: روش پژوهش، روش نیمه آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، نوجوانان در معرض خطر شهر تهران بودند. نمونه پژوهش نوجوانان مدرسه ای در منطقه 17 شهر تهران شامل 39 نفر بودند که به صورت در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. برنامه آموزشی به صورت گروهی طی 10 جلسه بر روی گروه آزمایش اجرا شد. ابزار پژوهش مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی بود. داده ها در SPSS با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره تحلیل شدند. یافته ها: مقدار F بدست آمده در آزمون تحلیل کوواریانس برابر با 5.52 و سطح معناداری آن نیز کوچکتر از 0.05 است؛ با توجه به پایین تر بودن میانگین گروه آزمایش در پس آزمون، بنابراین برنامه آموزشی مبتنی بر مسئولیت پذیری اجتماعی بر گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان تأثیر معناداری دارد و موجب کاهش گرایش به رفتارهای پرخطر شده است. در نتیجه ارتقاء مسئولیت پذیری اجتماعی می تواند به نوجوانان کمک کند که از درگیر شدن در رفتارهای پرخطر اجتناب کنند.
۶.

اثربخشی روان درمانی گروهی هیجان مدار بر افزایش امید و بخشودگی بین فردی در نشانگان ضربه عشق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نشانگان ضربه عشق درمان هیجان مدار امید بخشودگی بین فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۴۰۳
هدف: نشانگان ضربه ی عشق، مجموعه علائم شدیدی است که پس از فروپاشی یک رابطه ی رمانتیک بروز پیدا می کند، عملکرد فرد را در زمینه های متعدد، مختل می کند و مشکلاتی از جمله کاهش امید و عدم بخشودگی را در فرد ایجاد می کند. هدف از این مطالعه اثربخشی روان درمانی گروهی هیجان مدار بر افزایش امید و بخشودگی بین فردی در نشانگان ضربه عشق می باشد. روش: این مطالعه، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری دانشجویان دختر و پسر دانشگاههای مشهد، می باشد که دارای نشانگان ضربه عشق هستند. روش نمونه گیری، هدفمند و داوطلبانه می باشد و در نهایت30 نفر از دانشجویان، با توجه به معیارها انتخاب شدند و بطور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در جریان مداخله 6 نفر از آنها از ادامه درمان انصراف دادند، بنابراین حجم نمونه به 24 نفر رسید، که در نهایت در هر گروه کنترل و آزمایشی 12 نفر حضور داشتند. گروه آزمایشی، 10 جلسه درمان هیجان مدار را دریافت کردند و گروه کنترل در این مدت درمانی را دریافت ننمودند. یافته ها: میانگین هر دو مؤلفه در پس آزمون نسبت به پیش آزمون افزایش یافت و تفاوت معناداری در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در پس آزمون ایجاد شد (P< 0/05). بر اساس نتایج به دست آمده، می توان دریافت که درمان هیجان مدار می تواند به طور معناداری باعث افزایش امید و بخشودگی بین فردی در مراجعان شود.
۷.

اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مدیریت خشم مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی: نقش تعدیلی ادراک دلبستگی دوران کودکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انعطاف پذیری شناختی سبک های دلبستگی شناخت رفتار درمانی مدیریت خشم مبتنی بر ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۸ تعداد دانلود : ۲۹۶
هدف : هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شناخت رفتار درمانی مدیریت خشم مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی دانش آموزان با نقش تعدیلی ادراک دلبستگی دوران کودکی است. روش: روش این پژوهش نیمه تجربی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه شهر درمیان سال تحصیلی 95-96 است. در مرحله اول به صورت تصادفی یک مدرسه انتخاب شد و سپس پرسشنامه دلبستگی بین 150 دانش آموز توزیع شد و در نهایت 40 دانش آموز دارای سبک ایمن (20نفر از 32 دانش آموز) و ناایمن (20نفر از 29 دانش آموز) به هر دو والد به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایشی (10 ایمن و 10 ناایمن) و کنترل ( 10 ایمن و 10 ناایمن) قرار گرفتند. برای گرد آوری داده ها از دو ابزار انعطاف پذیری شناختی((CFI و ادراک دلبستگی دوران کودکی ((CPA استفاده شد. در مطالعه حاضر تحلیل کواریانس دو راهه چند متغیره (MANCOVA) مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد اثر اصلی گروه و دلبستگی و اثر تعاملی گروه و دلبستگی معنادار است(05/0>p). اثر تعاملی نشان داد در هر دو گروه ایمن و ناایمن (به ویژه در گروه ناایمن) میزان هر سه خرده مقیاس انعطاف پذیری در گروه آزمایش نسبت به کنترل افزایش یافت که حاکی از اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مدیریت خشم بر افزایش انعطاف پذیری است.
۸.

اثربخشی آموزش پیش از ازدواج به روش سیمبیس بر تمایزیافتگی، نگرش ها و انتظارات زناشویی در بین دختران مجرد دانشگاه هرمزگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش پیش از ازدواج به روش سیمبیس تمایزیافتگی نگرشهای زناشویی انتظارات زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۹ تعداد دانلود : ۴۳۰
هدف : بررسی اثربخشی آموزش پیش از ازدواج با روش سیمبیس بر تمایزیافتگی، نگرش ها و انتظارات زناشویی در بین دختران مجرد دانشگاه هرمزگان انجام شده است. روش : این پژوهش از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش را دختران مجرد دانشگاه هرمزگان تشکیل می دادند؛ از بین کسانی که نمرات کمتری در مؤلفه های تمایزیافتگی، نگرش ها و انتظارات زناشویی گرفتند، 32 نفر به شیوۀ در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند (هر گروه شامل 16 آزمودنی). پرسشنامۀ انتظار از ازدواج نلسون و جونز، تمایزیافتگی اسکورن و نگرش به ازدواج روزن و براتن، و نیز هشت جلسه آموزش مبتنی بر سیمبیس، ابزارهای گردآوری اطلاعات در این مطالعه بودند. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد که 1) آموزش پیش از ازدواج با استفاده از مدل سیمبیس هم بر تمایزیافتگی، نگرش زناشویی و انتظارات زناشویی و هم بر واکنش پذیری، گریز عاطفی و هم آمیختگی با دیگران و انتظار بدبینانه تأثیر معناداری داشت، اما بر جایگاه من، انتظار واقع بینانه و ایده آل گرایانه تأثیر معناداری نداشت؛ 2) اثربخشی قبل از ازدواج مبتنی بر مدل سیمبیس بر نگرش زناشویی، انتظارات زناشویی، واکنش پذیری عاطفی، گریز عاطفی، هم آمیختگی با دیگران و انتظار بدبینانه را تا مرحلۀ پیگیری سه ماه حفظ کرد، در حالی که چنین تأثیرهایی در تمایزیافتگی تا مرحلۀ پیگیری تداوم مشاهده نشد.بنابراین با توجه به محتوای این برنامه، آموزش پیش از ازدواج در افزایش تمایزیافتگی، بهبود نگرش جوانان وکاهش انتظارات بدبینانه قبل از ازدواج مؤثر است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۶