پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره سال دهم پاییز و زمستان 1399 شماره 2 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی رابطه باورهای فراشناختی و نشانگان شناختی-توجهی با اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر: نقش تعدیل کننده عدم تحمل بلاتکلیفی و تحمل ابهام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: باورهای فراشناختی نشانگان شناختی–توجهی اضطراب اجتماعی عدم تحمل بلاتکلیفی و تحمل ابهام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۲۰۳
هدف: بررسی نقش باورهای فراشناختی و نشانگان شناختی-توجهی در پیش بینی اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر با میانجیگری عدم تحمل بلاتکلیفی و تحمل ابهام بود.روش: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود و شیوه ی نمونه گیری، در دسترس و هدفمند بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ی دانشجویان دختر دانشگاه فردوسی مشهد بود که در سال 98-97 در حال تحصیل بودند. انتخاب نمونه با بهره گیری از جدول مورگان و فرمول کوکران 200 نفر تعیین گردید. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس اضطراب اجتماعی واتسون و فرند، مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی کارلتون، مقیاس تحمل ابهام مکلین، مقیاس نشانگان شناختی-توجهی و پرسشنامه فراشناخت ولز بود.یافته ها: برای تحلیل داده ها از تحلیل مسیر استفاده گردید و نتایج حاکی از آن بود که سندرم شناختی-توجهی بر علائم اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین تأثیر مثبت و معناداری بین باورهای فراشناختی با اضطراب اجتماعی مشاهده گردید. نتایج نشان داد که در نظر گرفتن عدم تحمل بلاتکلیفی، تحمل ابهام، نشانگان شناختی-توجهی و باورهای فراشناختی در برنامه های آموزشی و مداخلات روان شناختی، در پیشگیری از اختلالات هیجانی، کاهش و درمان آن ها مؤثر است.
۲.

نقش واسطه ای دشواری تنظیم هیجان در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی و اضطراب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کمالگرایی تنظیم هیجان افسردگی اضطراب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۰ تعداد دانلود : ۳۲۹
هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای دشواری تنظیم هیجان در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی و اضطراب بود. روش: پژوهش حاضر از نوع همبستگی با مدل تحلیل مسیر بود. در این پژوهش تعداد ۵۲۸ نفر (۲۷۴ زن، ۲۵۴ مرد) از دانشجویان دانشگاه تهران به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب گردیدند. شرکت کنندگان مقیاس کمال گرایی چندبعدی تهران، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و مقیاس دشواری تنظیم هیجان را تکمیل کردند. یافته ها: نتایج نشان دادند که مدل فرضی پژوهش با داده های تجربی برازش مطلوب دارند. کمال گرایی دیگر محور، کمال گرایی جامعه محور و دشواری تنظیم هیجان با نشانه های افسردگی و اضطراب همبستگی مثبت معنادار داشتند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که دشواری تنظیم هیجان در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی و اضطراب نقش واسطه ای دارند. درنظرگرفتن این متغیرها در زمینه ی پیشگیری، تشخیص و درمان نشانه های افسردگی و اضطراب مؤثر است و سطح سلامت روانی را در جمعیت عمومی ارتقا می بخشد.
۳.

بررسی اثربخشی روان درمانی بدنی بر بهبود و ارتقاء سطح بازداری و توجه دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان درمانی بدنی بازداری توجه دانش آموزان ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۲۴۱
هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی بدنی بر بهبود و ارتقاء سطح بازداری و توجه دانش آموزان ابتدایی انجام شده است. روش: طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان ابتدایی 4 مدرسه دولتی (دو پسرانه- دو دخترانه) در ناحیه 6 شهر مشهد بود که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند. 44 نفر از دانش آموزان به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه (12نفر پسر و 10 نفر دختر در گروه آزمایش، 11 نفر پسر و 11 نفر دختر در گروه کنترل) به صورت تصادفی قرار گرفتند. دوره ی روان درمانی بدنی برای گروه آزمایش در 36 جلسه 60 دقیقه ای به مدت 3 ماه ارائه گردید و در این مدت گروه کنترل در لیست انتظار قرار  گرفت. ابزارهای سنجش مورد استفاده در این پژوهش آزمون های رایانه ای کلمه- رنگ استروپ (word-color Stroop)  و عملکرد پیوسته (CPT) بود. داده ها با آزمون آماری تحلیل کوواریانس چند متغیری وt  مستقل و به کمک نرم افزار SPSS-23  تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که دانش آموزان گروه آزمایش در مؤلفه های آزمون های رایانه ای استروپ و عملکرد پیوسته، نسبت به گروه کنترل به شکل معناداری عملکرد بهتری داشته اند (05/0p<). یافته ها حاکی از آن است که روان درمانی بدنی روشی مؤثر برای بهبود و ارتقاء سطح بازداری و توجه دانش آموزان ابتدایی است. 
۴.

اثربخشی درمان شناختی رفتاری متمرکز بر اندیشناکی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر علائم خلقی/ اضطرابی و اندیشناکی نوجوانان افسرده اقدام کننده به خودکشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناختی رفتاری اندیشناکی شناخت درمانی ذهن آگاهی افسردگی علائم خلقی و اضطرابی بلاتکلیفی تحمل ابهام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۰۸
هدف: افسردگی در بین نوجوانان در حال افزایش است و می تواند به صورت چشمگیری عملکردها را مختل کند؛ لذا، هدف از این پژوهش بررسی اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر اندیشناکی در مقابل درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر علائم خلقی/ اضطرابی و اندیشناکی نوجوانان افسرده اقدام کننده به خودکشی است. روش: سی نوجوان دختر نوجوان افسرده که با مشکل اقدام به خودکشی به واحد اورژانس از اول آبان تا 15 اسفند 1398 مراجعه کرده بودند به روش هدفمند و پس از داشتن ملاک های شمول وارد پژوهش شدند و پرسشنامه ها تکمیل شدند. شرکت کنندگان پس از انتخاب به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل (10 نفری) تقسیم شدند. یک گروه درمان شناختی رفتاری مبتنی بر اندیشناکی و گروه دیگر درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی در ده جلسه انفرادی دریافت کردند. ابزارهای پژوهش مقیاس افسردگی بک-2، مقیاس پاسخ نشخواری، مقیاس تشخیصی علائم خلقی و اضطرابی  و پرسشنامه اضطراب بک  بودند. جهت تحلیل داده ها از تحلیل واریانس تک و چند متغیره با اندازه گیری مکرر و نسخه 25 نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: هر دو مداخله اثر معنی دار ی بر کاهش نشانه های خلقی/ اضطراب و اندیشناکی داشته است و در طول دوره پیگیری دو ماهه نیز پایدار بوده است.
۵.

ارتباط جهت گیری مذهبی و خودکارآمدی جنسی با خیانت: نقش میانجی دلبستگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهت گیری مذهبی خودکارآمدی جنسی دلبستگی خیانت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۸
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی سبک های دلبستگی در ارتباط بین جهت گیری مذهبی و خودکارآمدی جنسی با خیانت در زنان متأهل انجام شد. روش: این پژوهش توصیفی- همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان زن متأهل دانشگا ه ها و زنان متأهل مراجعه کننده به خانه های بهداشت شهر مشهد در سال 1398، تشکیل می دادند که از این میان 311 نفر به شیوه در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس های خیانت زناشویی، جهت گیری مذهبی، خودکارآمدی جنسی زنان و پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسالان استفاده شد. یافته ها: نتایج مدل برازش شده، نقش میانجی سبک های دلبستگی (ایمن و اجتنابی) را در رابطه میان جهت گیری مذهبی و خودکارآمدی جنسی با خیانت مورد تأیید قرار داد. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، توجه به تجارب اولیه فرد در خانواده اصلی، حائز اهمیت بسیاری است؛ از همین رو درمانگران و مشاوران خانواده می توانند با تکیه بر یافته های پژوهش حاضر، اقداماتی مؤثر در جهت پیشگیری و کاهش خیانت زوجین ارائه دهند.
۶.

اثربخشی درمان وجودی بر بخشش زناشویی و عملکرد خانواده در زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان وجودی بخشش زناشویی عملکرد خانواده خیانت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۳۴۷
هدف: این پژوهش با هدف بررسی تأثیر درمان وجودی بر بخشش زناشویی و عملکرد خانواده در زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی انجام شد. روش: پژوهش حاضر در چارچوب یک مطالعه آزمایشی تک موردی در چهار زن آسیب دیده از خیانت عاطفی زناشویی مراجعه کننده به اورژانس اجتماعی شهرستان میبدکه به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، انجام شد. از مقیاس های بخشش در خانواده و خرده مقیاس عملکرد کلی خانواده مقیاس سنجش خانواده مک مستر در طی مراحل خط پایه، درمان و پیگیری استفاده شد. مداخله طی 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت فردی به شرکت کنندگان ارائه شد و سنجش در چهار مرحله خط پایه، چهار مرحله درمان و دو مرحله پیگیری انجام شد. برای تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل نموداری، تعیین درصد بهبودی و شاخص تغییر پایا استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که پیشرفت های بالینی و آماری معنی داری در افزایش بخشش و عملکرد خانواده بعد از درمان به دست آمده است. در مدت دو ماه پیگیری نیز پیشرفت های به دست آمده در طول درمان حفظ شده بود که بیانگر پایداری اثرات درمان بود. با توجه به نتایج به دست آمده، حمایتی از تأثیر درمان وجودی بر افزایش حس بخشش زناشویی و عملکرد خانواده در زنان آسیب دیده از خیانت عاطفی زناشویی فراهم شد.
۷.

مقایسه کارآمدی واقعیت درمانی گروهی با گروه درمانی شخص محور بر هوش هیجانی و معناداری زندگی زندانیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: واقعیت درمانی درمان شخص محور گروه درمانی هوش هیجانی معناداری زندگی زندانیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۸۲
هدف: هدف مقاله حاضر مقایسه کارآمدی واقعیت درمانی گروهی با گروه درمانی شخص محور  بر هوش هیجانی و معناداری زندگی زندانیان بود. روش: این مطالعه شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری 3 ماهه بود که در هر هفته دو جلسه درمانی برای هر گروه  برگزار گردید . جامعه آماری کلیه زندانیان واحد مشاوره 2 زندان مشهد بودند . روش نمونه گیری هدفمند بود و در نهایت پس از دارا بودن معیارهای ورود، 45 نفر از زندانیان انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه واقعیت درمانی، درمان شخص محور و گروه کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش هر کدام 24 جلسه درمان دریافت کردند و گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکرد. شرکت کنندگان در سه مرحله به پرسشنامه های هوش هیجانی و معناداری زندگی پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو گروه واقعیت درمانی و شخص محور در مقایسه با گروه کنترل افزایش معناداری را در هوش هیجانی و معناداری زندگی زندانیان به وجود آورده اند و همچنین نتایج حاکی از تفاوت معنادار بین پس آزمون و پیگیری بود. همچنین مشخص شد که کارآمدی واقعیت درمانی درمقایسه با درمان شخص محور در افزایش معناداری زندگی زندانیان بیشتر بوده است (درمان شخص محور، 58/0=Ƞ2، 001/0=p، 94/38=F؛ واقعیت درمانی، 61/0=Ƞ2، 001/0=p، 31/45=F )، در حالی که در متغیر هوش هیجانی تفاوت معناداری در میزان کارآمدی بین این دو درمان وجود نداشت . این نتایج در مرحله پیگیری نیز، یکسان بودند (54/0=Ƞ2، 001/0=p، 80/32=F) و واقعیت درمانی (57/0=Ƞ2، 001/0=p، 97/37=F).

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۶