راهبرد سیاسی

راهبرد سیاسی

راهبرد سیاسی سال اول زمستان 1396 شماره 3

مقالات

۱.

بررسی و تببین رابطه روسیه و آمریکا بر اساس نظریه نئورئالیسم

کلید واژه ها: روسیه آمریکا نئورئالیسم نظام بین الملل جنگ سرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۳ تعداد دانلود : ۵۰۵
پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که روابط آمریکا و روسیه به عنوان دو قدرت بزرگ در عرصه نظام بین الملل چه مراحلی را از زمان جنگ سرد تا به امروز پشت سر نهاده است؟ در پاسخ به این سؤال، علاوه بر طرح رهیافت نظری نو واقع گرایی کنت والتز، به تحلیل رابطه آمریکا- روسیه در طول دوران جنگ سرد، دوره پس از جنگ سرد که مقارن با دوره کاهش تنش ها بوده و دوره جنگ سرد جدید که دوباره همانند دوران جنگ سرد دو کشور آمریکا و روسیه به تشدید رقابت های خود در عرضه نظام بین الملل و محیط پیرامونی روسیه پرداخته اند. باور نویسندگان پژوهش حاضر این است که در دهه های آینده روسیه و آمریکا احتمالاً وارد رقابت امنیتی فشرده خواهند شد و بر ترتیبات امنیتی نظام بین الملل تاثیرات برجسته ای خواهند گذارد که گویای شروع دوران جنگ سرد جدیدی خواهد بود.
۲.

بررسی فرایند همگرایی در سازمان همکاری های اقتصادی اکو

کلید واژه ها: اکو همگرایی واگرایی همکاری های منطقه ای سرمایه گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۱ تعداد دانلود : ۳۹۴
فرایند جهانی شدن اقتصاد وآثار آن بر زندگی ملل مختلف در سالهای اخیر موجب شده است تا دولتها با حساسیت ویژه ای به شناخت همه جانبه این پدیده و اتخاذ تصمیمات مناسب برای بهره گیری از فواید و کاهش مضار آن همت گمارند، چرا که دستیابی به توسعه پایدار و متوازن، نیازمند توجه به توسعه ای جهانشمول است. و برای ایجاد رفاه عادلانه و بهبود اقتصادی در جوامع، باید فرایند جهانی شدن را هدایت کرد. از سوی دیگر، مدیریت بهتر این فرایند مشارکت فعالانه دولتها، بخصوص کشورهای در حال توسعه را در تصمیم گیریهای بین المللی می طلبد و چنین مشارکتی تنها در قالب همکاری های منطقه ای امکانپذیر است. سؤال اصلی که این مقاله در مقام پاسخگویی به آن برآمده علل همگرایی و واگرایی در میان اعضای تشکیل دهنده سازمان همکاری های اقتصادی اکوست. فرضیه پژوهش حاضر نشان می دهد که مشکل بنیادی اکو نبود زمینه و امکانات لازم برای همکاری اقتصادی نیست، بلکه نبود اراده سیاسی و زیر ساخت های نهادی برای پویاسازی این سازمان است. برای افزایش همگرایی در اکو راهبردهایی پیشنهاد می شود، از جمله تقویت دبیرخانه اکو و افزایش شمار کارشناسان آن، ایجاد بستر مناسب برای فعالیت بخش خصوصی در راستای ایجاد همگرایی بیشتر، و با توجه به اینکه شبکه ترابری مهمترین مزیت نسبی برای کشورهای عضو است، پیشنهاد می شود که کشورهای عضو با بستر سازی نهادی، امکان سرمایه گذاری مستقیم خارجی را در این حوزه فراهم آورند.
۳.

تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران در پایداری و پویایی فرآیند تکاملی بیداری اسلامی و تغییر معادلات قدرت در خاورمیانه

نویسنده:

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی بیداری اسلامی کشورهای سلطه جو استراتژی(راهبرد) سیاست راهبردی خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۲۸۰
پایداری و پویاییِ فرآیند تکاملی بیداری اسلامی یکی از دغدغه ها و مسائل مهم و حساسی است که ذهن بسیاری از دلسوزان این حرکت را به خود مشغول داشته است. این مسأله، از زمانی آشکار و تشدید گردید که کشورهای سلطه جو با دخالت در اوضاع کشورهای اسلامی انقلابی منطقه، درصدد بدست گیری حکومت های مردمی این کشورها، انحراف و نابودی آن بودند. با تسریع موج اسلام گرایی و رویکرد جهان به دین و معنویت در دهه های اخیر و خیزش بیداری اسلامی به تبعیت از انقلاب اسلامی ایران؛ باعث شد تا جهان غرب و کشورهای سلطه جو، احساس خطر کرده به مقابله و سرکوب آن برخیزند و با افزایش فشارهای سیاسی، نظامی، اقتصادی، تحمیل جنگ، تجهیز شورشیان و حمایت از گروه های افراطی و سلفی، و ... آن را نابود کنند. بیداری اسلامی نشانه قدرت، عظمت، پویایی، احساس هویت، حیات و نشاط اسلام در جهان معاصر است؛ لذا بررسی پویایی آن، یکی از اهداف مهم این تحقیق می باشد. تحقیق حاضر، با بهره مندی از روش شناسی تفسیری و آینده پژوهی به این نتایج دست یافته است انقلاب اسلامی با باز آفرینی ارزش ها و آگاهی های دینی در جامعه اسلامی، ایجاد اعتماد به نفس، تقویت روحیه ضد استکباری، فراهم سازی وحدت اسلامی و با القای روحیه اقدام و در کنار آن، حمایت همه جانبه از نهضت های اسلامی توانست این جریان را هدایت و آن را هدفمند و پرقدرت تر از گذشته برای هدف نهایی که همان تعالی مادی و معنوی مسلمانان است به پیش ببرد.
۴.

دیپلماسی نوین هند و نگرش این کشور به سازمان همکاری شانگهای

کلید واژه ها: دیپلماسی نوین هند چین پاکستان سازمان همکاری شانگهای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵ تعداد دانلود : ۷۳۲
نگرش مثبت و تمایل به همکاری با سازمان همکاری شانگهای توسط هند نشأت گرفته از سیاست خارجی نوین هند می باشد که از دهه 1990 دنبال شده است. اگر بخواهیم بصورت خلاصه این سیاست خارجی را وصف نماییم می توان آن را سیاست خارجی عملگرایانه نامید که به دنبال تأمین منافع ملی و نه منافع ایدئولوژیک می باشد. این سیاست نقطه مخالف سیاست خارجی این کشور پیش از این دهه می باشد. یکی از الزامات این سیاست کنارگذاشتن سیاست حاصل جمع صفری و دنبال کردن سیاست حاصل جمع مضاعف می باشد. این امر هند را ملزم به همکاری با اکثر کشورها، نهادها و مناطق دنیا کرده است. از این طریق منافع این کشور به صورت بهتری تأمین خواهد شد. اعلام همکاری و تلاش برای عضویت در سازمان همکاری شانگهای نیز از این منطق پیروی می کند. همکاری با اعضای این سازمان می تواند در متنوع سازی منابع انرژی این کشور کمک کننده باشد. مقابله با تروریسم که یکی از دلمشغولی های هند می باشد از طریق این مکانیسم چندجانبه بهتر تأمین خواهد شد. تجارت بیشتر با کشورهای عضو و بویژه جمهوری های آسیایی مرکزی برای این کشور سودمند می باشد. این کشورها می توانند بازار مناسبی برای کالاهای هندی را فراهم نمایند. همچنین این سازمان می تواند میدانی گفتگویی را برای هند فراهم آورد تا به حل مناقشات و اختلاف نظرهایش با پاکستان و یا چین بپردازد.
۵.

تحول در مفهوم نظم بین الملل

کلید واژه ها: نظم بین الملل نظریه واقع گرایی نوواقع گرایی لیبرالیسم و مکتب انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۶ تعداد دانلود : ۶۲۶
مفهوم نظم بین الملل در نظریات مختلف روابط بین الملل تعاریف متفاوتی را به خود گرفته است. هر کدام از این نظریات بر مبنای مفاهیم هستی شناسی و معرفت شناسی خود تعریف از نظم بین الملل را ارائه می دهند. پارادایم واقع گرایی موازنه قدرت و هژمونی را از عوامل تعیین کننده و شکل دهنده نظم بین الملل می داند؛ در حالی که پارادایم لیبرال نظم بین الملل را بر گرفته از بازار آزاد، رژیم ها، نهادها و سازمان های بین المللی می داند. مکتب انگلیسی از یک طرف بر مفاهیم واقع گرایی از قبیل جنگ، موازنه قوا و مدیریت قدرت های بزرگ در شکل دهی به نظم بین الملل تأکید می نماید و از طرف دیگر بر مفاهیمی از قبیل هنجارها و ارزش های مشترک در شکل دهی به نظم بین الملل تأکید می نماید و نظم بین الملل را یک نوع برساخته اجتماعی در بین دولت ملت ها بر می شمرد. بر مبنای این تغییر و تحولات سوالی که مطرح می شود این است که تحول مفهوم نظم بین الملل بر اساس عوامل شکل دهنده و دامنه آن، چگونه بوده است؟ فرضیه این پژوهش بر این است که در تحول مفهوم نظم بین الملل عامل شکل دهنده آن علاوه بر دولت ها به سمت بازیگران دیگر نیز کشیده شده است و دامنه آن نیز از قدرتهای بزرگ به سمت دیگر دولت ها و حتی بازیگران فروملی و انسان ها کشیده شده است.
۶.

رویکردهای بین المللی و موانع سیاستی و راهبردی توسعه روستایی در ایران

کلید واژه ها: رویکرد سیاست راهبرد مهاجرت توسعه روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۲۲۶
واقعیت های آشکاری نشان می دهد که طی چهار دهه اخیر هم در تدوین سیاست ها و راهبردها و هم در اجرای برنامه های توسعه روستایی اشتباهات راهبردی زیادی مرتکب شده ایم که به مانعی برای توسعه این مناطق مبدل شده است. شناخت این اشتباهات و بررسی علل بروز آنها و درس گرفتن از آنها برای رفع خطاها و اصلاح نمودن مسیر توسعه از ضروریات قطعی است. در مقاله حاضر با ارائه رویکردهای اصلی توسعه روستایی در عرصه بین المللی، مهم ترین سیاست ها و راهبردهای توسعه روستایی با نگاهی آسیب شناسانه مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد و بر مبنای نتایج حاصله پیشنهاداتی جهت تصحیح وضعیت توسعه روستایی در کشور ارائه می گردد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۱