حسابداری و منافع اجتماعی

بر طبق نظریه نمایندگی، یکی از مکانیزم های مهم که برای کاهش مسایل نمایندگی موثر میباشد، استقلال هیات مدیره است. در واقع اعضای هیئت مدیره مستقل ممکن است نظارت بهتری بر عملکرد فرآیند گزارشگری مالی داشته باشند. در نتیجه، هیات مدیره با اعضای بیشتری که مستقل هستند، تمایل بیشتری برای افزایش نظارت دارند و بنابراین انتظار می رود به کیفیت سود نیز افزایش یابد. هدف این مطالعه نیز بررسی این مسئله می پردازد که آیا استقلال هیات مدیر بر کیفیت سود در میان شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران، تاثیر دارد یا خیر؟روش پژوهش مورد استفاده در این مطالعه، روش شبه تجربی با طرح پس رویدادی است، تعداد 272 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1387 الی 1393 بررسی شده است. جهت آزمون فرضیه ها از مدل رگرسیون چند متغیره و داده های تابلویی استفاده شده است. یافته ها بیانگر این است استقلال هیات مدیره بر کیفیت سود تاثیر مثبت دارد. در واقع در شرکتی که شفافیت اطلاعاتی دارند، مکانیسم های شرکتی از قبیل استقلال هیات مدیره باعث افزایش کیفیت سود می شود. همچنین براساس نتایج تحقیق، جریان نقدی و اهرم مالی با کیفیت سود رابطه مستقیم و همچنین ااندازه شرکت با کیفیت سود رابطه معنادار و معکوس دارد.

نگرش کوتاه مدت مدیران، تمایل مدیران به افزایش ارزش سهام شرکت بدون در نظر گرفتن اهداف بلند مدت از طریق دستکاری در سودهای جاری است. در مطالعه حاضر اثر نقدشوندگی سهام بر مدیریت سود مورد بررسی قرار گرفته است. در این راستا، از دو معیار مدیریت سود بر مبنای اقلام تعهدی اختیاری، مدیریت سود بر مبنای اقلام واقعی از طریق کاهش مخارج اختیاری به عنوان شاخص های شناسایی مدیرت سود استفاده شده است. نمونه پژوهش حاضر 91 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1384-1393 می باشد. روش پژوهش جهت آزمون فرضیه اول مبتنی بر تکنیک پانل دیتا و روش داده های تلفیقی است، همچنین آزمون فرضیه دوم با استفاده از مدل اثرات ثابت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، نقدشوندگی سهام دارای اثر منفی بر مدیریت سود برمبنای اقلام تعهدی اختیاری و از لحاظ آماری معنادار است. بنابراین می توان اظهار نمود که در شرکت هایی که سهام با نقدشوندگی بالا وجود دارد، مدیریت سود کمتر است. در واقع می توان اظهار کرد که نقدشوندگی سهام سبب تضعیف نگرش فرصت طلبانه مدیران شده و مانع از شکل گیری نگرش کوتاه مدت در مدیران خواهد شد. همچنین نتایج حاکی از عدم وجود ارتباط معنی دار بین نقدشوندگی سهام با مدیریت سود بر مبنای اقلام واقعی است.

چکیده زبان نوین گزارشگری مالی در عصر جدید، زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر است. این زبان بعنوان ابزاری قدرتمند، کارائی و اثربخشی فرآیند گزارشگری مالی را تسهیل، و فرآیند تحصیل اطلاعات و شفافیت در افشا را بهبود می بخشد. بنابراین پژوهش حاضر به، بررسی نقش پیاده سازی زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر (XBRL) بر بهبود کیفیت گزارشگری مالی، افزایش شفافیت اطلاعات مالی وکاهش عدم تقارن اطلاعاتی، می پردازد. تحقیق از نوع کاربردی، روش تحقیق تحلیلی - پیمایشی و جامعه آماری، حسابرسان مستقل عضو جامعه حسابداران رسمی ایران هستندکه به منظور کسب دیدگاه های آنان پرسشنامه ای برای سه فرضیه، و 21 سئوال طراحی شد و به صورت تصادفی میان 165نفر از اعضای جامعه، در سال 1395توزیع گردید و در نهایت 150 پرسشنامه توسط اعضای نمونه تکمیل وجمع آوری شد و با استفاده از روش های آماری (آزمون دو جمله ای و آزمون t) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج پژوهش، فرضیه های تحقیق را تایید نمود و نشان دادکه پیاده سازی زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر (XBRL) باعث بهبود کیفیت گزارشگری مالی، ارتقای شفافیت اطلاعات مالی و کاهش عدم تقارن اطلاعاتی می شود .

چسبندگی هزینه در پژوهش های حسابداری و اقتصاد از اهمیت فراوانی برخوردار است و متون علمی نشان داده اند که چسبندگی هزینه را نمی توان از انگیزه های مدیریتی مجزا در نظر گرفت. در این تحقیق تاثیر مدیریت سود افزایشی بر چسبندگی هزینه، حاکمیت شرکتی بر چسبندگی هزینه و همچنین تاثیرات متقابل مدیریت سود و حاکمیت شرکتی بر چسبندگی هزینه مورد بررسی قرار می گیرد. در پژوهش حاضر چسبندگی هزینه به عنوان متغیر وابسته و مدیریت سود افزایشی و حاکمیت شرکتی به عنوان متغیر های مستقل در نظر گرفته شده است. نمونه آماری پژوهش شامل92 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1389 تا 1393 می باشد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار اقتصاد سنجی Eviews و از مدل رگرسیون خطی چند متغیره برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که حاکمیت شرکتی می تواند به کاهش چسبندگی هزینه منجر شود، هر چند اثر آن به اندازه مدیریت سود قوی نیست. همچنین اثر متقابل بین حاکمیت شرکتی و مدیریت سود افزایشی می تواند چسبندگی هزینه را کاهش دهد.

زمینه صنعت از عوامل مهم در تعیین رویه های عمل حسابداری مدیریت محسوب می شود. اهمیت و نحوه بکارگیری این موضوع در پژوهش های تجربی آینده ایجاب می کند در این مقاله به آن پرداخته شود. مطالعه حاضر، ضمن ارائه تعریف مفهومی از زمینه صنعت، به مرور و بررسی تأثیر آن بر رویه های عمل حسابداری مدیریت می پردازد. در غالب پژوهش ها، این مفهوم به معنای رویه های عمل اصلی سازمان بکار برده شده است. رویکردهای نظری موجود در این پژوهش ها عمدتاً بر دو نوع ویژگی صنعت یعنی رویه های عمل اصلی سازمان و عوامل مختص هر صنعت تأکید داشته اند. در این مطالعه، چگونگی تأثیر این دو ویژگی بر نوع رویه های حسابداری مدیریت مورد بررسی قرار گرفته و نوع ویژگی های صنعت مورد تأکید در پژوهش های مرور شده، اثر زمینه صنعت بر رویه های عمل حسابداری مدیریت و رویکردهای تجربی اتخاذ شده در این پژوهش ها تبیین شده است و بر این اساس، فرصت هایی جهت انجام تحقیقات آتی پیشنهاد گردیده است.

این مقاله به دنبال ارائه یک دیدگاه کلی نسبت به تحقیقات کیفی در رشته مالی است تا بتواند محققان این رشته را جهت کاربرد یک رویکرد چند وجهی نسبت به مباحث جاری در تحقیقات مالی تشویق نماید. امروزه محققان علوم اجتماعی دریافته اند که سوال (های) تحقیق می بایست تعیین کنند که بهترین پارادایم برای یک تحقیق کدام است. تصور نمایید اگر منابع داده های تجربی شامل اظهارات افراد مصاحبه شونده باشد چه برکاتی برای رشته مالی به ارمغان خواهد آورد. هدف از نگارش این مقاله تاکید بر انجام تحقیقات جاری در زمینه مالی برمبنای کاربرد روشهای کیفی و ایجاد نگاهی تازه به این رویکرد بعنوان مکملی ذی قیمت یا پیش درآمدی برای دیگر روشهای موجود می باشد. محققان حوزه علوم اجتماعی همواره باید استفاده از روشهای برخوردار از بالاترین سطح استاندارد را توسعه داده و یا به آنها متعهد باشند. از انتخاب ساده یک طرح تحقیق شامل تکنیک های تحقیقاتی مختلف پرهیز نموده، و ترجیحاٌ اجازه داده شود سوالات تحقیق در جهتی مطرح شوند که برای تحقیق مورد نظر بهترین باشند.

کیفیت آموزش و اطمینان از آن همواره یکی از دغدغه های اساسی در فرآیند آموزش بوده است. در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تشریح و تعریف کیفیت آموزش یکی از فرآیندهای مهم در اطمینان بخشی کیفیت یعنی اعتباربخشی تبیین شود و در ادامه با تمرکز بر دانشکده های کسب و کار و مشخصا رشته ی حسابداری فرآیند اعتباربخشی و نهاد های فعال در زمینه ی اعتباربخشی در سطح بین المللی مورد بحث قرار گیرد. در سطح بین المللی، انجمن پیشرفت دانشگاهی مدارس کسب و کار در ایالات متحده امریکا و بنیاد اروپایی برای توسعه مدیریت دو نهادی هستند که اعتباربخشی را برای دانشکده های کسب و کار و رشته ی حسابداری انجام می دهند. استاندارها و معیارهای ارزیابی به عنوان عاملی کلیدی در این فرآیند هم برای دانشکده های متقاضی گواهی و هم برای نهاد های اعتبارسنج مدنظر قرار می گیرند. از این رو در ادامه نکات کلیدی استانداردهای این دو نهاد مورد بحث قرار گرفته است. این بررسی نشان می دهد که تمرکز بر راهبرد و تهیه و تدوین آن، توجه به محیط کسب و کار و ارتباطات با شرکت ها و آموزش عملی، مدیریت مناسب منابع،تلفیق مناسب تئوری ها، پژوهش و رویه های مناسب عملی در آموزش و رعایت اخلاق از جمله موارد کلیدی مورد اشاره دو استاندارد بوده است و بین المللی سازی دانشکده موضوعی است که در در استانداردهای بنیاد اروپایی برای توسعه مدیریت بیشتر از انجمن پیشرفت دانشگاهی مدارس کسب و کار مورد تاکید و توجه قرار گرفته است.

از گذشته تا کنون مسئله اخبار صادر شده توسط سیستم حسابداری و تأثیر آن ها بر بازار و سرمایه-گذاران در پژوهش های بسیاری مورد مطالعه قرار گرفته است و لیکن در معدود پژوهشی اثر این اخبار بر ارکان راهبری شرکت بررسی گردیده است. این که اخبار حسابداری بتواند در جابه جایی و یا ترکیب اعضای هیأت مدیره اثر داشته باشد می تواند به ابزاری جهت ابقای ارکان راهبری شرکت مبدل گردد. در این پژوهش ارتباط میان اخبار خوب و بد با تغییر مدیر عامل و نیز تغییر اعضای هیأت مدیره برای نمونه آماری متشکل از 236 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1387 تا 1392 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش که با مبنا قرار دادن فزونی بازده دارایی ها از نرخ سود سپرده یکساله بانکی به عنوان خبر خوب صورت پذیرفت، نشان می دهد که بین خبر خوب و یا بد صادر شده توسط سیستم حسابداری شرکت ها و تغییر مدیر عامل و همچنین تغییر اعضای هیأت مدیره رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین وجود ارتباط مثبت معنادار بین تغییر مدیر عامل و تغییر اعضای هیأت مدیره و وجود ارتباط منفی معنادار بین تغییر مدیر عامل و نوع گزارش حسابرس و در نهایت عدم وجود ارتباط معنادار بین تغییر سهامداران اصلی با تغییر مدیر عامل و همچنین تغییر اعضای هیأت مدیره از دیگر نتایج این پژوهش هستند.