درخت حوزه‌های تخصصی

سغد نام باستانیمنطقه ایاطراف دره بدخشان در ماوراءالنهر بود. مرکز این منطقه شهر سمرقند است. مردم سغد در زمان ساسانیان به دلیل فعالیت شان در بازرگانی، بخصوص تجارت با چین و هند، معروف بودند و یکیاز قطب هایاصلیاقتصاد ایران بشمار میآمدند. از زبان سغدیدر دوره میانه زبان هایایرانی، آثاریبسیار برجایمانده که یکیاز مهم ترین آن ها، نامه هایکهن سغدیاست. نامه هایکهن سغدیبه زبان و خط سغدیبه سال 1907 میلادیتوسط سراورل استاین در یکیاز برج هاینگه بانیدیوار چین بدست آمد. این اسناد شامل پنج نامه کامل و چهار تکه پاره، شبیه به یک نامه است. نامه هایسغدیتحولات سیاسیو اجتماعیمردمان آن روزگار چین را بازگو میکند. نامه نخست سغدیاز طرف دختریاز اهالیدون وانگ خطاب به همسرش نوشته شده است.

در این مقاله نخست به روابط اعراب با ایرانیان در زمان هایگذشته و مهاجرت آنان به سویمناطقیاز ایران، چگونگیو کیفیت ورود اعراب به ایران بویژه منطقه خراسان و فتح این منطقه در قرن اول هجریو جنگ و گریزهاییکه میان آنان بوقوع پیوسته، پرداخته شده است. در بخشیدیگر از این مقاله به رابطه اعراب با ایرانیان پس از فتح ایران در عهد خلفایراشدین، امویان، عباسیان، حکومت هایملوک الطوایفی، صفویان و نیز وضعیت سکونت و توطن آنان در جنوب خراسان و مهم ترین قبایل و طوایف عرب در این خطه اشاره شده است. در بخش پایانیمنطقه عرب خانه که اکثریت ساکنان آن به زبان عربیتکلم میکنند، معرفیشده و وضعیت آنان از جهات مختلف بویژه زبان و گویش و نیز نظرات مختلف درباره اعراب این منطقه، مورد بررسیقرار گرفته است.