معارف قرآن

از جمله ویژگی های بارز آیات قرآن دعوت مخاطبان به تعقّل، تدبّر و استنتاج است؛ اما در باب استقلال عقل در معارف مربوط به مبدأ و معاد، به آسانی نمی توان قرآن را موافق یا مخالف دانست؛ هرچند در هر سو گروه زیادی از اندیشمندان وجود داشته یا حتی نحله های علمی پدید آمده باشد. روایات شیعی نیز که در اصلِ ارزش و اعتبار عقل هم سو با قرآن است و بر رابطة تنگاتنگ عقل و وحی تأکید دارد، بی نیازی عقل از وحی در دستیابی به فروع آن معارف را برنمی تابد. این مقاله با پرهیز جدی از بحث های دامنه دار در بین نحله های فکری و با قصر نظر بر پاره ای از آیات و روایات کلیدی، به این نتیجه دست یافته است که در نگاه دین، عقل موهبتی است الهی برای دریافت معارف ربانی از سرچشمة وحی، و بیان می دارد که وحی بهترین منبع تغذیة عقل و عقل، مخاطب اصلی وحی است.

۳۹۴۶.

لطایف قرآنی

نویسنده: طیبه زینال پور

منبع: بشارت ۱۳۸۴ شماره ۴۶

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن، ادبیات و هنر

تعداد بازدید : ۱۰۱۸

۳۹۴۷.

حق و ناحق

نویسنده: سید محمدعلی جمال زاده

منبع: یغما سال پنجم آذر ۱۳۳۱ شماره ۹ (پیاپی ۵۴)

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر

تعداد بازدید : ۱۰۱۸ تعداد دانلود : ۴۷۹

۳۹۴۸.

سنّت آزمایش در منظومه هستى از منظر قرآن (فلسفه، تحوّل و رابطه با سایر سنّت‏ها)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جواد سلیمانى

منبع: معرفت ۱۳۸۸ شماره ۱۴۳

کلید واژه ها: قرآن امتحان آزمایش سنّت‏هاى الهى روابط سنن الهى

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر دانستنیهای قرآن

تعداد بازدید : ۱۰۱۸

هر یک از سنن الهى حاکم بر تاریخ، براساس حکمت خاصى در نظام هستى قرار داده شده است و ارتباط حساب‏شده و هماهنگى با سایر سنن الهى حاکم بر تاریخ دارد، که تحقیق درباره آن بینش انسان را در باب تطوّرات جامعه و تاریخ عمق مى‏بخشد. این مقاله با رویکرد نظرى و با روش مطالعه اسنادى، و با هدف بررسى حکمت استقرار، فرآیند تطوّر و روابط سنّت آزمایش ـ یکى از سنّت‏هاى الهى حاکم بر تاریخ ـ با سایر قوانین الهى حاکم بر جامعه و تاریخ از منظر قرآن کریم تدوین یافته است. بررسى نوع ارتباط سنّت مذکور با سنّت‏هایى از قبیل تداول قدرت، تزیین نعمت‏هاى دنیوى، بعثت پیامبران، تنازع، وجود تفاوت‏ها، مسئولیت، امهال، مکر، استدراج و تقدیر رزق از نکات تازه این مقاله به شمار مى‏رود. تدبّر در آیات و دیدگاه‏هاى مفسّران قرآن، مهم‏ترین مددکار ما در این مقاله به شمار مى‏آید.

۳۹۴۹.