درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی فرهنگ

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۴۱ تا ۲۶۰ مورد از کل ۹۸۹ مورد.
۲۴۱.

بررسی هویت دینی و ملی جوانان شهر تهران با تاکید بر تاثیر خانواده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۵۸۴۲ تعداد دانلود : ۲۶۶۵
" مساله هویت ملی و دینی جوانان با توجه به درصد بالای جمعیت و نقش سازنده آنان در سرنوشت آینده کشور ، اهمیتی دو چندان دارد. خانواده به جهت الگو گیری جوانان از والدین می تواند از عوامل مؤثر در این زمینه باشد . هدف از این مقاله بررسی میزان هویت دینی و ملی جامعه مورد مطالعه و رابطه آن با پایبندی و عملکرد آموزشی والدین و همچنین روابط صمیمی آنان می باشد. این تحقیق با دیدگاه کنش متقابل نمادین ا نجام شده است و با روش پیمایش و بهره گیری از تکنیک پرسشنامه هویت ملی و دینی، 390 نفر از جوانان 18-25 ساله شهر تهران بررسی شدند و هویت مطرح شده با ویژگ یهای فردی و خانوادگی آنان در ارتباط قرار داده شد که نتایج آن به شرح زیر است: در خانواده هایی که والدین پایبندی بالایی نسبت به مؤلفه های ملی و دینی دارند جوانان آن ها نیز از هویت ملی و دینی قوی تری برخوردار هستند. عملکرد والدین در زمینه آموزش جوانان در دو بعد ملی و دینی با هویت ملی و دینی جوانان، رابطه مستقیم و مثبت دارد. میان منطقه محل سکونت و هویت ملی و دینی جوانان رابطه ای منفی و معکوس وجود دارد. با افزایش سن هویت دینی کاهش می یابد و بین تحصیلات و هویت دینی و ملی رابطه منفی و معکوس وجود دارد. "
۲۴۲.

بررسی عوامل موثر بر نشاط اجتماعی (با تاکید بر استان تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نشاط اجتماعی امید به آینده مقبولیت اجتماعی ارضای نیاز عاطفی احساس محرومیت احساس عدالت توزیعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۰۲ تعداد دانلود : ۴۶۲۷
"تحقیق حاضر به شناسایی عوامل موثر بر نشاط اجتماعی (بعنوان یکی از پارامترهای توسعه اجتماعی) می پردازد. مجموعه مطالعات نشان داد که تقویت نشاط اجتماعی در جامعه به صورت تک علتی نمی باشد بلکه مجموعه ای از عوامل فردی و فرافردی (مثل احساس محرومیت، ارضای نیازها، احساس مقبولیت نزد دیگران، احساس عدالت توزیعی، فضای عمومی جامعه، پایگاه اقتصادی و اجتماعی) در تقویت و یا کاهش نشاط در افراد جامعه تاثیر دارند. به لحاظ روش شناسی، تحقیق حاضر در دو سطح توصیفی و تحلیلی (همبستگی) انجام شده و برای شناخت عوامل مرتبط با نشاط اجتماعی از آزمون های شدت همبستگی و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل افراد 15 تا 65 سال ساکن در استان تهران است و حجم نمونه تحقیق 2000 نفر می شود. نتایج حاصل از ترکیب گویه ها در خصوص احساس نشاط اجتماعی در بین پاسخگویان حاکی از این است که احساس نشاط در بین 18 درصد از پاسخگویان در حد کم و بسیار کم می باشد و در مقابل 28 درصد پاسخگویان از احساس نشاط بالایی برخوردار هستند. یافته ها بیانگر متوسط بودن این احساس در بین اکثریت پاسخگویان است به این معنی که 54 درصد احساس نشاط اجتماعی خود را در سطح متوسط ارزیابی کرده اند. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که در ابتدا متغیر امید به آینده وارد معادله شده است، این متغیر به تنهایی توانسته است 0.30 درصد از تغییرات متغیر نشاط اجتماعی را تبیین کند. با وارد کردن متغیر بعدی یعنی ارضای نیازهای عاطفی به مدل رگرسیونی، به مقدار 0.15 درصد به ضریب تعیین افزوده و کل ضریب تعیین ناشی از وجود دو متغیر امید به آینده و ارضای نیاز عاطفی 0.47 می رسد. با ورود متغیر مقبولیت اجتماعی به مدل رگرسیونی به میزان 0.066 درصد به ضریب تعیین افزوده شده است، که در مجموع، سه متغیر امید به آینده، ارضای نیاز عاطفی و مقبولیت اجتماعی توانسته اند 0.537 درصد از تغییرات متغییر نشاط اجتماعی را تبیین کنند"
۲۴۳.

رسانه و فرهنگ سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نماد جامعه پذیری باور رسانه ارزش ارتباطات هنجار فرهنگ سازی آیین فرهنگ پذیری فرهنگ گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۹۳ تعداد دانلود : ۷۶۶۶
"این مقاله به منظور بررسی تاثیرات رسانه بر فرهنگ سازی، ابتدا به تبیین لایه های شش گانه فرهنگ شامل: باورها، ارزش ها و هنجارها (به عنوان هسته فرهنگ) و نماد ها و اسطوره ها، آیین ها و آداب و رسوم، و فناوری ها، مهارت ها و نوآوری ها (به عنوان پوسته فرهنگ) می پردازد. سپس با واکاویِ مفهومی فرهنگ سازی مشتمل بر فرهنگ پذیری (به معنای تاثیرگذاری بر هسته و پوسته فرهنگ) و فرهنگ گرایی (به معنای تاثیرگذاری بر پوسته فرهنگ) و با بهره گیری از نظریه های ارتباطی، به تجزیه و تحلیل تاثیرات فرهنگیِ رسانه ها در عرصه های اندیشه پردازی، ارزش گذاری، هنجار سازی، نماد سازی، جامعه پذیری، الگوسازی و نوآوری رفتاری مبادرت می ورزد و این فرضیه را مورد آزمون قرار می دهد که رسانه ها در عرصه هسته فرهنگ از توان تعلیمی و تثبیتی در زمینه فرهنگ پذیری برخوردارند و در مورد پوسته فرهنگ دارای توان تغییر رفتارها و الگوهای اجتماعی در جهت فرهنگ گرایی هستند. نگارنده در پایان، استلزامات چشم انداز مثبت فعالیت های رسانه ای در عرصه فرهنگ سازی را خاطرنشان می سازد. "
۲۴۴.

اوقات فراغت و هویت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک زندگی جوانان اوقات فراغت هویت اجتماعی طبقه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶۵ تعداد دانلود : ۱۷۷۹
"الگوهای گذران اوقات فراغت تا چه حد می توانند بازنمای هویت اجتماعی باشند؟ آیا این الگوها در تداوم هویت طبقاتی قرار می گیرند یا در متن فرهنگ مصرف محور معاصر و تغییرات فرهنگی پست مدرن، هویت های متمایز اجتماعی دیگری را بر اساس الگوهای مصرف بیان می کنند؟ هدف مقاله حاضر بررسی هویت اجتماعی در چارچوب تحلیلی مفهوم «اوقات فراغت» به مثابه بخشی از مفهوم عام «سبک زندگی» است. این مطالعه به دو شیوه پژوهش کیفی با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق و روش پیمایشی با استفاده از تکنیک پرسشنامه در بین جوانان شهر تهران به اجرا درآمده است. نتایج تحقیق بیانگر نقش تعیین کننده «طبقه اجتماعی» و ترکیب همزمان«جنسیت» با طبقه اجتماعی در خطوط تمایز و تفاوت الگوهای گذران اوقات فراغت است. حوزه فراغت در تهران به عنوان عرصه انتخاب فردی هنوز در دایره محدود طبقه اجتماعی و جنسیت است. کنشگران اگرچه آزادی انتخاب دارند اما این انتخاب توسط متغیرهای ساختاری و زمینه ای محدود شده است. همبستگی شدید هویت با طبقه اجتماعی و جنسیت ـ در حوزه فراغت ـ به معنای نفی تفاسیر پست مدرن در تمایزاتِ اجتماعی متکثرِ مبتنی بر مصرف است. "
۲۴۵.

ارتباطات بین فرهنگی: ترجمه و تاثیر آن در فرایندهای جذب و طرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ترجمه ارتباطات بین فرهنگی فرایند های جذب و طرد نشانه شناسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶۴ تعداد دانلود : ۱۳۹۴
"در این مقاله از دیدگاه نشانه شناسی فرهنگی روابط بین فرهنگی و تاثیر ترجمه بر این روابط و همچنین عملکرد ترجمه در فرایندهای جذب یا طرد جنبه هایی از فرهنگ های دیگر را بررسی کرده ایم. نشان می دهیم که پویایی فرهنگی محصول ارتباطات بین فرهنگی است و ترجمه، سازوکار اصلی این گونه ارتباطات است. در جریان ترجمه است که فرهنگ ها بر غنای یکدیگر خواهند افزود و در عین دیدار با دیگری فرهنگی، خود را بازتعریف خواهند کرد عناصری از این دیگری را از آن خود می کنند، و عناصری را بیرون نگه می دارند و به این ترتیب، می توانند پویایی و سرزندگی خود را حفظ کنند، تاثیر بپذیرند و متفاوت باقی بمانند. "
۲۴۶.

هویت دینی و جوانان (نمونه آماری، جوانان شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت جهانی شدن بحران هویت هویت دینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۲۶۸۲ تعداد دانلود : ۱۶۹۰
"هویت دینی به دلیل ماهیت و محتوایی که دارد تقریباً مهمترین بُعد هویت است که نقش بسیار تعیین کنندهای در هویت یابی افراد یک جامعه بازی میکند. میتوان ادعا داشت تقویت این بُعد از هویت موجب دوام و قوام سایر ابعاد آن شود و از سوی دیگر، چالش در این حوزه می تواند زمینه ساز بحران در سایر ابعاد هویت شود. این ادعا در جوامعی که دین رکن اساسی اداره آن را مشخص میکند، کاملاً صادق است. مقاله حاضر که نتیجه پژوهشی تجربی در این زمینه است، به دنبال بررسی میزان احساس تعلق به هویت دینی و عوامل مؤثر بر آن است. جامعه آماری این تحقیق، دانش آموزان مقطع سال سوم متوسطه نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهر شیراز هستند که نمونهای 400 نفره شامل دختران و پسران مورد مطالعه را دربر میگیرند. نتایج نشان داده 88 درصد دانش آموزان دارای هویت دینی قوی هستند و تنها 4 درصد پاسخگویان، در این حوزه دارای مشکل یا بحران هستند. "
۲۴۹.

مطالعه انگاره های هویت فرهنگی و هویت ملی ملت های ایران و افغانستان با تاکید بر نگره های مهاجران افغانی به ایرانیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت ملی مهاجران هویت فرهنگی افغانی ایران و افغانستان اشتراک فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۰
این نوشتار در پی یافتن هویت فرهنگی مشترک ایرانی و افغانی، با روش کیفی و از طریق مصاحبه عمقی انگاره های ذهنی مهاجران افغانی ساکن ایران است. در این جستار، از چارچوب نظری مدل بین فرهنگی تونی بنت استفاده می شود و چهارده مصاحبه عمقی در قالب همین مدل صورت می گیرد که گرچه قابلیت تعمیم ندارد، بازگوکننده وجوهی نمایان از تبادل فرهنگی ایران و افغانستان است.این مقاله با برشمردن اشتراکات فرهنگی دو ملت ایران و افغانستان، هویت فرهنگی افغانیان و ایرانیان را از آبشخوری واحد می داند و بر آن است که تنها در صورت پذیرا بودن تکثر فرهنگی است که می توان هویت فرهنگی ایرانی را سایه بانی ریشه دار بر سر فرهنگ های متنوع قرار داد و وحدت هویت فرهنگی را تحقق بخشید. گفتنی است که در طول مدت مهاجرت افغانیان به ایران، اقدام درخوری برای بازشناساندن هویت مشترک ایرانی به آنان صورت نگرفته است.
۲۵۱.

"مطالعه تطبیقی ارزش ها و هنجارها و رابطه آنها با آنومی مطالعه موردی دانشجویان ساکن درخوابگاه های دانشگاه گیلان "(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هنجار آنومی آداب اجتماعی ارزش های اجتماعی خوابگاه دانشجو عادت های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷۳ تعداد دانلود : ۱۶۷۵
هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی ارزش ها و هنجارها در میان دانشجویان ساکن خوابگاه های دانشگاه گیلان در سال تحصیلی 86- 1385 است. به منظور شناسایی دقیق ارزش ها و هنجارهای مذکور و نیز تحلیل جامع تر، 11 سازه طراحی شده که 10 سازه مربوط به متغیر مستقل (پیش بین) و 1 سازه نیز به نام آنومی مربوط به متغیر وابسته (ملاک) بودند. نوع تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از ابزار پرسشنامه و مصاحبه استاندارد بوده است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر خوابگاه های دانشگاه گیلان بود که جمعاً 2917 نفر دانشجو را دربرمی گرفت. با استفاده از فرمول نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده، در نهایت 304 نفر دانشجو به نسبت تعداد کل آنان در طبقه تقسیم شدند. (خوابگاه دختران، خوابگاه پسران). پرسشنامه محقق ساخته، پس از کسب روایی لازم از طریق نظرسنجی از استادان و متخصصان و جهت کسب پایایی لازم از طریق ضریب آلفای کرونباخ در مطالعه جانبی (پایلوت) و نیز حذف برخی سؤالات در هر 11 سازه با کسب میزان بالای 70 درصد در ضریب آلفا، جهت جمع آوری داده های تحقیق مورد استفاده قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان می دهد، متوسط میزان آنومی در خوابگاه دختران (64/3) بوده است. البته آزمون T-TEST نیز نشان داد این تفاوت میزان آنومی در دو خوابگاه معنی دار است. حتی خوابگاه پسران که نسبت به خوابگاه دختران دارای میزان آنومی کمتر است (76/2) نیز دارای متوسط آنومی نزدیک به میانگین 3 است. با این حال نتایج تحقیق به تفکیک هر یک از متغیرهای درون سازه های پژوهش حاضر، نشان دادند مکانیسم کنترل اجتماعی (مجازات متخلفان) در هر دو خوابگاه در حد مطلوبی عمل نمی کند. به نظر می رسد در مجموع می توان نتایج فوق را نشانه های وجود عدم تعادل اجتماعی در خوابگاه های دختران و پسران دانست که به منظور جلوگیری از بروز بحران های اجتماعی در دانشگاه ها می تواند در برنامه ریزی های آینده مورد توجه بیشتر قرار گیرد
۲۵۵.

بررسی عوامل داخلی موثر بر هویت قومی و هویت ملی در میان اعراب شهرستان اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت ملی هویت قومی اعراب اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۶۱۹
این پژوهش با عنوان بررسی عوامل داخلی موثر بر هویت قومی و هویت ملی در میان اعراب شهرستان اهواز با استفاده از رویکرد کمی و روش پیمایشی صورت گرفته است. نمونه پژوهش 384 نفر از اعراب زن و مرد بین سن 18 تا 65 سال بودند. برای دقت عمل بیشتر، یک پرسشنامه پیش آزمون بین 52 نفر از اهالی عرب شهرستان اهواز اجرا گردید و در نهایت پرسشنامه نهایی در پاییز و زمستان 1385 در بین نمونه آماری تکمیل شد. چارچوب نظری این تحقیق بر پایه نظریه های نوسازی، استعمار داخلی و محرومیت نسبی می باشد. در این تحقیق، تاثیر متغیرهای سن، جنس، وضعیت تاهل، شغل، درآمد خانواده، میزان مالکیت خانواده، احساس محرومیت نسبی در بعد اقتصادی، سابقه شهرنشینی، منطقه مسکونی (عرب نشین و مختلط)، میزان اعتماد به قوم، پایبندی به هنجارهای قومی، تحصیلات، استفاده از وسایل ارتباط جمعی، رضایت از نظام سیاسی، مشارکت در امور سیاسی و احساس محرومیت نسبی در بعد سیاسی بر متغیر هویت قومی سنجیده شدند و در آخر رابطه بین متغیر هویت قومی و هویت ملی در نمونه آماری آزمون شد. نتایج تحلیل دو متغیره داده ها (آزمون تی، تحلیل واریانس و رگرسیون ساده) نشان از معنادار بودن رابطه بین متغیرهای فوق، (بغیر از جنس، وضعیت تاهل و سابقه شهرنشینی) با هویت قومی داشت. و رابطه هویت قومی و هویت ملی در جهت منفی آن تایید شد. نتایج تحلیل چند متغیره نشان می دهد که 11 متغیر از 16 متغیر مستقل موثر بر هویت قومی در نهایت توانستند 67 درصد از واریانس متغیر هویت قومی را تبیین کنند
۲۵۶.

جنسیت و انقلاب ، نگاهی متفاوت به مشارکت زنان در انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان انقلاب اسلامی تحلیل گفتمان گفتمان سنتی گفتمان مدرنیزاسیون تعاملات درون گفتمانی تعاملات بیرون گفتمانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی انقلاب
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه زن و خانواده فقه زنان حضور زن در اجتماع و سیاست و مساله حجاب
تعداد بازدید : ۲۱۱۸
مشارکت گسترده زنان محجبه در انقلاب اسلامی ایران، ناظران خارجی را بر انگیخت که آن را انقلاب چادرها بنامند. چرایی و چگونگی این مشارکت، از جمله عرصه های مغفول در میان علایق نظری مطالعات انقلاب اسلامی به شمار می رود. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از امکانات مفهومی روش تحلیل گفتمان این مساله را بکاود. بنابراین سه گفتمان سنتی، مدرنیزاسیون و انقلاب اسلامی، در دو سطح تعاملات درون گفتمانی و بیرون گفتمانی مورد مطالعه قرار می گیرند. فرضیه اصلی این مقاله این است که در سطح درون گفتمانی، گسستگی در مفصل بندی دو گفتمان سنتی و مدرنیزاسیون و اتخاذ استراتژیهای طرد و حذف در قبال دیگری، و در سطح بیرون گفتمانی زمینه ناتوانی آنها در حفظ مخاطبان سابق و جذب مخاطبان جدید در سالهای قبل از انقلاب فراهم گردید. از سوی دیگر ماهیت سنتزی مفصل بندی گفتمان انقلاب اسلامی در سطح درون گفتمانی و اتخاذ استراتژی برخورد نقادانه و ایجابی با دیگری مبتنی بر اقتضائات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه، معنا و هویت سیاسی و اجتماعی جدیدی برای زن ایرانی رقم زد. این بازتعریف زن به نوبه خود توانست تعداد زیادی از زنان را وارد عرصه مبارزه علیه حکومت وقت نماید که نمادی سنتی یعنی حجاب را به عنوان سمبل مبارزه برگزیده بودند.
۲۶۰.

مقایسه عناصر ادب در زبان های کره ای و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فرهنگ ادب زبان فارسی ادب مثبت ادب منفی درجات ادب زبان کره ای وجهه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۴۶۳
"مقاله حاضر به بحث درباره پدیده ادب و مقایسه آن در زبان های کره ای و فارسی می پردازد. داده های تحقیق مقاله به صورت مشاهده میدانی و اسنادی در یک دوره دوساله در کره جنوبی مورد بررسی قرار گرفته و ضمن تبادل نظر مستقیم با دانشجویان کره ای در کره و ایران تکمیل شده است. ادب در مفهوم عام، پدیده ای جهانی به شمار می آید و در فرهنگ هر جامعه ریشه دارد، اما در هر زبان به صورتی متفاوت جلوه گر می شود. زبان های کره ای و فارسی، به رغم تعلق به دو خانواده زبانی متفاوت، از عناصر و نشانه های این پدیده به طور گسترده ای بهره گرفته اند و از این منظر، وجوه مشترک دارند. بین دو جامعه ایران و کره، شباهت هایی به لحاظ تاریخی، فرهنگی و دینی ملاحظه می شود. به ویژه، در جامعه کره، نظام اجتماعی طبقاتی و آیین دینی کنفوسیوس از عوامل مؤثر در شکل گیری عناصر ادب شمرده می شوند. ادب و احترام در زبان کره ای، پیش از این ساختاری بسیار پیچیده داشته و در قالب هفت سطح یا سبک بیان بوده است. این ساختار امروزه به سادگی گراییده است و در چهار سبک رسمی، مؤدبانه، صمیمی و ساده خلاصه می شود. در این زبان نمی توان جمله ای را بدون استفاده درست از نشانه های ادب در یکی از سبک های چهارگانه ادا کرد. نشانه های ادب اغلب دربرگیرنده پسوندهای ویژه فعلی اند که به همه افعال زبان کره ای می پیوندند. گذشته از پسوندهای فعلی، کاربرد برخی عناصر واژگانی، همچون فارسی، به ابراز ادب اختصاص دارد. صرف اسم ها، صفت ها و ضمیرها در چهار سبک یاد شده بخش دیگری از ساختار ادب در زبان کره ای را تشکیل می دهد. "

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان