گاهشماری ‘ علمی است که درخصوص طرز احتساب زمان (روز‘ماه‘سال) و مبدأ تاریخ بحث می کند‘وازجمله مهمترین مسایل روش تحقیق تاریخ است ‘ که سابقه شناخت آن در جهان به بیش از ده هزار سال قبل می رسد. برای اندازه گیری زمان‘آنچه در درجه اول اهمیت قرار دارد ‘ تعیین مبدأ یا نقطه آغاز و اتکاء به یک واقعه مهم ‘ و در مرحله دوم انتخاب واحد اندازه گیری و در مرحله سوم قیاس یا تعیین گذشت زمان نسبت به واقعه مورد نظر است . مهمترین مبدأ گاهشماری ‘ میلاد حضرت مسیح (ع) و هجرت حضرت محمد(ص) از مکه به مدینه می باشد‘که براساس آن تقویم میلادی و هجرت شکل گرفته است . در زمان حاضر تقویم های مختلفی در اختیار داریم که با مراجعه به آنها میتوان تاریخ روز و ماه و سال مورد نظر در هریک از ماههای ایرانی و اسلامی و مسیحی را بدست آورد. نگارنده ‘ باتوجه به قوانین حاکم بر سیر متناوب ماههای سال و تکرار مدخل سال ها (اولین روز سال) ‘ جدولی برای استخراج تقویم 338 ساله هجری شمسی و 169 ساله میلادی تنظیم کرده است که در این مقاله از نظر می گذرد .
باستان شناسی در زمینه های مختلف نیاز به علوم دیگر دارد ولی نیاز به آشنایی با علوم رایانه ای و کاربردهای متعدد آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است‘ چون از جنبه های گوناگونی میتوان از این وسیله استفاده نمود از جمله در تجهیزات آزمایشگاهی و مهندسی ‘ در زمینه های گرافیکی ‘ مرمتی‘ بازسازی های رایانه ای و همچنین بانک های اطلاعاتی که کمک شایان توجه ای در امر پژوهش می نماید. استفاده از توانمندی های رایانه درپژوهش های باستان شناسی یک روند جدید به شمار می آید . تاکنون نرم افزارهای معدودی برای مطالعات باستان شناسی طراحی شده است. در زمینه بانک های اطلاعاتی رایانه ای برای ثبت و ضبط داده های کاوش نیز تاکنون کار جدی و مشخصی در ایران صورت نگرفته است. رایانه یکی از مهمترین ابزار پژوهش است . با استفاده از آن میتوان بهترین شرایط تحقیق و بررسی را فراهم آورد واز دانش داده پردازی و تکنولوژی نوین به ویژه از توانایی های بالقوه رایانه و کاربردهای متعدد پیشرفته امروزی آن در زمینه های مختلف باستان شناسی بهره گرفت.