حمید اراضی

حضور فعال و هماهنگ داوران در تمامی لحظات رقابت فوتبالبه منظور مشاهده، تشخیص مناسب و اعمال مقررات، نیازمند داشتن آمادگی جسمانی بالایی می باشد؛ از این رو، هدف از پژوهش حاضر، توصیف نیم رخ ترکیب بدن و پیکرسنجی و نیز بررسی ارتباط آن ها با نتایج آزمون های آمادگی جسمانی ویژه داوران لیگ برتر فوتبال ایران می باشد.آزمودنی های این پژوهش، 70 داور مرد لیگ برتر فوتبال ایران (با میانگین سنی 45/37±4/36 سال، قد 05/6±59/179 سانتی متر، توده بدن 2/6±53/75 کیلوگرم، درصد چربی 97/11±3/15 درصد، VO2MAX برابر با 82/2±57/54 میلی لیتر بر کیلوگرم بر دقیقه و اوج و میانگین توان بی هوازی به ترتیب 98/40±66/532 و 72/37±50/518 وات) بودند. آزمون های بی هوازی، هوازی، ترکیب بدنی و پیکرسنجی با استفاده از روش های استاندارد در آکادمی ملی فوتبال ایران اندازه گیری شدند. همچنین، در بخش تجزیه و تحلیل داده ها به منظور تعیین رابطه بین متغیرهای پژوهش، از ضریب هم بستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان می دهد که بین شاخص های پیکرسنجی، قد ایستاده، وزن، طول اندام تحتانی، قطر مچ دست، آرنج و زانو با توان بی هوازی و بین قد ایستاده و قطر مچ پا با توان هوازی رابطه معنا داری وجود دارد (P≤0.05)؛ بنابراین، به نظر می رسد که داوران لیگ برتر ایران از قد بلند، BMI پایین، VO2MAX و توان بی هوازی بالایی برخوردار هستند و این شاخص ها می توانند اهمیت قابل توجهی در شناسایی استعدادهای داوری و تعیین ملاک های ورودی برای گزینش داوران زبدهفوتبال داشته باشند.

هدف این پژوهش بررسی اثرات استفاده از حرکت مقاومتی بالاتنه (پرس سینه) و پایین تنه (پشت ران) در تناوب های استراحتی بر میزان درک فشار کار (RPE)، مقدار لاکتات و کمیت اجرای حرکت جلو ران با بار 75 درصد یک تکرار بیشینه بود. 15 مرد اندام پرور با میانگین 9/1± 9/20 سال، قد 5/4± 6/175 سانتی متر، و وزن 2/5±8/74 کیلوگرم، داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند و سه جلسه تمرین را به فاصله 48 ساعت از یکدیگر انجام دادند. آزمودنی ها در هر جلسه یکی از مدل های فعالیتی L1 (حرکت جلو ران با استراحت غیرفعال)، L2(حرکت جلو ران با حرکت پرس سینه و استراحت غیرفعال) و L3 (حرکت جلو ران با حرکت پشت ران و استراحت غیرفعال) را تا سرحد خستگی و با فاصله استراحتی 3 دقیقه انجام دادند و تعداد تکرارها در نوبت های مذکور ثبت گردید. میزان درک فشار کار و لاکتات خون، پیش و پس از فعالیت های مختلف، ثبت شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و آزمون تعقیبی LSD استفاده شد. نتایج نشان داد تعداد تکرارها در نوبت های متوالی هر سه مدل فعالیتی کاهش یافته و بین توانایی حفظ تکرار در نوبت های متوالی به ویژه در مدل فعالیتی L2 تفاوت مثبت معنی داری وجود دارد (05/0P<). همچنین، تفاوت معنی داری بین مدل های فعالیتی L2 و L3 و L1 و L3 در توانایی حفظ تکرار وجود داشت (05/0P<). در میزان درک فشار آزمودنی ها بین همه مدل های فعالیتی تفاوت معنی داری مشاهده شد (05/0P<). همچنین، این نتایج نشان داد از بین مقدار لاکتات تولیدشده در مدل های فعالیتی L2 و L3 و L1 و L3 تفاوت مثبت معنی داری در مورد روش L2 وجود دارد (05/0P<). بنابراین، باتوجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد استفاده از مدل های تمرینی به شکل ترکیب تمرینات اندام تحتانی و فوقانی علاوه براینکه زمان کل تمرین را کاهش می دهند، کمیت تکرارها را با میزان درک فشار کار و مقدار لاکتات کمتر نسبت به سایر مدل های تمرینی در حد بالاتری نگه می دارند.

محرومیت از خواب، علاوه بر آسیب عملکرد ورزشی می تواند موجب افزایش خطر مرگ ومیر، بیماری های قلبی- عروقی و دیابت شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی آثار 30 ساعت محرومیت از خواب بر سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C و شاخص های فیزیولوژیک آزمون RAST در دانشجویان فعال تفریحی بود. پژوهش حاضر نیمه تجربی است و برای اجرای آن از طرح پیش آزمون - پس آزمون استفاده شد. 20 دانشجوی پسر سالم که حداقل یک جلسه در هفته فعالیت بدنی داشتند، با میانگین سن 3±5/20 سال، قد 5/9±171 سانتی متر، وزن 45/7±50/69 کیلو گرم و چربی بدن 5/2±14 درصد به صورت خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و در دو وهله زمانی مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمودنی ها هفت روز قبل از محرومیت از خواب و پس از هشت ساعت خواب کامل، آزمون های RAST و یک تکرار بیشینه را اجرا کردند. همچنین، نمونه های خونی به منظور ارزیابی لاکتات خون، شش دقیقه پس از آزمون RAST، و ارزیابی سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C، 30 دقیقه پیش از آغاز آزمون ها جمع آوری شد. یک هفته پس از آن و به دنبال 30 ساعت محرومیت از خواب، بار دیگر آزمون ها انجام گرفتند. به منظور تجزیه وتحلیل آماری داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 20 و آزمون t همبسته (به منظور بررسی تغییرات درون گروهی) استفاده شد. سطح معناداری آزمون 05/0>P در نظر گرفته شد.نتایج آزمون t همبسته نشان داد که 30 ساعت محرومیت از خواب، موجب کاهش معنادار اوج، میانگین و حداقل توان بی هوازی می شود، درحالی که سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C، لاکتات خون و شاخص خستگی را به صورت معناداری افزایش می دهد (05/0>P). با وجود این، این میزان محرومیت از خواب اثر معناداری بر قدرت عضلانی آزمودنی ها نداشت. برای حفظ سلامتی و عملکرد مطلوب ورزشی، کنترل میزان خواب افراد فعال و ورزشکاران ضروری به نظر می رسد. همچنین، پیشنهاد می شود به منظور کاهش شرایط التهابی و در نتیجه کاهش احتمالی عوامل خطرزای قلبی- عروقی، در مورد آثار سوء احتمالی دوره های محرومیت از خواب به افراد مذکور اطلاع رسانی شود.

شیوع فزاینده اضافه وزن و چاقی ابتلا به دیابت را درسراسر جهان افزایش داده است. پژوهش های قبلی آثار فعالیت بدنی و ورزش منظم را در افزایش حساسیت انسولین و بهبود متابولیسم گلوکز تأیید کرده اند؛ اما آثار آن بر هپتوکاین ها به عنوان القاکننده مقاومت به انسولین روشن نشده است؛ بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر هشت هفته تمرین مقاومتی و هوازی بر نیم رخ لیپیدی و سطح سرمی هپتوکاین- پروتئین وابسته به فیبرینوژن مشتق شده از هپاتوسیت (HFREP1 ) در مردان چاق مبتلا به دیابت نوع دو بود. تعداد 34 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو به صورت تصادفی در سه گروه تمرین هوازی (سن83/1 ± 41/52 سال و BMI 33/3± 40/32 کیلوگرم/ مترمربع)، مقاومتی (سن 5/1± 45/52 سال و BMI 20/1± 20/31 کیلوگرم/ مترمربع) و کنترل (سن 13/1± 09/53 سال و BMI        88/2  ± 60/32 کیلوگرم/ مترمربع) قرار گرفتند. گروه های تجربی هشت هفته تمرین مقاومتی و هوازی انجام دادند. در این پژوهش، متغیرهای HFREP1، قند خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله، مقاومت انسولینی، تری گلیسیرید، کلسترول تام، لیپوپروتئین کم چگال و لیپوپروتئین پرچگال، قبل و بعد از دوره تمرینی به ترتیب با روش های آزمایشگاهی الایزا، HPLC و فتومتریک آنزیماتیک اندازه گیری شدند. پس از تعیین نرمال بودن داددها توسط آزمون شاپیرو- ویلک، از آزمونآنالیز کو واریانس و آزمون تعقیبی بانفرونی برای مقایسه داده های سه گروه استفاده شد. همچنین، سطح معناداری برای تمام تحلیل های آماری P < 0.05 درنظر گرفته شد. تمرینات مقاومتی و هوازی، هر دو بر فاکتورهای مقاومت انسولینی و نیم رخ لیپیدی مؤثر بودند و سبب کاهش HFREP1، قند خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله، مقاومت انسولینی، تری گلیسیرید، کلسترول تام و لیپوپروتئین کم چگال شدند؛ در حالی که لیپوپروتئین پر چگال افزایش یافت. همچنین، در تمام فاکتورها به جز مقاومت انسولینی، لیپوپروتئین پر چگال و لیپوپروتئین کم چگال در گروه مقاومتی تغییرات بیشتری در مقایسه با گروه استقامتی مشاهده شد (P > 0.05). هر دو تمرین مقاومتی و هوازی می توانند بر مقاومت انسولینی و نیم رخ لیپیدی مؤثر باشند؛ اما به نظر می رسد تأثیرگذاری تمرینات مقاومتی بر هپتوکاین های موثر بر مقاومت انسولین و نیمرخ لیپیدی بیشتر است.

هدف از این تحقیق، مقایسه نیمرخ فیزیولوژیک و آنتروپومتریک ژیمناست های مرد حرفه ای دو استان کرمان و گیلان و مقایسه آنها با هنجار بود. آزمودنی ها شامل20 ژیمناست مرد حرفه ای از دو استان کرمان و گیلان با میانگین سنی 2/2±2/15 سال، وزن 24/13±35/51 کیلو گرم و قد 36/11±80/161 سانتی متر بودند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (t استیودنت) در سطح معناداری 05/0>P بررسی شدند. یافته ها نشان داد ژیمناست های استان گیلان در انعطاف پذیری و ژیمناست های استان کرمان در سرعت و استقامت عضلات کمربند شانه ای نسبت به دیگری برتری داشتند (05/0>P). در بخش فیزیولوژیک، میانگین های دو استان به طور معناداری پایین تر از هنجار بود و در بخش آنتروپومتریک، ژیمناست ها در قسمت چربی زیرپوستی و طول اندام های فوقانی و تحتانی اختلاف معناداری با هنجار داشتند (05/0>P). براساس نتایج، ژیمناست های این تحقیق در بخش فیزیولوژیک، در سطح پایین تری از هنجار قرار دارند که این امر لزوم توجه هرچه بیشتر مربیان به برنامه های افزایش آمادگی جسمانی و فیزیولوژیک ژیمناست ها را آشکار می کند.

پژوهش حاضر به منظور مقایسه تأثیر زمان های تحت تنش مختلف در مرحله برون گرای فعالیت مقاومتی پویا بر شاخص های کوفتگی عضلانی تأخیری انجام شد. بدین منظور،32 آزمودنی مرد غیر ورزشکار (با میانگین سنی 88/2 ± 71/21 سال، قد 42/21 ± 5/175 سانتی متر، وزن 4/8 ± 87/71 کیلوگرم، شاخص توده بدنی 28/3 ± 60/23 کیلوگرم بر متر مربع و درصد چربی بدن 79/4 ± 18/19) به صورت داوطلبانه در این مطالعه شرکت کردند. شایان ذکر است که آزمودنی ها به صورت تصادفی به چهار گروه با نسبت هایی از بخش درون گرا به برون گرا تقسیم شدند که به ترتیب دارای نسبت های یک به یک، یک به دو، یک به سه و یک به چهار بودند. شاخص های اندازه گیری نیز شامل: کراتین کیناز سرم، لاکتات دهیدروژناژ و درک درد عضلانی بود. شاخص های مورد نظر قبل از فعالیت مقاومتی و 24 و 48 ساعت پس از آن اندازه گیری گردیدند. علاوه براین، تجزیه و تحلیل داده های درون گروهی با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر انجام شد و به منظور بررسی تفاوت بین گروه ها از آزمون ANOVA استفاده گردید. یافته ها نشان می دهد که میزان کراتین کیناز و درک درد در هر چهار گروه در 24 و 48 ساعت پس از فعالیت مقاومتی افزایش معنا داری داشته است (0.05 ≥ P). همچنین، بین گروه یک به یک و یک به دو نیز نسبت به گروه یک به چهار تفاوت معنا داری مشاهده شد ( 0.05≥ P). علاوه براین، میزان لاکتات دهیدروژناژ در هر چهار گروه تنها در 24 ساعت پس از فعالیت افزایش معنا داری داشت (0.05≥P) و تفاوتی بین گروه ها دیده نشد.نتایج حاکی از این است که افزایش زمان تحت تنش به صورت نسبت یک به چهار (سرعت آهسته اجرا) می تواند باعث افزایش تخریب عضلانی و ایجاد کوفتگی عضلانی تاخیری شود.

این پژوهش به منظور تعیین میزان شیوع مصرف مکمل ها و میزان آگاهی و نگرش از عوارض جانبی آن ها در میان اندام-پروران شهر کرج انجام گردید. جامعه آماری، همه اندام پروران شهر کرج بودند که پرسش نامه 25 سوالی (آلفا کرونباخ 84/0) بین 320 اندام پرور مناطق مختلف شهر کرج به عنوان نمونه آماری توزیع گردید. داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی در سطح 05/0≥P مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد 4/82% از این ورزشکاران مکمل مصرف می کنند. همچنین، مشخص شد که سطح تحصیلات، سابقه ورزشی و سابقه قهرمانی افراد شرکت کننده در مطالعه با شیوع مصرف هم بستگی معناداری دارد (05/0≥P)، اما بین سطح تحصیلات، سابقه ورزشی و سابقه قهرمانی با آگاهی و نگرش هم بستگی معناداری مشاهده نشد. بیش ترین مکمل مصرفی، به صورت ترکیبی (46%)، کراتین (9/21%) و پودرهای پروتئین (3/15%) بود. مهم ترین دلیل استفاده از مکمل، افزایش توده عضلانی (54%) و افزایش قدرت (6/25%) بود و مهم ترین منابع کسب آگاهی، مربی (62%) و هم تیمی ها (17%) بودند. اوج شیوع مصرف مکمل، در سنین 16 تا 20 سال مشاهده شد. بر این اساس، استنباط می گردد مصرف بی رویه این مواد در کلان شهر کرج به سبب عدم مشورت ورزشکاران با افراد متخصص و دریافت اطلاعات غلط از افراد حاضر در باشگاه های ورزشی افزایش یافته است. بنابراین، برنامه ریزی آموزشی و اطلاع رسانی برای حل این معضل با محوریت باشگاه های ورزشی و مربیان، ضروری به نظر می رسد.

هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه اثر نوشیدن شیر، شیرسویا و آب بر آب گیری مجدد و زمان رسیدن به خستگی در دختران جوان تمرین کرده بود. هشت دختر تمرین کرده (سن 74/0 ± 37/21 سال، شاخص توده بدن 49/1 ± 062/22 کیلوگرم بر مترمربع، حداکثر اکسیژن مصرفی 83/1 ± 09/43 میلی لیتر بر کیلوگرم در دقیقه) به عنوان آزمودنی در پژوهش حاضر شرکت کردند. آزمودنی ها فعالیت تناوبی را روی تردمیل با شدت 75 درصد ضربان قلب بیشینه در دوره های 20 دقیقه ای برای کاهش وزن 17/0 ± 8/1 درصد توده بدن اجرا کردند و به صورت متقاطع تصادفی یکی از نوشیدنی ها شامل شیر کم چرب، شیر سویا و آب را به میزان 150 درصد توده بدنی ازدست رفته مصرف کردند. نمونه های ادرار در شش مرحله جمع آوری شدند و میزان حجم ادرار و وزن مخصوص ادرار اندازه گیری شد و پس از پایان ریکاوری سه ساعته، آزمون بروس برای بررسی عملکرد ورزشی اجرا شد. حجم کل ادرار تولیدی در دو آزمون شیر و شیرسویا در مقایسه با آزمون آب کاهشی معنادار داشت (P < 0.05). تعادل خالص مایع بدن در دو آزمون شیر و شیر سویا در مقایسه با آزمون آب به طور معنا داری مثبت بود (P < 0.05). همچنین، زمان رسیدن به خستگی، در هر دو آزمون شیر و شیر سویا نسبت به آزمون آب بیشتر بود (P < 0.05)؛ باوجوداین، بین دو نوبت شیر و شیرسویا تفاوتی معنا دار در حجم کل ادرار تولیدی، تعادل خالص مایع بدن و زمان رسیدن به خستگی وجود نداشت (P > 0.05)؛ بنابراین، باید گفت که هر دو نوشیدنی شیر و شیر سویا به بهبود آب گیری مجدد و تعادل مایعات پس از فعالیت ورزشی منجر می شوند و می توانند سبب بهبود عملکرد ورزشی شوند.

زمینه و هدف : فعالیت های ورزشی احتمالاً می توانند بر شاخص های خونی مرتبط با عملکرد اثر بگذارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر یک جلسه تمرین شبه رقابتی بر شاخص های هماتولوژیک اعضای تیم ملی ایروبیک ژیمناستیک انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه نیمه تجربی 7 نفر از اعضای تیم ملی ایروبیک ژیمناستیک مردان ایران با میانگین سنی 1/72± 22/87 سال، وزن 3/50±68/50 کیلوگرم و قد 4/80± 172/50 سانتی متر، به صورت داوطلبانه شرکت کردند. جلسه تمرینی حدود 32 دقیقه به طول انجامید که شامل: 10 دقیقه گرم کردن عمومی، 1دقیقه و 45 ثانیه انجام حرکات اختصاصی به صورت گروهی همراه با موزیک، 10 دقیقه گرم کردن اختصاصی، 6 دقیقه مرور حرکات، 4 دقیقه استراحت و تمرکز و در پایان برنامه اصلی، مسابقه به مدت 1 دقیقه و 45 ثانیه بود. پیش و بلافاصله پس از تمرینات ویژه، مقدار 10 میلی لیتر خون از ورید بازویی ورزشکاران اخذ گردید. از t همبسته جهت بررسی متغیرهای هماتولوژیکی در مراحل پیش و پس آزمون استفاده شد ( 05/p<0). یافته ها: پس از جلسه تمرین شبه رقابتی ایروبیک ژیمناستیک، تعداد گلبول های سفید خون (01/p=0). درصد پلاکت های خون ( 02/p=0)، و تعداد لنفوسیت ها ( 001/p=0) به طور معنی دار افزایش یافتند؛ اما سایر متغیرهای هماتولوژیک، تغییر معنی داری نکردند ( 05/p>0). نتیجه گیری: با توجه به عدم تغییر عمده شاخص های هماتولوژیک مورد بررسی در پژوهش حاضر، به نظر می رسد اجزاء برنامه فعالیت شبه رقابتی اختلالی در عوامل خونی به واسطه نوع فعالیت ایجاد نمی کند.