حسینعلی بای

حسینعلی بای

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۲ مورد از کل ۱۲ مورد.
۱.

افساد فی‌الارض چیست، مفسد فی‌الارض کیست؟

نویسنده:

کلید واژه ها: محاربه تکرار جرم افساد فی‌الارض مفسد فی‌الارض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲۵۷۴
ثنویت یا یگانگی دو موضوع محاربه و افساد فی‌الارض از مباحث بسیار مهم فقه جزایی است. برخی متون فقهی و نیز برخی قوانین به تبع قرآن کریم این دو عنوان را در کنار هم ذکر کرده‌اند، به گونه‌ای که موهم این معناست که این دو، یک جرم به شمار می‌روند. در مقابل برخی از فقیهان در ضمن بحث از جرائمی نظیر به آتش کشیدن منازل، تکرار قتل بردگان و غیر مسلمانان و ... متعرض عنوان افساد شده و مرتکبان اعمال مزبور را به عنوان مفسد فی‌الارض مستحق مجازات قتل یا قطع دانسته‌اند. در پاره‌ای مواد قانونی نیز افساد فی‌الارض جرم مستقلی از محاربه تلقی شده است. نوشتة حاضر با مفروض دانستن دوگانگی محاربه و افساد فی‌الارض، به تبیین معنای افساد و مفسد فی‌الارض می‌پردازد.
۲.

قلمرو مسئولیت بیت‌المال در پرداخت دیه

نویسنده:

کلید واژه ها: بیت‌المال دیه جراحت ارش جنایت فاضل دیه دیه مغلظه خسارت افزون بر دیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳۸۷
اصل شخصی بودن مسئولیت اقتضا می‌کند که در صورت وقوع جنایتی بر نفس یا مادون نفس مسئول پرداخت دیه تنها شخص جانی باشد. این اصل در مواردی استثنا شده است مثل ضمان عاقله و اقارب. یکی از موارد استثنا بیت‌المال است که در مواردی مسئول پرداخت دیه جنایتی است که دیگری انجام داده است. گرچه درباره مبانی مسئولیت بیت‌المال اختلاف نظر وجود دارد, اما در این مقاله با مسلم دانستن این مسئولیت, به بررسی قلمرو آن پرداخت شده است و در این رهگذر مسئولیت بیت‌المال نسبت به دیه مغلظه, فاضل دیه, دیه جراحات (مادون نفس), ارش و خسارات افزون بر دیه, مورد بحث و بررسی واقع شده است.
۳.

مبانی‌ پرداخت دیه از بیت‌المال

نویسنده:

کلید واژه ها: بیت‌المال پرداخت دیه قاعدة لایبطل قاعدة الضمان بالخراج مسئولیت بیت‌المال قصور حکومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹۳۳
ادله و براهین مختلفی در توجیه و تفسیر پرداخت دیه از بیت‌المال که از مصادیق روشن مسئولیت ناشی از عمل غیر است، بیان شده است. مهم‌ترین مبنای این مسئولیت در متون روایی و فقهی، قاعدة «لایبطل دم امری مسلم» یا هدر نرفتن خون مسلمان، شناخته شده است. قاعدة «الضمان بالخراج» یا تلازم بین انتفاع از نتایج یک شیء با پرداخت خسارات به وجود آمده از طرف آن، را می‌توان مبنای دیگری برای مسئولیت بیت‌المال بر شمرد که مورد تصریح روایات قرار گرفته است. قصور حکومت در ایفای وظایف خویش که منجر به بروز حادثه و جنایتی شده و وجود برخی از ملاحظات اجتماعی، سیاسی و عاطفی، از دیگر مبانی مسئولیت بیت‌المال در پرداخت دیه است.
۴.

سیری در مستندات فقهی جرم‌انگاری افساد فی ‌الارض

نویسنده:

کلید واژه ها: محاربه فساد فی الارض مفسد فی الارض جرمانگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۳۸
جمعی از فقها بر این باورند که افساد فی الارض و محاربه جرم واحدی است، اما در مقابل جمعی از فقیهان را اعتقاد بر آن است که «افساد فی الارض» عنوان مجرمانة مستقل و جدا از محاربه است. مستند این دیدگاه، آیات 32 و 33 سورة مائده، آیات وارد شده در موضوع فتنه، بخشی از خطبة قاصعه، روایت فضل بن شاذان، روایت ابن عبید، ادلة وارد در مبحث امر به معروف و نهی از منکر و ادلة وارد در تکرار جرائم تعزیری است. همچنین روایات موجود در ابواب مختلف فقه که موضوع آنها بر «مفسد فی الارض» تطبیق داده شده است، از دیگر مستندات اندیشة این دسته از فقیهان است.
۵.

بررسی فقهی و حقوقی هرزه نگاری در فضای مجازی

کلید واژه ها: جرم رایانه ای هرزه نگاری پورنوگرافی رایانه ای محتویات مستهجن محتویات مبتذل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۸۲ تعداد دانلود : ۲۷۷۹
پورنوگرافی یا هرزه نگاری یکی از مصادیق جرایم رایانه ای است که در مفهوم عام به معنای محتویاتی است که عمدتاً به قصد تحریک جنسی ارائهمی شود. تولید، انتشار، توزیع و معامله محتویات مستهجن یا مبتذل، آشکارترین مصداق های پورنوگرافی اند. با توجه به شیوع رفتارهای پیش گفته در فضای مجازی و لزوم صیانت اجتماع در برابر این گونه ناهنجاری ها، قانون جرایم رایانه ای ـ پس از سال ها بحث و بررسی ـ در سال 1388 و در 56 ماده به تصویب رسید که ماده 14 آنبه موضوع پورنوگرافی اختصاص دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، نوشته حاضر به بررسی فقهی وحقوقی این جرم می پردازد.
۷.

تأملی در قاعده ""دیه شکستگی استخوان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: دیه شکستگی استخوان دیه شکستگی روایت ظریف

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق جزا و جرم شناسی حقوق جزای اختصاصی
  2. حوزه‌های تخصصی حقوق فقه و حقوق مباحث فقهی –کیفری
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه کیفری دیات
تعداد بازدید : ۱۶۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۴۱
مشهور فقهای امامیه معتقدند: «دیه شکستگی استخوان هر عضو، در صورتی که شکستگی به طور کامل بهبود نیابد، یک پنجم دیه همان عضو و در صورتی که که به صورت کامل و بدون هیچ عیب و نقصی بهبود یابد، چهار بیست وپنجم دیه همان عضو است». این گزاره و قاعده فقهی معروف و پذیرفته شده از چنان جایگاهی نزد فقها به خصوص فقهای متقدم برخوردار است که در میان اکثریت ایشان، تلقی به قبول شده است و کمتر فقیهی به بررسی تفصیلی مدرک و مفاد این قاعده پرداخته است. در نوشتار حاضر، ضمن مفهوم شناسی شکستگی و اقسام آن، به بررسی مدرک و مستند قاعده مزبور و تبیین استثنائات آن در فرض حجیت و تمامیت این قاعده خواهیم پرداخت و در این مقام مباحث حقوقی را نیز از نظر دور نخواهیم داشت.
۱۱.

بررسی قاعده دیه کوبیدگی استخوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دیه استخوان دیه کوبیدگی کوبیدگی استخوان قاعده کوبیدگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۷ تعداد دانلود : ۴۵۳
قاعده «دیه کوبیدگی استخوان» که مقرر می دارد: «دیه کوبیده شدن استخوان هر عضوی، در صورت عدم بهبودی یا بهبودی ناقص، یک سوم دیه آن عضو و در صورت بهبودی کامل و بدون نقص، چهارپنجم دیه کوبیدگی یا به عبارتی چهارپنجم از ثلث دیه آن عضو است»، یکی از چند قاعده مربوط به صدمات استخوان هاست. این قاعده از شهرت فتوایی بالایی برخوردار است و در قانون مجازات اسلامی سال های 1370 و 1392 نیز وارد شده است. در نوشتار حاضر ضمن تبیین قاعده مزبور و برخی فروعات مربوط به آن، مدارک و مستندات این قاعده خصوصاً دلالت و سند روایت ظریف بن ناصح که مهم ترین مدرک این قاعده است را بررسی کرده ایم و در نهایت نیز با خدشه در مستندات قاعده مزبور و ناتمام دانستن سند و دلالت آن، به این نتیجه رسیده ایم که در بحث دیه کوبیدگی استخوان هر عضو، در صورت وجود نص خاص با توجه به مفاد همان روایت، دیه و در صورتی که نص خاصی وجود نداشته باشد، ارش تعیین می شود.
۱۲.

مسئولیت بیت المال در پرداخت دیه بر اساس قاعده هزینه- فایده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: پرداخت دیه بیت المال الضمان بالخراج ارث دیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۳۱
مسئولیت بیت المال در پرداخت دیه ، مبانی یا ادله متعددی دارد . قاعده لا یبطل یا هدر نرفتن خون مسلمان، انتساب جنایت به حکومت یا کارگزاران حکومتی، و نیز قاعده الضمان بالخراج یا قاعده هزینه- فایده از ان جمله است. مطابق قاعده اخیر که موضوع این نوشتار است، هرگاه شخصی، فایده ومنفعتی از چیزی یا کسی ببرد در قبال این منفعت ، تعهد و مسئولیتی متوجه اوست. مسئولیت بیت المال در پرداخت دیه ی جنایات شهروندان غیر مسلمانی که خود متمکن از پرداخت نیستند و نیز پرداخت دیه جنایات خطایی مرتکبینی که وارثی غیر از حاکم اسلامی ندارند، مطابق مدلول برخی از روایات و فتاوی فقها، به دلیل آن است که یا افراد مزبور مکلف به پرداخت مالیاتهای خاص (جزیه) به حکومت اسلامی بوده و یا میراث و ماترک آنها به بیت المال می رسد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان