حمزه علی نورمحمدی

هدف: در این پژوهش وضعیت توانمندسازی روانشناختی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر تهران و ارتباط آن با منابع خودکارآمدی به عنوان یک عامل موثر بر توانمندسازی روان شناختی بررسی شده است. روش/ رویکرد: این پژوهش که به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ روش اجرا یک تحقیق پیمایشی است، به روش سرشماری و با استفاده از پرسشنامه های استاندارد توانمندسازی روان شناختی 109 کتابدار کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران مورد بررسی قرار گرفتند و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن بود که وضعیت توانمندسازی روان شناختی کتابداران به عنوان یک کل با میانگین 065/5 در سطح مطلوب و در سایر ابعاد آن به ترتیب در بعد شایستگی با میانگین 09/6 در سطح بسیار مطلوب، در بعد احساس معنی داری با میانگین 01/6 در سطح بسیار مطلوب، در بعد احساس موثر بودن با میانگین 48/5 در وضعیت مطلوب و در بعد احساس اعتماد با میانگین 04/5 در سطح مطلوب قرار داشتند. همچنین میان عامل منابع خودکارآمدی و توانمندسازی روان شناختی با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون مشخص گردید که رابطه معناداری وجود داشت. اصالت/ ارزش: این مقاله یکی از اولین مطالعات مروری است که بر عوامل روانشناختی انتصاب مدیران کتابخانه های دانشگاهی تمرکز می کند. همچنین، مدل مفهومی ارائه شده در این مقاله نیز یکی از ارزش های این مقاله به شمار می آید. کاربرد اجرایی: مدل مفهومی می تواند برای سیاست گذاری های انتصاب مدیران کتابخانه های ایران مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: این پژوهش قصد دارد ماهیت میان رشتگی مقاله های چهار حوزه نانو، زیستی، شناختی و اطلاعات را براساس تکنیک هم استنادی شناسایی کند. روش: این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و ازنظر روش، توصیفی بوده و از تکنیک هم استنادی استفاده کرد. جامعه آماری، مقاله های ایران به زبان انگلیسی در قالب مقاله در چهار حوزه فناوری نانو (21393 مقاله)، زیستی(27578)، شناختی (16358) و اطلاعات (3535) سال های ۲۰۰1 تا ۲۰۱۵ که در اسکوپوس نمایه شده است. شاخص های مورداستفاده شامل تأثیرگذاری و تأثیرپذیری، شاخص شمول (دربردارندگی)، نظریه گراف، درخت پوشای بیشینه و کمینه است. یافته ها: بالاترین امتیاز شاخص شمول متعلق به حوزه اطلاعات در ترکیب «اطلاعات - زیستی» است. بالاترین تعداد استناد مشترک، مربوط به ترکیب حوزه های «نانو - اطلاعات - زیستی» است. تأثیرپذیری حوزه اطلاعات از سایر حوزه ها و تأثیرگذاری حوزه نانو بر سایر حوزه ها بیشتر است. نتیجه گیری: دو حوزه نانو و زیستی به میزان زیادی این قابلیت را دارند که از آثار نویسندگان مشترکی جهت استناد به مقاله های خود بهره مند شوند. در ترکیب سه گانه «نانو - اطلاعات - زیستی»، از بُعد استناد بین نویسندگان مشترک، هماهنگی یا میان رشتگی بیشتری دیده می شود و امکان بیشتری جهت بهره گیری از آثار نویسندگان به منظور استناددهی در مقاله های خود را دارند.

هدف: جهان کوچک یکی از نظریه هایی موجود در زمینه تحلیل شبکه اجتماعی است و متشکل از خوشه هایی است که دارای ارتباطات سراسری هستند. وجود چنین وضعیتی در یک شبکه سبب گردش مناسب اطلاعات در میان اعضای شبکه می شود که می تواند بهره وری شبکه را افزایش دهد. بر همین مبنا، هدف مقاله حاضر بررسی شناخت ساختار در شبکه وب سایت های برتر دانشگاه های ایران است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع وب سنجی بوده که با تحلیل شبکه وب سایت های دانشگاه های برتر کشور با استفاده از شاخص های تحلیل شبکه انجام شده است. جامعه آماری شامل 199 دانشگاه برتر کشور از منظر وبومتریکس به علاوه وب سایت مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی بوده و تحلیل با استفاده از نرم افزار وب آنالیست صورت گرفته است. یافته ها : بیش ترین مقدار تعداد پیوندهای دریافتی 45 بوده و کم ترین مقدار صفر است. دانشگاه تهران رتبه اول و مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و دانشگاه تربیت مدرس به طور مشترک در رتبه دوم قرار دارند و بیش ترین مقدار پیوندهای خروجی 147 بود. وب سایت مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی با 147 پیوند خروجی در رتبه اول قرار دارد. در آخر مقادیر جهان کوچک برابر 685085/7 برآورد شد. نتیجه گیری : نتایج نشان می دهد که به نوعی مدل جهان کوچک (اصطلاحی که برای شبکه ها نیز می توان در نظر گرفت)، در شبکه وب سایت های کشور وجود دارد. بنابراین، ساختار مناسب ارتباطی در میان وب سایت های دانشگاهی کشور برقرار شده است و نیاز به روزآمدسازی و تقویت این ارتباط احساس می شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف اولویت بندی عوامل موثر بر انتصاب مدیران کتابخانه های دانشگاه های دولتی تهران با استفاده از فرایند تحلیل شبکه انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی در سال های 1393 تا 1394 انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش 34 نفر از اعضای هیئت علمی گروه های علم اطلاعات و دانش شناسی، 12 نفر از مدیران و 315 نفر از کارکنان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تهران است که مدیران و اعضای هیئت علمی به صورت سرشماری و 175 نفر از کارکنان کتابخانه های مرکزی به صورت نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک های تصمیم گیری فرایند تحلیل شبکه با استفاده از نرم افزار Super Decisions 2.0.8 استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که در معیارهای مربوط به عوامل شغلی، «داشتن سابقه ارتقاء علمی و اداری» ازنظر اولویت مهم ترین معیار و «تخصص» دارای کمترین اولویت بوده و در معیارهای مربوط به عوامل سازمانی، «آگاهی نسبت به فناوری سازمانی» مهم ترین معیار و «شناخت سیستم بودجه» دارای کمترین اولویت بوده است. همچنین در معیارهای مربوط به عوامل محیطی، «آگاهی نسبت به عوامل اقتصادی» مهم ترین معیار و «آگاهی نسبت به عوامل تکنولوژیکی» دارای کمترین اولویت بوده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که داشتن سابقه شغلی و ارتقاء علمی به عنوان مهم ترین عامل موثر و مفید و تخصص گرایی به عنوان ضعیف ترین عامل مؤثر در انتصاب مدیران کتابخانه های دانشگاهی می باشد.

هدف: تعیین تأثیر مؤلفه های رابط کاربر - وب سایت موثر بر تعامل در وب (مورد مطالعه کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران) بر میزان استفاده کاربران از وب سایت جهت بازیابی اطلاعات است. روش: جامعه آماری در قسمت کیفی ، خبرگان کتابخانه ملی بوده و نمونه گیری در مرحله کیفی از نوع هدفمند و تعداد نمونه ها بر اساس کفایت نظری مشخص شد. در قسمت کمی نیز جامعه آماری، تمامی کاربران کتابخانه ملی شهر تهران بود که براساس جدول مورگان تعداد ن 384 نفر به دست آمد. همچنین داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری و با استفاده از مدل معادلات ساختاری، نرم افزار اس پی اس اس، و لیزرل تحلیل شد. یافته ها: نتایج معادلات ساختاری نشان داد که تأثیر مؤلفه های رابط کاربر - وب سایت بر تعامل در وب مثبت و معنادار است و با توجه به نتایج آزمون فریدمن طراحی فنی وب سایت بیشترین تأثیر در انگیزش کاربران به استفاده از وب سایت کتابخانه ملی را داشته است. ارزش/اصالت تحقیق: از نظر کاربران، تمامی مولفه های مورد مطالعه در استفاده مجدد آنها از وب سایت کتابخانه ملی دارای اهمیت بسیار بالایی هستند. لذا توصیه می شود،که طراحان و کارشناسان کتابخانه ملی در زمان طراحی رابط کاربر –وب سایت توجه خود را به معیارهای مطرح شده در این پژوهش و اصول کاربر مدار بودن معطوف نمایند.