طاهره شکوهی

آیـت الـله‌العظمی حاجی میرزا حسن آقا مجتهد تبریزی، رئیس حوزه علمیه بزرگ تبریز، و رهبر مشروعه خواهان آن شهر در عصر مشروطیت است.او سال 1268 در تبریز متولد شد و پس از فراگیری دروس مقدماتی به نجف رفت و آنگاه به زادگاه خود بازگشت. وی، پرچم قیام عدالتخواهی را در آذربایجان برافراشت و با حمایت جد‌ی و پیگیر خود از رهبران قیام عدالتخانه در پایتخت، به پیشبرد قیام خدمتی شایان کرد. پس از تأسیس مجلس و مشروطه نیز، بر سر «اسلامیت» رژیم نوین، با عناصر تندرو و سکولار تبریز درگیر شد و این امر به هجرت معترضانه او (و علمای بزرگ تبریز) از آن شهر انجامید. مجتهد شخصاً به تهران رفت و با شیخ فضل‌الله نوری در انتقاد از مشروطه خواهان افراطی همآوا شد و زمینه‌ساز حوادثی شد که شرح آن در تواریخ آمده است.

میرزا نصرالله خان نوری معروف به آقاخان ملقب به اعتمادالدوله فرزند میرزا اسدالله خان نوری در سال 1222 ق. متولد شد. او مدت 33 سال (1242 1275 ق)‌ در دربار 3 تن از پادشاهان قاجار (فتحعلی‌شاه محمدشاه ناصرالدین شاه)‌ مشاغل و مناصبی چون وزارت لشکر (وزارت جنگ)‌ و صدراعظمی را عهده‌دار بود.

زبیگنیو برژینسکی zbigniew Brzezinski از دولتمردان و تحلیلگران سیاسی آمریکا ، سال 1928 در ورشو (لهستان)‌ به دنیا آمد. مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد‌ را در سال‌های 1949 و 1950 در رشته علوم سیاسی از دانشگاه مک‌گیل دریافت کرد و سال 1953 دکترای خود را در هاروارد اخذ نمود و سال 1958 به تابعیت کشور آمریکا درآمد.

در جریان مبارزات مردم در سال‌های 41 تا 43 که از شورش بر تصویب‌نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی آغاز شد و با تبعید امام در 13 آبان 1343 به ظاهر خاتمه یافت، ‌شخصیت‌های متعددی به ایفای نقش‌‌های مثبت و منفی پرداختند.

حسان‌الله خان دوستدار، فرزند میرزاعلی‌اکبر حافظ الصحه در 1263 در خانواده‌ای منتسب به بهائیت در ساری چشم به جهان گشود. تحصیلات خود را در مدارس تربیت و سپس دارالفنون به پایان برد و زبان فرانسه را در آنجا آموخت و مدتی معلم فرانسه فرزندان حاجی میرزا یحیی‌خان املشی بود. در جوانی به افکار آزادیخواهانه گرایش پیدا کرد و پس از مشروطیت در 1325 ق. به عضویت «انجمن حقیقت» از انجمن‌های مشروطه‌خواه ساری درآمد. وی در دوره موسوم به استبداد صغیر و در جریان فتح تهران از جمله مجاهدان گیلان بود.

جمشید آموزگار فرزند حبیب‌الله آموزگار (سناتور)‌ در سال 1302 شمسی در تهران به دنیا ‌آمد. وی پس از اتمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه وارد دانشکده‌های فنی و حقوق دانشگاه تهران شد و سال 1322 در بحبوحه جنگ جهانی دوم برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در دانشگاه <کرنل> آمریکا ثبت‌نام نمود و در رشته مهندسی بهداشت و هیدرولیک درجه دکتری گرفت و مدت 3 سال در سمت دانشیار همان دانشگاه تدریس کرد.