محبوبه اسماعیلی

درعصرصفویه کثرت بناهای مذهبی وفرهنگی از جمله مساجد با کارکردهای منحصر بفرد آن حاکی از توجه این حکومت به اعمال سیاستهای دینی در مدیریت رفتارهای اجتماعی است. اینوع مدیریتهای دینی یکی از عوامل تثبیت قدرتها وبقای بیشتر آنها بوده است. هرچند در حکومتهای پیشین نیز چنین سیاستهایی اعمال شده است اما رسمی شدن تشیع دراین دوره کارکردهای متفاوت تری را برای مساجد رقم زد که وجوه تمایز آن را نسبت به اعصار قبل نشان می دهد.آمار ارائه شده از مساجد این دوره بخصوص درنیمه اول بخوبی این واقعیت راعیان می سازد که دین درحیات اجتماعی وسیاسی جامعه ایران کارکرد اساسی داشته است وصفویان توانسته اند با استفاده از پتانسیلها وظرفیتهای موجود درچنین مکانهایی به اهداف مذهبی ،سیاسی واجتماعی خویش دست یابند. یافته های تحقیق نشان می دهد درکنار صفویان فقهای شیعه موفق شدند ازطریق کارکردهای عبادی،تربیتی وآموزشی مساجد، آموزه های تشیع را درجامعه ایرانی گسترش دهند ودراین حوزه بخشی از مدیریت رفتارهای اجتماعی را برعهده گیرند وآموزه های فقه شیعه را درمساجد به عموم مردم یاد دهند.

از قرن نهم، فضای استعاری و آرمانی مناسبی برای باز تولید گفتمان مهدویت به عنوان رکن اصلی تشیع فراهم شد. این گفتمان از طریق خرده گفتمان های گوناگون، موفق شد حاکمیت مستقر گفتمان تسنن را به حاشیه راند و با هِژمونیک شدن و سلطه حکومت صفویه در قالب مهدویت غالیانه با دال مرکزی سلطنت و با دال ها و نشان های مختلف تشکیل شود. هم زمان با شکل گیری این گفتمان، فقهای شیعه، گفتمان مهدویت امامیه را با دال مرکزی امامت با نشانه های مختلف مفصل بندی کردند و با غیریت سازی، کوشیدند گفتمان مهدویت غالیانه را به حاشیه رانند. در این پژوهش تلاش شده است منازعات گفتمانی در متون تاریخی و فقهی، در نیمه نخستین عصر صفوی با تکیه بر چارچوب نظری لاکلا و موفه تحلیل و تفسیر و علت این تنازعات را بازگوکرد. کلیدواژگان: مهدویت، عصر غیبت، صفویه، متون فقهی، متون تاریخی.

تربیت یکی از مباحث مورد توجه ادیان و مکاتب مختلف در طول قرون و اعصار بوده است یکی از مهمترین ابعادتربیت، بعد تربیت فرهنگی است. برای تربیت فرهنگی بهترین دوران، دوران کودکی است. این تحقیق در راستای بررسی نقش فعالیت های فرهنگی مدارس در تربیت فرهنگی دانش آموزان درآموزش و پرورش منطقه 5 شهر تهران انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر  هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی  و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و تحلیلی است. جامعه آماری دانش آموزان  پسر مقطع متوسطه می باشند. تعداد آنها حدودا 1500 نفر که(بر اساس شیوه نمونه گیری مندرج در جدول مورگان) تعداد 306 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. سپس بر اساس مدل مفهومی پژوهش، سوالات و فرضیه های پژوهش، با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی، توصیف داده ها در دو بخش متغیر های زمینه ای و متغیر های اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی ، جهت بررسی فرضیه های تحقیق از آزمون همبستگی اسپیرمن (ناپارامتری) استفاده شده است. با توجه به مثبت بودن علامت ضریب رگرسیونی می توان گفت فعالیت های فرهنگی مدارس بر تربیت دانش آموزان درآموزش و پرورش منطقه 5 شهر تهران تاثیر مثبت دارد. تربیت فرهنگی در حوزه بینشی دانش آموزان دارای رتبه اول می باشد و متغیر تربیت فرهنگی در حوزه رفتاری دانش آموزان دارای رتبه آخر می باشد.

تربیت یکی از مباحث مورد توجه ادیان و مکاتب مختلف در طول قرون و اعصار بوده است. تربیت ابعاد مختلفی را داراست که یکی از مهمترین این ابعاد، بعد تربیت فرهنگی است. برای تربیت فرهنگی نیز بهترین دوران، دوران کودکی است. زیرا این دوران زمان و فرصتی بسیار مناسب برای انواع یادگیری های فرهنگی است و روند تغییرات فرهنگی در سال های کودکی از سرعت بیشتری برخوردار است. تحقیق حاضر با هدف واکاوی آموزه های فرهنگی نهج البلاغه و به منظور ارائه مدلی برای تربیت فرهنگی انجام شده است. این مطالعه از نوع مطالعات کیفی بوده و روش اجرای آن، نظریه پردازی داده بنیاد می باشد. جامعه آماری پژوهش عبارت از کلیه خطبه ها، نامه ها و حکمت های نهج البلاغه می باشد که از میان آن ها ۳۰ خطبه، نامه و حکمت بر اساس نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و مورد تحلیل محتوا قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها توسط رویکرد سیستماتیک (منظم) اجرا گردید و مراحل 3 گانه کدگذاری انجام شد. در مرحله کدگذاری باز، ۷۱ مقوله به دست آمد که این مفاهیم در مرحله کدگذاری محوری در 10 دسته طبقه بندی شدند. در مرحله کدگذاری انتخابی، طبقه اصلی یا محوری تحت عنوان ایمان به خدا و آخرت انتخاب شد و به عنوان مقوله کانونی، ارتباطش با سایر طبقات از جمله دوری از رذایل اخلاقی، پرورش فضایل اخلاقی، مردم داری و متعادل بودن مورد بررسی قرار گرفت. پس از این مراحل و با استناد به یافته های پژوهش؛ مبانی، اصول و روش های تربیت فرهنگی استخراج شده از آموزه های نهج البلاغه در قالب مدل پیشنهادی ارائه گردید.

تمثیل و کاربرد آن در ادب پارسی سابقه ای دیرینه ای دارد و یکی از کسانی که از این توانمندی ادب پارسی توانمندانه استفاده کرده است مولانا جلال الدین محمد بلخی است. او با شوقی وافر و شوری عارفانه می خواهد عرفان عملی را به مریدان و شیفتگان راه طریقت و حقیقت آموزش دهد و در این رسالت خطیر خویش برای بیان مفاهیم والا از تمثیل بهره جسته است. وی مفاهیم ژرف و عمیق عرفانی را درقالب قصه ها و حکایات شیرین بیان می کند که این حکایات شیرین گاه از زبان جانوران و حیوانات بیان می شود و شخصیت های داستان حیوانات اهلی یا وحشی هستند. از آنجا که بررسی تمثیل و قصه سرایی در مثنوی پر اهمیت است، در این مقاله، نخست به ارائه تعریفی از تمثیل پرداخته می شود و سپس از اهداف و مقاصدی یاد می شود که مولانا از توسل به تمثیل در نظر داشته است و در ادامه، حکایت تمثیلی «طوطی و بازرگان» به نثر می آید وبعد به ابیات منظوم آن تمثیل پرداخته می شود و نقش های نمادین و سمبلیک آن مورد بررسی قرار می گیرد.

 تعاملات پیچیده بین بازیگران صنایع، نیازمند یک بستر هوشمند، به منظور ساماندهی کارا و دقیق اطلاعات، می باشد. فناوری بلاکچین، پتانسیل ایجاد تغییرات بنیادی در سازمان ها را دارد. مسئله ای که این تحقیق قصد دارد به آن بپردازد این است که با استفاده از فناوری بلاکچین چگونه می توان پیچیدگی های هماهنگیِ تعاملات سازمان تأمین اجتماعی، در راستای فرایند مدیریت اطلاعات ، تسهیل نمود؟ جوهره منطقی پژوهش نظریه کنشگر_شبکه و استراتژی عملی پژوهش، آینده پژوهی است. داده های پژوهش، بر مبنای روش تئوری زمینه ای، گردآوری و تحلیل شد. نمونه گیری مبتنی بر هدف، بین 36 نفر از خبرگان، تا اشباع نظری، استمرار یافت؛ سپس فرایند ساخت سناریو بر اساس روش ماتریس شبکه جهانی کسب وکار، تا رسیدن به سناریوی ایده آل ادامه یافت. پس از استخراج انواع سناریوهای سازمان پس از پیاده سازی بلاکچین، به روش سناریونویسی، در سناریوی ایده ال سازمان مشخص شد سازمان می تواند به بهترین نحو این فناوری را در ارتباط با سایر بخش های مرتبط با خدمات سازمان، پیاده سازی و از مزایای آن استفاده نماید. با حضور کنشگران شبکه و تشکیل بلاکچین مجاز، تمام سازمان هایی که رویه های کاری اشتراکی دارند، قادرند به اطلاعات لازم برای تسهیل رویه های کاری خود، در حداقل زمان و با حداکثر سرعت، دست یابند. گردش اطلاعات در شبکه به این صورت، بسیار روان می باشد و بسیاری از روال های دست و پاگیر، عملا حذف  می شوند.