حجت الله عباسی

چرخش رسانه های جدید و سوگیری آن ها در اقتدار زدایی و حرکت بر مدار خودمختاری کاربران، آوردگاه نوینی را خلق کرده است. با زایل شدن فرآیند دروازه بانی اطلاعات در شبکه های اجتماعی، مخاطره در کنشگری اجتماعی به شدت تقلیل یافته و عصر جدیدی برای ظهور گفتمان های با هویت مقاومت و جهت گیری تروریستی در این شبکه ها آغاز شده است. گروه تروریستی داعش به عنوان نسل دوم تروریسم جهانی، از طریق پوشش رسانه ای خشونت سیاسی با انگاره های مرگ در شبکه های اجتماعی، استراتژی ایجاد رعب و وحشت در اذهان عمومی را عملیاتی کرده و گونه جدید «تروریسم رسانه ای در شبکه های اجتماعی» را نمایان کرده است. کنشگری با سوگیری ضد قدرت این گروه در شبکه های اجتماعی، طلیعه ظهور چالش هایی مانند ناامنی و بی ثباتی، اختلافات مذهبی و قومی، شکاف های اجتماعی و پیش بینی ناپذیری امور در جوامع شده است. در این مقاله چالش های ناشی از «تروریسم رسانه ای در شبکه های اجتماعی» تبیین شده است و مدل «دروازه بانی خودگزین» به عنوان مدلی معطوف به مسائل خرد در شبکه های اجتماعی برای کنترل ژانر خشونت سیاسی و افراط گرایانه تروریستی ارائه شده است. داده های این پژوهش با استفاده از مطالعات تاریخی و اسنادی مشتمل بر مقالات، پژوهش ها، کتاب ها و همچنین پایش اقدامات تروریستی مهم گروه داعش در سال 1394 در گروه توییتر و فیس بوک گردآوری شده و از طریق تحلیل اسنادی و تحلیل ثانوی تجزیه و تحلیل شده است.

فرایند تولید و پخش خبر دارای مراحل متعددی است که از جمع‌آوری و پردازش اطلاعات آغاز می‌شود و به محصول نهایی، یعنی پخش خبر پایان می‌پذیرد. مهندسی خبر، طراحی کاربردی است که با طراحی و بهبود سیستم‌های در برگیرنده انسان و اطلاعات و تجهیزات در ارتباط است و تلاش می‌کند با درآمیختن علوم و فنون خبری و روش‌های علوم مهندسی، نتایج حاصل از این سیستم‌ها را هوشمندانه بهینه‌ کند. اهداف مهندسی خبر، ایجاد بستری مناسب جهت جامع‌نگری، پربارسازی، نوآوری، کیفیت، سرعت و بهره‌وری در تولید و پخش خبر است. جهت نیل به‌این اهداف، هفت مرحله به عنوان مراحل اجرایی پیشنهاد شده است که از برنامه‌ریزی تولید خبر آغاز شده و به تدوین و پخش خبر پایان می‌پذیرد.

شبکه های اجتماعی علاوه بر تولید و انتشار اطلاعات بستر مناسبی برای مدیریت سازمانی محسوب می شوند. گروه دولت اسلامی (داعش) اهداف تروریستی را از طریق شبکه های اجتماعی بویژه فیس بوک و توییتر به پیش می برد. این گروه اقداماتی مانند جذب و سازمان دهی نیروها، برنامه ریزی و اجرای عملیات، نظارت و کنترل، هدایت و رهبری، ارتباطات و هماهنگی عملیات تروریستی را از طریق دورکاری در شبکه های اجتماعی به پیش می برد. شبکه های اجتماعی توییتر و فیس بوک برای گروه داعش اهداف، مزیت ها و کارکردهای تأثیرگذاری دارند. اهداف گروه داعش در این شبکه ها مشتمل بر جلب توجه، کسب مشروعیت و مقبولیت، هویت سازی، اعلام موجودیت و کسب قدرت هستند. مزیت ها شامل مخاطبان جهانی، دسترسی آسان، قدرت شبکه، سرعت زیاد، ارتباطات افقی، ارتباطات فراگیر، ارتباطات تعاملی، ارتباطات منعطف و ارتباطات ارزان هستند. این شبکه ها کارکردهای اطلاع رسانی، بسیج اجتماعی و همبستگی اجتماعی برای گروه تروریستی داعش و پیشبرد اهداف آن در صحنه بین المللی دارند. این پژوهش برای تبیین اهداف، مزیت ها و کارکردهای شبکه های اجتماعی توییتر و فیس بوک برای گروه تروریستی دولت اسلامی باهدف شناخت، کنترل و مقابله با پدیده تروریسم رسانه ای و تقلیل آسیب های ناشی از آن انجام شده است. داده های این پژوهش از طریق روش گراندد تئوری و مطالعات اسنادی گردآوری و تجزیه وتحلیل شده است.

تصاویر چند طیفی سنجش از راه دور برای به دست آوردن درک بهتری از محیط زمین بسیار کارآمد می باشد؛ بنابراین باتوجهبه دگرگونی های گسترده درکاربریاراضیوپوششگیاهی،استفاده ازفناوریسنجشازدور به یکابزارمهمدر بررسی وپایشتغییراتبدل شده است. این پژوهش با هدف ارزیابی تغییرات کاربری و درصد پوشش گیاهی در شهر و نواحی پیرامون یاسوج انجام گرفت. بدین جهت با استفاده از تصاویر سنجندهTM ماهواره LANDSATبه تاریخ: 21 و 22 دسامبر سال های 1998 و 2010؛ 13 و 14 ژوئن سال های 1987و 2010، نقشه های کاربری و شاخص بهنجار شده پوشش گیاهی NDVI با استفاده از خوارزمیک بیش ترین شباهت، فاصله ماهالانویی و حداقل فاصله؛ طبقه بندی نظارت شده تهیه گردید. نتایج نشان داد که بیشترین میزان مساحت در سال 1986 مربوط به کاربری بایر با 2/14 کیلومتر مربع و سپس کاربری مسکونی با 26/3 و فضای سبز با 15/2 کیلومتر مربع کمترین مقدار مساحت را به خود اختصاص داده اند، در مقابل در سال 2010 بیشترین میزان مساحت مربوط به کاربری مسکونی با 27/10 کیلومتر مربع و سپس کاربری بایر با 68/8 کیلومتر مربع و در پایان پوشش گیاهی با 66/0 کیلومتر مربع کمترین مقدار مساحت را در بر گرفته است. همچنین بیشترین میزان تغییرات در این بازه زمانی، مربوط به کاربری مسکونی با 157 درصد (افزایش 7 کیلومتر مربعی) است، اما شاهد روند کاهشی مساحت کاربری های بایر (52/5 کیلومتر مربع) و فضای سبز (49/1 کیلومتر مربع) در طی سال های 1986 تا 2010 می باشیم. همچنین با ترسیم حریم پنج کیلومتری پیرامون شهر، نقشه درصد شاخص پوشش گیاهی تهیه و نشان داد که مساحت درصد پوشش گیاهی بیش از 70 درصد 42/16 کیلومتر مربع و 60 الی 70 درصد 13/55 کیلومتر مربع کاهش و در مقابل مساحت درصد پوشش گیاهی کمتر از 60 درصد 56/71 کیلومتر مربع افزایش داشته است. همچنین ارزیابی دقت کلی خوارزمیک های پایش تغییرات در منطقه نشان داد که روش های بیشترین شباهت و فاصله ماهالانویی بیشترین دقت و روش حداقل فاصله کمترین دقت در استخراج کاربری های سه گانه مسکونی، بایر و فضای سبز دارد.

هدف این پژوهش بررسی تأثیر قلدری سازمانی بر بدبینی سازمانی از طریق سکوت سازمانی و مدیریت برداشت بود. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی، از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب به تعداد 1000 نفر تشکیل دادند که از طریق فرمول نمونهگیری کوکران تعداد 287 نفر در قالب نمونه از طریق روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد بدبینی سازمانی دین و همکاران (1998)، پرسشنامه استاندارد قلدری سازمانی ایلی نویز (2001)، پرسشنامه سکوت سازمانی واکولا و برادوس (2005) و مدیریت برداشت بولینو و ترانلی (1999) بودند که روایی پرسشنامهها بر اساس روایی محتوایی با استفاده ازنظر صاحبنظران، صوری بر مبنای دیدگاه تعدادی از جامعه آماری و سازه با روش تحلیل عاملی بررسی و پس از اصطلاحات لازم روایی تأیید شد و از سوی دیگر، پایایی پرسشنامهها با روش آلفای کرونباخ به ترتیب (88/0)، (89/0)، (89/0) و (88/0) برآورد شد. تجزیهوتحلیل دادهها در سطح استنباطی مشتمل بر مدلسازی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که قلدری سازمانی از طریق سکوت سازمانی بر بدبینی سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد که ضریب این تأثیر 44/0 است و از طریق مدیریت برداشت بر بدبینی سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد که ضریب این تأثیر 33/0 است و همچنین قلدری سازمانی بر بدبینی سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد که ضریب این تأثیر 50/0 است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مبانی، اهداف و اصول تربیت دینی در دو دهه اول انقلاب اسلامی، با محوریت «طرح کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران»، با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. بررسی اسناد بالادستی با هدف ریشه یابی اشکالات گذشته و همچنین اشکالات احتمالی بعدی در حوزه تربیت دینی، از مهم ترین ضرورت های این پژوهش است. بعد از انقلاب اسلامی، با تغییر فلسفه حاکم بر آموزش و پرورش، خانواده ها امر تربیت دینی فرزندان خود را به تنها نهاد تربیت رسمی و عمومی در کشور سپردند. در حالی که گزارش ها حاکی از ضعف تربیت دینی در سطوح مختلف دانش آموزی است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که تربیت دینی برگرفته از آموزه های اسلامی در دو حوزه اعتقادی و عبادی است، در حالی که سند مورد بررسی، تربیت دینی را مساوی با تربیت اسلامی لحاظ داشته و این نگاهی غیرتخصصی به حوزه تربیت دینی است. همچنین در حوزه تربیت اعتقادی به صورت کلی و مبهم برخی از مبانی، اصول و اهداف را مطرح نموده است؛ اما در حوزه تربیت عبادی، توجه چندانی صورت نگرفته است. از بررسی و جمع بندی یافته های پژوهش به دست می آید که رویکرد آموزش دین در سند فوق، رویکردی تلفیقی نیست؛ که این خود از مهم ترین علل ریشه ای در ضعف تربیت دینی دانش آموزان است.

تربیت اعتقادی به عنوان مهم ترین بخش تربیت دینی، بر مبانی مختلفی استوار است که تبیین کننده فرایند عملی آن خواهد بود. عدم انتخاب و تبیین صحیح مبانی نظری از رهیافت انسان شناسی ناقص، آسیب هایی از جمله یکسونگری و غالب شدن فرهنگ آموزشگری صرف را در تربیت اعتقادی به دنبال دارد. پژوهش حاضر درصدد است با تبیین چارچوب نظری تربیت اعتقادی از رهیافت انسان شناسی دینی، مبانی این ساحت تربیتی و مدلول های آن را ذیل فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی با تأکید بر دیدگاه علامه مصباح یزدی استنتاج نماید. رویکرد پژوهش، نظری است و با روش تحلیلی استنتاجی اقدام به توصیف، تحلیل و درنهایت استنتاج می نماید. مبانی به دست آمده به عنوان یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که استقلال ابعاد سه گانه نفس−بینش، گرایش و توانش− در مقام نظر است و در مقام عمل، نباید جدای از هم در نظر گرفته شود؛ عمل تربیتی حاصل درهم آمیختگی همه ابعاد است و در تربیت انسان نقش مؤثر دارند. در این میان، بعد گرایشی، پل ارتباطی بین بعدشناختی و بعد رفتاری است و غفلت و کم توجهی به این بعد در تربیت اعتقادی موجب یک سونگری وتنزل به آموزش گری صرف و درنهایت عدم دستیابی به هدف غایی تربیت اعتقادی یعنی ایمان می شود. ازاین رو، مقصد تربیت اعتقادی، ایجاد رفتارهای ارادی هماهنگ با آموزه های اعتقادی خواهد بود.

فراهم کردن شرایط کاری مناسب و همچنین حمایت و محافظت از کارکنان در برابر آسیب های احتمالی در محیط کار یکی از دغدغه های اصلی سازمان هاست. از این رو، ضروری است پدیده های مخرب ی همچون قل دری س ازماری بررس ی و مص ادیق آن شناسایی شود تا بتوان برای مقابله با آنها اقدام مناسب انجام داد لذا هدف از این پژوهش طراحی الگوی پیشگیری از قلدری است. پژوهش حاضر از جمله پژوهش های کیفی است، از نوع نظریه داده بنیاد است و داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه عمیق با 20 نفر از خبرگان و اساتید و مدیران دانشگاه که با روش نمونه گیری نظری نمونه ها انتخاب شده بودند،گردآوری شد. داده ها با مصاحبه عمیق نیمه ساختمند ، جمع آوری، و همزمان با رویه های تفضیلی در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی؛ به روش استروس و کوربن، تجزیه و تحلیل شد.یافته ها نشان داد که در مرحله اول 777 کد اولیه به دست آمد. در کدگذاری انتخابی این مفاهیم به 555 طبقه تبدیل و در نهایت 75مقوله اصلی استخراج شد که هر کدام زیر مقوله های الگوی نظام مند (شرایط علی(عوامل سازمانی، عوامل شغلی، عوامل مدیریتی و عوامل فردی)، پدیده محوری، شرایط زمینه ای(اجتماعی، موقعیتی و محیطی)، شرایط مداخله گر(ویژگی های شخصیت افراد قلدر، تفاوت های جنسیتی مردان با زنان، تفاوت های قومیتی کارکنان، سیاسی بازی، قانون گریزی، راهبردها(مدیریت قلدری، کنترل قلدری و تغییر قلدری) و پیامدها( سازمانی، فردی ، اخلاقی و اجتماعی) جای گرفت.