سجاد آیدنلو
مدرک تحصیلی: دانشیار دانشگاه پیام نور مرکز ارومیه، ایران |
پست الکترونیکی: aydenloo@gmail.com |
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۲۰ مورد.
حوزه های تخصصی:
«ازدواج در شاهنامه» تا امروز موضوع پژوهشهای گوناگونی بوده اما در بیشترِ آنها یا به بُن مایه ها و آیینهایِ درخور بحث توجه نشده و یا دامنه بررسی محدود به شاهنامه و شواهد آن بوده است. در این مقاله با مطالعه در روایات حماسی ایران (شاهنامه، منظومه های پهلوانی و چند متن منثور) 8 نمونه از مضامین و رسوم مهم ازدواج معرفی و تحلیل شده است که در آنها پهلوان یا پادشاه غالباً بیرون از سرزمین خویش همسر برمی گزیند (برون مرز همسری) و به همین منظور به سفر و جستجو می رود (سفر و جستجوی پهلوان برای همسریابی). او پس از یافتن جفت مناسب گاهی با پرهیز و مخالفت پدر دختر روبرو می شود (پروا و پرهیز پدر از ازدواج دختر و مرد بیگانه) و گاه نیز برای رسیدن به دلدارش در آزمونی شرکت می کند که دختر یا پدرش تعیین کرده اند (آزمون ازدواج). در سنت حماسی ایران، دختر در مهرورزی و ازدواج، استقلال عمل دارد و به خواستگاری مرد مطلوب خود می رود (پیشگامی و آزادی دختر در عشق بازی و ازدواج) و مرد نیز می تواند با مادر، خواهر و دختر خویش ازدواج کند (آیین خویتوکدس). انداختن یا رد و بدل کردنِ تُرنج زرین هم یکی دیگر از سنتهای خواستگاری و دلدادگی است.
موی بر میان بستن (آیین ویژه سوگواری در شاهنامه و متون ایرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید :
۳۱۶۹
وامقی درباره «موی بریدن و بر میان بستن» «فریگیس» در این دو بیت نوشته است: «نکته ای که در اینجا آمده است به ظاهر باید رسم دیگری باشد که نمی دانم شواهد دیگری از آن می توان یافت و در اصل بازمانده است یا خیر؟» پرسش و تردید ایشان درباره ناآشنا بودن کاری که فریگیس انجام داده بجاست. تا جایی که نگارنده جستجو کرده، شواهد و نمونه های تقریبا همانند انگشت شماری در این باره وجود دارد که شاید مهم ترین و گویاترین آنها در کوش نامه و الهی نامه باشد. در منظومه کوش نامه، «کوش»، در سوگ همسرش، «نگارین»، بگسترد خاک و بر او بر نشست میان را به موی نگارین ببست در حکایت «زن صالحه» (الهی نامه عطار) نیز مادری که طفلش را شب هنگام در گهواره کشته اند فغانی و خروشی در جهان بست دو گیسو را بریده بر میان بست در داستان الحاقی سوگواری مادر «نوش زاد» بر فرزندش، که در یکی از نسخه های شاهنامه آمده، بیتی است که، طبق آن، همسر مسیحی انوشیروان هم، در عزای فرزند، موی بر میان می بندد: به فندق همی برگ گل را بخست به موی بریده میان را ببست
شاهنامه پژوهی: استاد مینوی و متن شناسی شاهنامه (با یادداشت هایی درباره تصحیح داستان سیاوش)
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
خلاصه مقاله: مقدمه شاهنامه نسخه بریتانیا
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
فردوسی
نویسنده:
جلال خالقی مطلق مترجم:
سجاد آیدنلو
کلید واژه ها: شاهنامه فردوسی محمود غزنوی ویژگیهای شعری و داستانی
حوزه های تخصصی:
یادداشت: واژه ای فراموش شده از شاهنامه در فرهنگ ها
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
از این نامور « نامه باستان »
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
بررسی سه بیت از داستان رستم و اسفندیار(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
سجاد آیدنلو
کلید واژه ها: شاهنامه زندان زنان داستان رستم و اسفندیار کریمان شاه هاماوران
حوزه های تخصصی:
داستان رستم و اسفندیار شاهنامه به رغم شرح و تحلیلهای گوناگونی که درباره آن نوشته شده، هنوز نیازمند بازخوانی و توضیح برخی نکات و مبهمات است. در این مقاله با بررسی سه بیت درخور تامل و در عین حال کمتر توجه شده داستان، نشان داده شده است که: 1. بنابر اسناد و قراینی، گشتاسپ برای خوار داشت اسفندیار، پسرش را در زندان زنان به بند کشیده بوده و احتمالا «بدکارگان» در مصراعی از داستان ناظر بر این روایت است. 2. «کریمان» در بیتی از این داستان که در سنت شاهنامه خوانی و گذشته ادبی ایران گاهی اسم خاص و نام پدر نریمان دانسته شده به دلایلی جمع «کریم» و در معنای واژگانی آن است. 3. اشاره به کشته شدن شاه هاماوران به دست رستم در یک یا دو جا از این داستان، که با سرانجام این کس در روایت جنگ هاماوران، متفاوت و ظاهرا از تناقضات شاهنامه است به دلیل بودن دو گزارش از این داستان در ادب حماسی ایران و نشانه های هر دو روایت در شاهنامه به جای مانده است.
چهارده گفتار در متن شناسی شاهنامه
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
«شاهنامه» ای ترین شعر غنایی
نویسنده:
سجاد آیدنلو رضا لحمیان
کلید واژه ها: معشوق شاهنامه شعر غنایی تاریخ ادبیات ایران
حوزه های تخصصی:
یکی از قلمروهای مهم نفوذ و تأثیر شاهنامه در فرهنگ و ادب ایران، «ادب غنایی»، به ویژه شاخه عاشقانه (زمینی) آن است. در این حوزه ـ در حدود جستجوهای نگارنده ـ مسمط نُه بندی ویژه مراسم «سخنوری»، که ظاهراً سروده میرزا عبدالله شکوهی است، به دلیل کثرت و تنوع اشارات حماسی ـ اساطیری، اصطلاحاً «شاهنامه»ای ترین شعر غنایی ادب فارسی در موضوع مخاطبه و توصیف معشوق است.
تلمیحات شاهنامه ای این شعر برگرفته از سه منبعِ شاهنامه، منظومه های پهلوانی پیرو شاهنامه و گزارشهای نقالی و مردمی از داستانهای شاهنامه است و در تصویرهای برساخته شکوهی نوآوریهایی نیز دیده می شود.
سیمای معشوق جنگجو و ستیهنده شاعر در این شعر یادآور بانوگشسپ، دختر پهلوان و زیباروی رستم است و شکوهی، بسان مدیحه سرایان، گاهی او را از یلان و شهریاران شاهنامه برتر دانسته است.
شاهنامه در سفینه تبریز
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
از میراث ادب حماسی ایران
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
ملاحظاتی در باب یادداشتهای شاهنامه (2)
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
معجم شاهنامه و نکته هایی در شاهنامه شناسی
نویسنده:
سجاد آیدنلو
معجم شاهنامه اثر محمد بن رضا بن محمد علوی توسی (شریف دفتر خوان) کهن ترین فرهنگ شاهنامه است که احتمالا در اواخر قرن ششم تالیف شده است. بخشی از مقدمه کوتاه این فرهنگ که گزارش چگونگی تدوین آن است ، یکی از قدیمی ترین و مهمترین اسناد تاریخ از «شاهنامه شناسی» است و با بسط و بررسی اشارات موجود در آن می توان به این نکته ها رسید : 1. دست نویس مورد استفاده برای تالیف معجم به نام ملک موید آی ابه ، غلام سنجر سلجوقی و فرمانروای نیشابور (548-569 هـ .ق) نوشته شده بود و این مغایر با سیاست شاهنامه گریزی روزگار سلجوقیان است ....
این بیت از فردوسی نیست
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
خلاف آمد عادت در شاهنامه پژوهی (نقد کتاب)
فرضیه ای درباره مادر سیاوش(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید :
۲۶۲۸
داستان سیاوش در شاهنامه چنین آغاز می شود که روزی گیو و گودرز و توس، به همراه چند سوار، به نخجبیر می روند و، پس از شکارگوران، در بیشه ای دختری زیبا رو و تنها می یابند. میان توس و گیو بر سر تصاحب دختر گفت و گو در می گیرد و ستیزه و پرخاش به جای می رسد که می گویند: «که این ماه را سر بباید برید.» با میانجگری یکی از بزرگان، داوری این کار را به نزد کاووس می برند و کاووس، که با دیدن دختر به یکباره شیفته او می شود، وی را به همسری خویش در می آورد و «بسی برنیامد بر این روزگار» که سیاوش از این زن زاده می شود ...
ترنج بویا و به زرین
مهین دخت، بانو گشسپ سوار
نویسنده:
سجاد آیدنلو
حوزه های تخصصی:
بن مایه اساطیری « روییدن گیاه از انسان » و بازتاب آن در شاهنامه و ادب پارسسی(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
سجاد آیدنلو
کلید واژه ها: شاهنامه روییدن گیاه از انسان توتم اسطوره گیومرث و ریواس متون ادب پارس
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید :
۳۰۸۸
به دلیل ماندگاری مضمونهای اساطیری و نیز تجلی آنها در آثار ادبی - اعم از نظر و نثر - بررسی سابقه اساطیری برخی از تصویرهای ادبی از موضوعات قابل توجهی است که از شاخه های نقد اساطیری ( myth criticism ) محسوب می شود . یکی از تصویرهای رایج و پرنمود ادبی در شعر پارسی که اساس شکل گیری آن را باید در اساطیر ایرانی جست ، بن مایه « روییدن گیاه از انسان » است ، بدین معنی که در ادوار و سبکهای گوناگون شعر پارسی با مضمونها و تصاویری روبرو می شویم که در آنها از اشک چشم ، خون ، خوی ، اندامها و متعلقات و خاک گور انسان « گیاه » به معنای عام آن می روید ...