محمدمهدی نادری قمی

محمدمهدی نادری قمی

مدرک تحصیلی: استادیار مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
پست الکترونیکی: Naderi@qabs.net

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۲ مورد از کل ۱۲ مورد.
۱.

نقش تقوا در خودکنترل شدن کارکنان(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: انگیزش کنترل تقوا خودکنترلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق حرفه ای اخلاق تجارت [معیشت یا اخلاق اقتصادی]
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
تعداد بازدید : ۱۹۶۳ تعداد دانلود : ۶۵۱
وجود «کنترل» در سازمان، تأمین کنندة سلامت فعالیت های کارکنان، و در نتیجه، افزایش کارایی و بهره وری و تحقق اهداف سازمانی است. کنترل بیرونی افراد با وجود اینکه کاری لازم است، اما بدون کنترل درونی ضمانت اجرایی ندارد. «خودکنترلی» شیوه ای است که در آن، فرد با توجه به باورها و ارزش های خود، اقدام به رفتار در جهت اهداف سازمانی می کند. «تقوا» نیز ملکه ای نفسانی است که بر اثر آن، انسان از خود در برابر خداوند سبحان به شدت مراقبت می کند تا دچار لغزش رفتاری نشود. در این تحقیق، که داده های آن با روش «کتابخانه ای» جمع آوری شده، مفهوم «خودکنترلی» و «تقوا» و نیز نظریه های انگیزشی و ابعاد اصلی نفس انسان بررسی شده است. با توجه به ابعاد سه گانة نفس، یعنی «علم»، «میل» و «قدرت» یکی از راه های ایجاد و تثبیت خودکنترلی در افراد، تقویت تقوای الهی در آنها ست. تجربه نیز تأیید می کند انسانی که از تقوای الهی برخوردار است بیش از دیگران خود را مقیّد به انجام وظایف سازمانی می داند. ازاین رو، یکی از راه های خودکنترل کردن کارکنان برای پایبندی به انجام وظایف سازمانی، تقویت تقوای دینی در ایشان است.
۲.

بررسی شایسته سالاری در نظام سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران در تئوری و عمل (با تأکید بر قوّه مقننه و مجریه)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: شایسته سالاری سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران نظام اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۶ تعداد دانلود : ۵۷۷
در حکومت اسلامی، تصدی همه پست ها و مناصب؛ به ویژه آن هایی که به سیاست گذاری ها و تصمیم گیری های کلانِ نظام اسلامی مربوط می شود، بایستی بر اساس اصل شایسته سالاری صورت پذیرد و ترتیبی اتخاذ شود که شایسته ترین ها در این مناصب قرار گیرند. از منظر اسلامی، شایستگی را می توان مرکّب از دو مؤلفه اصلی تقوا و تخصص دانست. بر این اساس، رعایت و حاکمیت اصل شایسته سالاری در حکومت اسلامی ایجاب می کند برای ورود افراد به جایگاه های مهم سیاست گذاری و تصمیم گیری، نظامی طراحی شود که از میان افراد واجد صلاحیت، حتی المقدور با تقواترین و متخصص ترین (شایسته ترین) آن ها در آن منصب قرار گیرد. این مقاله با مراجعه به اسناد و با روش توصیفی تحلیلی، تلاش کرده است این مسأله را در جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار دهد. این بررسی که در دو بعد نظری و عملی صورت گرفته است، اجمالاً نشان می دهد که با سازوکارها و نظام موجود در این زمینه، نه به لحاظ نظری و نه در اجرا و عمل، هیچ تضمین و اطمینانی وجود ندارد که اصل شایسته سالاری مورد نظر اسلام، جامه عمل پوشیده و محقق گردد.
۳.

معرفی مشاغل جنسیتی از منظر اسلام(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: اسلام جنسیت جنس شغل رابطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۵ تعداد دانلود : ۴۵۶
مشاغل جنسیتی، نوعی از مشاغلی است که در آن جنسیت، در کنار سایر شرایط، به عنوان شرط احراز شغل محسوب می شود. امروزه دو نگاه به مشاغل جنسیتی وجود دارد: یک نگاه تفریطی، نقش جنسیت در محیط را جانشین نقش جنسیت در شغل نموده، و تمام مشاغل را در اسلام جنسیتی جلوه داده است. در نتیجه زنان را از دست یابی به بسیاری از منابع و امکانات جامعه محروم کرده است. درمقابل، دیدگاه افراطی فمینیستی، داعیه برقراری تساوی دارد. که دستاورد این دیدگاه، ازهم پاشیدگی کانون خانواده، مزاحمت های جنسی، تحقیر شخصیت زن، و بی توجهی به نقش اقتصادی و مدیریتی مرد در دنیای امروز است. این مقاله، با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از روابط عقلی حاکم در قلمرو قانون اسلام، مشاغل مشترک و جنسیتی را از هم تفکیک نموده، نقش جنسیت در محیط، از نقش جنسیت در شغل جدا شده است. دوازده اصل جنسیتی به ضمیمة اصل اولی در مشاغل، به عنوان خط مشی کار زن و مرد معرفی شده است.
۴.

مسیر ارتباطی در حکومت حضرت امیرالمؤمنین علی (ع)(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: حکومت ارتباط علوی عمودی افقی مورب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی حکومت وسیاست در روایات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام فلسفه سیاسی
تعداد بازدید : ۹۹۲ تعداد دانلود : ۳۸۵
یکی از مباحث مطرح در ارتباطات سازمانی، «مسیر ارتباط» است که درواقع، جریان ارتباطات را در ساختار سازمانی نشان می دهد. حکومت علوی نیز به عنوان یک سازمان بزرگ، دارای ساختار و سلسله مراتب سازمانی و به تبع آن، ارتباطات سازمانی است. مفهوم «مسیر ارتباط سازمانی» دربردارندة مجموعه ای از ارتباطات میان فردی در ساختار یک سازمان است که در حکومت علوی، این نوع ارتباط به شکل چشم گیری دیده می شود. در این مقاله، سعی شده است سیرة ارتباطی امیرالمؤمنین (ع) با نظریه های مطرح در بحث ارتباطات مدیریت رایج بررسی تا وجوه مشترک و متمایز این دو مشخص گردد. پژوهش حاضر به شیوة «تحلیلی تاریخی»، داده ها را به روش کتابخانه ای گردآوری کرده و با رجوع به متون و منابع دست اول و معتبر اسلامی، صورت داده است. جریان ارتباطات با توجه به اینکه برخی از انواع ارتباطات در حکومت علوی بیشتر اهمیت داشته است، با مباحثی که امروزه در ارتباطات سازمانی مطرح می شود، تفاوت هایی دارد و البته به گونة یک شبکة ارتباطی پویا، می توان از آن یاد کرد؛ زیرا سرعت انتقال اطلاعات در این مسیر ارتباطی، در زمان خود بسیار بالا بود.
۵.

دولت و عدالت اجتماعی؛ مقایسه دیدگاه اندیشمندان مسلمان و غربی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: عدالت عدالت اجتماعی دولت راه سوم راه سوم اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۸ تعداد دانلود : ۷۸۴
در حوزه مباحث مربوط به عدالت اجتماعی، یکی از مسائل مورد بحث، وظیفه دولت در قبال عدالت اجتماعی است. این مقاله تلاش دارد در این زمینه، مقایسه ای بین دیدگاه اندیشمندان مسلمان و آرای متفکران غربی صورت دهد. این پژوهش با روش تحلیل اسناد، به همراه تحلیل و مقایسه، نشان می دهد که اولین اختلاف بین این دو گروه در تعریف عدالت است. دربارة دخالت دولت در عدالت اجتماعی نیز ابتدا می توان سه دیدگاه را مطرح کرد: دیدگاه کاملاً مخالف، طرفداران دخالت حداکثری، و راه میانه یا راه سوم. در این میان، شاید بتوان دیدگاه جان رالز را نظری مستقل به حساب آورد، به نظر می رسد این نیز نوعی راه میانه است. مدعای مقاله این است که نظر اسلام به دیدگاهی است که گرچه می توان آن را نوعی راه سوم نامید، اما برای تمایز با دیدگاه کسانی چون رالز، ترجیح می دهیم آن را راه سوم اسلامی بنامیم.
۶.

اصول حاکم بر مسیر دستیابی به اهداف در برنامه ریزی از منظر قرآن کریم(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: برنامه ریزی اصول مسیر دست یابی به اهداف قرآن کریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۱۷۶
یکی از مهم ترین وظایف مدیریت، برنامه ریزی است که در منابع و آموزه های اسلامی نیز بر آن تأکید شده است. دست یابی به اهداف سازمانی در برنامه ریزی از راه های متعددی امکان پذیر است. در دیدگاه مادی و غیر الهی، تنها راه رسیدنِ به اهداف مهم است، اما اینکه از چه راهی و با رعایتِ چه اصول و قواعدی، چندان اهمیتی ندارد؛ چنانکه پیروان ماکیاول معتقدند: برای رسیدن به اهداف، می توان تمامِ ابزارها و وسایل را توجیه کرد! اما در دیدگاه اسلامی، به ویژه قرآن کریم، برای دست یابی به اهداف، اصول و قواعد متعددی را باید رعایت کرد که چه بسا رعایت این اصول و قواعد مهم تر از دست یابی به اهداف باشد. با توجه به تبیین نشدن این اصول و قواعد، پژوهش حاضر با روش «توصیفی- تحلیلی»، با بررسی و مطالعه دقیقِ قرآن کریم، به تبیین اصول حاکم بر مسیر دست یابی به اهداف در برنامه ریزی از منظر قرآن کریم پرداخته و اصولی همچون «مشروعیتِ ابزار و وسیله»، «تلاش و کوشش»، «اجتناب از عجله و شتابزدگی»، «امداد های غیبی»، «توکل»، «توسل»، «امید» و «صبر و استقامت» را به عنوان اصول حاکم بر مسیر و راهِ دست یابی به اهداف در برنامه ریزی تبیین نموده است.
۷.

نقش خط مشی های قوه مجریه افغانستان در وحدت ملی(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: خط مشی عمومی قوه مجریه افغانستان دولت وحدت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۷
در پژوهش حاضر «نقش خط مشی های عمومی قوه مجریه افغانستان» و تأثیر آن در تحقق «وحدت ملی» مورد تحقیق قرار گرفت. بر اساس الگوی مفهومی محقق ساخته، فرضیه اصلی این پژوهش «خط مشی های عمومی قوه مجریه افغانستان، در تحقق وحدت ملی» است. فرضیه های فرعی این پژوهش را ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی – اجتماعی و اداری تشکیل می دهند. روش این پژوهش، از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها آمیخته، از جهت روش پیمایشی، از حیث زمان مقطعی، و از جهت ابزار پرسش نامه ای و اسنادی است. 72 پرسش نامه به روش نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند در دانشگاه های افغانستان توزیع شد و پس از جمع آوری، داده های آن وارد نرم افزار SPSS گردید. یافته های به دست آمده از تحلیل توصیفی و استنباطی داده ها، بیانگر آن است که میانگین تأثیر خط مشی های عمومی قوه مجریه افغانستان، در ایجاد وحدت ملی، بالا تر از P - Value است. این بدان معناست که متغیر خط مشی های عمومی قوه مجریه افغانستان، از تأثیرگذاری لازم بر فرایند تحقق وحدت ملی برخوردار است با توجه به یافته های به دست آمده از آزمون الگوی مفهومی توصیفی و استنباطی پژوهش در جامعه آماری مورد نظر، می توان نتیجه گرفت که خط مشی های عمومی قوه مجریه افغانستان، در تحقق وحدت ملی تأثیر دارد.
۸.

تلازم معنا و روش در مدیریت اسلامی با تأکید بر دیدگاه علامه مصباح(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: مدیریت اسلامی روش شناسی علم دین علم دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲
روش شناسی تحقیق در مدیریت اسلامی، یکی از مسائل مهم و بحث انگیز در تدوین مدیریت اسلامی است. این مقاله در پی آن است تا نشان دهد یکی از عوامل تأثیرگذار بر روش شناسی تحقیق در مدیریت اسلامی، معنا و تعریفی است که برای آن در نظر گرفته می شود. در این پژوهش، برای گردآوری اطلاعات، از روش کتابخانه ای، و در بررسی آن از روش تحلیل عقلانی و استنتاجی استفاده شده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که متناسب با معنا و تعریفی که برای مدیریت اسلامی در نظر گرفته می شود، روش مطالعه و تحقیق در آن نیز گاهی اجتهادی، گاه تاریخی تحلیلی، گاه تجربی و گاه نیز ترکیبی از روش های مختلف معتبر خواهد بود. بر این اساس، پیش از آغاز مطالعه و تحقیق برای تدوین دانش مدیریت اسلامی، باید معلوم بداریم که معنا و تعریف مورد نظر ما از مدیریت اسلامی چیست؛ چرا که نمی توان با هر معنا و مفهومی از مدیریت اسلامی، از هر روشی برای مطالعه و تحقیق در آن بهره جست.
۹.

رابطه معنا و روش در علم دینی و اسلامی؛ با تأکید بر دیدگاه استاد آیت الله مصباح یزدی

کلید واژه ها: بومی سازی بوم گرایی روش مفهوم سنت و مدرنیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۳۲۵
پژوهش در هر دانشی مبتنی بر روشی است و اعتبار یافته های یک علم، کاملاً وابسته به روش به کار رفته برای تحصیل قضایا و گزاره های آن علم است. از این رو، مباحث مربوط به روش شناسی را باید یکی از ارکان مهم و اساسی فلسفه علم به شمار آورد. در مورد علم دینی و اسلامی نیز این پرسش مطرح است که برای تدوین آن از چه روش یا روش هایی می توان بهره برد؟ مقاله پیش رو که با استفاده از روش عقلی و توصیفی- تحلیلی نگاشته شده، کوشیده است تا نشان دهد پاسخ به پرسش روش شناسی در زمینه علم دینی و اسلامی، بستگی دارد به معنا و مفهومی که ما برای «علم دینی و اسلامی» در نظر می گیریم. در مورد تعریف، معنا و مقصود از علم دینی و اسلامی، احتمالات مختلفی وجود دارد که اقتضای روش شناختی آنها نیز کمابیش متفاوت است.
۱۰.

علوم انسانی اسلامی از منظر علامه مصباح یزدی و عطاس (مطالعه تطبیقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علم دینی علوم انسانی اسلامی علامه مصباح سید محمد نقیب العطاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۸۳
امکان و چگونگی علوم انسانی اسلامی، از جمله مسائل و موضوعاتی است که در چند دهه اخیر مورد توجه بسیاری از محققان و متفکران مسلمان قرار گرفته است. یکی از راه هایی که می تواند به پیشرقت این حوزه مطالعاتی و حل مسائل آن کمک کند مطالعه تطبیقی آرا و نظریات شخصیت های برجسته و تأثیرگذار این عرصه است. به همین منظور مقاله حاضر تلاش دارد با روش توصیفی تحلیلی، برخی از مهم ترین مشابهت ها و تمایزات دیدگاه های علامه مصباح یزدی و سید محمد نقیب العطاس در این زمینه را به اجمال بررسی نماید. از جمله مشابهت ها می توان به مواردی هم چون: امکان و لزوم تدوین علوم انسانی اسلامی، ابتنای علوم انسانی اسلامی بر مبانی خاص خود، نفی حصر روش شناختی تجربی، نقد سکولاریزم به عنوان یکی از مبانی مهم و اساسی علوم انسانی غربی و ... اشاره کرد. در مورد تقاوت ها نیز مواردی هم چون: تعریف علم، دین و علم دینی، معیار صدق و کذب گزاره ها، جایگاه شهود در ابزارها و منابع شناخت، هستی شناسی و تأثیر آن در علوم انسانی اسلامی و ... قابل ذکر و اشاره است.
۱۱.

مسئله قرائت های مختلف در رویکرد اجتهادی به علوم انسانی و اجتماعی و نسبت آن با هرمنوتیک(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: روش اجتهادی قرائت های مختلف هرمنوتیک علوم انسانی و اجتماعی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۱۱۱
از جمله روش هایی که در تولید و تدوین علوم انسانی و اجتماعی اسلامی به کار گرفته می شود روش «اجتهادی» است. عوامل گوناگونی موجب می شود محققان علوم انسانی و اجتماعی اسلامی هنگام به کارگیری روش «اجتهادی» و برداشت از آیات و روایات اختلاف نظر پیدا کنند و قرائت های مختلفی از دیدگاه اسلام در آن مسئله ارائه نمایند. از سوی دیگر، پذیرش مبانی هرمنوتیک در خوانش متن و فهم و برداشت از آن نیز مستلزم پیدایش و پذیرش قرائت های مختلف از متن است. ازهمین رو پرسشی که مطرح می شود این است که درباره علوم انسانی و اجتماعی اسلامی، در صورت بروز پدیده قرائت های مختلف چه باید کرد؟ آیا بحث قرائت های مختلف در روش «اجتهادی» همان قرائت های مختلفی است که در اثر خوانش هرمنوتیکی متن پیش می آید یا با آن متفاوت است؟ مقاله پیش رو کوشیده است نشان دهد که اختلا ف نظر در برداشت از آیات و روایات، به اختلاف در عواملی همچون متن شناسی، میزان و نحوه استنطاق از متن، زبان متن، میزان دخالت دادن معارف بیرون از متن، امکان تقسیر متن به متن، و قراین مربوط به کلام بازمی گردد و به آنچه در هرمنوتیک فلسفی و رایج مطرح می شود ربطی ندارد.
۱۲.

رویکرد اسلامی به تناسب جنسیتی در مشاغل(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: جنسیت جنس شغل مشاغل جنسیتی رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۸۷
مشاغلی که در آنها جنسیت، در کنار دیگر شرایط، به عنوان ش رط اح راز ش غل به شمار می رود، مشاغل جنسیتی نام دارد. نگرش فمینیستی حاکم بر دنیای امروز با شعار تساوی زن و مرد تلاش کرده و می کند تا تمامی مشاغل را غیر جنسیتی معرفی کند. دس تاورد این دیدگاه، ازهم پاشیدگی کانون خانواده، تحقیر شخصیت زن، مزاحمت های جنسی و بی توجهی ب ه نق ش اقتص ادی و مدیریتی مرد بوده است. از سوی دیگر، یک نگرش تفریط ی، نق ش جنس یت در مح یط را جانش ین نق ش جنسیت در شغل کرده، تمام مشاغل را در اسلام جنسیتی جلوه داده است. نتیجه این دیدگاه نیز محرومیت زنان از دستیابی به بس یاری از منابع و امکانات جامعه است. این مقاله، با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از قواعد مرسوم در روش اجتهادی، بر مبنای تحلیل آیات و روایات اسلامی، ضمن جداسازی نقش جنسیت در محیط از نقش جنسیت در شغل، مشاغل مش ترک و جنس یتی را از هم تفکیک کرده، ده اص ل جنس یتی را ب ه ضمیمه اصل اولی در مشاغل، به عنوان خط مشی اسلام در اشتغال زن و مرد معرفی کرده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان