غلامحسین گرامی

غلامحسین گرامی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه مبانی نظری اسلام دانشگاه معارف اسلامی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۵ مورد از کل ۱۵ مورد.
۱.

تبیین مبانی انسان شناختی نظریه المعرفه علامه طباطبایی(ره)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال ۱۱ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 6 - 35

کلید واژه ها: مبانی انسان شناختی نظریه المعرفه علامه طباطبایی ره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۶۱
ارائه نظریه در حیطه معرفت بر ساحت های ارتباطی انسان و نیز چگونگی این روابط و همچنین شناخت نظام علّی و معلولی حاکم بر این مناسبات مبتنی است. تبیین کاربست مبانی صحیح انسان شناختی در ارکان معرفت، سبب ارائه نظریه معرفت در تمام ابعاد مورد نیاز زندگی انسان می گردد. نظام معرفتی با ویژگی ذکرشده، برگرفته از کتاب، سنت و عقل است و یک نظام معرفتی الهی به شمار می آید. تحقق این نظام نقش قابل توجهی در پیشبرد تمدن اسلامی داشته و زمینه را در راستای عملیاتی نمودن اهداف والای امنیت، معنویت و عدالت اجتماعی ایجاد کرده و پیشرفت همه جانبه را فراهم می کند. هدف از تحقیق حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته، تبیین مبانی انسان شناختی نظام معرفتی علامه طباطبایی ره می باشد. مبانی انسان شناختی ذکرشده با نگاه تشکیکی به مراتب وجودی انسان و بیان نظریه فطرت و عقلانیت اسلامی به مباحث معرفتی ورود می کند و با ارائه نظریه رئالیسم معرفتی و منابع و ابزار جامع برای کسب معرفت، منابع چهارگانه حس، عقل، وحی و شهود را به عنوان ابزار کسب معرفت معرفی نموده و جایگاه برتر وحی نسبت به ادراک حسی را ارائه می دهد. نظریه المعرفه علامه در نهایت با پذیرش نظریه صدق و مطابقت گرایی معرفت شناختی و نیز تأیید دیدگاه مبناگرایانه، نظریه معرفت را در تمام ابعاد مورد نیاز زندگی انسان تدوین می کند.
۲.

باورهای مابعدالطبیعی در مکتب معنادرمانی فرانکل و ارزیابی آن بر اساس آراء علامه طباطبایی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال ۱۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۲ ۱۳۰-۱۱۱

کلید واژه ها: باور مابعد الطبیعه معنا درمانی ویکتور فرانکل علامه طباطبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۷
مکتب معنا درمانی به عنوان یکی از مکاتب روان درمانی اگزیستانسیالیسم، توسط ویکتور فرانکل ابداع شد. اصلی ترین رسالت این مکتب تاکید بر اهمیت معنای زندگی و نقش بی بدیل آن در رهایی از خلا وجودی و پوچی در زندگی است. سه باور اصلی ما بعدالطبیعی این مکتب عبارتند از: اعتقاد به وجود خدا، دین و جاودانگی. تحقیق حاضر که به روش توصیفی تحلیلی و از طریق منابع کتابخانه ای صورت گرفته پس از واکاوی دقیق باورهای مابعدالطبیعی مکتب فرانکل آنها را براساس مبانی فکری علامه طباطبایی(ره) ارزیابی می کند. سؤال اصلی تحقیق این است که مهم ترین باورهای مابعدالطبیعی مکتب معنادرمانی فرانکل چیست؟ و اشتراکات و افتراقات آنها نسبت به آموزه های اسلامی بر مبنای آراء علامه طباطبایی کدام است؟ یافته های تحقیق نشان می دهد؛ تبیین نادرست و سطحی از مفهوم خدا و تنزل آن از مرتبه واجب الوجودی به مرتبه معنا دهنده گی محض، تعریف حداقلی از دین و نگاهی پلورالیستی و ابزارگرایانه به آن و عدم توجه به حقیقی بودن سعادت و تعابیر مبهم از جاودانگی از مهم ترین نقطه افتراق دیدگاه فرانکل و علامه طباطبایی در حوزه باورهای مابعدالطبیعی است.
۳.

بازخوانی نظریه شیخ مفید درباره تجرد روح(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت کلامی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 141-160

کلید واژه ها: انسان روح تجرد روح بقای روح شیخ مفید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۱۷
«تجرد روح» یکی از مباحث پایه در انسان شناسی است و همواره مدنطر متفکران علوم گوناگون بوده است. شیخ مفید، برجسته ترین عالم شیعی اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری آراء قابل توجهی در حوزه انسان شناسی دارد. محققان و شارحان او یکی از نظریه های مهم وی را قول به «تجرد روح» می دانند. هدف تحقیق حاضر بررسی دقیق قراین مرتبط با این بحث در آثار اوست. یافته های این پژوهش نشان می دهد در آثار شیح مفید گرچه شواهدی که بر تجرد روح دلالت دارد (مانند تعریف انسان به جوهر بسیط فاقد حجم، حرکت، سکون، اجتماع و افتراق به وضوح) مشاهده می گردد، اما قرائتی در مقابل آن (مانند عرض بودن روح، فنای ارواح پس از مرگ و اختصاص تجرد به واجب تعالی) نیز یافت می شود. از دیدگاه تحقیق حاضر، راهبردهای رفع تعارض از عبارات شیخ مفید عبارتند از: تفکیک دو اصطلاح «جوهر فلسفی» و «جوهر کلامی» در عبارات شیخ، تفکیک روح از حقیقت انسان، توجه به دوره های حیات علمی وی، و بررسی دقیق آثار علمی مستند به او. نتیجه پایانی تحقیق آن است که شیخ مفید گرچه به بعد غیرمادی انسان اذعان دارد، اما نظریه ای کاملاً منسجم درباره تجرد روح ارائه نکرده و برخی از لوازم آن را نپذیرفته است.
۴.

روش قرآن در ترغیب به عمل صالح از طریق تقویت انگاره های اعتقادی (مطالعه موردی تأثیر خداباوری بر صفح)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزه های قرآنی پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳۶ 173 - 191

کلید واژه ها: روش تربیتی خداباوری صفح قرآن قدرت خالقیت مغفرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۱۶۳
یکی از اصول مهم در تحلیل رفتارهای انسان، توجه به مبادی آن ها یعنی اعتقادات و باورهاست. به همین دلیل، یکی از روش های قرآن برای انجام دستورات الهی، تقویت انگاره های اعتقادی است. قرآن برای تنظیم حیات اجتماعی مسلمانان، احکام و دستورات فراوانی دارد که یکی از آن ها صفح گذشت و بخشش از لغزش دیگران با بزرگواری و خوشرویی است. مسئله تحقیق حاضر این است که خداوند برای ترغیب مسلمانان به صفح، کدام انگاره های اعتقادی را تقویت کرده و این انگاره ها با چه تحلیلی به صفح ارتباط پیدا می کنند. بر اساس آموزه های قرآنی، اعتقاد به قدرت بی پایان خداوند، موانع روان شناختی صفح مانند حس انتقام جویی و احساس خواری و ذلت را از میان برمی دارد. اعتقاد به خالقیت و علم الهی موجب پذیرش درونیِ حکم الهی در مورد صفح از آن هایی که ظلمی بر آن ها روا داشته اند، می شود. همچنین باور به غفران و رحمت خداوند موجب تشویق مؤمنان و احساس خداگونگی در صورت گذشت کریمانه از دیگران می شود. این تحقیق با روش توصیفی  تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه ای در منابع قرآنی و تفسیری انجام شده است.
۵.

حقیقت معرفت الله از منظر فخررازی و صدرالمتألهین شیرازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال هجدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۸ ۱۷۲-۱۵۵

کلید واژه ها: فخررازی ملاصدرا معرفت الله عقل نقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۳۴
«معرفت الله» دغدغه بسیاری از متکلمان و فیلسوفان بوده است. سوال اساسی بعد از تبیین موضوع کلی معرفت این است که انسان مکتوم در ماده و محدود چگونه می تواند به موجود نامحدودی علم پیدا کند؟ مسأله این تحقیق با توجه به تفاوت رویکرد کلامی و فلسفی فخر رازی و صدر المتألهین بررسی و تبیین حقیقت معرفت الله از منظر این دو است. یافته های این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است که با وجود تفاوت رویکردهای کلامی و فلسفی این دو، پاسخ های داده شده تقریبا یکسان می باشند. با وجود تفاوت استدلال ها و همچنین نظرگاه های کلامی، فلسفی و دینی هر دو فیلسوف قائل به عدم امکان علم به ذات و کنه الهی می باشند اما معتقدند که این تنها راه معرفت الله نیست بلکه معرفت الله مراتب پایین تری نیز دارد که علم به آن برای انسان ممکن می باشد. هر دو معرفت الله را امری مشکک و در برخی از مراتب فطری می دانند که خداوند قابلیت کشف معرفتش را برای انسان قرار داده است.
۶.

بررسی و نقد مبانی تکلیف گریزی معنویتهای سکولار ایران معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۱) 418 - 397

کلید واژه ها: تکلیف گریزی معنویت سکولار اومانیسم خودبسندگی عقل تاریخمندی دین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۱
معنویتهای نوظهور در ایران معاصر با وجود تلاش پرچمداران آنها برای حفظ وجهه دینی خود، از جهات متعددی دینداری را مورد هجمه قرار می دهند که یکی از مهم ترین آنها، تکلیف گرایی است. ظهور وگسترش این معنویتها تقابلی آشکار با تکلیف مداری جامعه مسلمان ایران دارد. هدف: این پژوهش با هدف واکاوی مبانی تلکیف گریزی در معنویتهای ایران معاصر و نقد آنها، تقابل این گونه معنویتها را با اصل دینداری و تکلیف مداری نشان داد و معلوم کرد تلاش معنویت گرایان معاصر ایرانی برای مقابله با اصل تکلیف مداری، با ادعای دینداری آنان تعارض دارد. روش: در تحقیق حاضر، گردآوری مطالب به روش کتابخانه ای و پردازش اطلاعات به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد انتقادی انجام شد. یافته ها: مبانی معنویت گرایان سکولار که به ناچار موجب تکلیف گریزی می شود، در سه حوزه انسان شناسی، معرفت شناسی و دین شناسی، عبارتند از: اومانیسم، خودبسندگی عقل و تاریخی بودن دین. مهم ترین نقدهایی که بر مبانی پیشین وارد شده نیز عبارتند از: تنزّل وجودی انسان، نسبی شدن ارزشها، عدم تبیین دقیق معانی عقل، محدودیتهای عقل مادی و ابزاری در تعیین سعادت انسان و راه دستیابی به آن، عدم توجه به گستردگی مفهوم دین و اهداف بعثت پیامبران. نتیجه گیری: ارتقای سطح آگاهی و بینش مردم در جامعه دینی ایران، نسبت به حقیقت معنویتهای مدرن و فاصله این معنویتها از دین مبین اسلام، مهم ترین راهکارهای مقابله با معنویت گرایان سکولار ایران معاصر است.
۷.

بررسی و نقد نظریه رنجمندی انسان با تأکید بر تحلیل آیه چهارم سوره بلد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انسان پژوهی دینی سال هجدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۵ 29 - 49

کلید واژه ها: رنج رنجمندی انسان کبد نعمت لذت وجود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۲۰۱
همه انسانها تجاربی از رنج در زندگی خود دارند به همین دلیل رنج همواره یکی از دغدغههای پژوهشگران حوزه انسانی بوده است. مسئله مقاله حاضر این است که بر اساس دلایل قرآنی، عقلی و وجدانی آیا میتوان گفت انسانها اغلب یا همواره در رنج هستند. آیه چهارم سوره بلد - لقد خلقنا الانسان فی کبد - نظریه غلبه رنج در زندگی را بهظاهر تأیید میکند. این مضمون - رنج طبیعی و مستمر انسان در زندگی - توسط آیات دیگری نیز تأیید میشود. از سوی دیگر آیاتی که دائماً نعمتهای گوناگون و وسعت رحمت الهی را متذکر میشود - باتوجهبه اینکه بهرهمندی از هر نعمتی لذتی را به دنبال دارد - چهره دیگری از زندگی پیشرو میگذارد. برای جمع بین این دو دسته آیات بر اساس دلایل عقلی و نقلی، سه راهبرد پیشنهاد شده است. تفکیک بین رنجمندی و احاطه رنجها در زندگی، غلبه نعمتها بر رنجها و اصل ذومراتب بودن لذت و رنج، راهبردهای این مقاله هستند، در نتیجه نشان داده شد، بر اساس آموزههای قرآنی، دلایل عقلی و فلسفی و شواهد وجدانی، لذتها حتی در زمان ابتلا به رنجها غلبه دارند.
۸.

معیار ارزش اخلاقی در نگرش صدرایی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۸ 159 - 190

کلید واژه ها: ملاصدرا معیار ارزش اخلاقی خردورزی اخلاق الهی غایت گرای کمال گرا قرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۱۹۸
تأمل در مبانی فکری ملاصدرا و  کاوش در آثار متعدد وی، با توجه به نظریه پردازی های بکری که در این زمینه دارد، افقی نو برابر چشم ها می گشاید؛ به طوری که می توان اندیشه وی را با نگاه تازه ای بازخوانی و ظرفیت فوق العاده آن را در حوزه فلسفه اخلاق مشاهده کرد. از مهم ترین مباحث این حوزه، نظریه ارزش اخلاق و محوری ترین بحث این ساحت، معیار ارزش اخلاق است. خردورزی و حکمت با تهذیب نفس و اخلاق الهی، در نوشته های صدرایی چنان درهم تنیده است که می توان به جرئت این دو را رکن رکین مبانی تفکر وی قلمداد نمود. این نوشتار بر آن است معیار ارزش اخلاق صدرایی را بر همین اساس استنباط نماید. بر خلاف آنچه امروز در خصوص معیار ارزش اخلاق وی مطرح است و از آن به اخلاق فضیلت یاد می شود، نویسنده ضمن تقسیم اخلاق فضیلت، به دو بخش فضیلت محوری و فضیلت گرایی معتقد است سخن حق و صواب در نظریه ارزش اخلاق ملاصدرا آن است که گفته شود ملاصدرا در نگاه عالی و نهایی یک غایت گرای قرب گراست . روی دیگر این حقیقت، غایت گرای فضیلت گراست. اینها دو روی یک سکه اند که اولین آنها در ساحت بلند عرفان و دومی در ساحت حکمت مطرح است و فرقی با هم ندارند
۹.

نسبت دستاوردهای انقلاب اسلامی با اهداف پیامبران در قرآن با تأکید بر بیانیه گام دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶۷ ۷۶-۵۵
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۱۷
مهم ترین ویژگی انقلاب اسلامی، دینی بودن آن است. بنابراین چنانچه بخواهیم میزان توفیق یا شکست آن را در وصول به اهداف اولیه اش ارزیابی کنیم، باید از شاخص های متناسب با دین استفاده کنیم. بر همین اساس مقاله حاضر، دستاوردهای انقلاب اسلامی را با تأکید بر فرمایشات مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب با شاخص اهداف پیامبران الهی در قرآن سنجیده و تناسب آنها را بررسی کرده است. نتایج تحقیق پیش رو که براساس منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است نشان می دهد دستاوردهای کلان انقلاب اسلامی با اهداف اصلی پیامبران در قرآن تناسب کامل دارد. شش محور اصلی که در پژوهش حاضر به عنوان اشتراکات اهداف پیامبران در قرآن و دستاوردهای انقلاب اسلامی بررسی شده اند عبارتند از: توحیدمحوری، اخلاق و معنویت، بلوغ علمی، مردم گرایی، آزادی و عدالت..
۱۰.

نگره تفکیک و ادله عقلی جسمانیت نفس، بررسی و نقد (با محوریت شیخ مجتبی قزوینی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال هفدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۴ ۷-۲۶

کلید واژه ها: نگره تفکیک جسمانیت نفس تجرد نفس جسم لطیف ادله عقلی جسمانیت نفس آقا مجتبی قزوینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۳۴۴
یکی از مسائل مهم نفس شناسی، مسئله تجرّد یا عدم تجرّد نفس است. حکما و متکلمان عقلی از دیدگاه تجرّد و متکلّمان نقلی و پیروان نگره تفکیک از دیدگاه جسمانیت نفس دفاع می کنند. تفکیکیان با ارائه نظریه «جسمانیت نفس با رهیافت جسم لطیف» پرداختند. آنان برای اثبات دیدگاه خود از ادله عقلی مختلفی بهره برده اند. در این پژوهش با روش کتابخانه ای و با مطالعه آثار تفکیکیان، به این ادله می توان دست یافت و پس از تحلیل این ادله، آن ها را در دو دسته «ادله اثباتی» با اقسام «مغایرت نفس با علم و عقل»، «ارتباط با ارواح گذشتگان» و «اختلاف آثار نفس و مجردات» و «ادله سلبی» با اقسام «ادراک کلیات و بسائط توسط نفس»، «علم حضوری نفس به خودش»، «عدم ادراک نفس در پاره ای اوقات» و «عدم نیاز نفس بر ابزار مادّی» تحلیل کرد. با تأمل در این ادله، به دست می آید که آن ها فاقد قوّت کافی برای اثبات مدعای تفکیکیان بوده و انتقادات متعددی بر هر یک از این ادله قابل طرح است.
۱۱.

باورهای زمینه ساز صفح جمیل براساس تحلیل آیات 85 و 86 سوره حجر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶ 45-56

کلید واژه ها: صفح جمیل باورهای زمینه ساز قرآن آفرینش قیامت خالقیت علم الهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۳ تعداد دانلود : ۳۳۶
رفتارهای اخلاقی انسان همواره تحت تأثیر باورها و اعتقادات اوست گرچه فلاسفه اخلاق در میزان این تأثیر نظریه یکسانی ندارند ولی کمترین چیزی که می توان گفت این است که باورها زمینه ساز هستند. بر همین اساس، قرآن کریم در دستورات اخلاقی خود، باورهای مرتبط با آنها را مورد توجه قرار داده و از این طریق زمینه های روانی انجام دستورات را فراهم کرده است. یکی از فرامین اخلاقی قرآن به پیامبر اکرم | و مسلمانان که در آیه 85 سوره حجر آمده است، صفح جمیل نسبت به رفتارهای ناپسند کفار مانند استهزاء و تمسخر است. اعتقاد به حق بودن آفرینش موجب هدفمند دیدن دنیا و زوال پذیری شرّ و فساد می شود باور به تحقق روز قیامت، انسان را متوجه ناپایداری دنیا و مقدمه بودن آن برای روز جزا می کند و انتظار پاداش مؤمنان به ازای افعال نیک آنان و عقوبت کافران را فراهم می کند.
۱۲.

بررسی آیات انفاق، با رویکرد انگیزشی در تفسیر المیزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۰ ۱۱۷-۱۲۸

کلید واژه ها: آیات انفاق آیات اقتصادی تفسیر المیزان روش های انگیزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۳ تعداد دانلود : ۳۴۷
یکی از مهم ترین آموزه های اجتماعی اقتصادی قرآن تأکید بر انفاق و کمک به محرومان جامعه است که از ارکان عملی ایمان به شمار می آید و آثار مهمی در سعادت فرد و جامعه دارد. آیات قرآن در این زمینه فراوان است و از جهات متعدد قابل بررسی است. از دیدگاه روان شناسان انسان برای انجام هر عملی نیازمندِ انگیزه است. تحقیق حاضر روش هایی را که قرآن برای ایجاد انگیزه در مؤمنان نسبت به صدور فعل انفاق به کار بسته است، با تأکید بر تفسیر المیزان بررسی می نماید. مهم ترین روش های انگیزشی قرآن در مورد انفاق عبارتند از: انگاره سازی در اموری مانند رزاقیت خدا و مالکیت حقیقی او بر جهان هستی، استفاده از روش های پاداش و تشویق از طریق بیان ثواب انفاق و ثمرات روان شناختی و اخلاقی آن، بیان تهدیدآمیز و توضیح پیامدهای ترک انفاق، ارائه الگوهای بزرگ و تأثیرگذار در امر انفاق و عبرت آموزی از سرگذشت پیشینیان.
۱۳.

بررسی نظریه شیخ اشراق درباره اراده الهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قبسات سال بیست و سوم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۸۹ 205 - 230

کلید واژه ها: اراده الهی غنی مطلق فعل ذاتی دوام فعل غرض شیخ اشراق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۴ تعداد دانلود : ۵۲۷
صفت اراده خداوند یکی از مباحث بسیار دشوار و پیچیده در فلسفه و کلام اسلامی است. فلاسفه مسلمان معمولاً اراده الهی را به علم، حب و مانند آن ارجاع داده اند. در این مقاله نظریه شیخ اشراق درباره اراده خداوند بررسی شده است. مطالب شیخ اشراق درباره اراده الهی در بادی امر ناهماهنگ به نظر می آید. ایشان در موارد زیادی بر نفی اراده از واجب تعالی استدلال کرده و در مواردی نیز آن را پذیرفته است. از مجموع مطالب ایشان چهار استدلال بر محال بودن اراده در واجب تعالی استفاده می شود. غنی مطلق بودن واجب الوجود، ذاتی بودن افعال باری تعالی، دوام فعل خدای متعال و تلازم اراده با غرض ورزی محورهای اصلی ادله شیخ است؛ البته شیخ اشراق در مواردی نیز اشارات یا تصریحاتی بر پذیرش اراده واجب تعالی دارد که پس از بررسی دقیق معلوم می شود همه آنها یا ضعف دلالی دارند یا ضعف سندی؛ بنابراین جمع بندی عبارات شیخ اشراق ما را به نظریه نفی اراده در واجب تعالی منتهی می کند. مهم ترین اشکال نظریه شیخ اشراق عدم توجه به متون دینی به ویژه قرآن است که صفت اراده را بارها به خداوند نسبت می دهد.
۱۴.

بررسی تحلیلی سوبژکتیویسم و پیامدهای آن در توسعه مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴۹ 25-42

کلید واژه ها: سوبژکتیویسم معرفت شناسی توسعه مدرن عقل ابزاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۰ تعداد دانلود : ۴۴۰
سوبژکتیویسم گوهر و ذات مدرنیته است، توسعه مدرن عقلانیت خود را که از مهم ترین شاخصه های آن می باشد بر مبنای معرفت شناسی سوبژکتیویسم قرار داده که مبتنی بر اصالت سوژه است. بر این اساس یگانه موجود حقیقی، انسان است و دیگر موجودات تمثیل و وجود ذهنی، قائم به سوژه و اصول تعریف شده در نزد او هستند و در نتیجه عقل ابزاری و خودبنیاد انسان که پایین ترین مرتبه عقل انسانی است جانشین عقل دینی و وحی می شود. عدم توجه به مراتب بالاتر عقل, داشتن درک واضح تر از بدن, عدم تبیین چگونگی نیل به وجود از معرفت و تقدم درک هستی خود نسبت به حالات ذهنی مهم ترین نقدهایی است که برذات سوبژکتیویسم وارد شده است. از جهت پیامدها نیز می توان گفت بحران عقلانیت و رشد فزاینده عقلانیت ابزاریِ سکولار و در نتیجه رواج پوچ گرایی، انکار مرجعیت وحی و در نتیجه اعطای حق قانون گذاری به انسان، تغییر معیار ارزش ها و بحران ارزش های اخلاقی، دوری انسان از هویت فطری و خدابنیاد و محروم گشتن از درک حقیقت و در نهایت دور شدن از مسیر سعادت واقعی و همه جانبه در اثر بسط شئون مختلف سوژه ریشه در اندیشه سوبژکتیویسم دارد.
۱۵.

اخلاق رسانه، مقایسه منشورات جهانی با دستورهای اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال سوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱۲

کلید واژه ها: رسانه اخلاق حرفه ای اخلاق رسانه منشورات جهانی اخلاق اسلامی خبررسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۵ تعداد دانلود : ۶۳۴
با توجه به گستردگی نقش رسانه های جمعی در جهان معاصر و کارکرد ویژه آنها در شکل دهی افکار عمومی و نیز با توجه به وجود زمینه های مناسب برای انحرافات اخلاقی فعالان این عرصه، اهتمام به رعایت ارزش های اخلاقی در این حوزه ضرورت بیشتری یافته است. در غرب، منشورات اخلاقی متعددی در قرن بیستم درباره حرفه خبررسانی از سوی موسسات و مراکز بزرگ مرتبط تنظیم و ارائه شده است. در اسلام نیز توجه ویژه ای به مسئله خبررسانی شده است. در این مقاله ضمن ارائه گزارشی از منشورات جهانی اخلاق رسانه و مقایسه آن با دستورات اخلاقی اسلام برتری های اخلاق اسلامی در این زمینه تبیین شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان