محمدمهدی کریمی نیا

محمدمهدی کریمی نیا

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۲۷۶ مورد.
۶۱.

گونه شناسی دعاهای پیامبران (علیهم السلام) در قرآن کریم

کلید واژه ها: دعا پیامبران قرآن دعای مستقیم دعای غیر مستقیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۱۴۶
عنایت انبیاء(ع) به دعا و اصرار بر آن در همه حال حاکی از جایگاه و اهمیت آن در ادیان توحیدی می باشد. وقتی دعوتگران به معنویت، خود این اندازه به دعا می پردازند و از آن مدد می طلبند، سزاوار است که در مفهوم و گستره پیامدهای معنوی نیایش، تامل بیشتری داشته باشیم؛ چرا که پیامبران به دلیل نزدیک بودن به منبع لایزال وحی، این بصیرت را به دست آورده اند که دعا در میان اسباب تقرب و تکامل، جایگاهی ویژه دارد. پرسش اساسی در این تحقیق این است که بر اساس آیات قرآن، پیامبران در ادعیه خود چه خواسته هایی از خداوند متعال داشته اند؟و در ساختار این ادعیه چه تفاوت ها وشباهت هایی وجود دارد؟. در این پژوهه تلاش شده است با بهره گیری از روش توصیفی و با مطالعه اسنادی و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا به بررسی ادعیه پیامبران در قرآن پرداخته شود، تا با فهم آن بتوانیم از روش انبیاء در مسیر بندگی و رسیدن به کمال نهایی الگوبرداری نماییم. بررسی ها حاکی از آن است که در قرآن کریم ادعیه 12تن از انبیاء ذکر شده است. انبیاء برای بیان ادعیه خود از روش مستقیم و غیر مستقیم و به صورت ایجابی و سلبی استفاده نمودند. بیشترین ادعیه در قرآن به حضرت نوح و حضرت موسی اختصاص داده شده است. طلب غفران و هدایت، موضوعی بود که در همه ادعیه تکرار شده است. رعایت ادب و تواضع در ادعیه تمامی انبیاء دیده می شود. برخی از انبیاء مانند حضرت ایوب، حضرت عیسی، حضرت موسی، حضرت یوسف و حضرت ابراهیم در دعاهای خود به برخی از خصوصیات الهی مانند غفور، سمیع، علیم و... اشاره نمودند. حضرت ابراهیم تنها پیامبری بود که در ادعیه خود برای حضرت محمد دعا نمود و قبل از بیان خواسته خویش به ستایش الهی پرداخت. تنها دعایی که خداوند آن را به انبیاء آموزش داد مربوط به حضرت محمد (ص) بود و آن تقاضای فزونی علم بود.
۶۲.

تحلیل ابعاد و انحاء مبحث تهجّد در قرآن کریم

تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۷۸
هر کس بتواند در این دنیا نفس خویش را بشناسد و خالصانه خداوند را عبادت و اطاعت کند، به دریای بی کران رضوان الهی متصل می شود و در خیر جاویدان باقی خواهد ماند. یکی از بهترین عبادت ها برای رسیدن به قرب الهی و آرامش درونی، تهجد شبانه و راز و نیاز در دل شب با خداوند می باشد؛ لذا برای رسیدن به این مقام آشنایی با مفهوم تهجد، جایگاه ویژه ای در تعالیم اسلامی و قرآن دارد. پرسش اساسی در این تحقیق این است که مراد خداوند از تهجد در آیات قرآن چیست؟ و چگونه می توان توفیق انجام آن را کسب نمود؟. در این مقاله تلاش شده است با بهره گیری از روش توصیفی و با مطالعه اسنادی و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا و روش مفهوم شناسی که از طریق رابطه تضاد، همنشینی و جانشینی تشکیل شده است، به بررسی مفهوم تهجد در قرآن پرداخته شود تا با فهم آن بتوانیم به کمال نهایی که قرب الهی است، برسیم. بررسی ها نشان می دهد برای رسیدن به تهجد باید از حب دنیا که مانع اصلی مسیر می باشد، دوری کرد و عواملی مانند: انفاق، صبر، زکات و امر به معروف و نهی از منکر در کنار تهجد ما را به درجه قرب الهی می رساند.
۶۳.

راه های رسیدن به عزّت اجتماعی از دیدگاه قرآن کریم

تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۱۱۲
عزّت، در لغت، به معنای شکست ناپذیری است. «عزیز» یکی از صفات خداوند است که در قرآن، باری تعالی 92 بار با این صفت یاد شده است؛ عزّت، در مورد انسان نیز از همین ریشه سرچشمه می گیرد و به معنای حفظ آبرو و شخصیّت، و عدم کرنش و دریوزگی در برابر صاحبان زر و زور و تزویر است که یک نوع شکست ناپذیری است. چنین عزّتی را قطعاً در پرتو ارتباط محکم با صاحب عزّت مطلق، خدای عزیز، قدرتی که با داشتن آن هرگز انسان اسیر و ذلیل هوا و هوس نمی شود و در برابر طاغوت درون و برون سرخم نمی کند، می توان به دست آورد. چنانکه در قرآن مجید سوره فاطرمی فرماید: ...عزت تماما در نزد خداوند است. این آیه و آیات دیگری در قرآن است که عزتجویان باید عزت را از خداوند متعال بخواهند; زیرا عزت در ملک خداوند است و انسان در پرتو پرستش خدا و تسلیم شدن در برابر او به عزتمندی می رسد. عزت اجتماعی و سیاسی تابع عزت نفس فردی است؛ زیرا اگر یکایک افراد جامعه از عزت نفس فردی برخوردار نباشند، نمی توان از اجتماعی سخن گفت که شهروندان آن عزتمدار و ذلت گریز باشند. بنابراین تقویت روحیه عزت نفس به معنای تقویت و افزایش عزت اجتماعی برای آن جامعه است. و عزت اجتماعی با چنگ زدن به ریسمان الهی و با ایجاد رابطه با خداوند حاصل می شود و در پرتو بهره مندی از تعالیم انبیا و اولیای الهی خود و جامعه را به سرمنزل مقصود برساند. بنابراین نتیجه عزت اجتماعی این است که جامعه ی الگو و اسوه تشکیل بشود و همه آن جامعه را بزرگ و با عظمت بپندارند و سعی کنند در حرکت اجتماعی، خود را با آن الگو تطبیق بدهند.
۶۴.

عوامل محیطی تربیت انسان از دیدگاه قرآن کریم

تعداد بازدید : ۱۱۸۳ تعداد دانلود : ۳۶۷
این تحقیق با موضوع عوامل محیطی تربیت انسان از دیدگاه قرآن با هدف افزایش آگاهی عموم مردم برای دستیابی به تربیت صحیح دینی و رسیدن به سعادت دنیا و آخرت انجام یافته است. با بررسی و توصیف این عوامل از دیدگاه قرآن می توان این یافته ها را به دست آورد که اولین محیط تربیتی، محیط خانوادگی است و از عواملی که به ایجاد محیط سالم در خانواده می انجامد، انتخاب همسر باتقوا و در راستای آن احساس مسئولیت والدین در قبال تربیت فرزندان و همچنین اهتمام آنها به انتخاب نام نیکو برای فرزندان که دارای تأثیر تربیتی و روانی بر آنها است. در کنار محیط خانوادگی، محیط آموزشگاهی نیز در تربیت انسان نقش دارد و از جمله آن می توان به محیط مدرسه، سایر مراکز آموزشی و رسانه ها اشاره نمود که از مهمترین عوامل مؤثر در تربیت انسان در سه بُعد دیداری، گفتاری و رفتاری است. با برقراری روابط اجتماعی در این محیط، محیط همنشینی پدید می آید که با معرفی برترین الگوهای اخلاقی و رفتاری و بیان عاقبت سوء افراد فاسد و پیامدهای همنشینی با این افراد به ایجاد یک محیط سالم برای همنشینی، تأکید شده است. محیط حرفه که سه رابطه ی نفسِ حرفه، محیطی که انسان در آن کار می کند و مراجعین در محیط حرفه، مطرح است و هر یک از این سه رابطه نقش تربیتی دارند. داده های این تحقیق به روش کتابخانه ای جمع آوری و با شیوه توصیفی- تحلیلی ارائه شده است.
۶۵.

تأمّلی بر ویژگی ها و جایگاه ابرار و نیکان در قرآن کریم

کلید واژه ها: ابرار بر نیکان در قرآن نیکی نیکوکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۵ تعداد دانلود : ۱۹۷
یکی از ویژگی های اساسی قرآن، معرفی گروه های برگزیده ای است که به واسطه انجام عمل صالح در نزد خداوند متعال درجات و مراتب متفاوتی را کسب کرد ه اند. از این رو انسان ها در قیامت، بر اساس عملکرد دنیوی خود که ناشی از معرفت و درجه ایمان آنهاست پاداش اعمال از پیش فرستاده شده خود را در نزد خدا می یابند. از میان گروه های معرفی شده از دیدگاه قرآن که در ردیف اهل سعادتند، «اَبرار» (نیکان) می باشند که پروردگار عالم در ازای اعمال صالح و ویژگی های شخصیتی آنان جایگاه و درجات خاصی را برایشان در نظرگرفته است؛ به طوری که از نظر مقامی جزء دومین گروه از اهل سعادت به قرب الهی محسوب می شوند. پژوهش حاضر درصدد تبیین این مطلب است؛ مراتبی که خداوند متعال در قرآن برای بندگان شایسته خویش در نظر گرفته طبق آیات و آراء مفسرین امری ممکن و دست یافتنی است. لذا نگارنده در این نوشتار برآن است که با جمع آوری آیاتی که در باره ابرار و جایگاه و خصوصیات آن ها می پردازد به انعکاس دیدگاه برخی مفسران پیرامون این آیات پرداخته، تا از این طریق عمق معنای آیات مربوط به شخصیت ابرار، ویژگی ها و چگونگی رسیدن به چنین مقامی برای خوانندگان، بیشتر درک شود و هدف از بیان و معرفی این گروه بهتر ترسیم گردد.
۶۶.

ارکان طلاق، مبغوض ترین حلال، از نظرصاحب جواهر و امام خمینی

تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۹۰
خانواده نهادی مقدس است که در اسلام بسیار مورد توجه قرار گرفته است و برای دوام این نهاد دستوراتی در قرآن و روایات داده شده است؛ و همواره سفارش شده که زوجین در طول دوران زندگی با هم سازش و مدارا کنند، با این وجود گاه زوجین به دلایل گوناگون نمی توانند با یکدیگر به زندگی زناشویی ادامه دهند، در این صورت شارع مقدس اسلام راه حلی به نام طلاق یا جدایی زوجین ارائه نموده است، و با وجودی که طلاق در دین مبین اسلام منفور و مبغوض است، ولی در شرایط خاص حلال شمرده شده است، به دلیل اهمیت استحکام بنیاد خانواده دانستن مسائل مربوط به طلاق و شرایط تحقق آن لازم و ضروری است، در این زمینه تحقیقاتی صورت گرفته و نظرات فقها به طور اجمالی بیان شده است، در این پژوهش با توجه به اینکه نظرات صاحب جواهر و امام خمینی به مسأله طلاق، ارکان و شرایط آن، پرداخته می شود، که تاکنون در این زمینه پژوهش مستقلی انجام نشده است و از این لحاظ نو و بدیع است، در این تحقیق این مسأله از نظر فقهی و به روش توصیفی - تحلیلی مورد بررسی قرار می گیرد.
۶۷.

زمان شناسی تربیت دینی با تأکید بر دوران جنین

کلید واژه ها: جنین تربیت زمان شناسی نوزاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۱۳۹
نوشتار حاضر با عنوان زمان شناسی تربیت با تأکید بر دوران جنینی که با هدف آگاهی رساندن به مادران و تصحیح الگوهای تربیتی آنها منطبق با آرمان های مطلوب اسلامی است. این مقاله درصدد پاسخگویی به این پرسش است که چه راه هایی را دین برای مادران در تربیت فرزندان خود توصیه کرده است؟ که این توصیه ها از سال ها قبل آغاز می شود که از جمله عوامل موثر در تربیت دینی فرزند انتخاب صحیح همسر، وراثت، غذای حلال، دعا، حفظ آرامش، و مراقبت های معنوی مادر و نکاتی در بارداری به عنوان مثال: نقش تغذیه مادر در جسم و روح فرزند از زمان انعقاد نطفه تا بایان شیردهی ادامه دارد و همچنین اهمیت حفظ آرامش جسمانی و روانی مادر در اعمال توصیه دینی در اسلام بیان شده است. نمونه ای از توصیه های دینی عبارتند از: گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد- تحنیک یا کام برداشتن- پوشش نوزاد- قرار دادن نام نیک برای فرزند- عقیقه کردن کودک- تراشیدن سر کودک و صدقه دادن برای او و.... مهمترین مرحله برای کودک است و نیز به تبیین اثر مادر در تربیت دینی کودک و آموزش دین و مذهب پرداخته شده است و این تحقیق از نوع توصیفی می باشد و از منابع کتابخانه ای استفاده شده است.
۶۸.

تحلیل آثار اقتصادی صداقت در آموزه های قرآنی- حدیثی

کلید واژه ها: صداقت آثار اقتصادی قرآن روایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۲۰۲
صداقت و راستگویی یکی از فضائل بزرگ انسانی است که در همه مکاتب الهی و حتی مکاتب مادی دارای ارزش والاست و نوری است که شعاع آن به گستردگی عالم بوده وب ه تمام ظاهر و باطن انسان روشنایی می بخشد. عنوان این مقاله ،آثار اقتصادی صداقت از دیدگاه آیات و روایات است.صداقت به عنوان یک صفت ارزشمند اگر بر جامعه حاکم شود جامعه را به سوی خیر وصلاح سوق می دهد و اعتماد و استواری پیمان ها و غیره در جامعه شکوفا می شود و بزهکاری و پایمال شدن حقوق دیگران از بین خواهد رفت بطوریکه می توانیم از آن جامعه مدینه فاضله بسازیم. لذا به سبب اهمیت و جایگاه این فضیلت اخلاقی و با توجه به نیاز جامعه به آگاهی از اثرات حیات بخش آن در شئونات زندگی وکم رنگ بودن این اصل مهم اخلاقی که از جمله اهداف این تحقیق بوده تصمیم به انجام این مقاله گرفتم تا در راستای موضوع میزان عملکرد این صفت با ارزش ر ادر جامعه منعکس نمایم و در اهمیت آن همین بس که خدای متعال خود را راستگوترین افراد معرفی کرده و شرط لازم برای رسیدن به درجه نبوت را صداقت دانسته است. روشی هم که دراین تحقیق به کاربرده شده توصیفی_تحلیلی می باشد. با بررسی آثار صداقت دریافتیم که این صفت یکی از پایه های محکمی است که جامعه بشری برای تداوم وحیات خویش به آن نیازمند است .چه بسیار اجتماعاتی که برای رسیدن به امیدهای واهی خویش این پایه واساس جامعه بشری را نادیده گرفته و اجتماع خود را به قهقراء و نابودی سوق می دهند. از جمله یافته های این مقاله این است که صداقت باید بر فضای اقتصادی حاکم شود، اگر سازنده ای از راه دروغ کالای غیرمرغوب رابه جای کالای مرغوب نفروشد و از روی صداقت به ساخت باکیفیت آن اقدام کند، اقتصاد جامعه در مدت کمی به رشد مناسب می رسد. انشاء الله که با تمسک به الطاف الهی با آراستگی به صدق و راستی به سعادت واقعی رهنمود گردیم .
۶۹.

بررسی رابطه تولّی و تبرّی با توحید از دیدگاه ابن تیمیه

کلید واژه ها: تولی تبری توحید عبادت شرک تکفیر ابن تیمیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۳۸
در نگاه سلفیان تولی و تبری از اصول اعتقادی بوده و معیار اسلامیت و کفر معرفی شده است، همین اعتقاد و تفسیر های نادرست از تولی و تبری موجب شده که این گروه بسیاری از مسلمانان را تکفیر کرده و آنان را به عنوان مشرک به حساب آورند، آنان با استناد به آیاتی همچون آیه 51 سوره مائده، تبری و تولی را لازمه ایمان دانسته و متعتقدند که هر گونه موالات با دشمنان سبب کفر می شود، به عقیده این گروه تولّی و تبرّی در عرض ولایت خداوند قرار دارد، بر این اساس حتی اگر کسی به وحدانیت خدا شهادت دهد اما با کفار و دشمنان عدوات نداشته باشد، این امر سبب کفر و شرک فرد می شود، منشأ این تفکر خطرناک به جهل و دانش سطحی به معارف دین و ارزش های آن بر می گردد، همانگونه که در توصیف این گروه امیر المومنین علی (ع)، می فرماید: «ما قصم ظهری الا رجلان عالم متهتک وجاهل متنسّک هذا ینفر عن حقّه بتهتکه و هذا یدعوا الی الباطل بتنسّکه» (جهان اسلام و پدیده تکفیر، 1393، ص341) به گفته امیر امیرالمؤمنین (ع) اگر جهل همراه با تدین و زهد شود، بسیار خطرناک است، که یکی از نموره هایش گروه خوارج می باشد، که امام در اقدامش در برابر آنها فرمودند که من چشم فتنه ای را در آوردم، که هیج کس جرأتش را نمی کرد، این فکر و اندیشه، که در رأس آن ابن تیمیه قرار دارد، با دشمنی که اهل بیت دارند هر گونه حب و ولایت آنان را موجب شرک و خروج فرد از دایره اسلام و ایمان می دانند به گونه که در نگاه این گروه امروزه شیعیان اهل بدعت و مشرک معرفی می شوند.
۷۰.

تأملی فقهی بر تکلیف زوجه موسر در دوام زوجیت با زوج معسر از ادای نفقه به اعسار اولیه

تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۱۸۷
احکام فقهی ، مالی خانواده در منابع اسلامی بطور مبسوط و با ذکرمصادیق آمده است از جمله مصادیق قطعی وجوب انفاق، پرداخت نفقه زوجه توسط زوج است امروزه خانواده هایی با مسأله اعسار زوج درگیرند و این مسأله برخی از خانواده ها و به دنبال آن جامعه را با چالش مواجه کرده است با توجه به آنکه اسلام به استحکام بنای خانواده اصرار دارد، باید به این سؤال پاسخ داده شود که آیا با وجود اعساراولیه زوج ، زوجه موسر در دوام زوجیت با زوج معسراز نفقه، مکلف است؟ نظر نگارنده؛ هم پوشانی زوجین در مشکلات زندگی و بخصوص در فرض اعساراولیه زوج توسط زوجه موسر است و آن را الگویی برای شیوه زندگی و راه حل بسیاری از معضلات فعلی جامعه می داند و شاید بتوان آن را نه به طور موسع و بلکه به شکل مشروط، واجب دانست در این پژوهش با مراجعه به منابع فقه اسلامی سعی در بیان متقن یافته های مسأله دارد، ازجمله یافته ها اینکه؛ ظاهر روایات حاکی از عدم الزام زوجه برای ادامه ی زندگی است ولی می توان حکم مستنبط از روایاتی که بر جواز حق فسخ زوجیت توسط زوجه دلالت دارند را حکم تخییری دانست واز آنجا که وجوب اخلاقی شمردنِ ادامه ی زندگی بر زوجه نیز بدلیل عدم ضمانت اجرایی قوی، جایگاه محکمی ندارد به نظر می رسد؛ حکم اولیِ عدم الزام زوجه ، قابلیت تغییر به حکم ثانوی وجوب زوجه به استمرارزوجیت در شرایط خاص و در صورت حصول آرامش اعضای خانواده و جامعه را دارا باشد.
۷۱.

بررسی مقارن دیدگاه توسل به اولیای الهی در اندیشه رشید رضا و آیت الله سبحانی

تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۱۸۸
توسل از مهم ترین قوانین نظام حکیمانه هستی و آفرینش است که همه عقلای عالم در زندگی خود بر عقلانیت و مشروعیت آن اذعان دارند. به مقتضای نظام موجود در این جهان، همه انسانها برای نیل به کمالات و اهداف متعالی خویش، به غیرخود محتاج اند و البته این نیاز و وابستگی در سایر موجودات نیز جریان دارد. قانون توسل به عنوان یک واقعیت تکوینی، در نظام هستی حاکم است و هیچ کس نسبت به جریان حتمی این سنت در نظام حکیمانه الهی تردید ندارد. این اهمیت موجب شده تا چارچوب چنین اعتقادی در معرض مکاتب و گروه های علمی و فرقه های مختلف قرار گیرد. مقاله حاضر با شیوه کتابخانه ای و روشی توصیفی و تجلیلی با بهره گیری از منابع و ابزار کتابخانه به آن پرداخته و به ابهامات و سوالات اساسی و مهمی دراین خصوص پاسخ گفته است. از جمله یافته های این تحقیق این است که توسل انواع فراوانی دارد که بعضی از انواع توسل به اتفاق همه دانشمندان از جمله رشید رضا و آیت الله سبحانی جایز و بعضی از آن ممنوع است و بعضی دیگر مورد اختلاف است، اصل توسل مورد اتفاق همه مسلمانان بوده ولی در تعیین مصداق یا مصادیق توسل بین آنان اختلاف وجود دارد.
۷۲.

نقش عالمان دین در پیروزی جنگ تحمیلی (هشت سال دفاع مقدس)

تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۳۰۲
ملت مسلمان ایران جنگ های بسیاری را تجربه و از سرگذرانده است؛ از جمله مهمترین عوامل تأثیرگذار در پیروزی جنگ حوزه ی قشر روحانیت و مراجع تقلید است. روحانیون در مناصب مختلفی در پیروزی کشور نقش متعالی داشتند. قشر روحانیت همان قشری است که فعالیت هایی را همچون سازماندهی نیروها، تقویت روحیه ی معنوی رزمندگان و نیز مبانی و زمینه و راه هایی را در بُعد فرهنگی و معنوی انجام دادند چراکه همین قشر است که رزمندگان را هم از جنبه ی مادی و هم از جنبه ی معنوی رشد کردند و این خود باعث پیروزمند شدن کشور در آن دوران بحرانی بود و شایستگی حضور در جامعه ای سعادتمند را که خود آنان شکل دادند پیدا کنند. با توجه به مطالب گفته شده روحانیون و مراجع با حضور خود در هشت سال دفاع مقدس توانستند اقدامات لازم را جهت پیروزی انجام دهند. امروزه انتظار می رود که همچون کوهی استوار در برابر تهاجم دشمن قرار بگیریم و از این مکتب اسلامی دفاع کنیم. لازم به یادآوری است که روش جمع آوری اطلاعات در این پژوهش به شیوه ی مطالعه ی کتابخانه ای بوده است.
۷۳.

واکاوی اسقاط خیار غَبن و تأثیر آن در سقوط میزان غَبن فاحش و اَفحَش

تعداد بازدید : ۸۲۳ تعداد دانلود : ۶۵۹
غبن در لغت به معناى فریفتن وگول زدن آمده است. در اصطلاح حقوقى، عبارت است از زیانى که در اثر عدم تعادل بین عِوض معامله و ارزشى که مورد معامله واقعاً دارا بوده است، به میزان فاحش(چشم گیر) به طرف معامله؛ یعنى مغبون، وارد شده است. وظیفه فسخ معامله با تحقق شرائط، به عهده طرفی است که در معامله مغبون شده است. قانون منسوخ ضابطه مندتر بود وهمه قضات رویه یکسانی داشتند. اما سپردن ضابطه ی تشخیص غبن به عرف(که بر اساس منابع فقهی صورت گرفته است)، قدری آن را دچار اشتباه در تشخیص کرده است؛ خیار غبن در اقسام مبیع عین معیّن، کلى در معیّن و کلى فى الذمه جارى مى شود و بر طبق ماده ى 420 ق.م. پس از علم به آن فورى است. در صورتى که خیار غبن، به میزان فاحش هنگام عقد، ساقط شود و پس از معامله معلوم شود که غبن افحش بوده، باتوجه به عدم تصریح غبن افحش درقانون مدنی، مغبون با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوای معتبر، در اجرای اصل 167 قانون اساسی وماده 3 قانون آیین دادرسی مدنی، حق فسخ معامله را خواهد داشت. اسقاط خیارغبن وتاثیرآن درسقوط میزان غبن فاحش وافحش موضوع اصلی این تحقیق است.
۷۴.

راهکارهای تقویت معنویت در جامعه با تکیه بر بیانیه گام دوم انقلاب

کلید واژه ها: معنویت جامعه اسلامی تقویت معنویت ایمان اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۳۶۲
این مقاله با عنوان« راهکارهای تقویت معنویت درجامعه با تکیه بر بیانیه گام دوم انقلاب با نگرش قرآن و احادیت» است. بزرگترین و مهمترین رسالت انبیاء برقراری معنویت در جامعه است. و اهمیت آن در شرایط کنونی جامعه بسیار مهم است؛ زیرا دشمنان اسلام بهترین راه نفوذ در جامعه اسلامی را در جدا کردن افراد جامعه بویژه جوانان از اعتقادات دینی می دانند تا بتوانند برجوامع اسلامی مسلط شوند. اما اگر جامعه اسلامی مملو از معنویت شود، دشمنان اسلام بر آن ها مسلط نخواهند شد. این مقاله با بهره گیری از روش تحقیق نقلی وحیانی به بررسی راهکارهای تقویت معنویت پرداخته است. در ابتدا به بیان معنویت از منظر مقام معظم رهبری(مدظله) سپس مهمترین عوامل ایجاد معنویت از جمله ایمان و زهد و تقوا و اعتقاد به معاد و سپس به بررسی راهکارهای تقویت معنویت در جامعه پرداختم و مهمترین موارد از جمله: تقویت معنویت فطری و تقویت باورهای دینی و ترویج ارزش های اسلامی و سالم سازی محیط و اهمیت دادن دولت به اخلاق و معنویت و تامین نیاز های زیستی و اعتماد به جوانان و سپردن مسئولیت به آنان و احیای امر به معروف و نهی از منکر و شدت عمل در بر خورد با انحرافات. اگر موارد یاد شده را برای تقویت راهکارهای برقراری معنویت در جامعه بکار بگیریم، به جامعه ای معنوی و عاری از هر گونه فساد و بی بندوباری و جامعه ای موفق و ایده آل خواهیم رسید، که از ناحیه دشمنان به آن جامعه گزندی نخواهد رسید و استعداد افراد آن جامعه به شکوفایی خواهد رسید.
۷۵.

بررسی فقهی و حقوقی وکالت بلاعزل در حضانت فرزند

کلید واژه ها: وکالت حضانت بلاعزل حضانت فرزند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۲ تعداد دانلود : ۸۶۶
انسان ها برای دفع مخاطرات عقد جایز وکالت، گاها به «وکالت بلاعزل» روی می آورند. از مواردی که، موضوع عقد وکالت بلاعزل قرار می گیرد؛ «حضانت فرزند» می باشد. ولی دغدغه ای که ذهن والدین را درگیر می کند آن است که این عقدنامه، چه میزان معتبر می باشد؟ آثار «وکالت بلاعزل» در «حضانت فرزند» از منظر فقه امامیه و حقوق ایران چیست؟ در ابتدا، به نظر می رسد هرچند وکالت بلاعزل در حضانت، می تواند صحیح باشد ولی چون هر لحظه موکل با انجام مورد وکالت، قادر است؛ دست وکیل را خالی بگذارد، ثمره عملی چندانی، برای وکیل ندارد. برای یافتن پاسخ این مسائل، از روش تحقیق کتابخانه ای و مراجعه به منابع معتبر فقهی و حقوقی بهره برده شد. نتایج این تحقیق آن است که اولا: هم در فقه امامیه و هم در حقوق ایران اختلافات شدیدی در پذیرش یا عدم پذیرش وکالت بلاعزل در حضانت فرزند، وجود دارد. ثانیا: رویه قضایی وکالت بلاعزل در حضانت فرزند را می پذیرد. ثالثا: هرچند اصل بر این است که هرگاه این وکالت نامه ها برای ایجاد حق و یا با اخذ امتیازی منعقد شده باشند؛ نباید قابل تحدید باشند اما فقه و همینطور حقوق ما در این مورد نیز نظر واحدی ندارند و این مخاطره آمیز است. رابعا: مصلحت کودک بر توافقات مقدم است. خامسا: از برآیند این تحقیق، نتیجه می شود که «وکالت بلاعزل حضانت فرزند» راه مطمئنی برای اخذ حضانت فرزند نمی باشد.
۷۶.

بازکاوی مسأله خرافات و مبارزه با آن از منظر آیات و روایات

تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۴۵۹
خرافه و خرافه گرایی از جمله آفت های فکری، فرهنگی و اعتقادی است که به صور مختلف در عرصه های گوناگون زندگی انسان ظهور و نمود یافته است. اسلام با خرافه و خرافه پرستی مبارزه شدیدی را آغاز کرد و راه هایی را در پیش گرفت که همراه با موفقیت بود. قرآن و سنت به عنوان دو منبع اصیل اسلامی به انسان دستور داده که از آنچه خدا نازل کرده پیروی کنند، و هیچ فردی حق ندارد بدون علم سخنی بر زبان بیاورد تا از اوهام و عقاید باطل در امان ماند، و راه حقیقت را در پیش گیرد. از این رو در این پژوهش تلاش شده با تدبر و تعمق در آیات و روایات اهل بیت علیهم السلام و با تکیه به روش توصیفی و تحلیلی راهکاره های مقابله با خرافه گرایی تبیین و مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش در آیات و روایات این نتایج را به دست می دهد، اگر انسان در شیوه زندگی خود مؤلفه های چون عقل وخرد ورزی، توجه به فطرت،علم ودانش، آزادی بیان و اندیشه، دعوت انبیاءبه نگهبانی دین داشته باشد، همچنین از علما و رهبران آگاه و عالم دینی تبعیت کند هرگز گرفتار خرافه نمی شود و شیوه زندگی خود را بر اساس آموزه های اسلام پایه گذاری خواهد نمود.
۷۷.

مطالعه اوصاف سیاسی قوم یهود در قرآن کریم

تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۸۶
یهودیان با توجه به حب جاه طلبی و دنیا طلبی، نژاد پرستی که داشته اند همیشه به دنبال رسیدن به حکومت و زورگویی بر دیگر مردمان زمان خود بوده اند و برای رسیدن به این هدف شومشان از هیچ کاری فروگذار نبوده اند و هر روز بیشتر از پیش بر کارشکنی ها، ظلم و حتی جنگ و خونریزی دست زده اند و سعی در استعمار و استثمار خود داشته اند و از ابتدای ظهور اسلام نیز از دشمنان اولیه و سرسخت اسلام و مسلمین بوده اند و برای نابودی و عدم رشد آخرین دین الهی دست به ظلم، پیمان شکنی، تفرقه افکنی و ... زده اند و قرآن هم بیشتر از هر قومی درباره این قوم سخن گفته است و کارشکنی های آنها را ذکر و محکوم نموده است، بنابراین ضرورت ایجاب می کند که هر انسانی در مقابل این ادعاها و ظلم های آنها بایستد و اجازه ندهد که آنها به اهداف خود برسند و با معرفی این چهره های ظالم و ستمگر هویت آنها را آشکار سازد که دیگران فریب این ظاهر حق به جانب را نخورند که یکی از این راه ها انجام پژوهش های متعدد علیه آنهاست که تحقیق حاضر به بررسی ویژگی های سیاسی این قوم از دیدگاه قرآن برای روشن ساختن هویت اصلی آنها پرداخته است.
۷۸.

مستندات فقهی واردات و توزیع محصولات تراریخته با نگاهی به منابع قرآنی و روایی

کلید واژه ها: تراریخته فن آوری تغییر ژنتیک زیست فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۳۴۲
با توجّه به واردات بدون نظارت محصولات تراریخته به داخل کشور و نگرانی های مطرح شده از سوی برخی دانشمندان حوزه زیست فن آوری، مطبوعات و اقشار مختلف مردم نسبت به تاثیرات نامطلوب این محصولات بر سلامت انسان و محیط زیست، بررسی مستندات فقهی و تبیین حکم فقهی واردات این محصولات، اهمیّت ویژه ای دارد. در پژوهش حاضر، پس از بررسی سایتها، مقالات، و مجلّات مختلف مشخص گردید که عمده نگرانی ها در بحث واردات محصولات تراریخته مربوط به مسائل امنیتی، تسلط کفّار بر مسلمین و شبه تدلیس در اثرعدم نظارت و برچسب گذاری این محصولات می شود. بنابراین در این مقاله از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی سه نگرانی فوق پرداخته شد و در استناد به ادلّه عدم جواز، به قواعد فقهی حفظ نفس، قاعده نفی سبیل و قاعده تدلیس ، ودر استناد به ادلّه جواز واردات به قاعده عسر و حرج پرداخته شد. یافته ها حاکی از آن است که با توجّه به مستندات عدم جواز واردات و همچنین تنوع محصولات تراریخته، تا سلامت هر یک از این محصولات احراز نشده واردات آن ممنوع بوده و فقط در صورت شرایط عسر و حرج واردات آن مجاز می گردد.
۷۹.

رسیدگی به دعوای ورشکستگی از نگاه قانون آیین دادرسی مدنی ایران و افغانستان

کلید واژه ها: ورشکستگی دعاوی روند رسیدگی آیین دادرسی مدنی ایران و افغانستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۲ تعداد دانلود : ۴۹۵
ورشکستگی وضعیت بازرگان یا شرکت تجاری است که توانایی پرداخت دیون خود را از دست می دهد. در نظام حقوقی جمهوری اسلامی افغانستان، برای بیان وضعیت ورشکستگی تجار و شرکت های تجاری، اصطلاح «افلاس» به کار رفته است که از لحاظ مفهوم، شرایط و آثار، معادل ورشکستگی بیان شده است. آیین دادرسی مدنی که، مجموعه از مقررات و تشریفاتی است که باید از سوی اصحاب دعوی در مقام مراجعه به محاکم حقوقی برای دادخواهی و نیز از سوی محاکم حقوقی در مقام رسیدگی به دعوی و صدور رأی و اجرای آن، باید رعایت شود. بنابراین، یکی از موضوعات مهم که در آیین دادرسی مطرح است این است که چه شخصی حق دارد رسیدگی به امری را از دادگاه تقاضا نماید و اصطلاحا ذینفع دعوی کیست. و دیگر اینکه مرجع صالح کدام است یعنی کدام دادگاه صلاحیت رسیدگی به دعوای مطروحه را دارد و ابلاغ حکم و اقدامات تامینی و اجرای حکم اموری است که در دادرسی مدنی مطرح است مشابه همین مسئله در ورشکستگی نیز قابل طرح و حایز اهمیت است اینکه چه شخص یا اشخاص حق دارند که بحران ورشکستگی را در خواست و اعلام نمایند.و کدام دادگاه صلاحیت رسیدگی به امر ورشکستگی را دارد. اگرچه در خود قانون تجارت، تشریفات خاصی در امر ورشکستگی پیش بینی نشده است ولی طبق قانون آ. د. م می گوید هر تقاضایی باید به موجب دادخواست باشد، و بلکه شروع هر دعوی را با تقدیم دادخواست دانسته است، بنابراین، روند رسیدگی به امر ورشکستگی نیز این قاعده مستثنی نخواهد بود. و مطلب اصلی در بحث حاضر این است که چه اشخاص می توانند ذینفع بحساب آیند و می توانند تقاضای حکم ورشکستگی را داشته باشند که در مقاله حاضر این مهم به بحث گرفته می شود.
۸۰.

اصل عدم تجسس و استثنائات آن در فقه و حقوق ایران (با نگاهی به روایات)

تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۱۰۳۳
انسان به وجود پذیرش زندگی در اجتماع، حاضر نیست از آنچه که فردی ترین مسائل وی مربوط میشود دست بردارد که آن همان حریم خود است ؛ که حریم خصوصی افراد ازمهم ترین مفاهیمی است که دراکثر مباحث فقهی ونظام های حقوقی به ویژه نظام حقوقی ایران به طور جدی مورد تأکید قرارگرفته است. و از طرف دیگرتجسس کردن یکی از مفاهیمی است که در حوزه های فقه(محتوای آیات وروایات ودیگرادله) و حقوقی(قوانین اسلامی) کاربرد مهمی دارد، به طور کلی ازمفادحوزه های(منابع) مذکور استفاده می شود که اصل اولیه در تجسس، حرمت می باشد؛اما حکم حرمت تجسس دارای حدومرز خاصی بوده و برتمام مصادیق آن نمی توان حکم حرمت را بار کرد ، بلکه تجسس در مواردی ازحکم مطلق حرمت مقید(استثناء)شده و به جواز آن دلالت می کند. پس این تحقیق با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی که براساس ادله اسلامی وحقوقی وهمچنین مبانی اخلاقی نگاشته شده تامفاهیم حریم خصوصی افراد وممنوعیت تجسس درقلمروآن را با رویکرد تأمین امینت اخلاقی جامعه مورد بررسی قرار گرفته ،وهمچنین بدیهی است استثنائاتی درتجسس وجود دارد که بارعایت موازین اسلامی وقانونی ضرورت پیدا می کند؛ که آن استثنائات هم بر اساس بعضی از مواد قوانین حقوقی وادله عقلی وهمچنین سیره برای موضوعات مختلفی اجازه داده شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان