احمد پوراحمد

احمد پوراحمد

مدرک تحصیلی: استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۳۲۹ مورد.
۱۰۱.

بررسی و تحلیل عدالت در سلامت شهری محدوده. مورد مطالعه: شهر بجنورد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ 173 - 196

کلید واژه ها: سلامت شهری عدالت در سلامت شهری شهر بجنورد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۱۷۱
سلامت شهری تنها به معنای نبود بیماری در شهر نیست، بلکه به معنای تندرستی کامل جسمی، روانی و اجتماعی همه ساکنان شهر و همچنین محیط فیزیکی و فضای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی سالم در شهر است. هدف اصلی برنامه ریزی سلامت شهری دستیابی عادلانه همه ساکنان به سلامت کامل جسمی، روانی و اجتماعی و همچنین دستیابی عادلانه به عوامل تعیین کننده سلامت شهری می باشد. امروزه موضوع عدالت در سلامت شهری، به یکی از مهم ترین و با اولویت ترین موضوع های جهان و کشورها تبدیل شده است. عدالت در سلامت شهری به معنای نبود تفاوت های سیستماتیک در یک یا چند جنبه از وضعیت سلامت شهروندان یا گروههای جمعیتی از نظر اجتماعی، اقتصادی و محیط فیزیکی است. با توجه به اهمیت موضوع عدالت در سلامت شهری، در این پژوهش به بررسی عدالت در سلامت در شهر بجنورد پرداخته می شود. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر روش انجام تحقیق، توصیفی-تحلیلی، از نظر گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و پیمایشی و از نظر تجزیه و تحلیل اطلاعات، کمّی می باشد. نتایج شاخص های عدالت در سلامت شهری در شهر بجنورد نشان داد که ساکنان شهر بجنورد به هیچ یک از عوامل تعیین کننده سلامت شهری (عوامل اقتصادی، اجتماعی، فیزیکی-کالبدی و خدمات بهداشتی-درمانی) دسترسی عادلانه ندارند. طبق نتایج، با فاصله گرفتن از مرکز شهر، میزان دستیابی به تعیین کننده های سلامت شهری دشوارتر می شود؛ بنابراین، حاشیه نشینان شهر بجنورد کمترین میزان دسترسی به عوامل تعیین کننده سلامت را دارند. از نظر سرانه خدمات بهداشتی-درمانی محله 12 و 2-9 با چیرگی 9 و محله 4-7 با چیرگی 38، از نظر شاخص های اجتماعی محله 12 با میانگین 44 و محله 3-8 با میانگین 61، از نظر قابلیت پیاده روی محله 12 با میانگین 35 و محله 3-8 با میانگین 42، به ترتیب دارای کمترین و بیشترین سطح دسترسی به عوامل تعیین کننده سلامت می باشند. به طورکلی می توان گفت، سلامت شهری یک مفهوم پیچیده است که عوامل گوناگون مانند عوامل اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی، محیط فیزیکی، نظام سلامت شهری و ساختار سیاسی بر آن تأثیر می گذارند؛ بنابراین تأمین سلامت شهروندان موضوعی نیست که بتوان آن را از طریق برنامه ریزی و اقدامات بخشی به دست آورد. تأمین سلامت شهروندان، نیازمند برنامه ریزی بلندمدت، بین بخشی و یکپارچه است که همه افراد و سازمان ها باید برای دستیابی به آن تلاش کنند.
۱۰۲.

تحلیل آمایشی شاخص های امنیت در مناطق مرزی (مطالعه موردی: منطقه مرزی رود ارس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱-۳ (پیاپی ۳۹) 59 - 77

کلید واژه ها: امنیت مناطق مرزی آمایش سرزمین فرایند تحلیل شبکه ای رود ارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۱۶۶
تأمین امنیت مرزها، همواره یکی از موضوعات مهم و کاربردی در مطالعات جغرافیایی می باشد که نه تنها با گذشت زمان از اهمیت آن کم نشده بلکه معیارها و مسایل جدیدی نیز به آن اضافه گردیده است. نوع تحقیقات کاربردی توسعه ای بوده و با توجه به روش انجام کار، از ماهیتی توصیفی تحلیلی برخوردار است. روش گردآوری داده ها اسنادی پیمایشی است؛ بدین ترتیب که ابتدا با مطالعه مبانی نظری، دیدگاه های مربوط به امنیت مناطق مرزی، شاخص های مرتبط استخراج و از سازمان و ارگان های آمارهای دست اول و رسمی جمع آوری گردید و سپس برای جمع آوری داده های دست اول از محدوده مورد مطالعه، از روش های پیمایشی (مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه) استفاده شد. تحلیل داده ها از طریق مدل فرایند تحلیل شبکه ای انجام گرفت و از نرم افزار Super Decision جهت انجام مدل ANP و از نرم افزار Arc Gis برای نمایش و تحلیل فضایی نتایج استفاده شد. از طریق محاسبه تحلیل شبکه ای، شاخص های نظامی و اجتماعی فرهنگی به عنوان رویکرد اصلی اجرای برنامه های آمایش سرزمین در منطقه مرزی ارس مطرح شد. در بین شاخص های شش گانه مورد ارزیابی، امنیت نظامی با ضریب (437/0) مهم ترین بعد امنیت در منطقه مرزی حاشیه رود ارس شناخته شد. امنیت اجتماعی فرهنگی با ضریب اهمیت (230/0) دومین اولویت مهم تعیین شد. شاخص های امنیت سیاسی، اقتصادی، مورفولوژیک و زیست محیطی به ترتیب با ضریب اهمیت (160/0)، (087/0)، (049/0) و (033/0) در اولویت های بعدی قرار گرفتند.
۱۰۳.

نقش فضاهای شهری در خلق الگوهای رفتاری ناهنجار با تأکید بر عامل پیش گیری از وقوع جرم در محله چهارباغ منطقه ثامن مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۷ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲۴ 99 - 127

کلید واژه ها: فضای شهری بافت کالبدی الگوی رفتاری ناهنجار پیش گیری از جرم محله چهارباغ منطقه ثامن مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵ تعداد دانلود : ۵۶
فضاهای شهری یکی از تأثیرگذارترین عوامل در هدایت الگوهای رفتار فردی و اجتماعی افراد هستند. تمامی رفتارهای انسان در فضاهای معینی شکل می گیرد که بستر رفتار به شمار می آیند. از همین رو، با ارتقای کیفیت محیط می توان از بروز رفتارهای ناهنجار تا حدی جلوگیری کرد. ایجاد محیط دفاعی با نظر به ترکیب دو جنبه فیزیکی و روان شناسی به طور همزمان، جوهر و اساس مفهوم پیش گیری جرم ازطریق طراحی محیطی را تشکیل می دهد. برخی مکان ها به دلیل ساختار کالبدی خاص، نوع فعالیت و ویژگی های ساکنان آن مکان، فرصت بیشتری را برای وقوع جرم فراهم می کنند. هدف کلی از انجام این تحقیق دست یابی به الگویی از برنامه ریزی و طراحی شهری به منظور جلوگیری از خلق الگوهای رفتاری ناهنجار به ویژه جرم در محله چهارباغ منطقه ثامن مشهد است. محله چهارباغ یکی از محله های قدیمی بافت اولیه و پیرامون حرم مطهر رضوی است که از ساختار کالبدی نامناسبی برخوردار است و میزان وقوع جرم در این محله بسیار بالاست. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی است که با استفاده از روش کتابخانه ای و میدانی، داده ها و اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شده است. همچنین نظرات و دیدگاه های شهروندان به کمک ابزار پرسش نامه، مصاحبه و مشاهده جمع آوری و سپس با روش های آمار ناپارامتریک ازجمله آزمون تی و معادلات ساختاری به تحلیل استنباطی داده ها پرداخته شده است. با توجه به جمعیت سال 1395 این منطقه که معادل 13849 نفر است و با کمک فرمول تعیین حجم نمونه کوکران تعداد 381 پرسش نامه در این محدوده مورد پرسش گری قرار گرفته است. نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان می دهد عوامل مختلفی ازجمله درآمیختگی کالبدی و محیطی در فضاهای شهری و کیفیت نامناسب بافت بر وقوع جرم نقش مؤثری دارند، همچنین بین مؤلفه های کالبدی در برنامه ریزی شهری و مسئله وقوع جرم رابط معناداری وجود دارد، به طوری که کالبدهای نامناسب و بدون فرم و با شکل نامنظم بر وقوع جرم می افزایند.  
۱۰۴.

الگوریتم پیشنهادی برای تشخیص جایگاه مقصد گردشگری در چرخه حیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۷ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 17 - 35

کلید واژه ها: توریسم چرخه حیات مقصد گردشگری الگوریتم تشخیص مدل باتلر تصویر مقصد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴ تعداد دانلود : ۳۶۸
شناخت وضع موجود در فرآیند توسعه، تأثیر تعیین کننده ای در شناخت مسیر صحیح برنامه ریزی برای توسعه گردشگری دارد و مدل یا نظریه باتلر در خصوص چرخه حیات مقصد گردشگری یکی از بهترین ابزارها در این زمینه است که از انتشار اولیه در ابتدای دهه هشتاد میلادی تاکنون در فاصله زمانی بیش از چهل سال به عنوان یک نظریه معتبر علمی مورد پذیرش متخصصین حوزه گردشگری بوده است. از آغاز تا اکنون روش های بسیاری برای تشخیص مراحل مختلف چرخه حیات صورت گرفته و تلاش های بسیاری انجام یافته است که نظریه به شکل عملیاتی تبیین گردد که مقاله حاضر نیز یکی از این تلاش هاست. تعیین جایگاه هر مقصد در چرخه حیات مقصد گردشگری منطقاً از فرایندی سه مرحله ای تبعیت می کند. ابتدا بایستی ویژگی های مراحل مختلف چرخه حیات تعیین شود، شرایط این شاخص ها در مراحل شش گانه چرخه حیات باتلر تدقیق و درنهایت برای تعیین جایگاه مقصد، شرایط فعلی آن با شاخصه ای مربوط به هر مرحله تطبیق داده شود. در این راستا عوامل متغیر مراحل مختلف چرخه حیات در قالب بیست شاخص از مطالعات نظری استخراج شده است که آن ها می توان در قالب سه گروه کمیت گردشگران، شیوه سفر و وضعیت مقصد طبقه بندی کرد. سپس وضعیت این شاخص ها در هر مرحله از چرخه تدقیق شده اند. ازآنجایی که یکی از مشکلات اصلی مدل باتلر نبود مرز دقیقی بین مراحل مختلف است به جای انتساب دقیق گزینه ها و مراحل به یکدیگر کرانه پایین و بالا برای هر گزینه تعیین گردیده است. بر اساس الگوریتم نهایی قرارگیری مقصد در مرحله خاصی از تکامل خود به اثبات می رسد اگر و فقط اگر گزینه مربوط به آن مرحله در تمام شاخص ها دارای ارزش درست باشد.
۱۰۵.

ارزیابی و تحلیل عوامل مؤثر بر زیست پذیری شهری جزیره کیش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۸ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 1 - 22

کلید واژه ها: ابعاد اجتماعی و فرهنگی اقتصادی توسعه پایدار جزیره کیش زیست پذیری شهری زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۷ تعداد دانلود : ۵۴۸
امروزه در ادبیات توسعه، بر مفهوم جدیدی از آن در برنامه ریزی شهری تکیه و تأکید می شود و آن مفهوم توسعه پایدار در سال های اخیر است. تحقق توسعه پایدار در گرو برنامه ریزی توسعه ای در همه ابعاد زندگی شهری است. برای رسیدن به توسعه شهری راهکارها و نظریه های مختلفی از قبیل پایداری، کیفیت زندگی، رشد هوشمند، نوشهرگرایی و زیست پذیری مطرح شده است. میزان زیست پذیری هر شهر رابطه مستقیمی با وجود خدمات شهری، تراکم جمعیت، هویت مکانی، وجود فضای سبز، وضعیت اقتصادی ساکنان و سهولت دسترسی به امکانات و زیرساخت های شهری دارد. براین اساس، شاخص ها و معیارهایی برای سنجش میزان زیست پذیری شهرها معرفی می شوند. هدف این پژوهش، شناسایی شاخص های تأثیرگذار در برنامه ریزی و توسعه شهری با رویکرد توسعه پایدار به منظور ارزیابی زیست پذیری جزیره کیش است. این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و کاربردی است که با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مطالعات میدانی حاصل از مصاحبه و پرکردن پرسشنامه انجام شده است. حجم نمونه این پژوهش 54 نفر از مسئولان و کارشناسان گردشگری، برنامه ریزی شهری و توسعه و عمران سازمان منطقه آزاد کیش و استادان و متخصصان سایر رشته های مرتبط با حوزه شهری و گردشگری را شامل می شود. نتایج به دست آمده از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون t تک نمونه ای محاسبه شده است. به منظور بررسی و مقایسه کیفیت شاخص های زیست پذیری در ابعاد سیاسی و مدیریتی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی از آزمون ANOVA استفاده شده است. نتایج نشان می دهد این آزمون در سطح اطمینان بالای ۹۵ درصد و (000/0 sig=) معنا دار است. به عبارتی می توان گفت حداقل میانگین یکی از ابعاد زیست پذیری با سایر ابعاد اختلاف معنا داری دارد. برای بررسی دقیق تر از آزمون تعقیبی دانکن استفاده شد. نتایج نشان می دهد ابعاد سیاسی، مدیریتی و ابعاد اقتصادی به ترتیب با میانگین های 79/2 و 93/2 با کمترین امتیاز و ابعاد زیست محیطی و ابعاد اجتماعی، فرهنگی با میانگین 19/3 و 22/3 در وضعیت مناسب تری از ابعاد مدیریتی و اقتصادی قرار گرفته اند؛ بدین معنا که کیش از نظر اجتماعی و زیست محیطی هنوز قابلیت زندگی دارد، اما از نظر مدیریتی و اقتصادی در وضعیت مناسبی قرار ندارد. با توجه به منفی بودن اختلاف میانگین و توزیع فراوانی داده ها نتایج آزمون T نشان می دهد که درمجموع شاخص های زیست پذیری جزیره کیش در سطح مطلوبی نیستند.
۱۰۶.

ارزیابی پایداری زیست محیطی گردشگری شهری (نمونه موردی: شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱-۲ (پیاپی ۳۸) 185 - 194

کلید واژه ها: پایداری محیط زیست گردشگری شهری شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۴ تعداد دانلود : ۱۴۶
امروزه پایداری به یکی از مهمترین مباحث در بخش گردشگری شهری تبدیل شده است زیرا رشد و توسعه گردشگری شهری به دلیل پذیرش حجم انبوهی از گردشگران دارای پیامدهای مثبت و منفی متعددی برفضای بوم شناختی منطقه است. از این رو با ارزیابی وضعیت پایداری گردشگری می توان به برنامه ریزی و اتخاذ تمهیدات لازم جهت گسترش پیامدهای مثبت و کاهش اثرات منفی پرداخت. شهر رشت به دلیل موقعیت طبیعی خود و دارا بودن جاذبه های فرهنگی و انسان ساخت به عنوان یکی از مقاصد گردشگری، سالانه پذیرای گردشگران بسیاری است. هدف این پژوهش سنجش پایداری زیست محیطی گردشگری شهری رشت با توجه به ظرفیت زیستی منطقه و پاسخ به این سوال که آیا ظرفیت زیستی منطقه متناسب با میزان مصرف منابع توسط گردشگران است یا خیر؟ می باشد. این پژوهش بر پایه روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از روش جای پای اکولوژیک است. جامعه آماری پژوهش تعداد گردشگران شهر رشت در نظر گرفته شد از این رو 384 پرسشنامه بر اساس مدل کوکران از طریق دو روش نمونه گیری منظم و اتفاقی بین گردشگران جهت دستیابی به داده های اولیه توزیع گردید. با توجه به نتایج محاسبات جای پای اکولوژیک گردشگری شهر رشت معادل 907177 هکتار و ظرفیت زیستی منطقه معادل 662871 هکتار می باشد. بنابراین می توان نبود تناسب میان منابع موجود و میزان مصرف و به تبع آن ناپایداری زیست محیطی منطقه را که موجب ایجاد فشار بر فضای بوم شناختی می گردد، مشاهده نمود. در نتیجه برنامه ریزی جهت دستیابی به پایداری امری ضروری محسوب می گردد.
۱۰۷.

بررسی نظری و تجربی شاخص های عدالت در سلامت شهری (مطالعه موردی: شهر بجنورد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۵ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۳) 1011 - 1032
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۷۴
برنامه ریزی سلامت شهری، فرآیندی آگاهانه برای تأمین سلامت و تندرستی کامل جسمی، روانی و اجتماعی همه ساکنین شهر از طریق تعیین سیاست های سلامت محور، نظام مناسب برنامه ریزی سلامت شهری، بهبود تعیین کننده های اجتماعی، اقتصادی و محیط فیزیکی شهر است. هدف اصلی برنامه ریزی سلامت شهری دستیابی عادلانه همه ساکنین به سلامت کامل جسمی، روانی و اجتماعی و همچنین دستیابی عادلانه به تعیین کننده های سلامت شهری می باشد. در این پژوهش به طور نظری و تجربی، عدالت در سلامت شهری، ابعاد، متغیرها و شاخص های آن بررسی گردید. پژوهش حاضر از جمله پژوهش های کاربردی-توسعه ای (از نظر هدف)، توصیفی-تحلیلی (از نظر ماهیت و روش انجام) و کمی (از نظر روش گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها) می باشد. این پژوهش دو هدف اصلی را دنبال می کند: 1- شناخت جامع ابعاد، متغیرها و شاخص های عدالت در سلامت شهری و 2- آزمون تجربی این شاخص ها در شهر بجنورد. برای گردآوری اطلاعات مربوط به هدف اول، از روش کتابخانه ای و برای گردآوری اطلاعات مربوط به هدف دوم، از روش کتابخانه ای و پیمایشی استفاده شد. تجزیه و تحلیل و نمایش داده ها نیز با مدل های AHP، Electre و نرم افزار Arc map انجام شده است. طبق نتایج نظری، شاخص های عدالت در سلامت شهری به دو گروه شاخص های تعیین کننده و شاخص های پیامد تقسیم شدند، هر یک ازین دو گروه دارای ابعاد، متغیرها و شاخص هایی هستند که در متن مقاله آورده شده است. طبق نتایج تجربی، شاخص های تعیین کننده عدالت در سلامت شهری در محله های مختلف شهر بجنورد دارای تفاوت بسیار زیاد هستند. به عبارت دیگر، افراد در محله های مختلف شهر بجنورد دسترسی ناعادلانه ای به تعیین کننده های سلامت شهری دارند.
۱۰۸.

تحلیلی بر سلامت شهری از منظر سرمایه اجتماعی در کلان شهرهای مذهبی ایران. مورد پژوهش: کلان شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۵ 51 - 66

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی سلامت اجتماعی سلامت شهری کلان شهرهای مذهبی کلانشهر قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۲۷
حقیقت این است که زندگی شهری امروزی درکنار ویژگی های مثبت خود آکنده از عواملی است که ابعاد مختلف سلامت افراد را در معرض خطر قرار می دهد. با توجه به اهمیت این موضوع، این پژوهش  نیز که بر پژوهش موردی استوار است، با استفاده از روش توصیفی- تحلیل به مطالعه سلامت اجتماعی کلان شهر قم(محدوده پژوهش)، از منظر سرمایه اجتماعی می پردازد. بر این اساس، باتوجه به مدل کوکران و با استفاده از تیمی هشت نفره از دانشگاه قم، تعداد322 پرسشنامه در میان سرپرست های خانوار (واحد تحلیل)، هشت منطقه مورد مطالعه توزیع گردید و با استفاده از نرم افزار SPSS و ArcGIS و مدل TOPSIS، به تشریح پرسش های مطرح شده پرداخته شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که نوعی تقسیم بندی فضایی از بُعد مناطق بومیو مهاجرنشین از حیث برخورداری از شاخص های مورد مطالعه وحود دارد. به طوری که با تأثیرپذیری مستقیم از پایگاه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود، دارای سرمایه اجتماعی و به تبع آن سلامت اجتماعی متفاوتی هستند. باتوجه به این مهم، مناطق 1، 3، 4 و 7 که دارای بیشترین جمعیت بومی نشین نیز هستند، در وضعیت مناسب تری از حیث برخورداری از شاخص های مورد مطالعه در قیاس با مناطق 2، 6، 5 و 8 که دارای جمعیتی اغلب مهاجر ایرانی و غیرایرانی است، قرار دارند. همچنین مشخص شد که اعتقادات دینی- مذهبی نیز که به عنوان یکی از شاخص های مؤثر در سلامت اجتماعی افراد مورد تأکید نگارندگان است، نمی تواند به تنهایی در پیشبرد اهداف سرمایه و سلامت اجتماعی مثمرثمر واقع شود. به طوری که مناطق برخوردار از پایگاه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، در نسبتی مشابه با مناطق غیربرخوردار از پایگاههای مذکور، نتایج احساسات مذهبی و دینی متفاوتی را در ایجاد سرمایه و سلامت اجتماعی مناطق خود ایجاد نموده اند.
۱۰۹.

تحلیل اثرات کاربری های اراضی هم جوار بر قیمت مسکن (مطالعه موردی: منطقه 7 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۵ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۵۲) 923 - 944
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۸۸
مسکن در زمره اساسی ترین و حساس ترین بخش ها در برنامه ریزی توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود.درواقع مسکن ،خردترین و کوچک ترین شکل تجسم کالبدی رابطه متقابل انسان و محیط بوده و تبلور فضایی کارکرد حیاتی سکونت انسانی در ایفاء نقش های اساسی وی می باشد. پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی می باشد. ازنظر ماهیت، رویکرد اصلی حاکم بر روند مقاله حاضر، توصیفی – تحلیلی می باشد و با توجه به موضوع تحقیق، حوزه مطالعاتی و ماهیت موضوع، از روش ها و فنون کمی (مدل رگرسیون وزن دار جغرافیایی) استفاده شده است. عوامل متعددی بر قیمت مسکن تأثیر می گذارند که یکی از این عوامل، انواع کاربری های اراضی می باشد که در تعین قیمت مسکن نقش کلیدی دارد. در منطقه 7 شهر تهران با توجه به اختلاط کاربری و ویژگی های خاصی که بر کاربری های این منطقه حاکم است به سنجش اثرات هر یک از کاربری ها بر قیمت مسکن پرداختیم تا با شناسایی میزان اثرات هر یک از انواع کاربری ها بر قیمت مسکن بتوان برنامه ریزی مناسبی در سطح منطقه برای مسکن و اقتصاد مسکن انجام داد. با توجه به اینکه مبحث اقتصاد مسکن یک موضوع فراگیر و بین رشته ای می باشد (سیاست، اقتصاد، مدیریت، جغرافیا و ...) بنابراین این مقاله بیش تر بر روی تأثیر عوامل جغرافیایی (انواع کاربری ها) بر قیمت مسکن بحث می کند که درنهایت مشخص شد که دسترسی به حمل ونقل، پایانه و انبارداری شهری با R2 87/، کاربری های خدمات شهری با R2 87/، کاربری سبز و پارک ها با R2 80/، کاربری های تجاری و اداری با R2 72/، به ترتیب بیش ترین تأثیر را بر قیمت مسکن در سطح منطقه دارند.
۱۱۰.

فرا تحلیلی بر پژوهش های تاب آوری شهری در نشریات علمی پژوهشی جغرافیایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مطالعات شهری و روستایی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 1 - 19

کلید واژه ها: فرا تحلیل تاب آوری شهری آسیب پذیری شاخص تاب آوری جغرافیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰
باوجود گذشت بیش از سه دهه از تحقیقات اولیه در مورد تاب آوری، هنوز این مفهوم فاقد در فراگیر و عملیاتی در حوزه های مختلف علمی و ازجمله مدیریت سوانح است. بسیاری از تناقض های موجود بر سر معنای تاب آوری از تمایلات شناختی، روش های متدولوژیک، تفاوت های مفهومی بنیادی موجود و همچنین دیدگاه هایی که بر تحقیق در سیستم های اکولوژیکی، اجتماعی یا ترکیبی از هر دو تمرکز می کنند ناشی می شود. شهر تاب آور شهری است که ظرفیت تحمل و پذیرش خطر پیش از فروپاشی سیستم را دارد. سیستم این شهر پویا و تغییرپذیر است. در زمان وقوع خطر، تغییرات را جذب می کند و بازهم به حالت تعادل بازمی گردد، این شهر توانایی برگشت به عقب و پذیرش تهدید را دارد. در سال های اخیر پژوهش در حوزه تاب آوری شهری در ایران در مجلات علمی پژوهشی جغرافیایی رو به افزایش بوده است و جامعه دانشگاهی با ضرورت پژوهش در این حوزه آشنا شده اند. ازاین رو این پژوهش با روش فراتحلیل (روشی سیستماتیک برای نیل به این اهداف با تحلیل آماری یافته های کمی حاصل از مطالعات مربوط به یک مسئله پژوهشی است) و باهدف شناسایی و دسته بندی مقالات پژوهشی نوشته شده در حوزه تاب آوری شهری در مجلات علمی پژوهشی جغرافیایی نگارش شده است؛ به طوری که پس از جست وجو و شناسایی مقالاتی که طی سال های اخیر مستقیماً به موضوع یادشده پرداخته اند، بافهم رویکردها و ماهیت آن ها، به بررسی ساختار مقالات شامل روش شناسی، شاخص ها، نمونه گیری، روش های جمع آوری و تحلیل داده ها و نتایج به دست آمده پرداختیم تا جنبه های مثبت و منفی واکاوی کنیم. نتیجه پژوهش ها حاکی از آن است که همه مقالات نوعی نظریه آزمایی بوده و منجر به نظریه سازی نشده است. هرچند که برخی از پژوهش ها الگوها و پیشنهادهای بسیار خوب و تازه ای را ارائه داده اند، باتوجه به ماهیت پژوهش ها نمی توان آن ها را در رده پژوهش های بنیادی و نظریه ساز قرارداد.
۱۱۱.

بررسی ویژگی های اقتصادی مسکن و برآورد نرخ سودآوری و بهره وری عوامل تولید مسکن (مطالعه موردی: سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۱ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۹) 571 - 586

کلید واژه ها: بهره وری عوامل تولید مسکن تورم سبد هزینه - درآمد خانوار عرضه و تقاضا نرخ سودآوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۳۹۸
مسکن در ایران از نظر اقتصادی دووجهی است؛ یعنی در عین مصرفی بودن، با توجه به شرایط اقتصادی کشور، همواره کالایی سرمایه ای محسوب می شود. ارزش سرمایه ای مسکن در شرایطی که سایر بخش های تولیدی و تجاری کشور در حال رکود هستند و این کالا یکی از بخش های محدود جذب کننده نقدینگی های مردم به شمار می آید، بیشتر می شود. با توجه به جایگاه و اهمیت مسکن در اقتصاد خانوارها و اقتصاد کلان کشور، تحولات هریک از بخش های کلان اقتصادی کشور در بازار مسکن تأثیرگذار است و هر تغییر در ویژگی های اقتصادی بخش مسکن، پیامدهای زنجیره ای در اقتصاد کلان به دنبال دارد. در شهر سنندج با توجه به شرایط توپوگرافی و محدودیت در عرضه زمین مرتبط با نرخ رشد جمعیت (به ویژه مهاجرت پذیری)، اقتصاد مسکن شرایط ویژه و مهمی دارد. تأمین مالی و سهم پس انداز خانوارها نیز عاملی تعیین کننده است. در این مقاله، با بررسی اجمالی بازار تولید و عرضه زمین و مسکن، سهم مسکن در سبد هزینه ای خانوارها تحلیل شده است. همچنین با بررسی نرخ حمایت در بازار زمین و حجم یارانه ها، نرخ سودآوری اقتصادی در بازار زمین و ساخت وساز محاسبه شده است. بررسی برآورد بهره وری عوامل تولید، به عنوان یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار در رونق یا رکود این بخش در پایان صورت گرفته است. پژوهش حاضر به صورت کتابخانه ای و میدانی است و نتایج آن نشان می دهد میان تقاضای مؤثر و تقاضای بالقوه شکاف معناداری وجود دارد. همچنین درحالی که نرخ سودآوری در بازار زمین و ساخت وساز بسیار بالاست، بهره وری عوامل تولید مسکن درمجموع مثبت و روبه رشد است.
۱۱۲.

بررسی و مقایسه تاب آوری اجتماعات از پیش ایجاد شده و اجتماعات برنامه ریزی شده به منظور کاهش اثرات سوانح طبیعی (زلزله)؛ مطالعه موردی: شهر نورآباد و مسکن مهر شهر نورآباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سپهر دوره ۲۸ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۱۰ 147 - 161

کلید واژه ها: تاب آوری تکنیک VIKOR مدل AHP مسکن مهر شهر نورآباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۹ تعداد دانلود : ۵۰۷
مدیریت بلایای طبیعی نیازمند شناخت ماهیت، ارزیابی  های دقیق، برنامه  ریزی و سپس ارائه راهکار مناسب است. امروزه اکثر برنامه  ریزی  های صورت گرفته در زمینه مدیریت زلزله به بازه زمانی حین و بعد از وقوع بحران محدود شده است و کمتر به برنامه  ریزی  های پیش از وقوع زلزله توجه می  شود. از میان برنامه  های کاهش مخاطرات می  توان تاب  آوری را برنامه  ای دقیق  تر و موفق  تر به دلیل توجه آن به ابعاد اجتماعی، نهادی، اقتصادی و کالبدی یک شهر دانست. هدف این مقاله اولویت  بندی و بررسی تاب  آوری شهر نورآباد و مسکن مهر نورآباد است. برای رسیدن به این هدف، از تکنیک ترکیبی AHP-VIKOR استفاده شده است. روش تحقیق این مقاله توصیفی- تحلیلی و ابزار جمع  آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه است. در این پژوهش با بهره  گیری از تکنیک وایکور، نظر ساکنان شهر نورآباد و مسکن مهر نورآباد برای تعیین ارزش و اهمیت معیارها، با هم ترکیب شده و با استفاده از روش AHP وزن نهایی معیارها با اعمال وزن حاصل در میزان معیارها محاسبه شده است. با اعمال وزن حاصل در میزان اولیه  ی معیارها و تلفیق شاخص  های وزنی، شهر نورآباد و مسکن مهر از لحاظ تاب  آوری اولویت  بندی شده  اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می  دهد که شهر نورآباد بر اساس شاخص  های مربوط به 763/0 = S و 49/0= R  و 966/0= Q بالاترین سطح تاب  آوری و مسکن مهر نورآباد 666/0= S  و 272/0= R  و 626/0= Q  پایین  ترین سطح تاب  آوری را داشته  اند. با توجه به شاخص Q شهر نورآباد (اجتماعات از پیش ایجاد شده) در ابعاد اجتماعی، نهادی، اقتصادی و کالبدی در زمینه تاب  آوری در برابر مخاطرات طبیعی (زلزله) نسبت به مسکن مهر نورآباد (اجتماعات برنامه  ریزی شده) در وضعیت مطلوب  تری قرار دارد.
۱۱۳.

تحلیل عوامل موثر بر توسعه صنایع فرهنگی در بازآفرینی بافت تاریخی(نمونه موردی: منطقه 12 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 137 - 148

کلید واژه ها: صنایع فرهنگی شهر خلاق بازآفرینی بافت تاریخی منطقه 12 شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۳ تعداد دانلود : ۵۹۲
بافت های تاریخی با وجود منزلت مکانی و سکونتی پایین، همچنان منبع ارزشمندی هستند که به مثابه دارایی فرهنگی و هویتی شهرها و کشورها به شمار می روند. پس روش های زیادی برای حفظ و احیاء بافت ارزشمند در نظر گرفته شده است، اما بیشتر اقدام های برنامه ریزی شده که برای مرمت و احیای این بافت ها صورت گرفته است، تک بعدی بوده و صرفاً جنبه کالبدی داشته است. تنها در این زمینه بازآفرینی است که توانسته با توجه به ابعاد اقتصادی فرهنگی همچون بکارگیری صنایع فرهنگی، رویکردهای فعالیت محور را در راستای مداخلات کالبدی مورد توجه قرار دهد و نقش موثری را در احیای بافت ایفا نماید. این پژوهش با بهره گیری از الگوی تحقیق توصیفی- تحلیلی و با بکارگیری رویکردی میان رشته ای و با استفاده از مدل تحلیلی و راهبردی- عملیاتی سعی نمود که شاخص های توسعه صنایع فرهنگی را در زمینه های شهری و امکانات توسعه ای در راستای بازآفرینی منطقه مورد مطالعه را با نیازها و مسائل محدودیت های منطقه مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد تا راهبردهای عملیاتی را برای برآورده ساختن نیازها و به حداقل رساندن محدودیت ها و مسائل بافت تاریخی منطقه ارائه دهد. در عین حال نتایج تحقیقات سعی نمود که نشان داد که مجموعه ای از صنایع فرهنگی با استفاده از مزیت های بافت تاریخی می توانند تقویت و غنی گردد و هم اینکه بافت تاریخی نیز می تواند با بهره گیری از ویژگی ها و مزیت های استقرار صنایع فرهنگی بنیان های عملکردی و فضایی خود را بازآفرینی و تقویت نماید.
۱۱۴.

نگرشی جدید بر زیست پذیری شهری تهران: آسایش حرارتی شرط اولیه برای ارتقاء کیفیت. نمونه موردی منطقه 22 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال ششم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 89-110

کلید واژه ها: زیست پذیری شهری آسایش حرارتی دمای معادل فیزیولوژیک (PET) دمای متوسط تابشی ( Tmrt) ضریب دید آسمان (SVF) نسبت محصوریت خیابان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۳ تعداد دانلود : ۵۸۲
زیست پذیری شهری بیان کننده چگونگی عملکرد سیستم شهر است، هماهنگی بین زیر سیستم های شهر باعث ارتقاء کیفیت زیست پذیری می شود. کالبد و ساختار فیزیکی شهر بایستی با محیط زیست طبیعی هماهنگ باشد تا جامعه اجتماعی در آن به رفاه اقتصادی و اجتماعی برسند که در نهایت منجر به رضایت و شادی شهروندان می شود. احساس رضایت و رفاه اجتماعی شهروندان در یک شهر طبیعی سالم و پاک اتفاق می افتد. همانطور که زندگی در شوره زار و یا اقلیم بسیار گرم رضایت ساکنین را ایجاد نمی کند، بی توجهی به محیط زیست طبیعی نمی تواند باعث ارتقاء کیفیت زندگی و رفاه شهروندان شود. این تحقیق سعی دارد بر اهمیت شرایط محیط زیست در شهر زیست پذیر بپردازد. در بین مؤلفه های محیط زیست، اقلیم و شرایط آب و هوایی مهمترین و بیشترین نقش را بر ارتقاء کیفیت زیست پذیری ایفا می کنند. بررسی کیفیت زیست پذیری شهری توسط سه رویکرد کالبدی، محیط زیست و ادراکی- اجتماعی صورت گرفته است. در رویکرد کالبدی دو شاخص بسیار مهم ضریب دید آسمان ( SVF ) و نسبت محصوریت یا ارتفاع به عرض خیابان ( H/W ) و در رویکرد محیط زیستی شاخص آسایش محیطی دمای معادل فیزیولوژیک ( PET ) در روزهای 16، 17 و 18 مرداد سال 1397 اندازه گیری و محاسبه شدند. همچنین ارزیابی ادراکی و ذهنی شرایط محیط طبیعی از طریق پرسشنامه های کیفی توسط استفاده کننده گان از دو نوع فضای عمومی ( پارک شهدای خلیج فارس و خیابان های شهری ) صورت گرفت. نتایج نشان دادند که میانگین آسایش حرارتی در فضاهای باز عمومی در سطح شرایط استرس زای شدید قرار دارد. در صورتیکه در خیابان های با ضریب دید آسمان کم و نسبت محصوریت بالا ، کمینه مقدار آسایش حرارتی دیده شد. ارتباط خطی مثبت بین دمای معادل فیزیولوژیکی و احساس حرارتی استفاده کننده گان از فضا بدست آمد. رضایت از مطلوبیت آسایش حرارتی از سوی پرسش شوندگان چه در روز و چه در شب کمترین رای را به خود اختصاص داد. که در فصل تابستان با توجه به زمان اوج استفاده از فضاهای تفریحی نتیجه بسیار خوبی نمی باشد. این تحقیق نشان داد که ملاحظات محیطی در راستای ارتقاء کیفیت زیست پذیری و در نهایت توسعه پایدار در طراحی فضاهای شهری از سوی طراحان ، برنامه ریزان شهری و سازندگان در منطقه تازه ساخت 22 صورت نگرفته است . دانش استفاده از اقلیم و شاخص های آن ضروری است در مطالعات طرح جامع و تفصیلی شهری لحاظ شود.
۱۱۵.

بررسی و تحلیل متغیرهای حق به سلامت شهری (مطالعه موردی: شهر بجنورد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۷ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 285 - 309

کلید واژه ها: بجنورد حق به شهر سلامت شهری میکمک فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۴۸۴
حق به سلامت یکی از اساسی ترین و مهم ترین حقوق شهروندان در شهر است که بسیاری از گزارش ها، منشورها، قوانین، رویکردها و نظریه های جهانی بر آن تأکید دارند. در حق به سلامت شهری تأکید می شود هرکس با هر ویژگی، نگرش و پایگاه اقتصادی-اجتماعی و در هر مکانی از شهر که زندگی می کند، حق به سلامت کامل جسمی، روانی و اجتماعی و همچنین حق به عوامل تعیین کننده سلامت شهری اعم از امنیت و ایمنی، تغذیه مناسب، درآمد مناسب، شغل مناسب، مسکن مناسب، آب آشامیدنی سالم، پارک و فضای سبز، هوای پاک، پیاده روهای قابل پیاده روی، حمل ونقل عمومی، سازمان های پاسخگو، قوانین سلامت محور، فرهنگ سالم و... دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، در پژوهش حاضر متغیرهای حق به سلامت شهری، شناسایی و تجزیه و تحلیل شدند. پژوهش حاضر نیمه بنیادی-کاربردی و توصیفی-تحلیلی است که گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات آن به صورت کیفی-کمی صورت گرفت. گردآوری داده ها و اطلاعات به کمک روش های کتابخانه ای و پیمایشی (مصاحبه) و تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات با استفاده از نرم افزار میک مک فازی انجام شد. براساس نتایج، 57 متغیر حق به سلامت شهری شناسایی شدند. این متغیرها در مرحله انتخاب نهایی که به روش مصاحبه دلفی انجام شد به 31 متغیر کاهش یافتند. براساس نتایج تجزیه و تحلیل اثرات که با نرم افزار میک مک فازی انجام شد، متغیرهای درآمد مناسب، آموزش و اطلاعات، عدالت اجتماعی، سلامت اجتماعی، قوانین و سیاست ها، فرهنگ سالم، محیط فیزیکی سالم، سلامت روان، همکاری بین بخشی و شرایط کاری مناسب به ترتیب تأثیرگذارترین متغیرها به شمار می آیند. همچنین متغیرهای سلامت اجتماعی، مشارکت در سلامت، عدالت اجتماعی، سلامت روان، سرمایه اجتماعی، امنیت و ایمنی، سلامت جسم، فرهنگ سالم و محیط فیزیکی سالم، به ترتیب تأثیرپذیرترین متغیرهای حق به سلامت شهری محسوب می شوند. براساس نتایج پژوهش، توجه اساسی به متغیرهای تأثیرگذار نقش بسزایی در تحقق و پایداری حق به سلامت شهری دارد.
۱۱۶.

پهنه بندی و تعیین قابلیت اراضی جهت دفن پسماندهای شهری با استفاده از روش AHP-Fuzzy در محیط GIS - مطالعه موردی: شهر قلعه گنج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سپهر دوره ۲۸ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۰۹ 107 - 121

کلید واژه ها: پهنه بندی محل دفن پسماندهای شهری GIS AHP-Fuzzy شهر قلعه گنج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۴۶۰
امروزه توسعه روز افزون مناطق شهری، افزایش جمعیت و افزایش مصرف مواد تجزیه ناپذیر سبب شده است که یکی از دغدغه های اصلی مدیریت شهری، چگونگی دفع پسماندها باشد. برای دفع زباله های شهری، روش های مختلفی وجود دارد اما دفن بهداشتی، هنوز رایج ترین روش دفع زباله محسوب می شود. بنابراین، با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر در پی پهنه بندی و تعیین قابلیت اراضی جهت دفن پسماندهای شهر قلعه گنج می باشد که در این راستا از تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره AHP به منظور وزن دهی و از روش GIS-Fuzzy جهت آماده سازی و تلفیق لایه های مؤثر در مکان یابی محل دفن زباله در شهر قلعه گنج استفاده شده است. در این راستا از 15 معیار استفاده شد که عبارت اند از: فاصله از اراضی کشاورزی و باغ ها، پوشش زمین، فاصله از پهنه های سیل گیر، فاصله از مسیل، فاصله از چاه های آب شرب، جهت باد، فاصله از شهر قلعه گنج، فاصله از مراکز روستایی و نقاط سکونتگاهی، فاصله از خطوط ارتباطی، فاصله از شهرک صنعتی، فاصله از تأسیسات، فاصله از گسل، نوع خاک، شیب و در نهایت جنس سنگ بستر. براساس نتایج پژوهش، نقشه مکان یابی و پهنه بندی اراضی شهرستان، جهت دفن پسماندهای شهر قلعه گنج ارائه و همچنین اراضی شهرستان از نظر قابلیت دفن پسماند در سه طیف خیلی مناسب، نسبتاً مناسب و نامناسب طبقه بندی شد. محل فعلی دفن پسماندهای شهر قلعه گنج در اراضی با قابلیت نامناسب قرار گرفته که ضروری است شهرداری هرچه زودتر مکان فعلی را رها کرده و از بین اراضی با قابلیت خیلی مناسب، مکانی را برای دفن زباله های شهر انتخاب کند و در صورت عدم امکان استفاده از اراضی خیلی مناسب، می تواند از اراضی با قابلیت نسبتاً مناسب، برای دفن پسماندهای شهری استفاده کند.
۱۱۷.

تحلیل فضایی سرزندگی در فضاهای شهری مطالعه موردی پیاده راه 17 شهریور تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۲ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 107 - 124

کلید واژه ها: پیاده روی سرزندگی کالبدی - فضایی پیاده راه 17 شهریور تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۱۱۴۱
تقویت و گسترش فضاهای عمومی شهری، فعال، پویا و سرزنده به عنوان یکی از اهداف راهبردی ارتقای کیفیت محیط مصنوع شهری موردتوجه برنامه ریزان شهری قرارگرفته است. سرزنده ساختن حیات شهری مستلزم انسانی کردن و بعد انسانی دادن به آن است. هدف این مقاله تحلیل وضعیت کالبدی- فضایی پیاده راه 17 شهریور تهران به منظور ایجاد محیطی سرزنده جهت جذب جمعیت و گذران اوقات فراغت است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. شاخص ها و داده های مورداستفاده به شیوه اسنادی و برداشت میدانی محیط جمع آوری شده است. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Arc GIS انجام شده است. تحلیل ها نشان می دهد بیش از نیمی از مساحت محدوده را کاربری های نامناسب برای پیاده روی و فراغت تشکیل می دهد و نزدیک به 65 درصد فعالیت های ارائه شده در محدوده جاذب جمعیت نیستند، همچنین وضعیت دسترسی به محدوده با حمل ونقل عمومی و خصوصی مناسب ارزیابی شده است. اکثر افرادی که در محدوده بودند از مناطق هم جوار آمدند و افراد کمتری از مناطق شمالی و غربی به محدوده آمدند. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است برنامه ریزی و طراحی محیط ساخته شده نقش بسزایی در گسترش پیاده روی دارد، زیرا در قسمت های شمالی محدوده با توجه به اینکه کاربری ها و فعالیت های متنوع و منعطف تری نسبت به بخش های میانی و جنوبی دارد، تراکم جمعیت بیشتر و عابران پیاده بیشتری در آن بخش تردد می کنند و دیگر اینکه برای افزایش قابلیت پیاده روی و سرزندگی محیط علاوه بر محدودیت دسترسی اتومبیل باید به ساختار محیط و کالبد آن هم توجه شود.
۱۱۸.

تحلیل فضایی بزهکاری در بافتهای ناکارآمد شهری، مطالعه موردی: محله هرندی، منطقه 12 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 49 - 60

کلید واژه ها: تحلیل فضایی بزهکاری بافت ناکارآمد محله هرندی منطقه 12 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۴۶۵
بزهکاری ازجمله مهم ترین معضلات اجتماعی در اکثر شهرهای جهان است که بر زندگی افراد تأثیرات منفی روحی، جسمی و مالی می گذارد. این مقاله باهدف تحلیل فضایی بزهکاری در بافت ناکارآمد محله شهید هرندی در منطقه 12 تهران انجام شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر تحلیلی و تطبیقی است و برای شناسایی و درک الگوهای مکانی بزهکاری در محله هرندی از آزمون های آماری و گرافیک مبنا در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS استفاده شده، که اطلاعات موردنیاز از میزان و نوع جرائم به صورت کتابخانه ای از نیروی انتظامی تهران بزرگ اخذشده است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که کانون های جرم خیز در محله هرندی به صورت تصادفی توزیع شده است. از سوی دیگر بالا بودن میزان شدت فرسودگی، نفوذناپذیری بالا، وجود زمین های خالی و متروکه و همچنین کمبود یا نبود برخی کاربری های موردنیاز شهروندان، در افزایش توزیع جغرافیایی نوع و میزان جرائم و شکل گیری الگوهای فضایی بزهکاری مؤثر بوده است. به نظر می رسد با بهسازی و نوسازی بافت فرسوده و اصلاح فیزیکی و کالبدی فضاهای مسکونی، تعریض معابر زیر 6 متر و ایجاد راه در رو برای کوچه های بن بست، مکان یابی مراکز انتظامی و ایجاد فضاهای تفریحی و فراغتی سالم جهت افزایش نظارت رسمی در این محله می توان امکان آسیب پذیری این گونه محلات و میزان وقوع جرائم را کاهش داد.
۱۱۹.

به کارگیری رویکرد ترکیبی به منظور بررسی توزیع کاربری های خدماتی در بافت های فرسوده شهری (نمونه موردی: محلات دوازده گانه بافت فرسوده شهر میناب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۴ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۷) 321 - 337
تعداد بازدید : ۵۸ تعداد دانلود : ۷۴
 توجه به نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده شهری برای ارتقای بهره وری شهری، کاهش خسارات ناشی از وقوع احتمالی زلزله، تحقق عدالت اجتماعی و رفع محرومیت های ساکنین این بافت ها و استفاده از پتانسیل های شهری امر ضروری است. یکی از مراحل قبل از اقدام جهت نوسازی و بهسازی بافت ها شناسایی و اولویت بافت ها ازنظر دسترسی به خدمات و کاربری های شهری می باشد. به همین منظور در این پژوهش هدف بررسی توزیع کاربری های خدماتی در محلات دوازده گانه شهر میناب بوده است. روش این تحقیق توصیفی – تحلیلی است و مبتنی بر منابع اسنادی و کتابخانه ای است. برای سطح بندی محلات ازنظر برخورداری از روش های ضریب مکانی (LQI) و آنتروپی و  TOPSIS استفاده گردید. نتایج بررسی ضریب در بین محلات گویای این است که محلات شهید عباس پور و لب رودخانه دارای شرایط بهتری نسبت به دیگر محلات می باشند و محلات سجاد، شیخ آباد و باغ ملک ازنظر ضریب مکانی کاربری ها دارای شرایط بسیار نامطلوب بوده و ضریب مکانی اکثر کاربری ها در این محلات در سطح صفر قرار دارد. در ادامه با استفاده از روش تلفیقی آنتروپی-تاپسیس، محلات بافت فرسوده شهر میناب به لحاظ برخورداری در سه دسته برخوردار، نیمه برخوردار و محروم تقسیم بندی شدند که درنتیجه آن، محلات جوی باریکو، سجادیه، گرو صالحی و جنگجو اولویت اول و کوی شهرک نفت، لاری ها، لب رودخانه و شهید عباسپور اولویت دوم و محلات سجاد، شیخ آباد باغ ملک و پاکوه اولویت سوم برنامه های توسعه قرار می گیرند.
۱۲۰.

ارزیابی میزان رضایتمندی ساکنان از مسکن مهر (نمونه موردی: مجتمع وحدت شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 63 - 74

کلید واژه ها: ارزیابی رضایت مسکونی مجتمع وحدت مسکن مهر شهر شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۳۱۷
مطالعات در مورد ضایت مسکونی درک ما را از سطح موفقیت یا شکست پروژه های مسکن، کیفیت پروژه و عوامل رضایت یا نارضایتی ساکنان افزایش می دهد. این مطالعات در اطلاع رسانی سیاست های مسکن بسیار مهم است. هدف این پژوهش، ارزیابی میزان رضایتمندی ساکنان از مجتمع مسکن مهر وحدت شهر شیراز می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی– تحلیلی می باشد. جمع آوری داده ها به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کل ساکنان مجتمع مسکن مهر وحدت شهر شیراز و حجم نمونه برابر با 384 نفر که با استفاده از فرمول کوکران و به روش تصادفی ساده انتخاب شده است. در تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده ها از آزمون آماری t</em> تک نمونه ای استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص های استحکام مسکن با میانگین کلی (58/2)، نحوه تصرف مسکن با میانگین کلی (26/3)، تراکم و ازدحام با میانگین کلی (13/3)، کیفیت محله با میانگین کلی (04/3)، 8 شاخص از 11 شاخص دسترسی به خدمات در محله با میانگین کلی (52/2)، پایین تر از حد متوسط (5/3) و دارای وضعیت نامطلوبی بوده و ساکنان از آن ها رضایت نداشته اند. در مقابل؛ سه شاخص دسترسی به مسجد با میانگین (41/4)، دسترسی به سوپرمارکت و مغازه های خرده فروشی و ... با میانگین (43/4)، دسترسی به وسائط حمل و نقل عمومی با میانگین (80/3) و شاخص های امکانات اولیه مسکن با میانگین کلی (06/4)، بالاتر از حد متوسط (5/3) و دارای وضعیت مطلوبی بوده و ساکنان از آن ها رضایت داشته اند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان