علیرضا عینی فر

علیرضا عینی فر

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۵۴ مورد از کل ۵۴ مورد.
۴۱.

گونه شناسی روش های تحقیق در مطالعات محیطی کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کودکان محیط تحقیق کیفی تحقیق کمی شناخت فضایی مطالعات محیطی کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۱۴۹
اینکه بزرگسالان و کودکان محیط خود را چگونه درک و در درون آن رفتار می کنند، موضوعی است که طراحان و روان شناسان و برنامه ریزان محیطی توجه زیادی بدان دارند و پژوهش های در خور تأملی نیز در این خصوص انجام گرفته است. ولی زمانی که نوبت فهم دنیای کودکان می رسد، طرح تئوری ها و یا مشاهدات پاسخگوی فهم عمیق و علمی از موضوع نیستند و نیاز به یک رویکردی درخور اعتماد و معتبر که چه بسا بتوان آن را «رویکرد علمی» نام نهاد، احساس می شود. هدف این مقاله، آشنایی با نحوه انجام پژوهش علمی در مورد کودکان و معرفی برخی از روش های مناسب برای مطالعات محیطی گروه سنی کودک در محیط های مفروض است. در حالت ایده ال، این نوشتار می تواند به پرسش های مرتبط با انتخاب رویکردها و روش های مناسب برای جمع آوری و تحلیل اطلاعات، بعد از اینکه موضوع و هدف پژوهش در محیط مورد نظر و رده سنی جمعیت آزمودنی به طور دقیق مشخص شدند، پاسخ دهد. با توجه به نکات مذکور، این مقاله بر آن است که پس از آشنایی با نحوه اکتساب دانش فضایی به وسیله کودکان در مراحل مختلف رشد، به معرفی انواع رویکردهای علمی در مطالعات محیطی کودکان بپردازد. سپس با ذکر اهمیت به کارگیری رویکرد کیفی در درک دنیای کودکان به ارائه چند روش تحقیق کیفی متناسب با سنین مختلف رشد پرداخته می شود. دستاورد این مقاله، ارائه ای گونه شناختی از روش های تحقیق در مطالعات محیطی کودکان است.    
۴۲.

پرورش توانایی طراحیِ طراحان مبتدی معماری: طراحی، کاربست و آزمون یک محیط یادگیری سازنده گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رشد توانایی طراحی طراحان مبتدی محیط یادگیری سازنده گرا آموزش معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۸۸
هدف تحقیق حاضر، طراحی، کاربست و آزمون راهکاری تربیتی برای پرورش توانایی طراحی دانشجویان مبتدی معماری است. این راهکار تربیتی، یک محیط یادگیری است که محصول یک طراحی آموزشی سازنده گرا، و متضمن دلالت های تربیتی یک مدل توصیفی رشد توانایی طراحی است. کانون توجه این محیط، اشتغال دانشجویان به تکالیف اصیل و واقعی مسئله گشایی طراحی معماری است که توسط رویارویی ساختار یافته و روایت گرانه با پیشینه های ذیربط معماری پشتیبانی می شوند. همچنین، بهره گیری از منابع اطلاعات و ابزارهایی به مسئله گشایی طراحی دانشجویان مبتدی کمک می کنند. مربیان نیز از طریق فعالیت های آموزشی سرمشق شدن، راهنمایی/ راهبری و حمایت/ مراقبت فعالیت های مسئله گشایی دانشجویان را پشتیبانی می کنند. آزمون کاربست این محیط با استفاده از یک طرح تحقیق شبه آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه انجام شد. داده های تحقیق با استفاده از روش سنجش عملکردی و از طریق تعیین رتبه های فراورده های طراحی دانشجویان توسط هیئت داوران مجرب گردآوری شدند. یافته های تحقیق نشان می دهند که محیط یادگیری سازنده گرای طراحی معماری رشد توانایی طراحی دانشجویان مبتدی را تسهیل می کند و خلاقیت طراحی ایشان را بهبود می بخشد. نتایج تحقیق مؤید تأثیر مثبت کسب دانش رویدادی طراحی و توسعه طرحواره های طراحی در رشد توانایی طراحی طراحان مبتدی است؛ همچنین، نشان دهنده توفیق رویکرد طراحی آموزشی سازنده گرا در توسعه روش های آموزشی معماری است.  
۴۳.

مفهوم قلمرو در مجموعه های مسکونی: مطالعه مقایسه ای دو مجموعه مسکونی در سطح و در ارتفاع در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهرک اکباتان شهرک غرب فضای عمومی - خصوصی قلمرو مجموعه مسکونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۱۴۰
ساماندهی محیط زندگی با تعریف روشن عرصه های خصوصی و عمومی و ایجاد سلسله مراتب فضایی میسر می شود و عرصه های تعریف شده زندگی نیز، احساس تعلق به محیط را افزایش می دهد و به محیط های مسکونی هویت می بخشد. این مقاله مفهوم قلمرو را به منزل? یکی از عوامل تأثیرگذار بر کیفیت ارتباط انسان با محیط مسکونی، موردتوجه قرار داده است. برای این منظور، عوامل موثر بر مفهوم قلمرو در مجموعه های متداول مسکونی گسترده در سطح و ارتفاع تحلیل شده است. دو نمونه از این الگوهای سکونت در شهر تهران، شامل بخشی از شهرک اکباتان و شهرک غرب، برای آزمون نتایج انتخاب شده است. روش تحقیق کیفی و روی? عملی آن استفاده از پرسش نامه و تحلیل نقشه نگاری ذهنی است. نتایج حاصل از پیمایش نشان می دهد که درصورت تأمین خدمات و فضاهای سبز و فضاهای جمعی لازم، گسترش در سطح و ارتفاع، تاثیر چندانی در رضایت از قلمرو های اولیه، ثانویه و عمومی ندارد. در عین حال گسترش در ارتفاع و هماهنگی کالبدی بناها ، ضمن ایجاد قلمرو عمومی و تقویت هویت محلی، قدرت قلمروهای ثانویه را کاهش می دهد. همچنین بررسی ها نشان می دهد، محدوده قلمرو های طراحی شده بر قلمرو ذهنی ساکنان منطبق نیست و علاوه بر آن از نظر ساکنان نقش عوامل ادراکی-روانی، اجتماعی، جغرافیایی- فرهنگی بیش از دیگر عوامل ازجمله عامل کالبدی، در رضایت از قلمرو های مختلف مؤثر است.
۴۴.

A Study of the Perspectives of Architecturale and Environmental Psychology (Theoreticians and Psychologists)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Environmental Psychology Human-made environment Behavioral setting environmental perception

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۹۳
The concept of place and the necessity of understanding the plan and thus the reality of architecture has always been an important issue for architects. The mental and psychological effects of architectural frames on human beings have been considered from the early shelters to today΄s modern structure. Since the human behavior is performed in defined spaces, it is necessary to design the physical space based on people’s behavioral characteristics. In this papar, different perspectives on the relation between psychology and architecture as an interdisciplinary plan in two areas of perception and planning are studied. First, some general concepts and principles are presented and then an attempt is made to integrate the two. The main purpuse is to study how the designed environment by man affects his mind and soul in terms of function, form and other factors and also how the architecture is affected by controlling the behavior and individual as well as social motivation based on the principles of environmental psychology. Establishing optimum relations between man and his designed environment is the main objective of this study.
۴۵.

تحلیل اجتماع پذیری محیط کالبدی متأثر از ادراک طبیعت در محیط انسان ساخت؛ مطالعه موردی: نمونه های مسکونی شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اجتماع پذیری ادراک طبیعت ادراک محیط ایران محیط کالبدی همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۱۲۲
این تحقیق بر آن است تا نقش ادراک طبیعت و عناصر طبیعی در محیط انسان ساخت را بر اجتماع پذیری محیط های کالبدی زندگی روزمره و اشتیاق به فعالیت در فضاها مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. در این تحقیق امکان ادراک طبیعت در فضاهای کالبدی به مثابه متغیر مستقلی است که برکیفیت اجتماع پذیری فضاهای کالبدی به عنوان متغیری وابسته مؤثر واقع می شود. به منظور تحلیل، محیط کالبدی به عنوان واحد مطالعه به عنوان مکانی جمعی – رفتاری مورد توجه قرار می گیرد که سامانه ای جمعی– فضایی را تشکیل می دهد. در این راستا مبتنی بر ادبیات روانشناسی محیط و علوم رفتاری، چارچوب اصلی در بستر مطالعات انسان– محیط تدقیق شده و مؤلفه های مؤثر بر تعامل انسان و محیط طبیعی در محیط کالبدی مورد بررسی قرار می گیرد. در ادامه چگونگی اجتماع پذیری محیط کالبدی در تعامل با محیط طبیعی مورد تحلیل و ارزیابی واقع می شود. این تحقیق بر اساس تاکید نظریه پردازان علوم رفتاری بر مطالع? فضاهای روزمر? زندگی، نمونه های مسکونی را به منظور تبیین دقیق نتایج مورد مطالعه قرار داده است. بخش نهایی این مقاله نشان می دهد که چگونه ادراک طبیعت در محیط انسان ساخت اثر معناداری بر اجتماع پذیری فضاهای کالبدی دارد.
۴۶.

بازشناسی معماری دوره اتابکان یزد از متون تاریخی؛ نمونه موردی: مجموعه دولتخانه اتابک قطب الدین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اتابکان مدرسه گنبدخانه خانه (سرا) دولتخانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۱۵۰
آثار معماری دوره اتابکان از جمله آثار سرزمینی ایران است که در سیر مطالعات تاریخ شناسانه (کرونولوژیک) کمتر مورد توجه قرار گرفته است. اتابکان ابتدا از سوی سلجوقیان به عنوان مباشر و کمک کار شاهزادگان سلجوقی برگزیده شدند و در نهایت، در زمان افول قدرت مرکزی تبدیل به سلسله های محلی شدند. اینان در هنگامه حمله مغول، آرامش نسبی را در نواحی مرکزی ایران که تحت تسلط آنها بود حفظ کردند. حاصل این اقدام گسترش شهرها و آفرینش آثار معماری فراوان با ویژگی های سرزمینی بارز بود. این مقاله با رجوع به متون تاریخی، به بازشناسی و تحلیل مجموعه دولت خانه اتابک اسفهسالار ابی منصور، معروف به سلطان قطب الدین (615 تا 624) شامل خانه و مقبره و مدرسه، به منزله نمونه ای از آثار دوره اتابکان می پردازد. روش تحقیق، تفسیری تاریخی با رجوع به متون تاریخی و مقایسه و تطبیق بناهای مرتبط است. این مطالعه نشان می دهد که در ترکیب بناهای دوره اتابکان، مدرسه با گنبدخانه به عنوان مدفن در کنار خانه های بزرگ افراد متمول یا حاکمان که معمولاً با عناصر مهم شهری مانند میدان و یا بازار هم جوار بودند، وجود داشته است. در این میان عناصری چون دو منار در دو طرف ورودی بناها، گنبدهای یک پوسته بر روی پلان مربع، گردن هشت گوش گنبد، استفاده از رنگ لاجورد در ترکیب با طلا برای تزئین داخلی بنا در معماری این دوره رایج بوده است.    
۴۸.

مفاهیم طراحی در زمینه ی بیگانه تحلیل منطقه گرایی در آثار معماران غیر بومی در کشورهای مسلمان حوزه ی خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ فناوری منطقه گرایی تعامل زمینه ی بیگانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴۰ تعداد دانلود : ۲۰۸۹
تحلیل چگونگی مواجههی معمار با زمینهی فرهنگی بیگانه، بر اساس رویکرد منطقه گرایی، اساس مقالهی حاضر است. این رویکرد، از آن جهت مورد توجه قرار دارد که دربرگیرندهی چالش ها و تضادهای مختلفی است که جوهرهی تفکرات امروزهی چند جهانی شدن را بنا می نهند. پرسش اصلی آن است که توجه به چه مفاهیمی، می تواند مطلوبیت آثار معماران غیر بومی را در پیشگاه سایر مولدهای طراحی(کارفرما، مخاطب و قانون گذار) تضمین کند؟ تحلیل آثار معماران مطرح در زمینهی فرهنگی ویژه ای نظیرکشورهای مسلمان حوزهی خلیج فارس، نشان از وجود مفاهیمی نظیر نمود فناوری مدرن، بیان استعاره ای فرم، هماهنگی فعال با شرایط اقلیمی، توجه به ویژگی های سایت، توجه به اصول معماری اسلامی، به کارگیری جزئیات، مصالح و تزئینات بومی و الهام از مفاهیم خاص منطقه ای دارد که در قالب کلیدواژگان طراحی و به عنوان نقطه ی اشتراک منطقه گرایی و تجارب معماری در زمینه ی بیگانه نتیجه شدند. تحلیل نتایج این پژوهش نشان میدهد که بیان استعاره ای فرم های بومی در قالب فناوری مدرن، مهم ترین رویکرد عملی معماران در زمینهی بیگانه در راستای ایجاد تعامل میان هویت جهانی و هویت منطقه ای است. همچنین، نمونه های موفق، بر فرآیند تعامل معمار و بستر طراحی تأکید داشته و به ایجاد زیرساخت های اجتماعی لازم جهت پیوند منطقی با ویژگیهای جهان امروز توجه دارند.
۵۰.

نقش غالب الگوهای عام اولیه در طراحی محله های مسکونی معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۵۲۴
تحلیل الگوی محله در طراحی شهرهای جدید، بویژه "واحد همسایگی" به عنوان الگویی عام و تاثیر آن بر رویکردهای اخیر طراحی محله ومجموعه های مسکونی، موضوع این مقاله است. اهمیت تحلیل الگوهای عام طراحی و مبانی نظری شکل گیری آنها به دلیل تاثیراتی است که بر طراحی مناطق مسکونی شهرها در سراسر دنیا گذاشته اند. پرسش اصلی این است که آیا راه حل های اخیر طراحی که با نام های گوناگون در نقاط مختلف جهان ابداع شده اند، در معیارهای اصلی، تفاوت عمده ای با الگوهای اولیه دارند؟ اگر چنین تفاوت معناداری وجود ندارد، چه تفاوت هایی این الگوها را از یکدیگر متمایز و آنها را با شرایط زندگی امروز قابل تطبیق می سازد؟ تحلیل مقایسه ای الگوهای نیم? اول قرن بیستم و معادل های آنها در نیم? دوم این قرن، نشان می دهد که مبانی اصلی و معیارهای تعریف کنند? الگوهای عام که در مقیاس گسترده ای در سراسر جهان استفاده شده اند، مشترکات فراوانی دارند. ضمن اینکه بسیاری از اصول الگوهای عام اولیه هنوز در طراحی مجموعه های مسکونی معتبر و قابل استفاده اند، ویژگی های فرهنگی و مکانی، پیشین? تاریخی و شرایط اجتماعی از عوامل مهم تشخیص و تمایز مجموعه ها در شهرها و کشورهای مختلف اند. مجموع? این ویژگی ها به همراه عوامل موثر در ارتقاء کیفیت زندگی، تعیین کنند? معیارهای طراحی و ساخت مجموعه های مسکونی امروزند.
۵۱.

الگویی برای تحلیل انعطاف پذیری در مسکن سنتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰۴
انعطاف پذیری یکی از مفاهیم کلیدی در الفبای شکل گیری معماری مسکونی ایران است که در صورت مطالعه عمیق می تواند به تدوین اصول طراحی مسکن امروز کمک نماید انعطاف پذیری وابسته به عوامل عملکردی اجتماعی روانی و اقتصادی است و در طول زمان با تغییر در نظام سکونتی خانواده بعد خانوار تغییر نیازهای فصلی و روزانه و تغییر فعالیت های اعضای خانواده به اصلی مهم تبدیل می شود هدف این مقاله پرداختن به موردی مشخص از مفاهیم طراحی مسکن سنتی ایران تدوین روشی برای مطالعه نظری انعطاف پذیری و تدوین معیارهای موثر در آن است تکیه اصلی مطالعه بر تدوین الگویی برای مطالعه مفاهیم نظری و تعمیق آن با مطالعه ای ژرفانگر و موردی است نتیجه مطالعه پینشهاد ماتریسی دو بعدی است که یک وجه آن گونه ها و عوامل انعطاف پذیری شامل تنوع پذیر ی و تطبیق پذیری و تغییر پذیری و وجه دیگر آن سه مقیاس خرد و میانی و کلان خانه سنتی می باشد با استفاده از این الگو انعطاف پذیری عملکردی ساختاری و فضایی در عناصر ثابت نمیه ثابت و متغیر مقیاس های مختل فخانه قابل تحلیل است نتایج تچنین تحلیلی می تواند در تدوین اصول و ضوابط طراحی واحدها و مجموعه های مسکونی جدید به کار رود .
۵۲.

بازآفرینی تصوری شهر از متون تاریخی نیشابور غازانخانی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۱ تعداد دانلود : ۱۱۳۶
در این مطالعه بازآفرینی تصوری دریافت و تدوین تصویر اجتماعی - کالبدی در دوره ای خاص از تحول شهر تعریف شده است. به منظور تدوین چنین دریافتی شهر کهن نیشابور با پیشینه فرهنگی - تاریخی غنی برای مطالعه موردی انتخاب شده است. مراجعه به متون تاریخی و ادبی همزمان با دوره مورد مطالعه شهر یعنی از بامداد اسلام تا انتقال شهر به مکان جدید در دوره شاهرخ تیموری و همچنین مشاهدات اسنادی و آثار و نشانه های باقیمانده از شهر کهن اطلاعات مورد نیاز تحقیق حاضر را فراهم آورده است. در این مقاله تصویر اولیه بدست آمده که به صورت نقشه و با مقیاس واقعی ترسیم شده با حاصل تحقیقات قبلی در این زمینه به صورت تحلیلی و مستند مقایسه و تصویر نهایی تراکم شده است. به دلیل نیاز به تحقیق میدانی بیشتر و احتمالا کاوش های باستان شناسی که در کوتاه مدت قابل انجام نیستند. در نقشه نهایی حصار شهر کهن به شکل قطعی ترسیم نشده است. از ویژگی های تصویر جدید ترسیم شده جزییات محلات و حدود دروازه های کهندژ شارستان و محدوده بیرونی شهر کهن است. نتایج بدست آمده می تواند ضمن کمک به تعیین محدوده شهر کهن و حفظ حریم فرهنگی - کالبدی آن نشانه های مستندی را برای انجام تحقیقات باستان شناس بعدی فراهم آورد و در مقابل جمع آوری چنین اطلاعاتی به اصلاح و تکمیل مجدد تصویر شهر کمک خواهد کرد. مجموعه این تلاش ها زمینه های ایجاد جاذبه های فرهنگی و گردشگری شهر کهن و شهر فعلی نیشابور را فراهم آورده و در رشد فرهنگی ساکنین شهر جدید موثر خواهد بود.
۵۳.

عوامل انسانی - محیطی موثر در طراحی مجموعه های مسکونی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵۴
رویکردهای جدید برنامه ریزی و طراحی مسکن متکی به الگوهای جامع بین رشته ای است. این رویکردها که در دهه های اخیر در کشورهای مختلف جهان مورد توجه بوده اند، به هماهنگی جنبه های انسانی و محیطی طراحی اهمیت بیشتری داده اند. از سوی دیگر، مشکلات زندگی در شهرهای بزرگ استفاده از مجموعه های متراکم تر و با برنامه ریزی و طراحی هماهنگ را اجتناب ناپذیر ساخته است. توجه به عوامل انسانی مؤثر دربرنامه ریزی و طراحی می تواند زندگی در مجموعه های مسکونی را ارتقاء بخشد. در این مقاله عوامل اصلی انسانی و محیطی مؤثر بر شکل گیری مجموعه های مسکونی بررسی و دسته بندی شده اند. برخی از این عوامل عبارتند از : تداوم کالبدی – اجتماعی مجموعه ها با محیط اطراف، ایجاد هویت و شناسه های محلی، خلوت و تعامل اجتماعی، چگونگی برقراری و احساس امنیت در مجموعه های مسکونی ، دسترسی پیاده، دسترسی سواره، ترکیب داخلی واحدهای مسکونی، و اقلیم و صرفه جویی در مصرف انرژی. اگرچه بررسی و تحلیل هریک از این عوامل نیازمند بحثی طولانی است، توجه دادن به هریک از آنها و تبیین رابطه بین آنها می تواند راه گشای بحث های تفضیلی و دقیق تر بعدی باشد. کلیدواژگان: طراحی مسکن، عوامل انسانی، تداوم کالبدی،، شناسه، خلوت، تعامل اجتماعی، امنیت، دسترسی
۵۴.

نقدی بر تحصیل در دوره دکتری معماری

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۵
این مقاله نقدی است بر آموزش دوره دکتری معماری در ایران. بررسی مشکلات موجود ، ماهیت آموزش و جهت گیری های آموزشی مورد نیاز این دوره ها از نکات مهم مورد بحث است. علاوه بر این، تحلیل تفاوت ها و فصل مشترک های آموزش حرفه ای معماری از یک طرف ، و پژوهش در این رشته از طرف دیگر ، و چگونگی ارتباط آن با دوره های مافبل خود، به شناخت وضع موجود آموزش و ارائه پیشنهادات مناسب برای بهبود آن کمک شایانی می کند. در مقاله حاضر ضمن تحلیل وضعیت کنونی آموزش دوره دکتری و نقدهای موجود به آن، راه حل هایی ارائه شده است. توجه به این راه حلها زمینه تربیت افرادی را فراهم می آورد که با کوشش مشترک، به تحقیق و ساخت نظریه های معماری می پردازند، نتایج تحقیقات را منتشر کرده و در تجربه عملی معماری به آزمایش می گذارند. به این ترتیب این دانش آموختگان ، از تجربه عملی و تحقیقاتی خود و دیگران می آموزند و این آموخته ها را در تدریس و تحقیقات بعدی به کار می گیرند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان