سید علی علوی

سید علی علوی

مدرک تحصیلی: استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۷۲ مورد.
۲۱.

ساماندهی فضایی پایگاههای پشتیبانی مدیریت بحران با استفاده از تکنیک های تلفیقی مدل تصمیم گیری چند معیاره فضایی. مطالعه موردی: منطقه 18 شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۰ 121 - 134

کلیدواژه‌ها: پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران منطقه 18 شهر تهران تحلیل های GIS ساماندهی فضایی تصمیم گیری چند معیاره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۱۴۷
مخاطرات طبیعی بخشی از جهان پیرامون ما بوده و همیشه یک خطر جدی برای توسعه به شمار رفته و خواهند رفت، به عبارتی زندگی بشر بدون در نظر گرفتن این مخاطرات غیرقابل تصور خواهد بود. توسعه زندگی اجتماعی به ویژه شهرنشینی و گسترش روزافزون شهرها نیز ابعاد این حوادث را وسعتی دوچندان بخشیده و همواره یکی از دغدغه های اصلی تمامی مدیران شهری و شهروندان بررسی شیوه های مقابله با این بحران ها بوده است. نکته حائز اهمیت این است که از وقوع بحران نمی توان جلوگیری کرد اما تمرکز و توجه برنامه ریزی بحران شهرها در مرحله آمادگی می تواند باعث کاهش تلفات انسانی و خسارات مالی در اثر بروز سوانح گردد. در این بین پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران در فاز پیشگیری، آمادگی و مقابله در بحران های مختلف به ویژه بحران های طبیعی بزرگ نظیر زلزله، در شهر تهران به عنوان پیشرو عمل می نمایند که طرح اولیه احداث این پایگاه ها به دهه گذشته بازمی گردد. تردیدی وجود ندارد که عملکرد کارآ و مؤثر این پایگاه ها ارتباط زیادی با نحوه مکان یابی آنها در سطح شهر و مناطق شهری دارد به طوری که علاوه بر تأمین ایمنی پایگاه بخصوص در برابر سوانح، امکان ارائه خدمات رسانی مناسب به مناطق بحران دیده را با توجه حوزه عملکردی آن فراهم سازد. با توجه به اینکه یکی از عوامل اصلی در مدیریت بحران، امداد در ساعات اولیه و روزهای نخستین بحران بوده و همچنین نحوه امداد و حوزه عملکردی تحت پوشش آن نیز ملاک دیگری در فرماندهی و مدیریت آن می باشد، لذا پژوهش حاضر به دنبال ساماندهی مراکز خدمات پشتیبانی مدیریت بحران در موقعیت های بحرانی در پهنه جنوب غرب تهران برای منطقه 18 بوده و برآنست با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره و روش تحلیل فضایی (GIS)این قابلیت و توانمندی ها را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد.
۲۲.

بررسی و تحلیل الگوی توزیع مراکز ورزشی و ساماندهی فضایی آن (مورد شناسی: منطقه 10 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۸ 17 - 32

کلیدواژه‌ها: ساماندهی فضایی مراکز ورزشی عملگرهای فازی GIS منطقه 10 تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۴ تعداد دانلود : ۴۸۸
استقرار هر عنصر شهری در موقعیت فضایی- کالبدی خاصی از سطح شهر، تابع اصول، قواعد و سازوکار خاصی است که در صورت رعایت شدن، به موفقیت و کارایی عملکردی آن عنصر در همان مکان مشخص خواهد انجامید. تعیین مکان مناسب برای ایجاد مراکز ورزشی یکی از مهم ترین وظایف و اهداف مدیران شهری است که باید قبل از اجرا، در یک چارچوب سیستماتیک آماده سازی شود. در کلان شهر تهران، کمبود فضاهای تفریحی- ورزشی و توزیع نامناسب آن با توجه به جمعیت هر منطقه، از مشکلات اساسی شهروندان این شهر بوده است. میزان سرانه فضای ورزشی در شهر تهران، 50 سانتی متر مربع برای هر نفر است. همچنین در منطقه 10 شهرداری تهران، اماکن و فضاهای ورزشی به صورت بهینه و متناسب با جمعیت تخصیص فضایی صورت نگرفته است؛ بنابراین ساماندهی و توسعه فضایی این مراکز، مهم به نظر می رسد. هدف از پژوهش حاضر ساماندهی فضایی- مکانی و توسعه کالبدی فضاهای ورزشی در منطقه 10 تهران است. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است که با بررسی و مطالعه ادبیات تحقیق در حوزه های کاربری اراضی و مکان یابی، به تعیین 9 معیارِ مؤثر در ساماندهی مراکز ورزشی ازطریق همپوشانی لایه های اطلاعاتی (Overlay) در محیط نرم افزارArc GIS ، بهترین مکان ها را در تناسب با هدف شناسایی می کند. نتایج تحقیق نشان می دهد که مراکز ورزشی در منطقه 10 تهران به لحاظ نحوه توزیع، در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و توزیع این مراکز به صورت اتفاقی صورت گرفته است. بدین ترتیب پس از بررسی مکان های مناسب برای احداث مراکز ورزشی و تطبیق آن با واقعیات زمینی، چندین مکان برای ایجاد مراکز ورزشی جدید برای این منطقه پیشنهاد شده است. همچنین مشخص می شود، به کارگیری تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره به همراه تحلیل فضایی GIS می تواند به عنوان ابزاری کارآمد در مکان یابی فضاهای ورزشی مورد استفاده قرار گیرد. قرارگیری فضاهای ورزشی در جوار راه های ارتباطی و فاصله مناسب آن، از کاربری های صنعتی و نظامی به خوبی قابلیت و توانایی مدل تحلیلی پژوهش را به اثبات می رساند.
۲۳.

جانمایی بهینه مراکز اسکان موقت پس از وقوع بحران با استفاده از تحلیل فضایی GIS و مدل تصمیم گیری چند معیاره وایکور Vikor مطالعه موردی: منطقه 11 شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر ایمن سال ۱ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 104 - 116

کلیدواژه‌ها: بحران مدیریت بحران اسکان موقت مدل وایکور منطقه ۱۱ شهرداری تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۱۱۱
این پژوهش به منظور بررسی و ضرورت اسکان موقت آسیب دیدگان پس از وقوع بحران در راستای تامین سرپناه برای بی خانمان ها و چگونگی اسکان موقت آسیب دیده گان پس از وقوع بحران میباشد. بحرانها، خواسته یا ناخواسته با زندگی و حیات جوامع بشری آمیخته شده است و در بسیاری از موارد به نظر میرسد که هیچ راه گریزی از آن وجود ندارد. شهرها به عنوان مراکز تجمع سرمایه های مادی و انسانی، در زمان بحران خسارات فراوانی را متحمل میشوند. از جمله عواملی که شهر را تهدید میکند، میتوان به عوامل طبیعی نظیر سیل، زلزله، گردباد، طوفان و... و مخاطرات انسانی تهاجمات دشمن، آشوبهای داخلی و... اشاره نمود. هدف این پژوهش، جانمایی بهینه اسکان موقت در مواقع وقوع بحران در منطقه 11 شهرداری تهران میباشد. نوع پژوهش حاضر، کاربردی- توسعه ای میباشد که اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانهای و میدانی گردآوری شده اند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل های تصمیم گیری چند معیاره Vikor و AHP و نرم افزار Arc GIS بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد با توجه به اینکه معیارهای متعددی در مکان یابی اسکان موقت تاثیرگذار بوده و اثرگذاری فضایی این معیارها نیز تفاوت داشته، استفاده از مدل تحلیلی وایکور Vikor به دلیل محاسبه فاصله نسبت به ایده آل و همچنین در نظر گرفتن اهمیت نسبی فواصل ایده آل مثبت و منفی، در تعیین سایت های مطلوب جهت جانمایی مراکز اسکان موقت مناسب به نظر میرسد.
۲۴.

تحلیل شاخص های کمی و کیفی مسکن در شهر اهواز و پیش بینی مسکن مورد نیاز تا افق 1400

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ 850 - 867

کلیدواژه‌ها: مسکن شاخص های کمی و کیفی مسکن پیش بینی مسکن شهر اهواز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۲ تعداد دانلود : ۳۱۲
مسکن به عنوان یکی از اساسی ترین نیازهای انسان است و به عنوان یکی از مسائل حاد کشورهای در حال توسعه محسوب می شود. ضعف مدیریت اقتصادی، نداشتن برنامه ریزی مسکن و رشد شتابان جمعیت شهرنشین، تأمین مسکن را در کشور ایران به یک معضل تبدیل کرده است؛ از این رو، توجه به مسائل و مشکلات و ارتقای وضعیت کمی و کیفی مسکن می تواند برنامه ریزی و تصمیم گیری را در این بخش تسهیل نماید. هدف از انجام این پژوهش، یررسی وضعیت وضعیت شاخص های کمی و کیفی مسکن در شهر اهواز و مقایسه آن با سایر مناطق شهری کشور و همچنین پیش بینی زمین و مسکن مورد نیاز این شهر تا سال 1400 است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع کتابخانه ای، آمار سرشماری های نفوس و مسکن، سالنامه آماری شهر اهواز و داده های میدانی است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در طی دوره 1390-1345 وضعیت شاخص های کمی و کیفی شهر اهواز بهبود داشته است، ولی در بعضی موارد در مقایسه با سایر مناطق شهری کشور در رتبه پایین تری قرار دارد. همچنین در این پژوهش، جمعیت و تعداد خانوار این شهر تا سال 1400 پیش بینی و مشخص شده که در این مدت به 119404 واحد مسکونی جدید و 10268744 متر مربع زمین نیاز خواهد بود.
۲۵.

ارزیابی کارایی الگوی تلفیقی CA-ANN در مدل سازی رشد شهری (مطالعه موردی: کلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال شانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳۰)
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۳۴۶
اهداف: پیدایش محیطی در هم تنیده، آلوده و پرازدحام در شهر تهران، لزوم مدیریت بهینة منابع طبیعی و استفادة درست از پهنة زمین در این شهر را بیش از پیش نمایان ساخته است. هدف اصلی این پژوهش، شبیه سازی توسعة شهری کلان شهر تهران بین سال های 1990 و 2010 میلادی و نهایتاً ارزیابی کارآیی مدل های ترکیبی و رایج سلولی مبتنی بر الگوی ترکیبی سلول های خودکار و الگوریتم شبکة عصبی مصنوعی است. روش: به دلیل وجود توانایی ها و مزایایی که شبکة عصبی در تشخیص الگوهای مکانی دارا است، در این پژوهش از شبکة پرسپترون چندلایه جهت شبیه سازی و پیش بینی توسعة شهری استفاده شده است. پارامترهایی از قبیل فاصله از نزدیکترین شیء و یا پیکسل شهری، فاصله از خیابان ها و راه ها، فاصله از مراکز جذب نیز به عنوان پارامترهای مؤثر در رشد و توسعة شهری در نظر گرفته شده اند. یافته ها/ نتایج: به کارگیری تلفیقی مدل سلول های خودکار و الگوریتم بهینه سازی شبکة عصبی مصنوعی، می تواند در فرایند کالیبراسیون قوانین انتقال سلول های خودکار بهبود ایجاد کند. مقایسة آماری واقعیت زمینی شهر تهران در سال ۲۰۱۰ با تصاویر شبیه سازی شدة حاصل از مدل ترکیبی و نیز مدل رایج رستری سلول های خودکار، بیان گر دقت بالاتر مدل پیشنهادی است، به گونه ای که طبق نتایج مدل سازی مبتنی بر دو تصویر، شاخص کاپا و دقت کلی برای مدل ترکیبی به ترتیب به میزان 76% و 90.69% و برای مدل رایج رستری، به میزان 70.47% و 87.85% و نیز طبق مدل سازی مبتنی بر سه تصویر، این شاخص ها به ترتیب برای مدل ترکیبی به میزان 69.18% و 84.88% و برای مدل رایج رستری به میزان 63.37% و 82.98% برآورد شده است. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که بررسی روند تغییرات مکانی-زمانی پدیده ها از جمله گسترش شهرها، نیازمند به کارگیری الگوهایی پویا در زمان است. در این میان، الگوی ترکیبی خودکاره های سلولی به سبب ساختار ساده و پویای خویش و نیز برخورداری از ویژگی های قدرتمند مکانی، در این گونه مدلﺳﺎزی ها می توانند استفاده شوند.
۲۶.

تحلیل فقر مسکن شهری از بُعد اجتماعی (مطالعه موردی: محلات منطقه 17 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات نواحی شهری سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۳) 87 - 106

کلیدواژه‌ها: فقر فقر مسکن شهری بعد اجتماعی منطقه 17 شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۱ تعداد دانلود : ۳۹۱
تبیین موضوع: فقر مسکن دارای ابعاد اقتصادی، کالبدی و اجتماعی است، که هر یک از این ابعاد دارای شاخص های متفاوتی هستند، وضعیت این شاخص ها در مناطقی که گروه های کم درآمد و اقشار آسیب پذیر ساکن هستند نسبت به مناطق مرفه نشین نامناسب است. روش: هدف پژوهش تحلیل فقر مسکن از بعد اجتماعی است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی است. گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی- پیمایشی صورت گرفته است، بدین صورت که  با استفاده از منابع اسنادی - کتابخانه ای و مرور پیشینه تحقیق، نسبت به تدوین مبانی نظری و جمع آوری شاخص های پژوهش اقدام شد. برای تحلیل داده ها از آزمون t ، روش آنتروپی شانون و مدل ویکور استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون t نشان داد میانگین شاخص های اجتماعی مسکن در محلات منطقه17 از میانگین این شاخص ها در شهر تهران بالاتر است، لذا در این منطقه فقر اجتماعی مسکن وجود دارد. نتایج بدست آمده از آنتروپی شانون نشان داد، شاخص کمبود مسکن با  وزن (0.134)، نفر در اتاق با وزن (0.102)، خانوار در واحد مسکونی با وزن (0.095) به ترتیب در بین شاخص های اجتماعی مسکن بیشترین اهمیت و تاثیر را در فقر اجتماعی مسکن دارند. شاخص نسبت رشد خانوار به واحد مسکونی با وزن (0.058) و  شاخص خانوار در اتاق با وزن (0.076) به ترتیب کمترین اهمیت و تاثیر را در فقر اجتماعی مسکن دارند. نتایج  مدل ویکور نشان داد محلات زمزم ، زهتابی و ابوذر شرقی به ترتیب دارای بیشترین میزان فقر اجتماعی مسکن در بین محلات منطقه 17 هستند. نتایج: لذا با توجه به یافته های تحقیق می توان استنباط کرد که شاخص های کمبود مسکن، نفر دراتاق و خانوار در واحد مسکونی دارای بیشترین تاثیر در فقر اجتماعی و همچنین شاخص های نسبت رشد خانوار به واحد مسکونی، خانوار در اتاق دارای کم ترین تاثیر در فقر اجتماعی مسکن می باشند.
۲۷.

تحلیل نقش دفاتر خدمات الکترونیکی در کاهش سفرهای درون شهری (مطالعه موردی منطقه 5 شهرتهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۰ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۳)

کلیدواژه‌ها: تردد دفاتر خدمات الکترونیک سفرهای درون شهری شهر تهران فضای شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۵ تعداد دانلود : ۵۵۲
در عصر حاضر فناوری اطلاعات و ارتباطات به صورت نیرویی فراگیر بر ابعاد مختلف زندگی انسان ها تأثیر گذاشته است و یکی از جلوه های اصلی فناوری نوین طراحی و استقرار دولت الکترونیکی به شمار می آید، دولت الکترونیک نیز از نظر ساختاری و ماهیتی، پدیده ای مدرن محسوب می شود و براساس تعامل متقابل میان دولت با شهروندان برپا شده است. این پژوهش در دو بخش توصیفی و تحلیلی انجام شده که در بخش توصیفی، داده های تحقیق با روش های اسنادی و کتابخانه ای و برداشت های میدانی با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده است. در بخش تحلیلی نیز ابتدا جامعة هدف، یعنی شهروندان منطقة 5 تهران و دفاتر خدمات الکترونیک تعیین شده اند سپس حجم نمونه برطبق آزمون کوکران تعیین و داده های استخراج شده براساس فنون آماری تجزیه وتحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد براساس آزمون t تک نمونه ای، مقدار آمارة t با 82/3 برابر است که در سطح (000/0 sig) 95 درصد اطمینان معنا دار تأیید شده است، همچنین از ضریب همبستگی پیرسون، 464/0- در سطح (000/0 sig) 99 درصد (01/0>P) رابطه ای منفی و معنا دار بین دو متغیر مشاهده می شود؛ یعنی با ارائة خدمات دولت الکترونیک و افزایش آن، ترددهای شهری به طور معنا داری کاهش پیدا کرده است که برطبق نتایج، نقش دفاتر خدمات الکترونیک را در کاهش سفرهای درون شهری تبیین می کند، همچنین با توجه به مقدار t که برابر با 89/17 در سطح معنا داری 000/0 sig به دست آمده، می توان گفت این دفاتر نقش مؤثری در رفع مشکلات و ارائة خدمات رسانی بهتر و آسان تر در محدودة مورد مطالعه دارند.
۲۸.

ارزیابی نقاط ضعف و قوت سیاست ها و خط و مشی های مسکن در ایران (برنامه های عمرانی قبل و توسعه بعد از انقلاب)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ 867 - 889

کلیدواژه‌ها: سیاست های مسکن برنامه های عمرانی برنامه های توسعه ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۵ تعداد دانلود : ۴۶۳
سیاست های مسکن، قبل از هر چیز بیانگر نگرش ها، آرمان ها و باورهای سیاسی دولت هاست؛ و همین طور منعکس کننده خواست واقعی در جهت بهبود کیفی طبقات کم درآمد است. هدف این پژوهش ارزیابی نقاط ضعف و قوت سیاست های مسکن در برنامه های عمرانی قبل از انقلاب و برنامه های توسعه بعد از انقلاب می باشد. روش این پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی است که با استفاده از منابع اسنادی - کتابخانه ای داده های آن جمع آوری شده است. طبق نتایج یافته ها، مهم ترین نقاط قوت برنامه های عمرانی قبل از انقلاب ، ساخت خانه های ارزان قیمت برای زاغه نشینان ، تامین مسکن برای اقشار کم درآمد است و وارداتی بودن بسیاری از مصالح، متنوع ساخته شدن مساکن،رفع نشدن مشکل مسکن طبقه متوسط از نقاط ضعف این برنامه ها می باشد. نقاط قوت برنامه های بعد از انقلاب ، عرضه زمین و مسکن با قیمت های منطقه ای و کنترل روند افزایش قیمت زمین، افزایش ساختمانهای با دوام، توجه به مناطق نیازمند بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده، مسکن اجتماعی و...بود و شکل گیری پدیده سوداگری زمین وکالایی شدن زمین و مسکن و... از جمله نقاط ضعف این برنامه ها می باشد.
۲۹.

پیش بینی قیمت مسکن به روش تحلیل تاثیر بر روند ( TIA)، مطالعه موردی شهر تبریز

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 552 - 568

کلیدواژه‌ها: پیش بینی مسکن روش دلفی تحلیل تاثیر بر روند آینده پژوهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۲۸۳
شناخت و درک هرچه بیشتر آینده و ناشناخته هایی که فراروی انسان ها و جوامع بشری قرار دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع آینده پژوهی این امکان را به انسانها می دهد که یک قدم پیشتر از حال گام برداشته تا در عرصه های مختلف با اطمینان خاطر برنامه ریزی نمایند. بنا به ضروری و حیاتی بودن مسکن برای ادامه زندگی و اهمیت تامین آن برای همه آدمیان و افزایش تقاضا برای آن، از این رو پیش بینی قیمت مسکن در مناطق شهری، از اهمیت وافری برخوردار است. در این پژوهش سعی شده است که عوامل و متغیرهای کلیدی(پیشرانها) تاثیرگذار بر آینده قیمت مسکن؛ توسط افراد نخبه و متخصصان، استخراج و سپس اثرات هر کدام از پیشرانها بر روند آینده قیمت مسکن تخمین، تا در مواجه با عدم قطعیت ها و مسائل غیر برنامه ریزی شده، غافلگیر نشویم. در این مقاله داده های آماری قیمت مسکن (متوسط قیمت متری زمین) در شهر تبریز، طی سالهای80-94 گرد آوری و از روش تحلیل تاثیر بر روند برای پیش بینی قیمت مسکن استفاده شده است، این تکنیک با اعمال تاثیر تکنیک های کیفی پیش بینی بر نتایج به دست آمده از تکنیک های کمی، سعی بر انطباق بیشتر نتایج پیش بینی با واقعیت دارد. داده های مرتبط با قیمت مسکن به لحاظ حجم، قابلیت کاربرد در روش های عددی همچون سری های زمانی و خطوط روند را دارا می باشند. با استفاده از این دو مزیت، آنالیز تاثیر بر روند به عنوان مدل مناسبی برای پیش بینی، تخمین قیمت مسکن شهر تبریز پیشنهاد شده و اجرا گردید. نتایج حاکی از آن است که پیش بینی قیمت مسکن با روش تحلیل تاثیر بر روند، از توانایی بالایی برای پیش بینی (متوسط قیمت متری مسکن) برخوردار است.
۳۰.

الگوی پراکنش فضایی و ساماندهی پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران با استفاده از تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) و تحلیل های GIS (مطالعه موردی: منطقه 18 شهر تهران)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۴ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱۳ 44 - 69

کلیدواژه‌ها: مخاطرات طبیعی پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران منطقه 18 شهر تهران تحلیل های GIS ساماندهی فضایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۷۵
مخاطرات طبیعی بخشی از جهان پیرامون ما بوده و همیشه یک خطر جدی برای توسعه به شمار رفته و خواهند رفت، به عبارتی زندگی بشر بدون در نظر گرفتن این مخاطرات غیرقابل تصور خواهد بود. نکته حائز اهمیت این است که از وقوع بحران نمی توان جلوگیری کرد اما تمرکز و توجه برنامه ریزی بحران شهرها در مرحله آمادگی می تواند باعث کاهش تلفات انسانی و خسارات مالی در اثر بروز سوانح گردد. دراین بین پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران در فاز پیشگیری، آمادگی و مقابله در بحران های مختلف به ویژه بحران های طبیعی بزرگ نظیر زلزله، در شهر تهران به عنوان پیشرو عمل می نمایند. تردیدی وجود ندارد که عملکرد کارآ و مؤثر این پایگاه ها ارتباط زیادی با نحوه مکان یابی آن ها در سطح شهر و مناطق شهری دارد به طوری که علاوه بر تأمین ایمنی پایگاه بخصوص در برابر سوانح، امکان ارائه خدمات رسانی مناسب به مناطق بحران دیده را با توجه حوزه عملکردی آن فراهم سازد. تحقیق حاضر با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) و تحلیل های فضایی (GIS) این قابلیت و توانمندی ها را مورد سنجش و ارزیابی قرار داده است. طبق ارزیابی های صورت گرفته، پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران در منطقه 18 شهر تهران از الگوی توزیع تصادفی  و غیراصولی پیروی کرده و به لحاظ مکانی، در پهنه های فضایی مناسبی استقرار نیافته و انتخاب مکان برای ایجاد پایگاه ها بدون توجه به نیازهای خاص آن صورت گرفته است.
۳۱.

تحلیل تعادل فضایی بخش خدمات و جاذبه های گردشگری(نمونه موردی: استان فارس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۷
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۳۹۲
شناخت نابرابری ها و عدم تعادل فضایی در بخش خدمات گردشگری در محدوده های جغرافیایی مختلف، پی بردن به اختلافات و تفاوت های موجود و سیاست گذاری جهت رفع و کاهش نابرابری ها از وظایف اساسی مدیران و دست اندرکاران بخش گردشگری به شمار می آید. یکی از عوامل اصلی در برهم خوردن توازن بین جاذبه های گردشگری، عدم توجه به توزیع عادلانة خدمات در سطح جاذبه های گردشگری است. هدف پژوهش حاضر استفاده از شاخص های آماره های فضایی و آنالیزهای مربوطه با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی در راه دست یابی به شناخت اختلافات و تفاوت های موجود خدمات گردشگری در منطقة مورد مطالعه است. در این تحقیق از دو واحد پایه شامل واحد پایة رسمی (واحد پایة بخش های سیاسی استان فارس) و واحد پایة قراردادی (شبکه های الگوی راست گوشه) استفاده شده است. آماره های فضایی همچون خود هم بستگی فضایی، شاخص موران I، آمارة عمومی G، تحلیل لکه های داغ، مرکز متوسط و منحنی انحراف معیار برای تحلیل داده های مورد نظر به کار گرفته شده است. یافته های تحقیق حکایت از عدم تعادل شدید خدمات در استان فارس به ویژه مناطق مرکزی و نزدیک شهر شیراز با مناطق جنوب و جنوب غرب استان دارد. نتایج آماره های فضایی نشان می دهد که خدمات معین، خدمات پذیرایی و خدمات تجاری استان دارای خودهم بستگی ضعیف است و همچنین از الگوی خوشه ای پیروی کرده اند و بیشترین تراکم این خدمات نیز در بخش های مرکزی استان و بر روی بخش های شیراز، مرودشت، زرقان و ارژن قرار دارد. همچنین، از نظر زیرساخت های انسانی نیز تراکم بیش از حد آن بر روی مناطق شمالی استان واقع شده است. از سویی تمرکز جاذبه های گردشگری استان نیز در بخش های مرکزی استان واقع شده اند و می توان نتیجه گرفت که با توجه به وجود شهر شیراز که مرکز استان واقع شده است، خدمات گردشگری نیز به همان نسبت در حوالی این شهر و بخش های نزدیک به آن تمرکز یافته است و دیگر مناطق همچون مناطق جنوب و جنوب غربی استان حداقل امکانات را دارند.
۳۲.

الزامات توسعه پایدار و ارزیابی توسعه پایدار محله ای (مطالعه موردی: محله اکباتان منطقه 5 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۴۹ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۹۹)

کلیدواژه‌ها: توسعة پایدار SPSS محله محوری اکباتان توسعة پایدار محله ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۷ تعداد دانلود : ۵۴۷
توسعه مفهومی است که اغلب به فرایند حرکت جامعه از نقطه ای به نقطة دیگر اطلاق می شود که جنبه های مختلفی از جمله رشد اقتصادی، تغییر ساختاری، صنعتی شدن، خودشکوفایی و اعتمادبه نفس فرهنگی، مذهبی و ملی و فردی را دربر می گیرد. توسعة پایدار مفهوم جدیدی از رشد اقتصادی است؛ رشدی که عدالت و امکانات زندگی را برای تمام مردم جهان- و نه تعداد اندکی- برگزیده است. دو عامل توجه به نقش و اهمیت حکومت محلی و همچنین مقولة مشارکت شهروندان در اجرای تصمیمات در نیل به توسعه ای مناسب در مقیاس محلی همواره اهمیت زیادی داشته است. هدف از انجام دادن این پژوهش سنجش میزان پایداری در محلة اکباتان بوده است. روش پژوهش حاضر با توجه به موضوع تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و داده ها و اطلاعات به صورت اسنادی و پیمایشی جمع آوری شده است. در بخش تحلیلی، به فرضیات تحقیق و بررسی روابط بین متغیرهای مستقل و وابسته در محیط نرم افزار SPSS بررسی و آزمون شده است. محلة اکباتان از نظر ابعاد پایداری، در شاخص های اجتماعی- فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی به ترتیب با میانگینی برابر 6977/3، 5166/3 و 4385/3 پایدار شناخته شده است و در بعد اقتصادی با میانگین 8241/2 ناپایدار تلقی شده است.
۳۳.

ساماندهی توزیع فضایی (کالبدی) مراکز اسکان موقت در مدیریت بحران (مطالعه موردی: منطقه 7 تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۳ 7 - 24

کلیدواژه‌ها: دمای سطح زمین سنجش از دور دمای عمق خاک تبریز لندست

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۲۴۵
در حوزه مسایل برنامه ریزی شهری یکی از موضوعات مهم و راهبردی در شهرهای بزرگ، موضوع مکانیابی، جانمایی و ساماندهی فضایی مراکز اسکان موقت بوده است. بنابراین پژوهش حاضر با قبول واقعیت حادثه خیز بودن شهر تهران و احتمال بی خانمان شدن تعداد بسیاری از شهروندان، به دنبال جستجوهای علمی گزینش مناطقی مستعد جهت استقرار موقت افراد آسیب دیده پیش از وقوع سانحه صورت گرفته است. بنابراین جهت انجام این امر معیارهای تأثیرگذار شناسایی و انتخاب گردیده است. روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی صورت گرفته است. و با استفاده از تکنیک های تلفیقی سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) بررسی و روش ارزیابی چند عامله(MCE) و نیز مدل سلسله مراتبی(AHP) ، تحلیل و آزمون های مکانی عوامل مختلف مؤثر بر استقرار بهینه مراکز اسکان موقت در محدوده مورد مطالعه صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان داده است که: طبقه بندی محدوده های مکانی موجود در سطح شهر جهت ایجاد مراکز اسکان موقت در طیف های گوناگون از رنگ تیره تا رنگ روشن انجام گرفته است.نقشه خروجی تولید شده رستری بوده و طیفی از مکان های بسیار نامناسب تا بسیار مناسب را نشان می دهد. به طوری که نواحی با رنگ تیره تر از قابلیت بیشتری برای پذیرش و استقرار سایت های اسکان موقت محسوب می-گردند. . و نواحی با رنگ های روشن تر به علت دارا نبودن معیارهای مناسب برای استقرار اینگونه مکان ها مناسب برای استقرار اسکان موقت نمی باشند.
۳۴.

ارائه الگوی مناسب توزیع فضایی پارکهای شهری (مطالعه موردی: منطقه 7شهرداری تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال ششم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۱ 23 - 42

کلیدواژه‌ها: کودک شهر دوستدار کودک فضای بازی اردبیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۲۷۶
فضای سبز شهری از کاربریهای مهم شهرها به شمار آمده که از آن همانند شش های تنفسی شهرها یاد شده است. اما متأسفانه به دلیل برخی عوامل، ایجاد و توسعه فضای سبز شهری همواره با مشکلات و کمبودهایی روبرو شده است. در این پژوهش تلاش شده است؛ ضمن ارزیابی وضعیت موجود توزیع و پراکندگی فضاهای سبز شهری و پارک های شهری منطقه7، اولویت های مکانی توسعه این فضاها به لحاظ توزیع فضایی مناسب در 7شهرداری تهران مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفته است. روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی صورت گرفته است؛ و سپس با استفاده از تکنیک های تلفیقی سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و روش ارزیابی چند عامله(MCE) و مدل سلسله مراتبی(AHP)، عوامل مختلف مؤثر بر استقرار بهینه پارک های شهری در محدوده مورد مطالعه، بررسی شده است. نتایج به دست آمده نشان داده است که: در الگوی توزیع مکانی فضای سبز شهری منطقه7 بین نیاز شهروندان به فضای سبز و وجود سطوح و فضاهای سبز رابطه منطقی وجود نداشته است. در ضمن مرحله دوم نیز؛ طبقه بندی مکان های موجود در سطح شهر برای ایجاد پارک های شهری در طیف های گوناگون از رنگ تیره تا رنگ روشن صورت گرفته است. نقشه خروجی تولید شده رستری بوده و طیفی از مکان-های بسیار نامناسب تا بسیار مناسب را نشان داده است. به طوری که نواحی با رنگ تیره تر از قابلیت بیشتری برای پذیرش و استقرار مراکز اسکان موقت محسوب شده است. و نواحی با رنگ های روشن تر به علت دارا نبودن معیارهای مناسب جهت استقرار اینگونه مکان ها مناسب برای استقرار پارک های شهری نمی باشند.
۳۵.

سنجش و اولویت بندی حکمروایی خوب محله ای (نمونه موردی: محلات منطقه 9 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای سیاسی سال دوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۶
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۴۲۶
تحقق حکمروایی خوب شهری در مدیریت شهری کلان شهرهای ایران و از جمله تهران مستلزم عینیت بخشیدن به مشارکت شهروندان در ابعاد گوناگون است و بر مفاهیمی چون عدالت محوری، قانونمندی، شفافیت، اجماع محوری، مشارکت، کارآیی و اثربخشی، پاسخگویی و مسئولیت پذیری تاکید دارد. هدف از این پژوهش سنجش و اولویت بندی حکمروایی خوب شهری در محدوده محلات منطقه 9 از مناطق مرکزی شهر تهران است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است؛ بدین منظور از مدل تصمیم گیری چند معیاره ی ویکور(VIKOR) و هم چنین تکنیک فازی(FUZZY) جهت رتبه بندی 8 محله مورد مطالعه استفاده شده است. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری کوکران برابر با 384 نفر تعیین گردید. بر پایه یافته های پژوهش، شاخص های 8 گانه حکمروایی خوب شهری در چارچوب مدل ویکور نشان می دهند که محله دکتر هوشیار با امتیاز0/093بهترین و محله فتح با امتیاز 0/810 بدترین وضعیت را از لحاظ حکمروایی خوب شهری در بین محله های نمونه دارند. که در تبیین و تحلیل به وجود آمدن چنین وضعیتی می توان به مدیریت متمرکز و تک سطحی و از بالا به پایین مسئولین و مدیران شهری در محله های مورد مطالعه، ارتباطات و همکاری های عمودی، عدم توجه به نهاد های مدنی و مردم محور، تبعیض در قوانین و مقررات و در نهایت عدم توجه به راهبرد توسعه جامعه ای به عنوان پایه و اساس توسعه مشارکتی که هدف آن توجه به یک شهروند به مانند عضوی مسئول و فعال در جامعه شهری جهت تشویق همکاریها برای ارتقای استاندارد های زندگی خود است، اشاره کرد.
۳۶.

ظرفیّت سنجی کالبدی بافت مرکزی شهرها به منظور توسعه میان افزا (مطالعه موردی: شهر میناب)

نویسنده:
منبع: مطالعات نواحی شهری سال سوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: رشد شهری توسعه میان افزا بافت مرکزی ظرفیت سنجی شهر میناب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۳ تعداد دانلود : ۵۰۸
زمانی که در یک محدوده زیستی، پدیده پراکنده رویی کالبدی اتف اق بیفتد، یعن ی م ازاد ب ر نی از کالب دی جمعیت ساکن، فضا اشغال و یا ب ه حومه ها دست درازی گردد، می توان به ای ن نتیج ه رس ید ک ه درون شهر، فضاهای بلااستفاده، رها شده، ناکارآم د و فرسوده شکل می گیرد که توجّه و برنامه ریزی جهت استفاده از این فضاها اهمیّت پیدا می کند. هدف این پژوهش، شناسایی ظرفیّت های کالبدی محدوده مرکزی شهر میناب با بهره گیری از الگوی توسعه میان افزا می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است. از تکنیک فرایند سلسله مراتبی فازی با تکمیل پرسشنامه آن به وسیله 10 نفر از نخبگان حوزه برنامه ریزی شهری و روش مجموع ساده وزنی جهت تلفیق لایه ها در محیط نرم افزار ArcGIS بهره گرفته شده است. طی این فرایند 12 معیار تأثیرگذار تعداد طبقات، کیفیّت ابنیه، تراکم جمعیّت، کاربری اراضی، قدمت بنا، جنس مصالح، دانه بندی قطعات، دسترسی به کاربری های فضای سبز، فرهنگی- مذهبی، مراکز  آموزشی، شیب و فاصله از مسیل هم پوشانی شده اند و نقشه نهایی ظرفیّت های مناسب به دست آمد. نتایج نشان می دهد که در کل بافت مرکزی شهر میناب درصد ظرفیّت ها به ترتیب حداقل ظرفیّت 19/18، شامل ظرفیّت متوسّط رو به پایین 94/18، ظرفیّت متوسّط رو به بالا 64/32 و حداکثر ظرفیّت 23/30 می باشد که بالاترین درصد مربوط به ظرفیّت متوسّط رو بالا با درصد 64/32 و مساحت 2/201152 مترمربع است.
۳۷.

مکان یابی جایگاه های سوخت CNG با استفاده از تکنیک های تلفیقی عملگرهای فازی و تحلیل های فضایی GIS، پژوهش موردی: منطقه 7 شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: منطق فازی مکان یابی جایگاه سوخت CNG منطقه 7 مشهد

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۹۶۴ تعداد دانلود : ۵۳۱
دستیابی به تعادل در توزیع فضایی منابع و خدمات رسانی در سطح شهرها یکی از اهداف اصلی دولت ها می باشد. منطقه 7 شهرداری مشهد با جمعیتی حدود 220000 نفر و با مساحت محدوده 5200 هکتار یکی از پرترددترین مناطق شهری مشهد است. شبکه جایگاه های سوخت CNG از اجزای اصلی شبکه خدمات شهری است که به عنوان تامین کننده سوخت بخش حمل و نقل درون شهری عمل نموده است که از لحاظ ملاحظات ترافیکی، شهرسازی و ایمنی و محیط زیست دارای اهمیت می باشد. هدف از این تحقیق مکان یابی جایگاه های سوخت CNG منطقه 7 شهر مشهد می باشد. در این تحقیق از روش ها و قابلیت های مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی، و منطق فازی استفاده شده است. برای پیاده سازی عملگر فازی در محیط GIS، ابتدا معیارهای تاثیرگذار در مکان یابی استخراج و وارد محیط GIS شد، این شاخص ها عبارتند از: دسترسی به معابر اصلی درجه یک، مراکز با تراکم جمعیتی بالا، فضای سبز، کاربری های تجاری و فاصله از کاربری مسکونی، کاربری آموزشی و فاصله از ایستگاه های موجود. در مرحله بعد مقدار عضویت فازی برای هر یک از پارامترها (فازی سازی) مشخص شد. سپس لایه های وزن دار شده روی هم گذاشته شد و در نهایت مناسب ترین پهنه در نقشه نهایی نشان داده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که محدوده جنوبی و جنوب شرقی منطقه فاقد جایگاه سوخت می باشد و برای احداث جایگاه های جدید این مناطق در اولویت قرار دارند.
۳۸.

ارزیابی میزان آسیب پذیری بافت های شهری با استفاده از ANP و GIS (مطالعه موردی: شهر سمیرم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سپهر دوره بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۰۰

کلیدواژه‌ها: زلزله آسیب پذیری بافت شهری سیستم اطلاعات جغرافیائی سمیرم مدل تحلیل شبکه ای

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۸۳۹ تعداد دانلود : ۵۷۳
برنامه ریزی با هدف مدیریت بحران و تخمین ریسک زمین لرزه همواره یکی از دغدغه های اصلی برنامه ریزان و مدیران شهری بوده است. شناخت و تعیین میزان آسیب پذیری بافت های شهری در برابر زلزله به منظور برنامه ریزی مدیریت بحران قبل از وقوع زلزله الزامی به نظر رسیده است. این پژوهش با هدف ارائه الگویی مناسب جهت ارزیابی وضعیت آسیب پذیری بافت های شهری در برابر زلزله، بافت های شهر سمیرم در استان اصفهان را مورد مطالعه قرار داده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده و بررسی در آن به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. به منظور نیل به اهداف پژوهش ابتدا معیار های مؤثر در آسیب پذیری بافت های شهری در برابر زلزله شناسایی گردیده، سپس با بهره گیری از مدل تحلیل شبکه ای (ANP) و نرم افزار آن، ارزش و اهمیت هر یک از معیار ها تعیین شده، در مرحله بعد نتایج حاصل از فرآیند تحلیل شبکه ای با لایه راه های شریانی درجه یک، درجه دو و درجه سه، تراکم جمعیتی، کیفیت ابنیه، شیب زمین، فاصله از گسل، فضای باز و سبز، مراکز درمانی، مراکز فرهنگی، مراکز آموزشی و مسکونی، تلفیق و نقشه میزان آسیب پذیری بافت های شهری در شهر سمیرم تهیه گردیده است. نتایج تحقیق نشان داده که از میان معیارهای تأثیرگذار، معیارهای تراکم جمعیت، راه شریانی درجه 2 و فاصله از گسل دارای بیشترین اهمیت بوده و نیز فاصله از مراکز فرهنگی و مراکز آموزشی کمترین اهمیت در میزان آسیب پذیری بافت های شهری را داشته اند. همچنین نتایج پژوهش نشان داده است که میزان آسیب پذیری در قسمت شمالی و مرکزی شهر سمیرم به علت نزدیکی به خط گسل و فرسوده بودن بناها بیشتر از سایر مناطق این شهر بوده است. با توجه به نتایج به دست آمده از لایه رقومی بافت های شهری سمیرم با انجام برنامه ریزی های صحیح قبل از وقوع و نیز داشتن طرح های مدیریتی پس از بحران می توان به میزان قابل توجهی از تلفات وخسارات ناشی از پیامدهای خسارات ناشی از زلزله کاهش داد. همچنین لازم به ذکر است که یکی از عوامل مورد غفلت قرار گرفته در طول تاریخ، عامل تکتونیک بوده، از این رو توجه به مبحث شیب و سایر عوامل، همواره در شهرسازی سیر تکاملی داشته اند.
۳۹.

تدوین استراتژی گردشگری شهر نظرآباد با کاربرد مدل SWOT(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۰ 121 - 136

کلیدواژه‌ها: گردشگری استراتژی مدلSWOT شهر نظرآباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۱۱۷
امروزه صنعت گردشگری، به عنوان یکی از منابع پایدار درآمد برای شهرها می باشد. لذا با تقویت و ایجاد بسترهای مناسب این صنعت می توان، به رشد و توسعه شهرها دشت یافت. شهر نظرآباد به عنوان مرکز شهرستان نظرآباد، دارای بستری مناسب برای توسعه گردشگری و همچنین افزایش درآمد برای شهر و اشتغال زایی می باشد. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و با رویکردی کاربردی می باشد و برای گردآوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. هدف اصلی این پژوهش تحلیل و شناسایی نقاط قوت و ضعف و همچنین فرصت ها و تهدید های صنعت گردشگری در شهر نظرآباد با استفاده از مدل SWOT می باشد. نتایج تحلیل SWOT نشان می دهد که نقاط قوت(4.85)، ضعف(4.39)، فرصت(4.16)و تهدید(4.04) می باشد. طبق نتایج حاصله از مدل SWOT باید گفت که راهبرد فعال رقابتی یا SO در اولیت اول می باشد و نیز راهبرد WO یا راهبرد بازنگری در رتبه دوم می باشد. راهبردهای تدافعی( WT ) و محافظه کارانه( ST ) نیز رتبه های بعدی قرار دارند. لذا در گردشگری شهر نظرآباد و تدوین استراتژی مؤثر در آن می توان از قوت ها و همچنین فرصت های موجود در آن برای بهبود وضعیت گردشگری در شهر نظرآباد بهره جست.
۴۰.

تحلیل فضایی کیفیت زندگی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ششم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۱ 174 - 192

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی دیماتل فرایند شبکه ای تحلیل روش مجموع ساده ی وزنی وزن دهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۱۳۴
آمارها حاکی از آن است که طی چند دهه اخیر ایران از نظر کیفیت زندگی در زیر متوسط جهانی قرارداشته است. علیرغم فعالیتهای توسعه ای که طی نیم قرن اخیر در ایران صورت گرفته و همواره بهبود شرایط و کیفیت زندگی در دستور کار قرار داشته است ، هرچند بهبودهایی در برخی زمینه ها صورت پذیرفته است اما همچنان کیفیت زندگی در ایران با شرایط ایده آل فاصله زیادی دارد. از سویی به دلیل تنوع جغرافیایی و سمت و سوی برنامه سوالی که مطرح می شود این است که اختلافات فضایی از نظر شاخصهای کیفیت زندگی در سطح استانهای کشور چگونه است. براساس مجموعه ای از شاخصهای عینی کیفیت زندگی در سطح استانهای کشور تدوین و مورد بررسی قرار گرفت . از نظر روش شناسی از مدل دیماتل برای تدوین مدل مفهومی، از مدل ANP برای محاسبه وزن شاخصها و از مدل SAW برای تلفیق شاخصها استفاده شد. نتایج کار تبدیل به نقشه شده و با کمک آمار فضایی فرضیه تصادفی بودن شاخصهای کیفیت زندگی در ایران سنجیده شد و نتیجه حکایت از خوشه ای بودن شاخصهای کیفیت زندگی دارد. آمارها حاکی از آن است که طی چند دهه اخیر ایران از نظر کیفیت زندگی در زیر متوسط جهانی قرارداشته است. علیرغم فعالیتهای توسعه ای که طی نیم قرن اخیر در ایران صورت گرفته و همواره بهبود شرایط و کیفیت زندگی در دستور کار قرار داشته است ، هرچند بهبودهایی در برخی زمینه ها صورت پذیرفته است اما همچنان کیفیت زندگی در ایران با شرایط ایده آل فاصله زیادی دارد. از سویی به دلیل تنوع جغرافیایی و سمت و سوی برنامه سوالی که مطرح می شود این است که اختلافات فضایی از نظر شاخصهای کیفیت زندگی در سطح استانهای کشور چگونه است. براساس مجموعه ای از شاخصهای عینی کیفیت زندگی در سطح استانهای کشور تدوین و مورد بررسی قرار گرفت .

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان