حسن مجیدی

حسن مجیدی

مدرک تحصیلی: استادیار زبان وادبیات عربی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۸۶ مورد.
۴۱.

تأثیر شبکه های ماهواره ای بر فرهنگ سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۱۴۲
بنیان های هر جامعه، ریشه در ارزش ها و فرهنگ آن جامعه دارد. بنابراین برای تضعیف هر جامعه، کافی است تا فرهنگ و به ویژه فرهنگ سیاسی آن جامعه را تضعیف کرد. در سال های اخیر گرایش به شبکه های ماهواره ای علاوه بر کلان شهرها به دیگر شهرهای کشور نیز از روند افزایشی محسوسی برخوردار بوده است. این مطالعه به روش پیمایش و جمعیت نمونه 400 نفری در شهر کرمان انجام شده است. نتایج تحلیل رگرسیون ارزیابی اثرات جمعی متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته شامل شش متغیر «فرهنگ سیاسی، مشارکت سیاسی، اعتماد سیاسی، درجه مذهبی بودن، آگاهی سیاسی و مدت تماشای ماهواره»، در تبیین واریانس متغیرهای وابسته به ترتیب براساس میزان اثرگذاری نشان می دهد بیشترین میزان تأثیر مربوط به متغیرهای «مشارکت سیاسی و اعتماد سیاسی» مردم شهر کرمان تعلق دارد.
۴۲.

واکاوی مساله "زن" در اندیشه ی جبران خلیل جبران و نیما یوشیج

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی ادبیات عرب جبران نیما زن عشق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۲۵۸
جبران خلیل جبران و نیما یوشیج به عنوان مهمترین نماینده شعری معاصر ایران توجه خاصی به زن دارند. پرداختن هر دو شاعر به مساله زن و مضامین شعری آن مهمترین هدف این پژوهش است. فرضیه های این پژوهش بر این است که جبران و نیما از شاعران معاصری هستند که محور اصلی اشعار آنها زن(معشوقه، همسر،مادر) است؛جبران نسبت به نیما جایگاه والا و رفیعی را برای زن قائل است. محیطی که نیما یوشیج در آن بزرگ شد و پرورش یافت؛ محیطی روستایی بود که زنان در آنجا پا به پای مردان مشغول کار بودند به همین خاطر جایگاه و ارزش اجتماعی پایینی داشتند، اما در اندیشه جبران زن جایگاهی بهتری دارد؛ چرا که جبران در لبنان و آمریکا زندگی می کرد و به اقتضای محیطش که از زندگی ساده و فقیرانه به دور بود، زنان محوریت و ارزش دیگری داشتند.
۴۳.

سیر تاریخی بنای مسجد غدیر تا تخریب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیامبر (ص) تشیع سیر تاریخی غدیرخم مسجد غدیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۷ تعداد دانلود : ۲۰۸۸
واقعه بزرگ غدیر، همواره دلایل و نشانه هایی برای اثبات خود داشته است. یکی از مستندات آن ساخت بنای یادبود مسجد غدیر است. این مقاله به بررسی سیمای مسجد غدیر از طریق مستندات روایی، کَتبی و تصویری می پردازد؛ ابتدا به مباحثی پیرامون موقعیت جغرافیایی غدیرخم، علت انتخاب این منطقه برای اعلان موضوع جانشینی پیامبر (ص)، نام های آن و آبادی هایی که در کنار این آبگیر موجود است، پرداخته و سپس تاریخچه و مشخصات مسجد غدیر در طول تاریخ و توجهی که ائمه و فقها نسبت به فضیلت این مسجد و نماز خواندن در آن داشتند، اشاره خواهد کرد. هر چند امروز این سرزمین منطقه ای متروک است و جریان های وهابی تلاش بر زدودن آن از افکار جهانیان دارند به گونه ای که پس از سیزده قرن مسجدی را که به فرمان حضرت محمد(ص) در این مکان بنا شده بود را تخریب کردند، ولی منطقه ی غدیرخم روزی شاهد یکی از بزرگترین حوادث تاریخ اسلام بوده که هیچ گاه از خاطره ی مسلمانان پاک نخواهد شد و مسجد غدیر نیز نشانه ای از این رویداد بزرگ جهان اسلام است. این پژوهش بیانگر مظلومیت مذهب تشیع و در حقیقت سندی برای اثبات آن است، و با استناد به روایاتی از بزرگان و پیشوایان و کتب تاریخی و تصاویری مربوط به آن، سعی دارد مخاطبان را بیشتر با این مکان مقدس آشنا سازد.
۴۴.

Different Approaches to Council in Contemporary Arab Political Thought

نویسنده:

کلید واژه ها: Council Sunnis Arab Political Thought Democracy Rashid Reza al-Ghanoushi al-Qaradawi Shawi

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵ تعداد دانلود : ۳۱
The political thought of the contemporary Arab thinkers can be formulated in the relation between tradition and modernity. Struggle with modernity and return to the tradition of the Salafist minds, the possibility of rejuvenation of tradition by some other intellectual thinkers, the acceptance of modernity and putting the tradition aside, and the combination and compromise between tradition and modernity, are various forms of this ratiometric that can be beneficial in understanding the political thought of many contemporary Arab thinkers among the Sunni community. Meanwhile, the Council is a key word considered by many scholars from different Sunni countries, especially in the post-Ottoman Empire era, a good starting point for achieving a desirable political system. The type of impression of these thinkers from the council and the meaning given to this key sign from different perspectives, forms the mindset of many of these thinkers: reducing the meaning of council to the level of consultation and monistic view of it, the unanimity of the council with the resolution and community, the belief in the council as a society of Muslim citizens and the Islamic Ummah, and the promotion of the council from democracy are different aspects of contemporary thinkers. The result of this new look can be found in the neglect of the capacity of tradition, including the council, to systematize politics in the modern era with a thinker such as Ali Abdul Raziq, an attempt to revive the council in the new caliph-lovers, such as young Rashid Reza, and the link between Shura(council) and democracy in the moderate school of eastern scholars such as Rashid Reza Pir, Gharzavin and Ghonoushi, and finally believing in the superiority of the council to democracy under Mohammad Tofigh al-Shavi. This paper, by a documentary method, and expressing conceptual framework and different narrations of the concept of the council, seeks to reconsider the position of the council to the aforementioned thinkers.
۴۵.

بررسی و تطبیق مضامین اجتماعی در ادبیات جبران خلیل جبران و نیما یوشیج

کلید واژه ها: ادبیات فارسی وعربی مضامین اجتماعی جبران خلیل جبران نیما یوشیج تطبیق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۳۲۰
شاعران و نویسندگان در هر دوره ای متأثّر از محیط سیاسی – اجتماعی خویش هستند و این تأثیر در آثار و نوشته ها یشان نمود می یابد. از عدالت و برابری خرسند بوده اند و زبان به بیان عشق خود به وطن، زن، آزادی و...گشوده اند و از ظلم و ستم ها، بی عدالتی ها و ... شکایت کرده اند.      از جمله این شاعران می توان جبران خلیل جبران را نام برد که در سال(1931 –1833م) در «البشری» در لبنان متولد شد و به خاطر ترس از فقر و تحت تأثیر اوضاع سیاسی- اجتماعی مجبور به ترک لبنان شد. و نیما یوشیج از جمله شاعران سیاسی و اجتماعی است که در سال( 1274- 1338ش) در یوش، دهکده نور مازندران متولد شد. او زندگی خود را به ناچار دور از زادگاه  و در تهران سپری کرد.      جبران و نیما مانند هر شاعر دیگری متأثر از محیط و اوضاع سیاسی- اجتماعی زمان خویش بوده اند و مسائل سیاسی- اجتماعی به وضوح در آثار شان نمود پیدا کرده است. از جمله این مضامین می توان به طبیعت، آزادی، انسان گرایی و جامعه آرمانی، سیاست و... اشاره کرد.      این مقاله کوشش تطبیقی است در بررسی مضامین اجتماعی از دیدگاه دو شاعر معاصر عرب زبان جبران خلیل جبران و شاعر فارسی زبان، نیما یوشیج. جبران و نیما به خوبی توانسته اند مضامینی مانند وطن، طبیعت، آزادی، سیاست و ظلم ستیزی و ... را به تصویر بکشند. از طبیعت زنده و پویای لبنان و یوش سخن بگویند و با یاد وطن آرام گیرند و با طامعین و ظالمان مبارزه کنند و مرگ در راه آزادی را برتر از زندگی با ذلت بدانند.      روش پژوهش بر اساس مکتب تطبیقی آمریکاست. در این مقاله، تفاوت و شباهت فکری این دو شاعر و نقاش در رابطه با مضامین اجتماعی موجود در عصرشان به تصویر کشیده می شود.
۴۶.

رابطه اجرای حد و ضمان در صورت اتلاف عین مسروقه از دیدگاه مذاهب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توبه سرقت حد قطع ضمان غرامت مثل یا قیمی بودن غنا یا فقر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۱ تعداد دانلود : ۵۷۹
رد عین مال مسروقه لزوم دارد، اما مبحث اختلافی بین فقهادر خصوص تلف یا متعذر شدن عین مسروقه است؛ برخی ضمان سارق را منوط به غنای او دانسته، و برخی دیگر قائل به اطلاق شده و بین فقر و غنای او تمییزی قائل نشده اند. اما در مقابل گروهی نظر به سقوط ضمان در صورت اجرای حد دارند. متأسفانه این مبحث کمتر مورد توجه قرار گرفته و کتاب ها و مقالات، بیشتر به کلیاتاین جرم و به خصوص حکم آن پرداخته و کمتر به صورت تطبیقی، به جزئیات آن نگریسته است. لذا، این پژوهش با بررسی دیدگاه های فرق اسلامی و موشکافی مستندات آنان، سعی خود را با عنایت به آیات کریم، روایات و بکارگیری مباحث اصولی، در راستای صحیح نبودن شبهه عدم ضمان سارق در صورت اتلاف مال مسروقه و فقر او(سارق) نموده است. هدف این پژوهش پاسخ به این سؤال است که آیا با اجرای حد، تکلیف سارق و سارقه نسبت به بازگرداندن عین مسروقه به مال باخته ساقط می شود یا خیر؟ روش این پژوهش توصیف و تحلیل و تطبیق است.
۴۷.

نقد سنت و تجدد و نسبت آن با اندیشه سیاسی محمد عابدالجابری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست عابدالجابری عقلانیت نقد تجدد نقد سنت نومعتزلیان همسازی-دموکراسی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۳۴۸
محمد عابدالجابری که ازجمله نومعتزلیان است، با نگاهی عقلانی و انتقادی به دنبال استفاده از تفکرات جدید و میراث گذشته اسلامی خود بوده است و تحت تأثیر برخی از روش شناسی های پست مدرنِ جدید در غرب، فارغ از تفاوت های فلسفی و بنیادین، در پی برساختن نظام فکری معرفتی و سیاسی از طریق نقد سنت و تجدد است. اگرچه جابری از سویی با نقد جریان های فکری موجود که در آن ها اعتقاد بر همسازی سنت و تجدد است و با ناکارآمد خواندن آن ها درصدد است با نقد عقلانیت عربی اسلامی (که وی آن را در سه عرصه معرفتی بیان، برهان، و عرفان تشریح می کند) با روش های پست مدرن و از سوی دیگر با نقد وجوهی از تجدد، پیوند میان این دو وجه نظام معرفتی و فرهنگی را از میان بردارد. حاصل این تلاش در نظریه سیاسی، کاوش به منظور اثبات وجوهی از تجدد در سنت اصیل اسلامی و تلاش برای تبلور تجدد و نیز دموکراسی از درون سنتِ نقدشده است. نتیجه آنکه به باور جابری، اسلام دینِ سیاست است و بسیاری از ابعاد حقوق بشر را شامل می شود که جهان متجدد نیز به آن ها رسیده است. وی با ردّ سکولاریسم در اسلامِ حقیقی، معتقد است راه نجات جهان اسلام از نقد عقلانیت و برساختن دموکراسی بومی می گذرد.
۴۸.

در نهج البلاغه جایگاه کار و تقسیم کار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نهج البلاغه کار تقسیم کار علی (ع) و کار جایگاه کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷۵ تعداد دانلود : ۸۲۲
هر جامعه ای برای تداوم حیات و بقا به کار و فعالیت مردم و مسئولان احتیاج دارد. نیاز به کار از قرون باستان وجود داشته است و هرچه می گذرد بر اهمیت آن افزوده می شود. کار، سرمایه و ذخیره ملی است و می تواند به رشد تمدن کمک کند. علی (ع) اصول و موازین کار و تلاش را در گنجینه گرانبهای خود (نهج البلاغه) بیان فرموده اند. ایشان در مسیر احیا و آبادانی جامعه همواره کار و تلاش می کردند و در مدت خلافت خویش از این امر مهم غافل نشدند. پژوهش حاضر براساس اطلاعات کتاب های موجود، به ویژه نهج البلاغه، به شیوه ای توصیفی انجام شده است تا جایگاه کار و تقسیم کار و جوانب مختلف آن را براساس آموزه های نهج البلاغه ارائه کند و راهبردی برای ایجاد کار سالم و مفید درراستای پیشرفت جوامع کنونی جهان باشد. آنچه در این گنجینه شگرف یافت می شود، حاکی از این است که کار و تقسیم کار دارای جایگاه والایی است و در استمرار، بقا و تعادل جامعه، و پویایی، شکوفایی و پیشرفت جوامع جهانی نقش مؤثری دارد. به علاوه، سعی شده است با بهره گیری از آموزه های نهج البلاغه و اندیشه های برخی متفکران، درباره تعریف و تبیین مفهوم کار، جایگاه کار، تقسیم کار، فواید و علل تقسیم کار، آثار تقسیم کار، ...، توجه و بررسی همه جانبه انجام شود.
۴۹.

بررسی وجه تسمیه سوره های قرآن

کلید واژه ها: قرآن محتوی ارتباط سوره نام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴۸ تعداد دانلود : ۶۹۱
قرآن کریم، دریای ژرف و بی کران معانی و مفاهیم و بهترین راهنما و هدیه الهی برای راهنمایی و هدایت بشریت، در بیان معانی و مفاهیم خود از ترتیب و نظم خاص و ویژه ای برخوردار بوده، به جزءها و سوره هایی تقسیم بندی شده است. این کتاب آسمانی، 114 سوره داشته و هر یک از این سور به نامی مسمی است که بیان کننده محتوا و غرض اصلی آن سوره است و از خلال نام هر سوره می توان مهم ترین و برجسته ترین موضوع و هدف آن سوره را دریافت و درک نمود. نامگذاری سور قرآنی به گونه ای است که می توان بسیاری از این سور را بر اساس یک نظم و ترتیب مشخص و هماهنگ دسته بندی نمود و هر سوره را در دسته ای خاص قرار داد، همچون نامگذاری سور به حروف مقطعه که می توان سوره های طه، یس و ... را در این دسته جای داد و نیز دسته بندی بر اساس نام انبیاء و بزرگان دین، نام حیوانات و ... .
۵۱.

سعادت در اندیشه فارابی و توماس آکوییناس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سعادت عقل فضیلت فارابی سیاست آکوییناس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۸ تعداد دانلود : ۴۵۷
جایگاه سعادت در نظریه اخلاق و سیاست فارابی و توماس آکوییناس محوری است. هر دو فیلسوف ارسطوگرا و مشایی محسوب می شوند. در حالی که هر دو رویت خداوند را سعادت حقیقی می شمرند، اما راه رسیدن بدان از یک مرحله و منزل جدا می شود. در نگاه آکوییناس با تأیید کفایت نداشتن عقل ، نیاز به ایمان و دیگر فضایل کلامی و مسیحی است تا رسیدن به لقاءا... میسّر شود. این مقاله با روش مقایسه ای به وجوه اشتراک و افتراق سعادت در اندیشه این دو متفکّر پرداخته و نشان داده است که غایت مداری ارسطویی در مسیر دینی شدن در دستگاه فکری این دو اندیشمند اگرچه به نتیجه مشترک رسیده اما منزلت عقل در دو مسیر و نیز نسبت نظم سیاسی مطلوب هر دو متفکّر با سعادت تفاوت هایی را نشان می دهد. مدعای مقاله حاضر این است که عقل که در نظر فارابی با وحی، منشأ واحدی دارد در نظریه سعادت فارابی محوری است و سایر فضایل به نوعی در ارتباط با این فضلت در جهت نیل به سعادت معنا پیدا می کنند و رویکرد فارابی به سعادت، بر خلاف آکوییناس که رویکردی متکلّمانه بدان دارد ، فیلسوفانه است هم سعادت دنیوی و هم اخروی در نظر فارابی در حوزه مسئولیت دولت است اما آکویناس با تفکیک عقل، وحی و ایمان ، سعادت دنیوی و اخروی را به ترتیب بر عهده دولت و کلیسا قرار می دهد.
۵۲.

تحلیل گفتمان مناظره های امام رضا (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: امام رضا (ع) مناظره امامت تحلیل گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۶ تعداد دانلود : ۶۰۰
از ویژگی ها و نقاط بارز سیره امام رضا (ع) مواجهه ایشان با نمایندگان ادیان و مذاهب گوناگون در قالب مناظره هایی است که برخلاف اهداف مأمون خلیفه عباسی از برگزاری آنها، به عرصه ای برای دفاع از مرزهای اعتقادی اسلام، امامت و عقاید به حقِ شیعه و به ویژه اثبات صلاحیت و حقانیت امام برای امامت و خلافت تبدیل شد. استحکام در استدلال، استناد امام به منابع دست اولِ ادیان ابراهیمی و احاطه ایشان بر زبان، تفاسیر و دقایق کتاب های مقدس این ادیان از شگفتی های این مناظره هاست که کاملاً با موفقیت امام و شکست طرف های مناظره همراه بود. در این مقاله به این پرسش های مشخص پاسخ داده می شود که از منظر تحلیل گفتمان، مناظره های امام رضا (ع) با دیگران چگونه تحلیل می شود؟ بهره گیری از این روش چه زوایایی از منظر زبانی و موقعیت طرف های گفتگو می گشاید؟ ویژگی ها و ظرفیت های مناظره های امام رضا (ع) به منزله شکلی از ارتباط کلامی و تبلیغ دینی چیست؟ هدف این است که با پاسخ به این پرسش ها از منظری متفاوت به این مناظره ها نگریسته شود و با بهره گیری از توانایی های تحلیل گفتمانِ انتقادی در قالب متغیرها و مقوله های عملیاتی، این مناظره ها موشکافانه بررسی شود. دقت در مناظره های امام با نمایندگان ادیان و فِرَق دیگر با تمرکز بر مقوله واژگان، چشم انداز، استعاره، انسجام تاریخی، نقل قول و تأکید ساختاری نشان دهنده این واقعیت است که امام با وجود اثبات حقانیت و ابطال ادعاهای طرف های مناظره، از منازعه اخلاق گریزِ گفتمانی، برحذر مانده و در کمال صراحت، دقت، ادب و احترام، نفسِ این مناظره ها را به عرصه ای برای اثبات امامت و خاتمیت پیامبر اسلام تبدیل کرده اند.
۵۳.

استناد های قرآنی امام رضا(ع)در تبیین تمایز عترت از امّت در مناظره با مأمون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مناظره امت مأمون عترت امام رضا

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی وحی و نبوت و امامت در روایات
تعداد بازدید : ۱۴۳۳ تعداد دانلود : ۵۱۴
مناظره از شیوه های مطلوب تبیین و نشر معارف الهی در رویارویی با آرا و اندیشه های مخالفان اسلام است که در مکتب علمی و عملی اهل بیت، علیهم السّلام، از جمله امام رضا (ع) مورد توجّه بوده است. از مناظره های مهمّ امام رضا (ع) با مأمون، در باب موضوع عترت و امّت و بیان تفاوت میان آن ها بوده است که ایشان با استناد به آیات قرآن کریم، عترت را همان اهل بیت، یعنی حضرت فاطمه (س) و دوازده امام معصوم، علیهم السّلام، معرّفی می فرماید که برگزیدگان خدا بر روی زمینند و در مقام و منزلت، پرهیزکاری و اطاعت خداوند نسبت به امّت برتری دارند و بر امّت اطاعت و پیروی از آن ها تکلیف الهی است. هدف از این پژوهش، فهم و درک تفاوت بین امّت و عترت با توجّه به مناظرة امام رضا (ع) با مأمون پیرامون این مسأله است. پرسش اصلی این پژوهش که نگارندگان با استناد و تتبّع به منابع مهمّ و روش کتابخان های در صدد پاسخ بدان هستند، این است که آیا بین امّت و عترت فرق است؟ در صورت وجود، وجوه این تفاوت چیست؟ لذا تعاریفی چون امّت، عترت، آل و ... با توجّه به مناظرة امام رضا (ع) با مأمون مورد بررسی قرار می گیرد و در ن هایت، نتیجة حاصل از بررسی مناظرة امام رضا (ع) در تفاوت بین امّت و عترت آشنایی با سیرة ائمّه و نگاه آن ها به مسألة فوق بوده است که به این نتایج می رسد که عترت افرادی برگزیده از میان امّت است، گزینش عترت از سوی خدای بزرگ صورت گرفته است وعلّت گزینش صلاحیّت آن ها برای رهبری امّت بعد از پیامبر (ص) است.
۵۴.

شبکه های ماهواره ای فارسی زبان و هویت ملی و اسلامی جوانان (مطالعه موردی شهرستان اراک- 1390)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۵
در دهه اخیر علاوه بر تاثیر برنامه های شبکه های ماهوار ه ای بر نگرش جوانان به مسائل سیاسی، شاهد تغییر در الگوهای فرهنگی جوانان کشور با توجه به جوان بودن جمعیت کشور، نسبت به بسیاری از مسائل از جمله ارزش ها، دین باوری، ملی گرائی، فرهنگ، مد و پوشش و... هستیم. مقاله حاضر به تأثیر رسانه ها بر هویت جوانان و نیز اثرات برنامه های شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر باورهای دینی و ملی جوانان شهرستان اراک می پردازد. این مطالعه به روش پیمایش و جمعیت نمونه 400 نفری و جامعه آماری 16تا 24سال صورت گرفته است. نتایج ضریب همبستگی شاخص نقش ماهواره در کاهش گرایش جوانان به ارزش های دینی و فرهنگ ملی در سطح یک درصد، رابطه معناداری نشان می دهد مبنی بر این که هر چه مدت تماشای ماهواره از سوی جوانان افزایش می یابد ارزش های دینی جوانان سست تر و از گرایش آنان به فرهنگ ملی کاسته می شود. در چنین شرایطی، سیاست گذاران فرهنگی جامعه باید حرکت خلاقانه وآگاهانه ای را برای کاهش اثرات منفی برنامه های شبکه های ماهواره در پیش گیرند. در این میان نقش رسانه در تغییرات فرهنگی جامعه و تأثیر گذاری بر مخاطبان بخصوص قشر جوان، محوری اساسی به شمار می رود .
۵۶.

سیاست در حکمت عملی ابن رشد قرطبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دولت ابن رشد مدینه فاضله حکمت سیاسی مشاء اندیشه سیاسی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۱ تعداد دانلود : ۶۰۶
این مقاله با بررسی منشأ و ماهیت، غایت و اوصاف سامان سیاسی مطلوب در حکمت عملی ابن رشد، به گونه شناسی وی از انواع مدن، کارکردها و وظایف دولت و مدینه، حدود آزادی فرد و قدرت دولت، رابطه دولت و مردم پرداخته و نشان داده است که از نظر او، «حکمت» ملاک اصلی و تعیین کننده میزان مطلوبیت دولت و حکومت است. ابن رشد مهم ترین کارکردهای دولت را در محورهای عدالت اقتصادی، امنیت و وحدت و نیز فرهنگ و آموزش عمومی و خصوصی دنبال می کند. همچنین، آزادی فرد در ذیل عدالت و خویشکاری تعریف شده و با مقوله «وحدت» مرزبندی می شود. روش این مقاله توصیفی تحلیلی و بر پایه مهم ترین نوشته های سیاسی ابن رشد و نظر برخی مفسران فیلسوف قرطبه است.
۵۷.

رویارویی با فرهنگ اسلامی در آثار ادبای مسیحی عرب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ اسلامی شرق شناسی ادبای مسیحی عرب غیریت سازی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای ادیان مسیحیت
تعداد بازدید : ۱۶۹۹ تعداد دانلود : ۹۴۳
در این مقاله با بهره گیری از نظریة شرق شناسی ادوارد سعید و غیریت سازی نظریة گفتمان، به رویارویی ادبای مسیحی عرب با فرهنگ اسلامی پرداخته و نشان داده شده است که نقش مسیحیان عرب در اسلام ستیزی و گسترش نفوذ فرهنگی غرب به دنیای عرب به خصوص مدیترانة عربی از جمله کشورهای مصر، سوریه و تونس قابل توجه و بسیار گسترده بوده است و بر غیریت سازی از فرهنگ اسلامی تأکید داشته اند. مهم ترین مصادیق برساختن هویت «غیر» از فرهنگ اصیل اسلامی عربی در استهزای فرهنگ و احکام اسلامی، قبح شکنی از معاصی و خطوط قرمز اسلام همچون روابط نامشروع و خودکشی و ترویج برخی آموزه های مسیحی مانند: اعتراف به گناه یا معرفی مسیحیت به عنوان دین آرامش و مدارا، بی دین کردن خط و زبان عربی، بازنمایی اسلام به منزلة دینی عقب مانده و مترادف با جهل و بی سوادی، تاریخ سازی و القای آغاز دوران رونق و ترقی با ورود فرهنگ غرب به جهان عرب و نیز تصویرسازی از غرب و مهاجمان متجاوز به مثابه پیام آوران تمدن و پیشرفت، برخی از راهبردهای ادیبان مسیحی عرب در تاریخ معاصر در قالب داستان ها و اشعار به شمار می رود.
۵۸.

بررسی واقعه غدیر در شعر شاعران مسیحی

کلید واژه ها: غدیر خُم ادبیات عرب/غدیریه های شاعران مسیحی/ سلامة،پولس شعر غدیر/انطاکی،عبدالمسیح شعر غدیر/شکور،جورج شعرغدیر/هاشم،جوزف شعرغدیر/عقل،سعید شعرغدیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۲ تعداد دانلود : ۹۸۲
از نخستین لحظاتِ پس از رویداد مهم غدیر، سرودن شعر در مورد آن آغاز شد. این رویداد در صدها قطعه شعر انعکاس یافت که بخش مهمی از کتاب الغدیر علامه امینی، گزارش این تلاش مستمرّ ادبی در طول چندین قرن است. برخی از این شاعران، مسیحی بوده و هستند که شعر آنها اهمیت خاصّی دارد. امینی چند تن از آنان را در ضمن شاعران غدیریه سرا شناسانده است. امّا پس از نشر الغدیر و به ویژه پس از رحلت علامه امینی، گروه دیگری از شاعران مسیحی به خیل غدیریه سرایان پیوسته اند. نگارنده در این گفتار، احوال و اشعار چند تن از آنان را گزارش کرده است: پولس سلامة، عبدالمسیح انطاکی، جورج شکور، جوزف هاشم، سعید عقل.
۵۹.

بررسی تفسیری رابطه «افساد فی الارض» با «محاربه» با تأکید بر آیه 33 مائده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مفسد فی الارض آیات الاحکام محارب آیه 33 مائده احکام جزایی اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸۳ تعداد دانلود : ۱۱۱۰
محاربه در اصطلاح فقه به معنای ترساندن مردم به وسیله سلاح است. تقارن دو عنوان «محاربه» و «افساد فی الارض» در آیه 33 سوره مائده موجب اختلاف در برداشت فقها و حقوق دانان شده است. جمع زیادی از آنان «افساد فی الارض» را به معنای محاربه اصطلاحی در فقه می دانند و در مقابل، عده ای دو عنوان مذکور را دو مفهوم جدای از یکدیگر دانسته اند. قائلان به دیدگاه دوم درباره کفایت یکی از دو عنوان یا ضرورت جمع دو عنوان در فعلیت موضوع یادشده، اختلاف نظر دارند؛ برخی معتقدند که سعی در افساد فی الارض، حاکی از قصد و غرض محارب مصطلح است و تحقق هر دو عنوان برای اجرای مجازات های مذکور کافی است. در مقابل، گروهی دیگر تنها سعی در افساد فی الارض را کافی دانسته و محاربه به معنای اصطلاحی آن در آیه را، از مصادیق افساد فی الارض دانسته اند. این پژوهش، ضمن مغایر دانستن دو عنوان مذکور، وجود هر دو را برای ثبوت مجازات های چهارگانه ضروری دانسته و محاربه مذکور در آیه را وسیع تر از مفهوم اصطلاحی می داند.
۶۰.

تحلیل و بررسی ویژگی های رئالیسم در داستان « زُقاق المَدَق» نجیب محفوظ

کلید واژه ها: رئالیسم داستان نویسی نجیب محفوظ زقاق المدق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۵ تعداد دانلود : ۱۰۷۰
در تاریخ ادبی هر ملتی سرآمدانی هستند که دارای ابتکار بوده، یا یک نوع ادبی را به ادبیات وارد کرده اند. در زمینه ی داستان به معنای امروز نیز پیشگامانی هستند که مسیر این نوع ادبی را در ادبیات عربی هموار کرده اند و از اینرو در پهنه ی مکتب های مختلف، قالب های داستانی متنوع ظهور کرد. رئالیسم (واقع گرایی) از جمله مکتب هایی است که با توجه به اوضاع و احوال جامعه وارد عرصه ی ادبی و داستان نویسی شد. نجیب محفوظ از طلایه داران داستان مصر است که قالب قصص را برای بیان اوضاع اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه برگزید و در میدان، مکتب واقع گرایی، اسلوبی جدید و مضامینی نو را به تصویر کشیده است. از جمله داستان های نجیب محفوظ که آکنده از واقع گرایی است «زقاق المَدَق» است که حلقه ی مهمی از تاریخ روایی – داستانی می باشد. بیان ضعف اقتصادی مصر که سرچشمه ی مشکلات اجتماعی، اخلاقی است از شاخصه های مکتب واقع گرایی است که نجیب محفوظ به زیبایی در این داستان به تصویر کشیده ؛ لذااین مقاله با روش، توصیفی – تحلیلی به بررسی داستان «زقاق المَدَق » پرداخته و ویژگی های بارز رئالیسم آن را استخراج کرده ایم.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان