عبدالرضا سیف

در خلال دو جنگ ایران و روس که منجر به جدایى قسمت بزرگى از خاک شمال ایران گردید، حضور علما در تشویق مردم به دفاع از وطن خویش باعث شدکه اشتهاى دولت تزار روس در دستیابى به آبهاى گرم جنوب کشور (خلیج فارس) کورگشته و دست از طمع خام خود بردارد. حضور مستقیم علماى دین چه با صدور فتاوى، چه با حضور در جنگ عامل مهمی در پدید آمدن نوعى از ادبیات شدکه بهترین عنوان براى آن، ادب جهادى است.

در خلال دو جنگ ایران و روس که منجر به جدایى قسمت بزرگى از خاک شمال ایران گردید، حضور علما در تشویق مردم به دفاع از وطن خویش باعث شدکه اشتهاى دولت تزار روس در دستیابى به آبهاى گرم جنوب کشور (خلیج فارس) کورگشته و دست از طمع خام خود بردارد. حضور مستقیم علماى دین چه با صدور فتاوى، چه با حضور در جنگ عامل مهمی در پدید آمدن نوعى از ادبیات شدکه بهترین عنوان براى آن، ادب جهادى است.

این پژوهش در بررسی و نقد دیدگاه شفیعی کدکنی درباره عرفان و زبان آن به نگارش درآمده است. در این دیدگاه، عرفان نگاه هنری به دین و زبان آن، زبان شعر و مطابق تقسیم بندی آ.آر ریچاردز، ناقد ادبی، زبانی عاطفی و فاقد صدق و کذب منطقی در مقابل زبان ارجاعی، و قابل صدق وکذب در علوم تجربی تلقی شده است. طبق بررسی انجام شده در این پژوهش که با تحلیل محتوای ابیات مثنوی و شیوه بیان مولانا در بیان عناصر اصلی عرفان اسلامی صورت گرفته، تصوف جز در چهارچوب مقوله معرفت شناسی تبیین پذیر نیست. در دیدگاه مولانا، تصوف نگاه و ماهیت معرفتی دارد که معیار در آن، برخلاف نگاه هنری، حقیقت است نه زیبایی، و زبان گزاره های آن معرفتی و بعضاً معرفتی عاطفی می باشد و نیز ملاک صدق درآن ها، برخلاف دیدگاه مذکور، نه درونی و از سنخ «صدق هنری»، بلکه بیرونی و منطقی است. به علاوه، تصوف برخلاف هنر که به علت منش ارتباطی، وابسته به زبان است، به زبان وابسته نیست. ازاین رو، عارف سرانجام، خاموشی را ترجیح می دهد.

هدف: کاهش جمعیت جوان پدیده ای جهانی است که هرم جمعیتی را در جوامع توسعه یافته دچار تغییر نموده و در کشورهای در حال توسعه نیز تهدید آن پیش بینی شده است. کشورما نیز از این روند مستثنی نمی باشد لذا اخیر مقام معظم رهبری سیاستهای کلی جمعیت را ابلاغ و دولت محترم نیز اقداماتی در این زمینه معمول داشته است تا از تحقق تهدید مذکور پیشگیری گردد. هدف این مقاله شناسایی رابطه بین افزایش تعداد فرزندان خانواده با پیشگیری از بزهکاری آنها می باشد. روش: این تحقیق از نظر نوع توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی با رویکرد نظری است. اطلاعات مربوطه از طریق مطالعات کتابخانه ای و سایت ها بدست آمده است. تحقیق شامل یک فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی بوده تحقیق با دیدگاه انتقادی نسبت به سایر تحقیقات موجود شروع و ادامه یافته است به گونه ای که اکثریت قریب به اتفاق تحقیقات فعلی افزایش تعداد فرزندان در خانواده را عامل خطر و سبب بزهکارشدن آنان می دانند ولی در این تحقیق به ازدیاد فرزندان خانواده با دیده عامل حمایتی و فرصت نگریسته شده ونقش و کارکرد آنان در پیشگیری از بزهکاری سایر فرزندان خانواده تبیین می نماید. یافته ها و نتایج: با استفاده از مبانی علمی ، مبانی شرعی و اصول فرهنگ حاکم بر جامعه ایرانی به تحلیل موضوع پرداخته به گونه ای که هر سه فرضیه تحقیق تایید گردیده و ثابت شد که تعدد فرزندان از طریق تحکیم ساختار خانواده ، جامعه پذیرنمودن فرزندان و تقلیل و خنثی سازی تاثیر سایر عوامل موثر بر بزهکاری ، در پیشگیری از بزهکاری فرزندان خانواده نقش دارد.

روش تحقیق حاضر، روش توصیفی از نوع زمینهابی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه را تمامی فرماندهان و مدیران انتظامی و نیز شهروندان دارای تماس با سامانه 197 در استان همدان در سال 1393 تشکیل داده که بر اساس اطلاعات موجود، تعداد کل جامعه آماری شهروندان دارای تماس با سامانه 197؛ در حدود 5554 نفر می باشد که به صورت سهمیه ای تصادفی ساده انتخاب گردیده اند. حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران در شهروندان برابر با 359 نفر مشخص شد و با استفاده از شیوه طبقه ای تصادفی ساده، انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، از دو پرسشنامه محقق ساخته ویژه فرماندهان و مدیران انتظامی و ویژه شهروندان در سطح سنجش ترتیبی و طیف پنج گزینه ای استفاده شد. روایی ابزار به صورت صوری و محتوایی و روایی سازه و پایایی توسط ضریب آلفای کرونباخ انجام شد که میزان پایایی حاصله در تمام ابعاد بالاتر از 70/0 به دست آمد. برای آزمون فرضیه ها، از آزمون t تک نمونه ای و با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده گردید. یافته ها نشان داد که میزان تأثیر ارتباطات مردمی با سامانه 197 در تمامی ابعاد شش گانه عملکرد مدیران انتظامی استان همدان در سطح بالاتر از متوسط و زیاد است. بنابراین، در تمامی آن ها فرض صفر رد می گردد. با توجه به میزان مقادیر t های حاصله، میزان اثرگذاری ارتباطات مردمی با سامانه 197 بر ابعاد مختلف عملکرد فرماندهان انتظامی متفاوت است و اثرپذیرترین بُعد عملکرد فرماندهان انتظامی؛ پیشگیری از وقوع جرم توسط فرماندهان انتظامی بوده، در درجه دوم برقراری نظم و امنیت توسط فرماندهان انتظامی، در مقام سوم؛ عدالت محوری فرماندهان انتظامی؛ در رتبه چهارم؛ رعایت حقوق شهروندی از سوی فرماندهان انتظامی، در درجه پنجم اجرای دقیق قانون توسط فرماندهان انتظامی و پایین ترین سطح؛ پناه مردم بودن فرماندهان انتظامی بود.

انوری ابیوردی و سعدی شیرازی از غزلسرایان برجسته سده 6 و 7 ه.ق در عرصه غزلیات عاشقانه اند که وجود فاصله یک صد ساله بین آن دو  بررسی غزلیاتشان را از منظر جامعه شناسی حائز اهمیت می سازد. در مقاله حاضر با تکیه بر رویکرد زبان شناسی نقشگرای هلیدی که برای زبان نقش مهمی در بازنمایی جهان واقع و پدیده های اجتماعی قائل است، تحولات معنایی غزلیات انوری و سعدی و نحوه انعکاس بافت موقعیتی فردی و اجتماعی آنان در ساختار غزل، موضوع تحقیق قرار گرفته است. بنابراین، پرسش اصلی تحقیق حاضر این است که انواع فعل در غزلیات سعدی و انوری چه تحولات اجتماعی و فرهنگی را منعکس می سازد. بدین منظور، برمبنای روش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر نظام گذرایی فعل در زبان شناسی نقشگرا، بسامد هر یک از فرآیند های فعلی - شامل رابطه ای، مادی، وجودی، کلامی، رفتاری و ذهنی- را در 100 غزل آغازین دیوان هر یک از دو شاعر مذکور استخراج کرده و نوع کارکرد هر فرآیند در پیوند با نقش بینافردی و گستره متنی هر یک با یکدیگر مقایسه شده است. نتیجه این بررسی نشان می دهد که غزلیات انوری غالباً مبتنی بر تجارب عاشقانه شخصی و به تمام معنا غزل است، حال آن که غزل سعدی دارای معانی و مفاهیم گوناگون فردی، اجتماعی، اخلاقی و تربیتی است که به شیوه ضمنی در سطوح استعاری، تمثیلی و کنایی زبان نمود پیدا کرده است.  

آنیما و آنیموس دو کهن الگوی بسیار مشهور در ادبیات فارسی هستند که ابتدا توسط روان شناسانی چون یونگ مطرح شدند. این تصویر بارها توسط پژوهشگران در اشعار شاعران مختلف نمود یافته است. کهن الگوی آنیما نیم? زنانه در وجود مردان و آنیموس نیم? مردانه در وجود زنان است. این کهن الگو تحت تأثیر حضور مادر و پدر در وجود هر شخص شکل می گیرد و تحت شرایط اجتماع و زندگی هر شخص می تواند دچار تغییر و تحول شود. یگانگی با این کهن الگو سبب نوعی تکامل خواهد شد. صفارزاده ناخودآگاه این تصویرها را در اشکال مختلف در اشعار خود بروز داده است. شکل گیری اولیه این تصویر در خانواده کاملاً مثبت است؛ اما در برخی شرایط نمود منفی این کهن الگو نیز دریافت می شود

موضوع زن، نماد نفس کوششی است در تبیین چرایی زمینه های نمادین زن و نفس. در این نوشتار، ابتدا خلاص? داستان " اعرابی و خلیفه" از منظر نماد پرداخته شده و در ادامه تعریفی از نفس، نماد، چرایی نماد ِنفس بودن زن از منظر عرفا مطرح شده است. نتیجه تمثیلی داستان بر اساس نظری? نجم رازی، بیانگر آن است که همپویگی و سلوک نفس با عقل، عشق را در سالک به ظهور می رساند؛ سرّ "من عرف نفسه، فقد عرف ربّه" اینجاست و با نگاهی انتقادی به باور ِنماد نفس بودن زن؛ با استناد به آیات الهی قرآن، نشان داده شده است که از منظر کلام الله، سیر الی الله خاص مردان نیست و زنان نیز می توانند به قل? کمال انسانی و عشق الهی دست یابند.

در مقاله ی حاضر با توجه به ویژگی ها و صفاتی که در برخی از کتب معروف منثور (قرن 5 تا 7)، برای زنان برشمرده اند به بررسی شخصیت و جایگاه اجتماعی زنان در آن دوران پرداخته شده و سعی بر دست یابی به شناختی مستند از چهره و سیمای زن در اوضاع و شرایط اجتماعی آن روزگار است.