فریبا فرازی

حضور در مدرسه برای پیشرفت تحصیلی، اجتماعی و عاطفی کودکان و موفقیت در آینده آنها بسیار مهم است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف پیش بینی تحصیل گریزی بر اساس معنای تحصیل، خودکارآمدی تحصیلی و تنشگرهای تحصیلی انجام شده است. مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی است که به شیوه نمونه گیری تصادفی تعداد 255 نفر از دانش آموزان دبیرستانی و هنرستانی مقطع متوسطه دوم شهر خوسف در سال تحصیلی 1398-99 انتخاب شده و از طریق چهار مقیاس معنای تحصیل، خودکارآمدی تحصیلی، تنشگرهای تحصیل و تحصیل گریزی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام با کمک نرم افزار SPSS نسخه 23 استفاده گردید. نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند که از میان ده معنای تحصیل، حرفه در گام اول و فشار روانی در گام دوم، عملکرد تحصیلی (از ابعاد خودکارآمدی تحصیلی) در گام سوم و همین طور از میان ابعاد تنشگرهای تحصیلی، ناکامی و استرس خودتحمیل شده در گام چهارم و پنجم به طور معناداری 37 درصد از واریانس تحصیل گریزی دانش آموزان را پیش بینی می کنند. نتایج این پژوهش نشان داد که معنای تحصیل، خودکارآمدی تحصیلی و تنشگرهای تحصیل نقش مهمی در پیش بینی تحصیل گریزی دارند. بنابراین می توان با پررنگ تر شدن معنای تحصیل و هدفمندی آنان از تحصیل، آموزش خودکارآمدی و تقویت توانمندی های آنها و کاهش تنشگرها میزان گرایش به تحصیل گریزی را در آنها کاهش داد.

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل علّی تحصیل گریزی در ارتباط با معنای تحصیل و خودکارآمدی تحصیلی: نقش واسطه ای امید به تحصیل انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری همه دانش آموزان دبیرستانی و هنرستانی دوره متوسطه دوم شهر خوسف در سال تحصیلی 99-1398 (برابر با 674 نفر) بودند. 255 دانش آموز به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. از مقیاس های معنای تحصیل، خودکارآمدی تحصیلی، امید به تحصیل و تحصیل گریزی برای سنجش متغیرهای پژوهش استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری و آزمون سوبل با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS انجام شده است. یافته ها نشان داد که الگوی نهایی از برازش خوبی برخوردار است. نتایج نشان داد معنای تحصیل و خودکارآمدی تحصیلی از طریق امید به تحصیل، باعث کاهش تحصیل گریزی در دانش آموزان می شود. از این رو، معنای تحصیل، خودکارآمدی تحصیلی و امید به تحصیل نقش مهمی در پیش بینی تحصیل گریزی دارند. همچنین، امید به تحصیل نقش واسطه ای در ارتباط بین معنای تحصیل و خودکارآمدی تحصیلی با تحصیل گریزی دارد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش الگوی تعلیمی بر بهبود روابط والد-فرزند و تقویت هویت ملی و دینی بود. روش پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود و جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر کلاس دوازدهم هنرستان های شهر بیرجند در سال تحصیلی 96-95 بودند. از این جامعه تعداد 30 نفر که ویژگی های ورودی موردنظر را داشتند به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. از پرسشنامه های رابطه والد-فرزند فاین، مورلند و سئوبل (1983) و هویت ملی و دینی لطف آبادی (1383)، برای سنجش متغیرهای پژوهش استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره انجام شد. نتایج نشان داد آموزش الگوی تعلیمی موجب بهبود روابط والد–فرزند می شود. همچنین نتایج نشان داد که بهبود روابطی که نتیجه آموزش الگوی تعلیمی بود توانست هویت ملی و دینی فرزندان را تقویت کند. با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت با بهبود روابط والد-فرزند در اثر آموزش الگوی تعلیمی هویت ملی و دینی در فرزندان نیز اتقویت می شود.

فشار روانی شغلی در محیط کار آثار زیانباری بر سلامت جسمی و روانی کارکنان دارد. هدف پژوهش حاضر ارائه مدل علّیِ فشار روانی- شغلی در ارتباط با مؤلفه های شناختی، معنوی، خانوادگی و انگیزشی در کارکنان بخش بهداشت و درمان شهر بیرجند است. نمونه پژوهش 453 نفر است که به روش تصادفی طبقه ای از میان کارکنان بهداشت و درمان شهر بیرجند انتخاب شد. از مقیاس های نظم جویی شناختی هیجان، اخلاق کار اسلامی، خشنودی از درآمد، نیازهای خانوادگی، انگیزش شغلی و فشار روانی شغلی جهت سنجش متغیرهای پژوهش استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری و آزمون سوبل با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS انجام شده است. یافته ها نشان داد که الگوی پیشنهادی از برازش نسبتاَ خوبی برخوردار است. برازش بهتر از طریق حذف مسیرهای غیرمعنی دار و همبسته کردن مدیریت نظم جویی شناختی با اخلاق کار اسلامی و خطاهای دو مسیر حاصل شد. نتایج نشان داد مدیریت نظم جویی شناختی هیجان، اخلاق کار اسلامی، خشنودی از درآمد و انگیزش شغلی نقش مهمی در پیش بینی فشار روانی شغلی دارند.

یکی از عوامل پیش بینی کننده کمال گرایی در فرزندان به شیوه تربیتی خانواده ها و سطح انتظاراتی که آن ها از فرزندان شان دارند برمی گردد. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش ادراک از سبک های فرزندپروری با ابعاد کمال گرایی است. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. 161 دانش-آموز دختر به شیوه خوشه ای چندمرحله ای از مدارس متوسطه شهر بیرجند انتخاب شدند.از مقیاس های ادراک شیوه فرزند پروری والدین (POPS) و ابعاد کمال گرایی (MPS) برای سنجش متغیرهای پژوهش استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند که از میان سبک های فرزندپروری تنها درگیری و گرمی مادر رابطه منفیِ معناداری با کمال گرایی جامعه-مدار دارند. در نتیجه گرم تر شدن روابط مادر با فرزند و هم چنین درگیر شدن مادر در فعالیت-های مختلف فرزندان باعث خواهد شد کمال گرایی جامعه مدار در آن ها کاهش یابد. لذا سبک درگیری و گرمی مادر نقش مهمی در پیش بینی کمال گرایی جامعه مدار ایفا می کند.