شاهین آریامنش

شاهین آریامنش

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۶ مورد از کل ۱۶ مورد.
۱.

یادبود، محمدرضا ریاضی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۲۴
محمدرضا ریاضی، در سال ۱۳۲۸ در روستای کشه دهستان طرق رود شهرستان نظنز استان اصفهان زاده شد. او دانش نامه کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته جغرافیا دریافت کرد و سپس تر در دهه ۷۰ خورشیدی به آموختن رشته باستان شناسی در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران پرداخت. ریاضی در سال ۱۳۵۳ به استخدام رسمی وزارت فرهنگ و هنر در دوره پهلوی درآمد و در اداره مالی-اداری مرکز باستان شناسی به فعالیت پرداخت. او سپس از سال ۱۳۵۸ به کتابخانه موزه ملی ایران منتقل شد و سال ها رئیس این کتابخانه بود. قلب محمدرضا ریاضی سرانجام در ۲۶ خردادماه ۱۴۰۳ در تورنتو کانادا از تپش افتاد. یادش گرامی باد.
۲.

Obituary: Philippe Gignoux

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۱
Philippe Gignoux was born in Solaize (Isère) on 1 March 1931. He completed his secondary education at Dominican College of Oullins (Rhône) near Lyon. He graduated in Persian Language from École nationale des langues orientales vivantes, and studied at Ecole pratique des hautes études (EPHE) (IVth and Vth sections) and at the Catholic Institute of Paris. 
۳.

Obituary: Donald Scott Whitcomb

نویسنده:

کلید واژه ها: Donald Scott Whitcomb Persian Gulf Siraf

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۲۶
Donald Scott Whitcomb was born on 27 April 1930. He was a revered scholar whose contributions to the field of Islamic Archaeology especially in the Persian Gulf region were immeasurable. He was research associated in the Department of Near Eastern Languages and Civilization at the Oriental Institute of the University of Chicago since the beginning of 1981. Whitcomb then served as an Associate at this Institute, since 1990. His Master’s thesis dealt with the Proto-Elamite Period at Tall-i Ghazir, Iran despite the fact that his expertise was in Islamic Archaeology.
۴.

A Review of Zoroastrianism: An Introduction(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: Zoroastrianism religion Historical Records Archeological Excavations

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۳
For years, various researchers, including theologians, cultural anthropologists, linguists, and archaeologists, have been studying the Zoroastrian religion. These studies provide valuable insights into this religion and those who believe in it. However, there are still researchers who are trying to shed light on the sometimes-unclear aspects of this religion. In the past, researchers focused solely on historical and religious texts to express their views on this subject. Today, archaeological excavations and previous researches assist in shedding new light on this religion. One of the most important books in this regard that uses historical and religious texts and archaeological findings is Zoroastrianism: An Introduction by Jenny Rose. This book was published in 2011 by I. B. Tauris Publisher. 
۵.

Ritual as a Social Phenomenon in Ancient Near Eastern Societies(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۱۴۳
One of the most complex issues in understanding the evolution of human society is religion. However, religion in this sense is not the spiritual dimension of confessional or rhetorical form; rather it is a social phenomenon that has long been considered as one of the fundamental components of human society. Archaeological excavations often lead to the unearthing of movable and immovable objects that bear an obvious symbolic insignia; this is suggestive of the roles of beliefs and convictions in the formation of these objects. For instance, during the Neolithic period in some archeological sites such as Catalhoyuk in Anatolia, Sheikhiabad in Kermanshah and a number of other sites in the Near East, some objects were found that can be considered as symbolic made for specific purposes according to humans’ rituals and beliefs. In the present article, we study the views and theories of anthropologists and sociologists about religions, and the views of archaeologists about symbolism and religion in the contemporary world and in the beginning of the Neolithic period. Employing an interpretive approach, we examine and analyze possible intentions behind construction and functions of these symbolic objects.
۶.

سکه های عرب ساسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سکه شاهنشاهی ساسانی سکه های عرب ساسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۲
پس از برافتادن یزدگرد سوم واپسین شاهنشاهی ساسانی، فرمانروایان اسلامی بی درنگ به ضرب سکه هایی پرداختند که سکه های کسروی نامیده می شد که پژوهشگران امروزه آنها را عرب ساسانی می نامند. این سکه ها از سنت به جای مانده از دوره ساسانی و تأثیر دیرپای ساسانیان بر تازیان در زمینه واژگان، شمایل نگاری و چیزهایی از این دست وام گرفته است. بیشتر سکه های عرب ساسانی سیمین هستند که با نام درهم شناخته شده اند. بر این سکه ها، به طور معمول، تصویری از شاه ساسانی همراه با یک نوشته اندرزی و آرایه های گوناگون همراه است. در سوی راستِ تصویر، نام حاکم به خط پهلوی نوشته شده است و در پشت سکه ها، آتشدان آیین زرتشتی همراه با نگهبان آتش در کنار آتشدان حک شده است. نگارندگان در این مقاله به نقد و بررسی کتاب سکه های دوره فترت، دوره گذار از ساسانی به اسلامی (معرفی سکه ای ویژه) می پردازد. سکه های عرب ساسانی در پژوهش های سکه شناسی جایگاه ارزنده و مهمی دارد و پژوهشگران گوناگون چه ایرانی و چه نیرانی مقاله های و کتاب های چندی در این زمینه نگاشته اند. نگارندگان در این مقاله بر آن هستند تا به نقاط ضعف و قوت این کتاب بپردازد، اگرچه در این کتاب نقطه قوتی دیده نمی شود و هرآنچه که هست نقاط ضعف است و این کتاب بیش از اینکه کتابی پژوهشی در عرصه سکه شناسی عرب ساسانی باشد، کاتالوگی آن هم نه چندان ارزنده است که اطلاعات ارزشمندی نه در چندی و نه در چونی به مخاطب نه تنها دانشگاهی و علمی  بلکه به عامه مردم هم نمی دهد.
۷.

Tepe Bardeh-Konte: A Mannean Site in Mahabad, Northwest Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Tepe Bardeh-Konte Mannaean Uremia Lake Iron Age Pottery

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۶۸
North western Iran is one of the main focal points of Mannaean sites for reconstruction of this historical period. Discovery of the sites such as Tepe Qalaichi, Zendan-i soleiman, Tepe Rabat, Qal’e Bardineh and others in this region prove this claim. Tepe Bardeh-Konte, on the southern side of Uremia lake watershed, is located in Mahabad. This site with rock-cut structures including stairs, tunnel, pits and cut-walls is situated near the Fakhrigah rock-tomb. Studying and analyzing the pottery data from this region demonstrate that the site belongs to an Iron Age III settlement; the pottery collection from the site is similar to those from Mannaean sites such as Tepe Qalaychi, Tepe Rabat, Tepe Ziwiye, Qal’e Bardineh, Zendan-i Soliyman and Kul Tarike. This article is to report the first archaeological investigation results from the first season of survey and stratigraphy of Tepe Bardeh-Konte which yielded a Mannaean settlement period. 
۸.

نقد و بررسی کتاب جنگجویان سکایی در سیبری باستان A Review of Scythians warriors of ancient Siberia(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۲۱۸
تیره سَکایی را تیره ای از مردمان ایرانی دانسته اند که در مرغزارهای خوارزم، خاستگاه ایرانیان، خانه به دوش زندگی می کردند. آنان از مرغزارهای خوارزم و سیبری غربی روی به سوی جنوب نهادند و در پایین دست ها سکنی گزیدند و سپس دسته ای از آنان به شمال غرب ایران وارد شدند. این تیره در حماسه های ایرانی همچون شاهنامه و نیز در دوره های گوناگون تاریخی ایران همچون عصر آهن، هخامنشی و اشکانی نقش مهمی داشته اند. حضور آنان در جنوب شرقی ایران در دوره اشکانی چنان بوده است که دست کم نام یکی از شهرهای ایران یعنی درنگیانا به خاطر آنان به نام سیستان مرده ریگی تغییر می یابد. نیز یافته های باستان شناسی چندی از محوطه های گوناگون در ایران به این تیره بازخوانده شده است که هنوز هم درباره آن یافته ها قلم فرسایی می شود. درباره این تیره کتاب ها و مقاله هایی در سال های گذشته براساس یافته های باستان شناسی به زبان های گوناگون انتشار یافته است. به تازگی نیز کتابی تحت عنوان Scythians warriors of ancient Siberia منتشر شده است که اگرچه بر سرزمین سیبری تمرکز دارد و به دیگر سرزمین ها نپرداخته است، ولی با وجود این نقصان، آگاهی های ارزنده ای از این تیره بر پایه جستارهای تاریخی و یافته های باستان شناسی می دهد. در این مقاله، کتاب مورد بحث معرفی و نقاط قوت و ضعفش بیان می شود.
۹.

Reflection and Analysis of the Tree of Life and its Transformation into the Flower of Life in the Near East(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۴۴۳
For a long time, humans have used plant motifs on objects such as pottery, goblet, and others, which sometimes have a symbolic appearance and were very important in the relics of a particular period. One of the most important motifs, that has a Mesopotamian origin, is the tree of life. The tree of life is a plant that is found in many mythical traditions of the Near East such as Mesopotamia, Anatolia and Egypt. The flower of life or the motif of geometric rosette is another valuable motif with six petals. In this paper, the authors first discuss the symbols and symbolism and then investigate the background of the tree of life and then discuss the motif of geometric rostte or flower of life, and later focus on the Golden, Silver and Bronze findings at the sites of Marlik, Amarlu in Gilan and Kelardasht in Mazandaran related to iron age of Iran and investigate the impact of this symbolic motif on archaeological findings in the surrounding sites that have probably transformed the motif of the tree of life into the flower of life. This motif emerged among the communities of northern Iran during a period almost identical to the Assyrian era at the bottom of the Golden and Silver and Bronze goblets and is a kind of symbol of the tree of life that then the artists replaced the sacred tree with six petal rosette.
۱۰.

بررسی حضور سکاها در رودبار گیلان در هزاره یکم پیش ازمیلاد براساس شواهد باستان شناختی و منابع تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سکایان خاکسپاری سکایی اسب کلورز جوبن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۳۰۴
سکاها تیره ای بودند که دسته ای از آنان پس از جابه جایی های بسیار در هزاره نخست پیش از میلاد به بخش هایی از شمال غرب ایران وارد شدند و در این پهنه به زندگی پرداختند. کتیبه های باستانی همچون کتیبه اسرحدون و متن های تاریخی همچون تاریخ هرودوت به سکایان اشاره کرده است. در سالیان اخیر با یافت شدن خاکسپاری ها و گورآوندهای سکایی پرتوی نو بر تیره سکایی در ایران افکنده شده است و تأییدی بر نوشته های مورخان است که در هزاره یکم پیش ازمیلاد این تیره در شمال غرب ایران پدیدار شده بودند. یکی از محوطه هایی که خاکسپاری انسان همراه با اسب در آن وجود دارد محوطه کلورز و جوبن در رودبار گیلان است. پرسش این پژوهش چنین است که چه پیوندی میان یافته های محوطه های کلورز و جوبن با تیره سکایی وجود دارد؟ فرضیه پژوهش این است که باتوجه به اینکه الگوهای خاکسپاری را می توان در زمینه مطالعه تمایزات قومی و روابط خویشاوندی و نیز باورهای آیینی استفاده کرد، خاکسپاری های یافت شده همراه با گورآوندهای آنها در محوطه های کلورز و جوبن را می توان به تیره سکایی منسوب کرد. این پژوهش بر اساس هدف از نوع پژوهش های بنیادی و ماهیت و روش آن از نوع پژوهش های تاریخی و باستان شناسی به شیوه توصیفی و تحلیلی است. نگارندگان در این مقاله به خاکسپاری های انجام شده در این محوطه ها و گورآوندهای یافت شده از آنها می پردازد و در ادامه با همسنجی آنها با شیوه خاکسپاری سکایان به تبیین و تحلیل جایگاه سکاها در شمال ایران می پردازد.
۱۱.

بررسی نقادانه همسان انگاری ایزدان/ایزدبانوان ایرانی با خدایان/خدابانوان یونانی مطالعه موردی: وَنَند، اشی و نیکه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۲۵۸
یکی از نقش های خدابانوان که در آثار دوره اشکانی و ساسانی بسیار به کار رفته است نقش نیکه است. این نقش در دوره اشکانی بر سکه ها و نقش برجسته های اشکانی به کار رفته است. دیدگاه های گوناگونی درباره این نقش بیان شده است چنانکه برخی بر این باور هستند که اشکانیان با بهره بردن از شمایل نگاری یونانی، ایزدان ایرانی را تجسم می بخشیدند و خدابانو نیکه را بازتابی از ایزدبانو اشی یا ایزد ونند در سکه های اشکانی قلمداد کرده اند. بااین حال پادشاهی چون بلاش یکم هنگامی که بر اریکه پادشاهی نشست در باززنده سازی فرهنگ و آیین های ایرانی تلاش بسیاری کرد و نیز کوشش او بر آن بود تا بازمانده گرایش های یونانی را در ایران از میان برد. نگارندگان در این مقاله به پیشینه این نقش می پردازند و سپس دیدگاه های بیان شده درباره آن را بررسی می کنند و به این برآیند می رسند که نقش خدابانو نیکه در دوره اشکانی همسان ایزدبانو اشی یا ایزد ونند نبوده است. ازهمین روی بلاش یکم با هدف ایرانی گرایی و کنار گذاشتن نقش و نمادهای انیرانی همراه با شور و شوق و تب و تاب ایران خواهی در دربار همایونی و نیز در میان خاندان های بزرگ اشکانی، نقش و نگاره خدابانو نیکه را نیز از سکه هایش زدود.
۱۲.

Symbolic Figures in Sassanian Rock Reliefs and Stuccoes(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۶۰۵
Symbolic figures, in addition to decorative aspects, are indicator of culture, religion, art and political and social structures of a government and country in ancient times. During the Sassanid era, symbolic figures flourished further with the mixture of religion and polity and their examples can be seen in most of the remaining artworks from the same era that could found during archaeological excavations. Investigation of symbolic figures in the Sassanian rock reliefs and stucco is a necessity but unfortunately, has not been independently and elaborately addressed to this date. It is necessary to investigate this significant aspect using archaeological and historical evidence. This study, which is considered as a kind of fundamental research based on its objective and a historical one with respect to its nature and methodology, obviously indicate that the dominant symbolic figures in Sassanian rock reliefs and stucco have had religious origins.
۱۳.

نقد و بررسی درآمدی بر آیین زرتشتی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۹۷۴ تعداد دانلود : ۸۵۹
سال هاست که پژوهش گران گوناگون، هم چون دین شناسان و فرهنگ شناسان و زبان شناسان و باستان شناسان، به پژوهش درباره دین زرتشت از آغاز تاکنون پرداخته و می پردازند. این پژوهش ها آگاهی های ارزنده ای از این دین و باورمندان به آن به دست می دهد. بااین حال، هنوز هم پژوهش گرانی هستند که در تلاش اند تا گوشه های گاه نه چندان روشن این دین را در دوره های گوناگون روشن کنند. اگر سال هایی نه چندان دور پژوهش گران صرفاً براساس متن های تاریخی و نیز متن های دینی زرتشتیان به بیان دیدگاه های خود در این زمینه می پرداختند، امروزه کاوش های باستان شناسی و پژوهش های آنان به یاری پژوهش گران آمده است تا پرتویی نو بر این دین درگذر زمان انداخته شود. یکی از کتاب هایی که افزون بر متن های تاریخی و دینی از کاوش های باستان شناسی نیز بهره گرفته است کتاب درآمدی بر زرتشتی گری نوشته جنی رُز است که انتشارات آی بی تاریس آن را در سال 2011 منتشر کرده است. بانو جنی رز پژوهش گر میدان دین و آیین است و کارنامه پژوهشی او بیان گر فعالیت های پژوهشی پیاپی او در زمینه دین ایرانیان است بنابراین کتاب درآمدی بر زرتشتی گری برایندی ارزنده از چند سال فعالیت پژوهشی او در این زمینه است. کتاب درعین این که کتابی نو در این میدان است و عنوان درآمدی بر زرتشتی گری بر آن نهاده شده است، چنان که باید جامع نیست و ایرادهای چندی به آن وارد است که در این مقاله به نقد و بررسی این کتاب پرداخته می شود.
۱۴.

اسبان ورجاوند؛ تطوّر ارجمندی اسب نزد هندی ایرانیان، پیش و از پس مهاجرت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسب هندی ایرانیان آیین اقتصاد ماتریالسیم فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۴۱۲
اسب جایگاهی بس ارزنده و نقش بسیار پررنگی در میان تیره های هندی ایرانی داشته است. این جایگاه ارزندۀ اسب در متن های دینی هندیان و ایرانیان یعنی وداها و اوستا بازتاب و نمود چشمگیری داشته است. این بازتاب را در متن های کهن همچون ریگ ودا و نیز یشت های کهن می توان دید. افزون بر این، در میان سکاها نیز اسب اهمیت فراوانی داشته چنانکه سکاها با خاکسپاری های پر زرق و برقِ درگذشتگان خود همراه با اسب های سپندشان چه در نزد مردمان دورۀ باستان و چه در نزد پژوهشگران امروزی نام و آوازه ای سخت پیدا کرده اند. این پژوهش به این پرسش و مسئله می پردازد که چه عامل هایی باعث شده است که اسب در متن های دینی هندی ایرانیان جایگاه سپندی پیدا کند؟ نتایج این پژوهش برپایۀ نظریۀ ماتریالیسم فرهنگی ماروین هریس نشان می دهد که اسب در آغاز به دلایل اقتصادی وجهی سپند پیدا کرده و در متن های آیینی مهم جلوه می کند چنانکه این ارجمندی در یافته های باستان شناسی محوطه های گوناگون نیز بازتاب یافته است. بااین حال اسب رفته رفته نقش آیینی خود را از دست می دهد چنانکه اشاره به اسب در متن های متأخر پهلوی رنگ می بازد و چندان جلوه گری نمی کند و صرفاً نقش جنگاورانۀ آن مهم جلوه می کند. داده های این پژوهش به روش اسنادی تهیه شده و با رویکردی تفسیرگرایانه به تحلیل این موضوع می پردازد.
۱۵.

نگاهی انتقادی از منظر جامعه شناسی تاریخی به مقوله شرق شناسی، مطالعه موردی: آثار و فعالیت های سیاسی رابرت چارلز زاینر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران شناسی ملی شدن صنعت نفت جامعه شناسی تاریخی گونه های ایران شناسان رابرت چارلز زاینر فیلولوگ

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی
تعداد بازدید : ۸۶۷ تعداد دانلود : ۴۷۲
یکی از مباحث بسیار مهم در حوزه جامعه شناسی تاریخی، نگاه شرق شناسانه به مقوله «غیر» و «ایران» است. نگارندگان در این مقاله به مبحث ایران شناسی به مثابه یک مقوله در حوزه جامعه شناسی تاریخی پرداخته اند. ایران شناسی در جهان تاریخی بس دراز دارد، از روزی که پای جهانگردان به ایران باز شد، ایران شناسی نیز پا گرفت. از روزگار صفوی به این سو که ثباتی سیاسی و رونق اقتصادی در ایران پدید آمد، توجه فرنگیان به ایران افزون تر از گذشته شد و فرنگیانِ رهسپار شده به ایران، گزارش سفرهایشان را در قالب سفرنامه، یادداشت منتشر می کردند. پس از زمانی چند خاورشناسی به ویژه ایران شناسی در قالب باستان شناسی، اسطوره شناسی و رشته هایی از این دست، از رشته های دانشگاه های مختلف جهان شد که از همین رهگذر خاورشناسان و ایران شناسان بسیاری در این دانشگاه ها پرورش یافتند. نگارندگان در این مقاله نخست تعریفی از ایران شناس و ایران شناسی ارائه می کنند و سپس به گونه شناسی ایران شناسان می پردازند که به سه گونه تقسیم می شوند: ایران شناسان سفید، ایران شناسان خاکستری و ایران شناسان سیاه. سپس در ادامه زندگی، آثار و نقش سیاسی رابرت چارلز زاینر یکی از ایران شناسانِ بنام را در کودتای 28 امرداد 1332 در دوره محمدرضا شاه پهلوی و سرنگونی دکتر محمد مصدق بررسی و چگونگی برآمدن چنین ایران شناسانی تحلیل می شود.
۱۶.

ایران از پارینه سنگی تا پایان ساسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: پیش از تاریخ دوره تاریخی پارینه سنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱ تعداد دانلود : 0
بررسی سیر تطور و تحول زندگی انسان براساس یافته های باستان شناسی از آغاز حضور انسان در ایران یعنی از دوره پارینه سنگی یکی از مقوله های مهم در باستان شناسی است. اینکه حضور نخستین انسان در ایران به چه زمانی بازمی گردد و اینکه چه عواملی باعث شد که انسان از شکارگر-گردآورندگی دست بشوید و به کشاورزی بپردازد و یکجانشین شود و نیز پرسش هایی از این دست باعث شده است پژوهشگران گوناگونی به پژوهش و نوشتن مقاله هایی در این زمینه ها بپردازند. موزه ملی ایران که آکنده از یافته های باستان شناسی از دوره های مختلف تاریخی است می تواند یاریگر هر پژوهشگری شود تا در این زمینه پژوهش کند. کتاب ایران از پارینه سنگی تا پایان ساسانی (به روایت آثار موزه ملی ایران) بر آن است تا به این سیر تحول زندگی انسان در ایران یعنی از دوره پارینه سنگی تا پایان دوره ساسانی براساس اشیاء به نمایش گذاشته شده در تالار ایران باستان در موزه ملی ایران بپردازد. کتاب اگرچه از یافته های ارزشمند به نمایش درآمده در تالار ایران باستان بهره مند شده است اما دریغا که نتوانسته است این سیر تحول را هرچند کوتاه نشان دهد. 

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان