محمد اجزاءشکوهی

محمد اجزاءشکوهی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۸۲ مورد.
۱.

سنجش و ارزیابی شاخص های رشد هوشمند در مناطق شهری با تأکید بر مدل تصمیم گیری WASPAS (نمونه موردی: شهر ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال دهم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۳) 83 - 103

کلید واژه ها: پراکنده رویی تکنیک واسپاس رشد شهری رشد هوشمند ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۱۶
توجه به توسعه کالبدی شهر، یک ضرورت اساسی در برنامه های توسعه شهری محسوب می شود. در ایران گسترش سریع فیزیکی شهرها در قالب رشد بدون برنامه و ناموزون در راستای علل مختلف ازجمله مهاجرت های بی رویه یکی از مشکلات اساسی شهرها محسوب شده که پدیده ای تحت عنوان پراکنده رویی از نتایج رشد این گونه است. پراکنده رویی شهری و آثار متعدد اقتصادی و زیست محیطی آن، صاحب نظران مسائل شهری را به کنکاش جهت یافتن راهبردهایی برای مقابله با این امر واداشت. یکی از این راهبردها، نظریه رشد هوشمند است. رشد هوشمند استراتژی عاقلانه ای برای جهت دادن به پراکندگی به سمت پایداری و توسعه ی هدفمند است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی شاخص های رشد هوشمند در مناطق شهر ساری است.تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است. روش تحقیق با توجه به ماهیت مساله موردمطالعه، توصیفی- تحلیلی است. برای تحلیل داده ها، افزون بر استناد به مطالعات اسنادی و کتابخانه ای از روش های تحلیل آماری استفاده شده و درنهایت رتبه هر یک از مناطق ساری از منظر رشد هوشمند با استفاده از مدل واسپاس ارزیابی شده است. نتایج نشان داد بین مناطق ازنظر شاخص های رشد هوشمند نابرابری وجود دارد. درواقع شاخص های رشد هوشمند در مناطق چهارگانه ساری توزیعی نامتعادل دارد.
۲.

بررسی نقش مسکن پایدار بر امنیت اجتماعی در شهرها، مطالعه موردی شهر نوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۵ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۶) 31 - 51

کلید واژه ها: امنیت امنیت اجتماعی مسکن پایدار شهر نوشهر لیزرال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۷۵
موضوع مطالعات امنیت در مسکن مهم ترین موارد و معیارهای سنجش کیفیت در شهرها است و امنیت به عنوان یکی شاخص های اصلی کیفیت موردتوجه صاحب نظران بوده است. پژوهش حاضر از نظر نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی(مشاهده و پرسش نامه) و جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه خانوارهای شهر نوشهر می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر مشخص گردید. روایی متغیرهای تحقیق توسط اساتید دانشگاهی تأیید گردید. و پایایی پرسش نامه با استفاده از آلفای کرونباخ 75/0 محاسبه شده است. روش تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی(میانگین و توزیع فراوانی) و آماری استنباطی در محیط نرم افزار لیزرال صورت گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که بین شاخص های امنیت اجتماعی بر مسکن پایدار تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین نتایج نشان دهنده آن بود که از بین شاخص ها، مسکن پایدار بر روی شاخص امنیت مالی دارای بیشترین تأثیر بوده به گونه ای که 4/70 درصد از واریانس متغیر امنیت مالی توسط متغیر مسکن پایدار مورد بررسی قرار می گیرد و این امر با مسکن به عنوان بستر سوداگری و کالای تجاری به صورت تجمیعی و «نگران» کننده به دلیل افزایش تسهیلات دریافتی مسکن و مازاد عرضه کمتر در واحدهای مسکونی ارزان قیمت و متوسط، پایداری اجتماعی مسکن را برای اقشار انبوه جامعه تحت تأثیر قرار دهد، اما در صورت وقوع سناریوهای بازگشت به شرایط پیش از برجام یا تشدید تحریم ها، افزوده شدن تقاضای سفته بازی و سرمایه ای به تقاضای مصرفی، افزایش تورم انتظاری در جامعه و افزایش قیمت درخواستی توسط عرضه کنندگان می تواند باعث افزایش قیمت مسکن حتی فراتر از سطح تورم عمومی در جامعه شود.
۳.

ارزیابی شاخص های عینی شهر سبز در کلان شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۰ 135 - 150

کلید واژه ها: آنتروپی شانون شاخص عینی شهر سبز کلان شهر مشهد ویکور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷ تعداد دانلود : ۳۲
شهر سبز یکی از رویکردهای توسعه پایدار است که سبب کاهش ردپای محیط زیستی شهرها می شود. هدف این پژوهش ارزیابی وضعیت کلان شهر مشهد ازنظر ویژگی های عینی شهر سبز است. در این پژوهش از 14 شاخص سرانه برق مصرفی، سرانه فضای سبز، تراکم جمعیت، برخورداری از آب، برخورداری از فاضلاب، شبکه حمل ونقل عمومی برتر، حمل ونقل انبوه شهری، کاهش ترافیک، سرانه سالانه ضایعات تولیدی، مونواکسید کربن، میزان غلظت دی اکسید نیتروژن، میزان غلظت دی اکسید گوگرد، میزان غلظت ذرات معلق و کیفیت هوا استفاده شده است. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی – تحلیلی است. به منظور تعیین اهمیت شاخص های تحقیق از روش آنتروپی شانون و جهت تعیین وضعیت مناطق شهر مشهد ازنظر شاخص های شهر سبز از روش تصمیم گیری چند معیاره ویکور استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که اکثر مناطق شهر مشهد در شرایط متوسط و پایین تر از متوسط ازنظر ویژگی های شهر سبز قرار دارد و تنها منطقه نه در وضعیت بسیار خوبی ازنظر ویژگی های شهر سبز قرار دارد. به طورکلی میانگین ویکور در شهر مشهد (636/0) گویای ضرورت برنامه ریزی جامع در حوزه برنامه ریزی اکولوژیک با رویکرد شهر سبز و ارائه چارچوب برنامه ریزی سازمانی در جهت تحقق آن در کلان شهر مشهد است که مدیریت شهری، سازمان آب، اداره برق و سایر دستگاه های مربوطه از طریق هم افزایی و مدیریت جامع و یکپارچه می توانند در جهت تحقق آن برآیند.
۴.

تحلیلی بر زیست پذیری شهری براساس شاخص زیست محیطی (مطالعۀ موردی: کلان شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال ۲۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۲) 33 - 1

کلید واژه ها: زیست پذیری شهری شاخص زیست محیطی عینی و ذهنی مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۹۱
هدف: هدف اصلی این پژوهش تحلیل زیست پذیری شهری کلانشهر مشهد به لحاظ زیست محیطی می باشد.روش: روش تحقیق این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی – تحلیلی می باشد. جامعه آماری این پژوهش جمعیت 2766258 نفری کلانشهر مشهد در سال 1390 می باشد و حجم نمونه برای پرسشنامه 402 نفر تعیین گردید.یافته ها: برای بررسی زیست پذیری شهری به لحاظ زیست محیطی، شاخص های عینی و شاخص ذهنی (پرسشنامه) مورد تحلیل قرار گرفته اند. با استفاده از مدل آنتروپی ابتدا وزن هر کدام از شاخص ها تعیین گردید که وزن آنها به این شرح می باشد: منواکسید کرین= 0.0035، ذرات معلق= 0.5974 دی اکسید گوگرد = 0.0122، دی اکسید نیتروژن = 0.019، آلاینده ازن = 0.0162، کیفیت هوا = 0.0038، فضای سبز = 0.2515، آلودگی صوتی = 0.0394، تولید زباله = 0.0534، شاخص ذهنی = 0.0029.نتیجه گیری: منطقه 9 کلانشهر مشهد، بهترین منطقه از نظر شاخص زیست محیطی می باشد. پس از منطقه 9، مناطق 7 و 8 به لحاظ زیست محیطی دارای بهترین شرایط می باشند. بدترین منطقه هم به لحاظ زیست محیطی، به ترتیب مناطق 1، 2 و 6 می باشد.
۵.

تأثیر فرم شهری بر وقوع جرائم سرقت در کلان شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری دوره ۱۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 217 - 242

کلید واژه ها: فرم شهری بافت شهر جرائم سرقت شهر مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۶۷
رفتار انسان در فضا و مکان های متفاوت با شکل و فرم خاص و نیز با عملکرد نهفته در آن، متفاوت بوده و در بسیاری موارد فضا محرک انسان در بروز رفتار مجرمانه است. به همین منظور مطالعه ی حاضر با هدف بررسی تأثیر فرم شهری بر وقوع جرائم سرقت در کلان شهر مشهد انجام گرفته است. شیوه ی پژوهش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مدل های تحلیل فضایی همچون ماتریس فضایی، پیکره بندی فضایی و خودهمبستگی فضایی است. جامعه ی آماری شامل جرائم سرقت شهر مشهد در بازه ی زمانی 1400-1390 است. متغیرهای پژوهش شامل جرائم سرقت، بافت شهر، کاربری اراضی، شبکه ی معابر و فرم شهر است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای ArcGIS، Geoda و Depth map بهره گرفته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که میزان وقوع جرائم سرقت در بافت های ستاره ای به دلیل پیوند اجزای خیابانها با یکدیگر از طریق سیستم شبکه ی معابر مرکزی و نیز یک طرفه بودن برخی معابر در محلات بخش مرکزی شهر مشهد نسبت به بافت های ارگانیک و شطرنجی کمتر است. بین وقوع جرائم سرقت با شاخص پیکره بندی فضایی یک ارتباط مثبت برقرار است، به طوریکه با افزایش سطح هم پیوندی معابر وقوع جرائم سرقت کاهش یافته و جداافتادگی فضاها و عدم ادغام و یکپارچگی فضایی درون بافت محلی موجب افزایش سرقت ها در محلات شمالی و شرقی مشهد شده است. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش سطح اختلاط کاربری ها در محلات، وقوع جرائم سرقت کاهش می یابد اما در محلات پیرامون حرم مطهر رضوی با وجود اختلاط کاربری ها جرائم سرقت بالا است که دلیل اصلی آن تراکم و شلوغی جمعیت است که شرایط مساعدی را برای گریز سارقان فراهم نموده است. در نهایت یافته ها نشان داد که وقوع سرقت ها در الگوی فرم پراکنده به سبب وجود منازل مسکونی ویلایی، کاربری های تک عملکردی و وجود فضاهای باز و بی دفاع شهری نسبت به الگوی فرم فشرده بیشتر است.
۶.

تأثیر بافت شهری بر الگوهای فضایی-زمانی جرائم سرقت (مورد مطالعه: شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی سال ۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۱۵۴-۱۳۹

کلید واژه ها: بافت شهری الگوهای فضایی - زمانی جرائم سرقت مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۵۹
بافت شهر، یکی از عناصر فرم شهری مؤثر بر وقوع جرائم سرقت محسوب می شود. از این رو، پژوهش حاضر به دنبال بررسی تأثیر بافت شهری بر الگوهایی فضایی-زمانی جرائم سرقت در شهر مشهد است. شیوه پژوهش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مدل های تحلیل فضایی است. جامعه آماری شامل جرائم سرقت شهرمشهد در بازه زمانی 1400-1390 است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای Geoda و ArcGIS و مدل های فضایی-آماری نظیر خودهمبستگی فضایی موران و مدل مکعب فضایی-زمانی بهره گرفته شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که 9/58 درصد جرائم سرقت در بافت های ریزدانه به وقوع پیوسته است. درواقع، کاربری هایی با وسعت 75-50 مترمربع بیشترین میزان جرائم سرقت را به خود اختصاص داده اند. بررسی اثر گونه بندی بافت شهری بر جرائم سرقت نشان داد که 43/60 درصد سرقت ها در بافت های پیرامونی (نواحی حاشیه ای شهرمشهد مناطق 4، 5، 7، 15، 16 و قسمت هایی از منطقه 13) رخ داده است. همچنین 2/19 درصد جرائم در بافت های شطرنجی (محلات واقع در غرب مشهد)، 6/14 درصد در بافت های ستاره ای (بخش مرکزی شهر و پیرامون حرم مطهر رضوی) و 7/5 درصد نیز در بافت های میانی (منطقه 1 و بخش هایی از منطقه 2) به وقوع پیوسته است. بررسی الگوهای مکعب فضایی-زمانی جرائم سرقت در شهر مشهد نشان داد که در بافت های پیرامونی الگوی جرائم سرقت از نوع لکه های داغ جدید و پراکنده بوده که بیانگر شدت جرائم سرقت در این نواحی است اما در بافت های شطرنجی الگوی جرائم از نوع لکه های سرد افزایشی می باشد که نشان دهنده آن است که جرائم سرقت در این محدوده ها طی سال های اخیر در حال افزایش است.
۷.

برنامه ریزی راهبردی توسعه شهرهای جدید در ایران (مطالعه موردی: شهر جدید پردیس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۸ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۵) 141 - 154

کلید واژه ها: جمعیت پذیری توسعه اقتصادی- اجتماعی Meta-SOWT کلان شهر تهران شهر جدید پردیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۸
مقدمه: در ایران شهرهای جدید باهدف کاهش تمرکززدایی از کلان شهرها و توسعه متعادل منطقه ای احداث شدند، اما این شهرها از بدو تأسیس تابه حال خود درگیر یکسری مسائل و مشکلات عدیده ای شده اند که نیازمند بررسی و بازنگری های اساسی هستند.هدف: در پژوهش حاضر هدف اصلی، مطالعه قابلیت های و عوامل کلان تأثیرگذار بر توسعه شهر جدید پردیس است همچنین با توجه به نتایج به دست آمده به دنبال ارائه راهکارها و نقشه تناسب راهبردی برای توسعه موفق شهر جدید پردیس با استفاده از تکنیک جدید Meta-SOWT هستیم. روش شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و هدف تحقیق کاربردی می باشد. داده ها و اطلاعات موردنیاز از منابع اسنادی، کتابخانه و پیمایشی (پرسشنامه، مصاحبه) جمع آوری شده است. تعداد افراد نمونه 42 نفر از کارشناسان و پژوهشگران در حوزه برنامه ریزی شهری بوده اند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر جدید پردیس می باشد.یافته ها: یافته ها حاکی از آنست که موقعیت شهر پردیس در نقشه رقابتی ازلحاظ پارامتر توسعه اقتصادی- اجتماعی(محورX) با امتیاز 75/2 از 5 امتیاز ممکن در سال 1404 در بین رقبای خود به ترتیب بعد از پرند و اندیشه که با امتیاز 4 و 5/3 در بالاترین جایگاه قرار دارند جایی دارد و همچنین در رقابت فشرده با هشتگرد و اشتهارد که امتیاز (85/2) را کسب کرده اند قرار دارد. در زمینه پارامتر جمعیت پذیری ( نمودارY) شهر پردیس در سال هدف با امتیاز 3 از 5 امتیاز ممکن به ترتیب دارای جایگاهی برابر با پرند و بالاتر از هشتگرد و اشتهارد خواهد داشت. نتایج: همچنین عوامل کلان تأثیرگذار بر توسعه شهر جدید پردیس عبارت اند از؛ سیاست های کلان مدیریت کشور، کمبود بسترهای شغلی، زیرساخت های نامناسب، سیاست های وزارت راه و شهرسازی در امر مسکن و مسئله خدمات شهری ازجمله تأمین آب شرب شهر هستند.
۸.

تحلیل فضایی تأثیر فرم شهر بر مصرف انرژی کلان شهر کرج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال دهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۰) 21 - 44

کلید واژه ها: توزیع فضایی مصرف برق رگرسیون وزنی شهر کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۱۰۸
امروزه افزایش جمعیت شهری باعث رشد و گسترش بدون برنامه برخی شهرها گردیده است که این مسئله باعث بالا رفتن مصرف انرژی ازجمله مصرف برق شهرها شده است. لذا هدف تحقیق حاضر، تحلیل فضایی تأثیرات فرم شهر کرج بر مصرف برق و طول خطوط شبکه برق شهر کرج است. نوع تحقیق کاربردی و روش مورداستفاده توصیفی_تحلیلی است. داده ها و اطلاعات موردنیاز به دو روش کتابخانه ای و مراجعه به سازمان های مربوطه جمع آوری شده است. نمونه آماری تحقیق برای تحلیل فضایی 173 محله شهر کرج است. از ابزار رگرسیون وزنی جغرافیا (GWR) برای تعیین تغییرات فضایی بین متغیر مستقل و وابسته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که فرم شهر کرج در محلات مناطق پنج، یک، هفت و دو از حالت فشردگی بالایی برخوردار است؛ اما محلات مناطق 3 و 4 به دلیل ویلایی بودن مساکن در این محلات شهر از حالت اسپرال برخوردار هستند. بر اساس نتایج به دست آمده از رگرسیون وزنی محلی شاخص تراکم جمعیتی به عنوان یکی از شاخص های مهم فرم شهر دارای بالاترین میزان اثرگذاری بر مصرف برق شهر کرج بوده است، مقدار R 2 آن برابر با 78/0 است: یعنی شاخص فرم شهر با توجه به این شاخص در سطح اطمینان 95% به میزان 78 درصد از مصرف برق را توجیه می کند. همچنین شاخص آنتروپی به عنوان یکی شاخص از متغیر مستقل (فرم شهر) با (66/0 R2=) دارای بالاترین میزان اثرگذاری بر طول خطوط شبکه برق شهر کرج است؛ بنابراین نتایج نشان داد؛ که فرم شهر کرج دارای ارتباط فضایی بیش از 50/0 درصد بر مصرف برق و طول خطوط شبکه برق شهر کرج است.
۹.

تحلیل ساختاری عوامل موثر بر شکل گیری و رشد فرم فضایی شهرها (نمونه موردی: شهر ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۹ بهار ۱۴۰۱ شماره ۳۰ 149 - 178

کلید واژه ها: رشد شهری پراکنده رویی رشد هوشمند ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۴۰
رشد سریع شهرها در سراسر جهان، زمانی اتفاق افتاد که شهرها توانایی ارائه ی خدمات را به جمعیت شهری به سرعت در حال رشد خود نداشتند و این امر موجب پراکنده رویی و از بین رفتن اراضی لبه ی شهرها، افزایش شهرک های غیرقانونی و حاشیه ای شد. توجه به توسعه ی کالبدی شهر، یک ضرورت اساسی در برنامه های توسعه ی شهری محسوب می شود. در ایران گسترش سریع فیزیکی شهرها در قالب رشد بدون برنامه و ناموزون در راستای علل مختلف ازجمله مهاجرت های بی رویه یکی از مشکلات اساسی شهرها محسوب شده که پدیده ای تحت عنوان پراکنده رویی از نتایج رشد این گونه است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل عوامل تأثیرگذار بر توسعه ی کالبدی- فضایی ساری است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است و با توجه به ماهیت، توصیفی تحلیلی است. داده های نظری با روش اسنادی و داده های تجربی به روش پیمایشی تهیه شده است. در تهیه ی پیشران های توسعه از روش مطالعات اسنادی و داده های تجربی روش پیمایشی براساس روش دلفی استفاده شده است. با توجه به معیارهای فوق، تعداد 20 نفر از خبرگان و متخصصان مراکز دانشگاهی و پژوهشی برای شرکت در پژوهش انتخاب شده اند. در پردازش اطلاعات از روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم افزار MICMAC استفاده شده است. براساس نتایج به دست آمده مهم ترین عوامل مؤثر بر رشد فرم فضایی ساری به ترتیب عواملی چون ناکارآمدی مدیریت شهری، وجود اراضی مرغوب کشاورزی، قیمت زمین، ضعف و عدم رعایت سلسله مراتب شبکه ی ارتباطی، سیاست واگذاری زمین و مسکن، مرکزیت استان و تجهیز آن به خدمات برتر منطقه ای هستند.
۱۰.

ارزیابی و اولویت ندی مقاصد گردشگری شهرستانهای استان مازندران بر اساس ابعاد سرمایه گذاری و توسعه گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری دوره ۱۱ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 163 - 180

کلید واژه ها: گردشگری اولویت بندی سرمایه گذاری توسعه پایدار استان مازندران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۸۰
زمینه و هدف: شناسایی و هدف این پژوهش اولویت بندی سرمایه گذاری مالی در شهرستان های استان مازندران با رویکرد توسعه پایدار گردشگری می ارزیابی اولویت بندی می باشد..روش شناسی: نوع تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر گردآوری داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه و پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق گردشگران ورودی به استان مازندران بوده است که بر اساس فرمول کوکران تعداد 384 گردشگر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. روایی گویه های پرسشنامه با نظر تعدادی اساتید دانشگاهی تایید گردید و پایایی آن با استفاده ازآلفای کرونباخ به میزان 82 /0 درصد می باشد. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی(میانگین و توزیع فراوانی) و آماری استنباطی در محیط نرم افزارspss صورت گرفته است.یافته ها: برای اولویت بندی سرمایه گذاری در شهرستان های استان مازندران با رویکرد توسعه پایدار از آزمون کروسکال والیس استفاده شده است شهرستان آمل در جایگاه اول و شهرستان بابل درجایگاه دوم را کسب کردند.نتیجه گیری و پیشنهادات: این رتبه بندی می تواند از یک سو به گردشگران برای انتخاب مقاصد گردشگری و از سوی دیگر به برنامه ریزان و گردشگران و مدیریت مرتبط در این زمینه و سرمایه گذاران گردشگری کمکی شایانی کند.نوآوری و اصالت: شناخت اولویت های سرمایه گذاری سرمایه گذاری مالی در شهرستان های استان مازندران جنبه نوآوری تحقیق حاضر می باشد.
۱۱.

تحلیل فضایی تأثیر فرم شهر بر مصرف سوخت کلان شهر کرج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۱۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 143 - 163

کلید واژه ها: تحلیل فضایی فرم شهر مصرف بنزین رگرسیون وزنی شهر کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۰۰
امروزه با افزایش جمعیت شهرها مسائل زیست محیطی شهر و شهروندان را احاطه کرده است، به طوری که کارشناسان به دنبال استفاده از بهترین راهکارها جهت مقابله با این مسئله هستند، و یکی از استراتژی ها موثر طراحی فرم بهینه شهرها است. لذا هدف تحقیق حاضر تحلیل فضایی تأثیر فرم شهر بر مصرف سوخت کلان شهر کرج است. داده ها و اطلاعات موردنیاز تحقیق به دو روش کتابخانه ای( مطالعه اسناد، طرح ها، مقالات) و مراجعه به سازمان های مرتبط(شهرداری، شرکت ملی پخش فرآورده-های نفتی و...) جمع آوری شده است. در جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون آماریG و مدل Moran جهت تعیین الگوی مصرف بنزین شهر کرج، و از ابزار رگرسیون وزنی جغرافیا (GWR) برای تعیین تغییرات فضایی بین متغیر فرم شهر(اختلاط کاربری، دسترسی پذیری) و مصرف بنزین استفاده شده است. نتایج نشان داد؛ محلات مرکزی مناطق 5،1،7،8،9 مانند؛ دهقان ویلای اول و دوم، حیدرآباد، گلشهر غربی 1 و 2، شهرک موحدان، گلشهر شرقی، مهرویلا و کوی کارمندان دارای بالاترین شاخص دسترسی پذیری و محلات حاشیه مهرشهر، منطقه 10 و 6 دارای کمترین شاخص دسترسی پذیری به خدمات، امور اداری، تجاری، آموزشی هستند. همچنین با توجه مقدار ؛462/10Z-Scorse= و مقدار0= P-Value مشخص شد که الگوی مصرف بنزین شهر کرج خوشه ای است. همچنین، مقدار R2 متغیر دسترسی پذیری برابر با 88/0 است: یعنی شاخص فرم شهر با توجه به این متغیر در سطح اطمینان 95% به میزان 88 درصد از مصرف بنزین را توجیه می کند. مقدار R2 متغیر اختلاط کاربری برابر با 87/0 است: یعنی شاخص فرم شهر با توجه به این متغیر در سطح اطمینان 95% به میزان 87 درصد از مصرف بنزین را توجیه می کند.
۱۲.

تحلیل عوامل کلیدی و پیشران های مؤثر بر ارتقای جایگاه شهر قائن در توسعه منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال بیستم بهار ۱۴۰۱ شماره ۷۲ 95 - 112

کلید واژه ها: توسعه منطقه ای آینده پژوهی تحلیل اثرات متقابل میک مک قائن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۲۰
تغییرات سریع نیمه دوم قرن بیستم و ناکارآمدی روش های متداول برنامه ریزی منجر به ظهور و گسترش آینده نگری شد که به نوبه خود در رویکرد و روش های مورداستفاده برای شناسایی و حل مسئله استفاده شد آینده نگاری منطقه ای، نوعی از آینده نگاری است که با تمرکز بر محدوده سرزمینی خاص، در یک قلمرو جغرافیایی زیر ملی با هدف اتخاذ تصمیمات معین جهت تحقق آینده مطلوب عملیاتی می گردد. بر این اساس پیاده سازی این رویکرد در چارچوب مفهوم توسعه منطقه ای می تواند کمک قابل توجهی در بروز رسانی ادبیات توسعه در کشور داشته باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر توسعه منطقه ای قائن بوده است. پژوهش حاضر بر اساس روش تحقیق اکتشافی- کاربردی است. داده های مورد نیاز با بهره گیری از اسناد رسمی فرادست شهر قائنات و مصاحبه با متخصصان بدست آمده است. همچنین با استفاده از روش میک مک عوامل کلیدی و پیشران های مؤثر بر ارتقای جایگاه شهر قائن در توسعه منطقه ای تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان داد عوامل مؤثر بر توسعه منطقه ای به ترتیب شامل عواملی رشد نسبی،GDP، رونق بخشی، سرمایه گذاری و سیاست ها می باشد و بیانگر نقش مؤثر بر توسعه منطقه ای قائن می باشد که به صورت مستقیم و غیرمستقیم تأثیرگذار بوده اند. لذا با در نظر گرفتن این عوامل کلیدی می توان به توسعه منطقه ای در شهر قائن دست یافت. نتایج پژوهش نشان داد عوامل مؤثر بر توسعه منطقه ای به ترتیب شامل عواملی رشد نسبی،GDP، رونق بخشی، سرمایه گذاری و سیاست ها می باشد و بیانگر نقش مؤثر بر توسعه منطقه ای قائن می باشد که به صورت مستقیم و غیرمستقیم تأثیرگذار بوده اند.
۱۳.

ارائۀ سناریوهای مدیریت یکپارچۀ پسماند شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 149 - 178

کلید واژه ها: پسماند شهری مدیریت یکپارچه پسماندهای جامد آینده پژوهی سناریونگاری کلان شهر مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۸۱
رشد جمعیت و شهرنشینی، منجر به افزایش تولید پسماند و نگرش تک بُعدی به سیستم مدیریت پسماند، منجر به اثرات تخریبی زیست محیطی و افزایش هزینه ها شده است. الگوی مدیریت یکپارچه پسماندهای جامد (ISWM ) از مناسب ترین الگوهای مؤثر در کاهش هزینه های اقتصادی مدیریت پسماند و اثرات زیست محیطی پسماندها به شمار می رود. این مطالعه با رویکرد آینده پژوهی از طریق شناسایی شاخص های کلیدی مؤثر بر الگوی مدیریت یکپارچه پسماند در راستای تدوین سناریوهای پیشِ روی مدیریت پسماند شهر مشهد انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل 25 نفر از کارشناسان (سازمان مپ شهرداری مشهد) و متخصصان (دانشگاهی) است. پس از بررسی، 23 شاخص مؤثر شناسایی شد، سپس با تحلیل نرم افزار میک مک، 10 شاخص به عنوان پیشران های کلیدی مشخص شد. با تدوین 30 فرض عدم قطعیت برای پیشران ها، با استفاده از ماتریس اثرات متقابل و نرم افزار سناریوویزارد، به شناسایی سناریوهای محتمل پیشِ روی مدیریت پسماند شهر مشهد براساس الگوی مدیریت یکپارچه پسماند پرداخته شد. براساس نتایج، 59048 سناریو محتمل وجود دارد که فقط 5 سناریو دارای سازگاری بالا و احتمال وقوع بیشتر هستند. سناریوی اول و دوم با مجموع امتیاز 167 و 149 به عنوان سناریوهای محتمل مطلوب، شرایط امیدوارکننده ای را برای آینده مدیریت پسماند شهر مشهد ارائه می دهند. سناریوهای سوم، چهارم و پنجم به عنوان سناریوهای بحرانی (نامطلوب) گویای شرایط نامناسب برای آینده مدیریت پسماند شهر مشهد است.
۱۴.

تحلیل توسعه فضایی فرم شهری کرج با رویکرد آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۳) 121 - 144

کلید واژه ها: توسعه فضایی فرم شهر سناریونویسی شهر کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۱۴۷
طرح مسئله: برنامه ریزی برای توسعه فرم و شکل شهر در آینده که هم تأمین کننده نیازهای شهر و شهروندان به بهترین شکل و هم حافظ محیط زیست شهر باشد، یکی از استراتژی های مهم برنامه ریزان و شهرسازان است.   هدف تحقیق : تحلیلی بر توسعه فضایی فرم شهری کرج با رویکرد آینده پژوهی است. روش: داده و اطلاعات لازم تحقیق به دو روش کتابخانه ای (مقالات، اسناد فرادستی، طرح های شهری ...) و استفاده از نظر کارشناسان (برای شناسایی پیشران های کلیدی، تدوین و امتیازدهی به فرض ها و ارائه سناریوها) جمع آوری شده است. نمونه آماری 40 نفر از کارشناسان و پژوهشگران مربوط بود که به روش گلوله برفی انتخاب و با استفاده از روش دلفی نظرات و پیشنهادات از این گروه جمع آوری شد. برای تعیین عامل مؤثر بر رشد و توسعه فضایی شهر کرج در دوره 1395- 1365 از مدل هلدرن، برای تعیین میزان فشردگی یا پراکندگی مناطق شهر کرج از آنتروپی شانون و برای تدوین سناریوها از نرم افزار Morphol استفاده شده است. نتایج: نتایج به دست آمده نشان داد که 95% از رشد و توسعه شهر کرج در طی این 40 سال ناشی از عامل جمعیتی بوده است. همچنین مناطق 1، 5، 8 و 9 فرم فشرده و عدد آنتروپی نزدیک به حداقل و مناطق 3، 6 و 10 فرم تقریباً پراکنده تری دارند. از بین 12 سناریوی ارائه شده 5 سناریو در وضعیت بینابین، 4 سناریوی فاجعه و 3 سناریوی مطلوب قرار دارد. نوآوری: این پژوهش ازجمله معدود پژوهش های انجام شده است که با استفاده از نرم افزار سناریونویسی Morphol تغییرات فضایی فرم شهر کرج را سناریونویسی کرده است.
۱۵.

تحلیلی بر زیست پذیری شهری با تاکید بر شاخص مسکن (مطالعه موردی: کلانشهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۴) 101 - 121

کلید واژه ها: زیست پذیری شهری شاخص مسکن عینی و ذهنی مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۱۸۹
امروزه رویکردهای گوناگونی برای حل مسائل و مشکلات موجود در شهرها مطرح و به کار گرفته شده اند. عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تأثیر دارند که از جمله آن ها می توان به حضور مردم، کاربری مختلط، مسکن، ایمنی و امنیت، حس تعلق، کارایی و محیط زیست اشاره کرد. هدف اصلی این پژوهش تحلیل زیست پذیری شهری کلانشهر مشهد با تاکید بر شاخص مسکن می باشد. روش تحقیق این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و  به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی می باشد. از نرم افزارهای GIS، SPSS و مدل ویکور و آنتروپی برای تحلیل اطلاعات استفاده شده است. براساس سرشماری نفوس و مسکن سال 1390، تراکم نفر در واحد مسکونی در شهر مشهد 4/3 نفر می باشد. بیشترین سرانه مسکونی با 9/56 و 8/56 مترمربع مربوط به منطقه 13 و 8 بوده است. همچنین کمترین سرانه با 7/20 و 1/20 در منطقه 4 و 5 مشاهده می شوند. به لحاظ شاخص های قدمت، دوام، مالکیت، دسترسی به فاضلاب شهری و قیمت مسکن بهترین وضعیت به ترتیب مربوط به مناطق 12، 12، 1، 11 و 1 می باشد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که منطقه 11 کلانشهر مشهد، بهترین منطقه از نظر شاخص مسکن می باشد. پس از منطقه 11، مناطق 10 و 9 به لحاظ مسکن دارای بهترین شرایط می باشند. بدترین منطقه هم به لحاظ مسکن، به ترتیب مناطق 5، 4 و 13 می باشند. حدود 38 درصد مناطق شهر مشهد در سطح بسیار نامطلوب مسکن به لحاظ زیست پذیری شهری قرار دارند.
۱۶.

اولویت بندی و بررسی سیستمی روابط بین ابعاد ریسک عملیاتی منابع انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت بهبود و تحول بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۹ 103 - 133

کلید واژه ها: مدیریت ریسک منابع انسانی ریسک عملیاتی تفکر سیستمی شهرداری مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۲۳۴
یکی از مهم ترین وظایف مدیران سازمان ها، شناسایی و مدیریت ریسک های منابع انسانی است به ویژه ریسک عملیاتی است. هدف از انجام این پژوهش، اولویت بندی و بررسی سیستمی روابط بین ابعاد ریسک عملیاتی منابع انسانی در شهرداری مشهد است. بدین منظور ابتدا جهت شناسایی مولفه ها و شاخص های ریسک عملیاتی منابع انسانی از ادبیات نظری و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان منابع انسانی شهرداری مشهد استفاده گردید. داده های حاصل از مصاحبه ها با استفاده از روش فضای نتیجه تحلیل شد که شامل 4 افق بیرونی، 15 عنصر ثابت افق درونی و 41 عنصر متغیر افق درونی؛ که با توجه به تفکر سیستمی ارتباطات بین مولفه ها و ابعاد ریسک عملیاتی ترسیم شد. سپس جهت سنجش و اولویت بندی ریسک های شناسایی شده با توجه به احتمال وقوع و شدت تاثیر، با توجه به گام قبل پرسشنامه ای تدوین و بین 37 نفر از روسای واحد ادارات شهرداری توزیع گردید. جهت بررسی فرضیات از آزمون فریدمن، روش های معادلات ساختاری، کلموگروف اسمیرنوف و هدو جامعه وابسته استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن می باشد که به لحاظ احتمال وقوع، به ترتیب ریسک های ارزیابی عملکرد، جبران خدمات، جذب واستخدام و آموزش به لحاظ شدت تاثیر به ترتیب ریسک های جبران خدمات، جذب واستخدام، ارزیابی عملکرد و آموزش قرار دارد. با توجه به روابط علی و معلولی، ریسک های جذب و استخدام منابع انسانی جزء تاثیرگذارترین ابعاد بشمار می رود.در نهایت با توجه به اولویت و میزان تاثیرگذاری هر کدام از ابعاد ریسک عملیاتی منابع انسانی پیشنهاداتی به عنوان مواجهه با ریسک و بهینه سازی آن ارائه گردید.
۱۷.

شناخت عوامل مؤثر بر توسعه پایدارشهری در شهر مشهد با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: مناطق شهری 1 و 2)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال ششم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۳) 25 - 40

کلید واژه ها: پایداری متغیرهای کلیدی آینده پژوهی شهر مشهد سناریو نگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۱۳۴
با توجه به اینکه توسعه پایدار در محیط های شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار است،  لذا این مطالعه سعی دارد تا با بهره گیری از رویکرد آینده پژوهی و با توجه به عوامل مختلف پایداری، به تحلیل این عوامل در قالب یک سیستم در مناطق 1 و 2 شهر مشهد بپردازد. بدین منظور، این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد، تکمیل پرسشنامه، مصاحبه و تحلیل های نرم افزاری انجام شده است. بر اساس مطالعات انجام شده گذشته 30 متغیر اولیه پایداری انتخاب شده و در نهایت بر مبنای نظرات 30 کارشناس، شش متغیر کلیدی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی_فرهنگی، کالبدی و زیست محیطی برای منطقه 1 و شش متغیر کلیدی در ابعاد اقتصادی و کالبدی برای منطقه 2 در ماتریس اثرات متقاطع نرم افزار میک مک شناسایی شد. در ادامه، پس از تعریف وضعیت های مطلوب، میانه و فاجعه برای هریک از متغیرهای کلیدی، از جامعه آماری خواسته شد تا با توجه به شرایط مناطق مورد مطالعه، به تأثیرگذاری هر یک از این وضعیت ها بر یکدیگر در بازه 3- تا 3 بپردازند تا با استفاده از نرم افزار سناریو ویزارد به تحلیل الگوهای پیش روی مناطق مورد مطالعه پرداخته شود. نتایج حاصل از این تحلیل، یک سناریو مطلوب و یک سناریو فاجعه را برای منطقه 1 و پنج سناریو مطلوب، یک سناریو میانه و یک سناریو فاجعه را برای منطقه 2 پیش بینی می کند که در صورت عدم تحقق سناریو اول که مطلوب ترین آینده پیش روی هر منطقه است، تحقق سناریو میانه که در واقع همان وضعیت فعلی و سناریو فاجعه که تخریب و کاهش عوامل پایداری است، دنبال خواهد شد. همچنین اگرچه پایداری نهادی نقش کلیدی در پایداری مناطق ندارد، اما به شدت بر سایر متغیرهای پایداری تأثیرگذار است. با توجه به نتایج تحلیل ماتریس اثرات متقاطع، ابعاد کالبدی، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی در پایداری منطقه 1 و ابعاد کالبدی و اقتصادی در پایداری منطقه 2 نقش کلیدی ایفا می کنند.
۱۸.

بررسی الگوی تحقق محله پایدار با رویکرد نوشهرگرایی مطالعه موردی: محله شهید هاشمی نژاد (پاچنار) مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۴ 93 - 108

کلید واژه ها: محله پایدار نوشهرگرایی تراکم ساختمانی ANP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۶۵۴
نوشهرگرایی در پاسخ به نتایج اجتماعی، زیست محیطی و پراکنش ناشی از توسعه های حومه ای در امریکا به وجود آمد و به یکی از رویکردهای جدید در شهرسازی قرن بیستم تبدیل گردیده و تمرکز آن توجه به انسان در برنامه ریزی شهری است. مفهوم تراکم بخشی از جنبش نوشهرگرایی در بخش محلی است بدین صورت که تراکم بهینه موثر بر تحقق مفهوم محله چگونه باید باشد، مورد توجه قرار می گیرد. هدف این پژوهش بررسی شاخص های اثر گذار بر تراکم ساختمانی بر اساس نظریه نوشهرگرایی در محله شهید هاشمی نژاد و سپس ارائه الگوی پیشنهادی تراکم ساختمانی در این محله می باشد. روش تحقیق حاضر مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و همبستگی می باشد. داده های مورد نیاز به روش میدانی و با استفاده از پرسشنامه گرد آوری شده است. حجم نمونه به روش کوکران و برابر با 343 نفر تعیین شده و نمونه گیری به روش تصادفی سیستماتیک انجام گرفت. از فرایند تحلیل شبکهANP  جهت تحلیل داده ها و وزن دهی معیار ها و شاخص ها استفاده که با پرسش از ۱۵ خبره دانشگاهی در رشته های مرتبط بدست آمده است. 6 معیار (جمعیتی، دسترسی به خدمات، دسترسی پذیری، کالبدی فضایی، زیست محیطی و اقتصادی) و 24 زیر شاخص در سطح محله بررسی گردید که شاخص جمعیتی با ضریب وزنی 0.43 از 1 دارای بیشترین تاثیرگذاری را در نحوه توزیع تراکم ساختمانی در حوزه مورد مطالعه (محله شهید هاشمی نژاد) داشته اند. در انتها با روی هم اندازی لایه شاخص ها در نرم افزار GIS تراکم پیشنهادی برای این محله ارائه می گردد که نتایج حاصل نشان می دهد بیشترین تراکم پیشنهادی (زیاد و خیلی زیاد) در حاشیه خیابان های اصلی و مرز محله می باشد و هر چه به عمق بافت محله پیش می رویم از شدت تراکم کاسته می شود.
۱۹.

تحلیلی بر برنامه ریزی توسعه پایدار بخش مرکزی کلانشهر تهران با محوریت حمل ونقل شهری (منطقه 12 شهرداری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۵) 39 - 63

کلید واژه ها: توسعه ی پایدار توسعه ی حمل ونقل محور چالش های آتی منطقه ی 12 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۲۶
در طی سالیان گذشته و با افزایش مشکلات مرتبط با حمل ونقل در شهر تهران، توجه به رویکرد «توسعه ی حمل ونقل محور»، در کانون توجه برنامه ریزان شهری این کلان شهر قرار گرفته است. بدین منظور، این تحقیق با هدف بررسی میزان اهمیت مقوله ی «حمل ونقل» در راستای محوریت قراردادن آن در روند توسعه کالبدی منطقه 12 و همچنین بررسی اصول توسعه پایدار منطقه موردمطالعه با محوریت حمل ونقل شهری، به انجام رسید. جهت دستیابی به اهداف این تحقیق از روش پیمایشی و رویکرد آینده پژوهی استفاده گردید. در این راستا، اقدام به مطالعه ی کتابخانه ای و پرسش گری از مدیران و صاحب نظران منطقه ی مورد مطالعه به تعداد 30 نفر، شد. پرسشنامه ها در قالب «جدول اثرات متقابل» طرح گردیده و با نرم افزار میک مک تحلیل شده اند. نتایج بخش اول تحقیق نشان داد که مسائل مرتبط با حمل و نقل دارای میزان تأثیرگذاری بالاتری نسبت به سایر چالش های کالبدی منطقه موردمطالعه بوده و منطقی است تا توسعه ی آتی منطقه را با محوریت حمل ونقل پیگیری نمود. نتایج بخش دوم تحقیق در زمینه ی اصول «توسعه ی مبتنی بر حمل ونقل» در منطقه ی مورد مطالعه نیز منجر به شناخت 12 نیروی اصلی تأثیرگذار گردیده که تعدادی از آن ها همچون توجه به «تراکم» و یا «تنوع» با اصول مطروحه در توسعه ی حمل ونقل محور تفاوت اساسی دارند.
۲۰.

بررسی چالش های آتی توسعه پایدار محیط زیستی در کلان شهرهای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۷ 107 - 122

کلید واژه ها: توسعه پایدار پایداری محیط زیستی آینده پیش رو چالش ها کلان شهرهای ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۲۲۱
امروزه مشکلات محیط زیستی یکی از اساسی ترین محورهای توسعهپایدار شهری و حاصل تعارض و تقابل توسعهشهری با محیط طبیعی است. در ایران کلان شهرهای کشور از جمله شهرهایی هستند که از مشکلات محیطی فراوان رنج می برند و به نظر می رسد این عامل، ادامه حیات این شهرها را درآینده با چالش جدی مواجه خواهد ساخت. از این رو این پژوهش با هدف شناخت چالش های پیش روی 9 کلان شهر اصلی کشور با جمعیتی بیش از 20 میلیون نفر در افق 20 ساله تهیه گردیده است. در این زمینه ابتدا چالش های اصلی پایداری محیطی برای شهرهای درحال توسعه از منابع معتبر استخراج گردید و در قالب ماتریس اثرات متقابل در اختیار 54 نفر از مدیران و برنامه ریزان کلان شهرهای مورد مطالعه قرار داده شد. داده های به دست آمده در نرم افزار میک مک تحلیل گردیدند. نتایج نشان داد که سیستم کلانشهرهای کشور، در زمینه محیط زیستی از ناپایداری رنج برده و سیستم از این نظر آشفته است. 4 چالش محیطی شامل "کاهش مصرف انرژی در خانواده های پردرآمد"،" اختصاص منابع مالی جهت انطباق پذیری"، "کاهش آلودگی هوا و استفاده از انرژ ی های آلاینده " و "عدم آگاهی و آموزش ساکنان در مسائل محیطی" به عنوان چالش های کلیدی و تعیین کننده رفتار سیستم در زمینه محیطی شناخته شده اند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان