حسن محمودیان

هدف: هدف مطالعه حاضر شناسایی پاسخ های وانمود در آزمون شخصیتی پنج عامل بزرگ بود. روش: در این مطالعه توصیفی، داده ها با اجرای آزمون های شخصیتی نئو فرم کوتاه به صورت در دسترس در دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی (748 نفر) در دو گروه وانمود (366 نفر) و صادقانه (382 نفر) جمع آوری شد. آزمودنی ها به صورت تصادفی در دو گروه گزینش شدند: آزمودنی هایی که صادقانه پاسخ دادند و آزمودنی هایی با پاسخ های وانمود. یافته ها: یافته ها با بررسی تفاوت ها در میانگین های طبقه، ترکیب گروه های اصلی، نمودارهای آستانه ی انتخاب و احتمالات تأیید گزینه های سؤال توسط طبقه، در بیشتر ابعاد دو طبقه از نمونه ها را به عنوان گروه وانمود و صادقانه شناسایی کرد. نتیجه گیری: درنهایت می توان گفت که طی 10 سال گذشته، تحقیقات شناسایی پاسخ های وانمود توجه فراوانی در حوزه های ارزیابی به خود جلب کرده اند؛ امّا به نظر می رسد در ارزیابی پاسخ های وانمود، جدای از کاربردهای مختصر در مطالعات شبیه سازی، کمبودی نسبی در مطالعات تجربی وجود دارد که می تواند دقیقاً توضیح دهد چطور باید ناسازگارهای فردی را شناسایی، تشریح و اصلاح کرد. علاوه بر این، علی رغم چند گزارش اولیه در این زمینه، الگوهای ناسازگاری فردی به ندرت در گزارش های رسمی برای بررسی های آموزشی در مقیاس های بزرگ همچون آزمون های استخدامی کشوری و ارزیابی های روان شناختی ارائه می شوند. ازاین رو، می توان از روش های بررسی آماری نظیر نظریه سؤال – پاسخ و تحلیل عاملی در شناسایی پاسخ های انحرافی و وانمود در آزمون های استخدامی یا ارزیابی های روان شناختی با اهداف ویژه استفاده نمود.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی هوش هیجانی و توانایی شناختی در دانشجویان با پاسخ وانمود و عادی انجام شد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش عِلی- مقایسه ای بود. جامعه آماری20000نفر از دانشجویان دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی مشغول به تحصیل در سال 1400-1399دانشگاه آزاد تهران جنوب بود. در این پژوهش، نمونه ای به تعداد 295 نفر دانشجو به شیوه ی نمونه گیری در دسترس در دو گروه وانمود (149 نفر) و عادی (146 نفر)، پرسش نامه های هوش هیجانی شات و همکاران (1998)، توانایی شناختی نجاتی (1392) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره، مورد تحلیل قرار گرفتند. با توجه به معناداری F در متغیر هوش هیجانی (F=8.730 و p<0.05) و نیز معناداری مقدار F در متغیر توانایی شناختی (F=10.773 و p<0.05) نتایج تحلیل واریانس نشان داد که هوش هیجانی و توانایی شناختی دانشجویان با پاسخ وانمود و عادی تفاوت وجود دارد. میانگین هوش هیجانی و توانایی شناختی در گروه وانمود، بالاتر از گروه عادی است (p<0.05)؛ بنابراین می توان گفت در مقیاس های خودگزارشی، به نظر می رسد که پاسخ دهندگان، قابلیت وانمود را دارند و این قابلیت، رابطه ی مثبتی با توانایی شناختی و هوش هیجانی افراد دارد، از این رو لازم است در گزینش افراد و استفاده از آزمون های شخصیتی، با توجه به توانایی شناختی افراد و هوش هیجانی افراد صورت گیرد.

شرایط بحرانی کرونا می تواند باعث آثار منفی روانی شود که به نوعی بر سلامت روان افراد جامعه اثرگذار هستند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی روابط ساختاری ترس از بیماری کووید 19 با اضطراب کووید 19 و روش های مقابله با نقش واسطه ای خشم بود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری را کلیه دانشجویان دانشکده روان شناسی دانشگاه آزاد تهران جنوب در سال تحصیلی 1399-1400 تشکیل می دادند که بالاتر از 20 سال داشتند. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 250 نفر، ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های ترس از ابتلا به بیماری کرونا ویروس و همکاران ( 2020 )، مقیاس اضطراب بیماری کرونا علیپور و همکاران (1398)، پرسشنامه اظهار حالت-صفت خشم ( 1988 ) و پرسشنامه راه های مقابله ( 1990 ) را تکمیل کردند. تحلیل یافته ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر انجام شد. نتایج نشان داد که بین متغیرهای اضطراب کرونا و ترس از کرونا و بین متغیرهای خشم و ترس از کرونا رابطه مثبت و معناداری وجود دارد همچنین بین متغیرهای راهبردهای مقابله و ترس از کرونا رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. ( P<0.05 ). نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد مدل ترس از بیماری کووید 19 با اضطراب کووید 19 و روش های مقابله: با نقش واسطه ای خشم مدلی روا در جامعه موردپژوهش است و داده ها برازش مناسبی با مدل نظری دارند. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، لزوم اجرای کارگاه های آموزشی مناسب جهت کاهش اضطراب و خشم در افراد، به منظور جلوگیری از بروز ترس از کرونا احساس می شود.

هدف از اجرای این پژوهش، تعیین عامل های پرسشنامه سرسختی تحصیلی در دانشجویان بود. روش پژوهش همبستگی از نوع تحلیل عاملی و جامعه پژوهش شامل همه دانشجویان مقطع کارشناسی مشغول به تحصیل در دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی بود. از بین این دانشجویان تعداد 168 نفر با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. پرسشنامه تجدید نظر شده سرسختی تحصیلی بنشیک و لوپز (2005) پس از ترجمه و احراز روایی محتوایی، روی دانشجویان اجرا شد. با استفاده از تحلیل عاملی به روش مؤلفه های اصلی تعداد 9 عامل به عنوان عامل های اصلی پرسشنامه مشخص شد و با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی عوامل مشخص شده، تأیید شدند. عامل های تعیین شده دارای ضریب پایایی از 47/0 تا 87/0 بودند و ضریب آلفای کلی پرسشنامه 81/0 به دست آمد. نتایج پژوهش نشان داد که این پرسشنامه از روایی و پایایی مناسب برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری مناسب در زمینه آموزشی و انگیزشی استفاده کرد.

ه در زمینه رابطه ابعاد خلق و خو با بازداری پاسخ در دانش آموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای شواهد محدودی وجود دارد. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش ابعاد خلق و خو در پیش بینی بازداری پاسخ در دانش آموزان دارای نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر شهر اردبیل در سال تحصیلی 90-1389 بودند. نمونه پژوهش 75 دانش آموز دختر دارای نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای بودند که از میان 800 دانش آموز انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از چک لیست اختلال نافرمانی مقابله ای و مصاحبه تشخیصی بالینی، پرسشنامه ابعاد خلق و خو و آزمون رنگ- واژه استروپ استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که ابعاد نوجویی، آسیب پرهیزی، پشتکار و خودراهبری بهترین پیش بینی کننده های بازداری پاسخ در دانش آموزان با اختلال نافرمانی مقابله ای هستند. این نتایج بیان می کند که ابعاد خلق و خود در پیش بینی بازداری پاسخ در دانش آموزان با نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای نقش قابل توجهی دارد. همچنین نتایج حاضر تلویحات مهمی در زمینه پیشگیری و آسیب شناسی اختلال نافرمانی مقابله ای دارد.

نگرانی در زمینه وانمود پذیری شاخص های شخصیتی بعد از ظهور آزمون های شخصیتی به وجود آمده است. در این زمینه هدف پژوهش حاضر مقایسه رابطه ویژگی های شخصیتی و مطلوبیت اجتماعی در دانشجویان با پاسخ های وانمود و صادقانه بود. روش پژوهش حاضر از نوع علی مقایسه ای بود که تعداد 235 دانشجو به صورت در دسترس، پرسشنامه های تحقیق را تکمیل کردند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی در دو گروه صادقانه و وانمود قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها در پژوهش حاضر از پرسشنامه های شخصیتی نئو (1992) و مطلوبیت اجتماعی کراون و مارلو (1960) استفاده شد. یافته ها نشان داد بین ابعاد شخصیتی و مطلوبیت اجتماعی رابطه وجود دارد و این رابطه در بین دو گروه وانمود و صادقانه معنادار نیست؛ بنابراین می توان گفت باید روش هایی را برای کنترل روش شناسی اثر محتمل مطلوبیت اجتماعی در مطالعات با مدل پنج عامل شخصیتی انجام دهیم.

یکی ازعوامل تأثیرگذار در رضایت از زندگی داشتن هدف و جهت گیری مثبت به زندگی می باشد، هدف این پژوهش بررسی رابطه ی جهت گیری زندگی و اهداف پیشرفت با رضایت از زندگی است. که 362 دانشجوی دانشگاه سمنان پرسشنامه ی پرسشنامه جهت گیری زندگی، پرسشنامه اهداف پیشرفت و پرسشنامه رضایت از زندگی را پاسخ دادند. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه سمنان که در سال تحصیلی 92-91 مشغول به تحصیل بودندکه 362 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که به جز متغیر تلقی بدبینانه رابطه منفی معنادار با متغیر رضایت از زندگی دارد، بقیه متغیرها رابطه مثبت معناداری با رضایت از زندگی دارند. افزون بر آن یافته ها نشان داد که تلقی خوش بینانه، هدف پیشرفت عملکرد- اجتناب، تلقی بدبینانه و هدف پیشرفت تسلط- رویکرد به ترتیب بیشترین سهم را در پیش بینی رضایت از زندگی دارد. به طور کلی نتایج پژوهش نشان داد که جهت گیری زندگی و اهداف پیشرفت می توانند به عنوان عامل پیش بینی کننده رضایت زندگی شمرده شود.

هدف این مطالعه بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای مدیریت زمان بر بهبود مهارت های مطالعه و تعلل ورزی دانش آموزان پسر بود. این پژوهش به شیوه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهرستان نورآباد (دلفان) در سال تحصیلی 92-91 بود. نمونه پژوهش شامل 400 نفر از دانش آموزان پسر دوره متوسطه بود که از میان مدارس این شهرستان به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند (برای هر گروه 25 نفر)؛ بدین صورت که از بین 400 دانش آموز 50 نفر از دانش آموزانی که 2 انحراف نمره بالاتر در مقیاس تعلل ورزی دریافت کرده بودند به صورت تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی نیز در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه مهارت های مطالعه و تعلل ورزی استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA) نشان داد که آموزش راهبردهای مدیریت زمان بر بهبود مهارت های مطالعه و تعلل ورزی دانش آموزان مؤثر بوده است (0/01>P). از آنجا که آموزش مهارت های مدیریت زمان می تواند بر ایجاد اعمال و بینش های نو و اصیل تأثیر مهمی داشته باشد، و با توجه به این که زمان یک منبع محدود به شمار می آید لزوم مدیریت آن به خصوص در محیط های آموزشی و برای دانش آموزان از اهمیت بالایی برخوردار است.

هدف اصلی در این مطالعه بررسی اثر مستقیم متغیرهای تجربه، اضطراب، خوکارآمدی رایانه و درگیری تحصیلی با موفقیت تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان فارس می باشد. تحقیق حاضر از نظر روش، همبستگی است. با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان، تعداد 410 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور استان فارس به روش نمونه گیری تصادفی جهت انجام پژوهش انتخاب شدند ابزارهای جمع آوری اطلاعات پژوهش حاضر، پرسشنامه های استانداردیبودند که با روش آماری تحلیل مسیر و نرم افزار لیزرل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. متغیرهای درگیری شناختی، انگیزشی، رفتاری، خودکارآمدی رایانه، اضطراب رایانه اثری مستقیم و معنی داری با پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارد بنابراین فرض های پژوهش تأیید می شود، متغیر خودکارآمدی رایانه اثری مستقیم و معنی داری با درگیری شناختی، انگیزشی و رفتاری دانشجویان دارد، متغیرهای تجارب رایانه، اضطراب رایانه اثری معنی داری با خودکارآمدی رایانه دانشجویان دارد و در نهایت متغیر تجارب رایانه اثری معکوس و معنی داری با اضطراب رایانه دانشجویان دارد. در بررسی اثرات کل و مستقیم، از بین متغیرهای مؤثر بر موفقیت تحصیلی، خودکارآمدی رایانه با اثر کل (0.39) بیشترین تأثیر بر موفقیت تحصیلی و درگیری شناختی با اثر مستقیم (0.24) نسبت به سایر متغیرها، بیشترین تأثیر را بر موفقیت تحصیلی دانشجویان دارد، متغیر اضطراب رایانه تنها متغیری است که با سایر متغیرهای پژوهش دارای اثر معکوس می باشد همچنین مدل با داده ها برازش مناسب و قابل قبولی را نشان داد.

هدف پژوهش کاربرد شاخص رضایتمندی مشتریان و عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش و یادگیری است. پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری آن را کلیه اعضای علمی دانشگاه های پیام نور فارس و علوم پزشکی شیراز تشکیل می دهند. با استفاده از فرمول کرجسی و مورگان و با حذف پرسشنامه های ناقص تعداد 239 پرسشنامه به روش آماری تحلیل مسیر تجزیه وتحلیل شد. اثرات مستقیم رضایتمندی دانشجو (18/0) و تصویر ذهنی آنان(16/0) با وفاداری معنی دار است همچنین بین انتظارات دانشجو (47/0)، کیفیت مشهود سخت افزار (19/0) و کیفیت مشهود نرم افزار (15/0) با رضایتمندی دانشجو اثری مستقیم و معنی داری وجود دارد. اما اثر مستقیم و معنی داری بین ارزش مشهود (10/0) با رضایتمندی دانشجو از دانشگاه برای ادامه تحصیل وجود ندارد. درنهایت تصویر ذهنی (45/0)، کیفیت مشهود سخت افزار (15/0)، کیفیت مشهود نرم افزار (12/0) و انتظارات دانشجو (46/0) اثری مستقیم و معنی داری با رضایتمندی دانشجو دارد. لازم به ذکر است که تمامی متغیرهای پژوهش به جز ارزش مشهود با رضایتمندی دانشجو اثر مستقیم و معنی داری وجود دارد.

به منظور « پژوهش در نظامهای آموزشی » هدف پژوهش، بررسی وضعیت محتوای مقالههای فصلنامه شناسایی و بررسی قلمرو موضوعی و روش پژوهشی مورد استفاده آنها در دوره سه ساله (از آغاز انتشار در سال 86 تا پایان سال 1389 ) بوده است. روش پژوهش تحلیل محتواست که روشی استنباطی است که به صورت منظم و عینی به منظور تعیین ویژگیهای مورد نظر در 64 مقاله فصلنامه به کار برده شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که بیشتر مقاله با موضوع پژوهش در آموزش( 25 درصد مقالهها)، روش پژوهشی پیمایشی ( 31.2 درصد مقالهها) و جامعه هدف کارشناسان، تحقیقات قبلی و نظام آموزشی کشور ( 32.8 درصد مقالهها) انتشار یافتهاند.