واکاوی مفهوم هوش اخلاقی از منظر دانشجویان مقطع دکتری مشاوره: یک پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دست آوردهای روان شناختی سال ۳۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲
203 - 222
حوزه های تخصصی:
هوش اخلاقی ظرفیت و توانایی درست از نادرست، داشتن اعتقادات اخلاقی قوی و عمل به آنها و رفتار در جهت صحیح و درست است. هدف پژوهش حاضر مطالعه ادراک دانشجویان مقطع دکتری مشاوره از مفهوم هوش اخلاقی بود. روش پژوهش، کیفی و مبتنی بر رویکرد تحلیل مضمون است. جامعه مورد مطالعه، دانشجویان مقطع دکتری مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی در سال تحصیلی 1400-1399، که حداقل یک سال از سنوات تحصیلی آن ها در دوره دکتری گذشته باشد، بود. جمع آوری اطلاعات تا اشباع نظری داده ها ادامه یافت و تعداد 13 مصاحبه فردی نیمه ساختاریافته انجام گرفت. داده ها جمع آوری، کدگذاری و در قالب شبکه مضامین به شیوه دستی دسته بندی گردید. نتایج حاصل از تحلیل مضمون داده ها در پاسخ به سؤال پژوهش به شناسایی 121 کد باز، 30 مضمون فرعی، 9 مضمون اصلی و مضمون هسته ای منجر شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود دانشجویان هوش اخلاقی را کنشی آگاهانه، مدیریت کننده و چندوجهی می دانند که خیرخواهی، مسئولیت پذیری، انصاف محوری، احترام، شکیبایی، صداقت و گذشت وجوه آن می باشد. از منظر دانشجویان دکتری مشاوره، هوش اخلاقی در عمل و رفتار آن ها تأثیرگذار است چراکه پرورش هوش اخلاقی با تشخیص موقعیت اخلاقی و عملکرد براساس اصول اخلاق به فرد کمک می کند از آسیب زدن به خود و دیگران جلوگیری کند. این امر در مورد رشته های یاری گر همچون مشاوره اهمیت ویژه ای دارد.